15 Ekim 1942 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 4

AKDENİZ Panait İştrati'nin en kuvvetli eserlerinden biri daha vitrinlerde yer almıştır. «Akdeniz» büyük Romen ro- me&ncıgının son yıllarında yarattığı eserlerden biridir. Eseri tercüme eden Yaşar Na- bi'nin itinası her sayfada belli oluyor. «Akdeniz» de İstrati yaşamış olduğu maceraları şiirli bir uslupla sıralamıştır. Adrien Zografinin maceraları serisinden olan bu kitap baştan gona kadar sürükleyicidir. Vaka- ların &kışı, birbirlerini takip edişi, okuyucuyu sıkı bağlarla kendine bağlamaktadır. <« Akdeniz> deki tipler, heryerde gördüğümüz, ko- nuştuğumuz, tanıdığımız insanlar- udır, İşte İstrati bu insanları ro. manında olduğu gibi tanıtınak- tadır. Musa, Mihail, Salamon, Sara her yerde rast gelinen kimselerdir. Onların da ıztırapları, acıları, sıkıntıları vardır, tıpkı bizimkiler gibi. «Akdeniz» deki kudretli realist görüş, Panait İstrabi'nin romanın bizzat kahramanı olduğunu bize ispat eder, Serseri ömründe girmediği iş, yapmadığı san'at, gezmediği yer bırakmayan o İstrabi müşahedele- rini derin bir duyuş ve lirism ile süsleyerek kitap sayfalarına dök- müştür. Böylece «Akdeniz» realizmin en muvaffak örneklerinden biri olmuştur. Yaşar Nabi Nayır'ın metodik tereümeleriyle ve bilhassa arkadaşı- mız Cavit Yamaç'ın etüt ve makale- leri ile memleketimizde tanınmaya başlamıştır. Fakat bu kâfi değildir, İs'rati'nin memleketimizde bütün eserleri ve bübün hususiyetleri ile tanıtılması lâzımdır. 254 — Servetifünun — 2408 KİTAP RESMİGEÇİDİ | Yazan; İ ki Kişi| Çünkü İstirati 20 inci asır dünya edebiyatında ön sahada yer işgal eden bir simadır. Bizde İstratiyi tanıtılması için- de arkadaşımız Çavit Yamaç'a büyük bir vazife düşmektedir. Çünkü asrın bu kudretli sanatkö- rını yakından tanımış olan yegâne adam Cavit Yamaç'tır. Kendişiy- den bu yolda çalışmasını edebiyat- namına rica ediyoruz. >» Çarın çizmeleri M. Zoşcenko muasır Rus ede- biyatının en kuvvetli mizah mu- barrirlerinden o devrin hediselerini mizah yoluyle inceler. Eserleri sayısız dillere çevril- miş olan M. Zoşcenko tam bir halk romancısıdır. Hasan Ali Ediz in tercüme ettiği «Çarın çizmeleri» ile Zoşçenko'nun ilk defa olarak bir kitabı dilimize maledebilmiş- tir. Ru kitabda birçok küçük hi- kâyeler toplanmıştır. Günlük hayatımız, yaşayışımız, adetlerimiz, alışkanlıklarımız sade bir ifade ve kuvvetli bir espri ile hicredilmektedir. Bu hikâyelerde içtimai hayatın gülünç ve acı ta- rafları ince espri ile belirtilmek- dedir. «Çarnn Çizmeleri» okunacak, gülünecek ve düşünülecek bir ki- tabdır. Liviu Rebreanu Asılmışlar ormanı — Roman — Çeviren: Ziya Yamaç İNSEL KİTABEVİ Avni ARBAŞ