10 Ağustos 1939 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 8
SERVETİFÜNUN No. 9349—557 ai makama dili ile Ki bu koş dğar Küçük. bi a glememeke iki ii İş olan i el edeni birlik ve en büyük bizlere, Etililere a bir çok er Aramada kehile isi- rasigelme- iabm: makta, tarih kurumunun önemli vazifelerinden birisi olmalıdır. Biz birğok lejanderler buluruz ki, şimdi ve gerbi Avrupada, Sibiryada Meksikada, Anadoluda, Hindis- tanga, Filistinde, aynı lejanerleri aynı mâktadı ifade eder bir halde rt geliriz, Mesela bunlardan (Dalmsn) lar ohakkındeki (Dev adâmias) lejsnerleri bu cümle den- dik, İnk İejandrlerin PE terini, te yerleri bulp gikartiğik Dirk arkın yöyıldikler ri mıntakrları gödtetmeğe yardım eden bir gisi olacaktır. * (Mlaği nin Bimde oynadığı rolu, tatihtsdö oynadığına hiç şüphe edilmemelidir. Şu halde Mekpika- daki (Meji) ile şimali Hind ve Mu- zopütamya majileri arasındaki bir- lik sebebleri neye istinad etmekte- dâir! İşte Türk Tarihinin, Türk Ta- rih kurumundan istediği esaslı iş- lerden biriside budur. Bunların yapılmasının uzun z& manlar& muhtaç olduğu kiç biz - zamanda ileriye sürülemez, Bilhas- sa mütehâsne getirtmek fikri, 'ürk terihine karşı tam bir kasi- tir. Gerbii her saman cevher yu: mertlayan bir tavuk değildir. Bw- zan da bir yılsn gibi zebirli ve satagi? yumurtalar çıkartır. Meselâ Türk dilinde (Radlof) un yaptığı gibi... Bizim için, bunları yapabil- mek için mütehasuslara muhtaç ” bulunduğumuzu iddia edenler ise, -eshaletletini, bu mütehassıs per desi altında saklamak isteyenler- dir. İlimde etiket aranmayacak oluma, a8 insandan müteşekkil ve birbirine bağlı olmıyan ilmi bir heyet bunları pek güsel tesbit -eder, Ve bir eli sene sonra teşek- kül edecek kongrede, ilmi vesaike müntenit team bir muvaffakiyet İlmi ilim diye kabul ile ve il m$ hadisaleri de ilme uyğun bir Arette ifade edecek olursak geçen kongreler beklediğimizden çok az eşler vermiştir diyebiliriz, Hatti biş Alman prolesörüne yazdırılan (kâğıdın ve matbaanın tarihi) ne mısdaki broşür, Türk Tarih kong- resi için ber halde müsamaha ile görülemeyecek kadar büyük bir hata teşkili. eder. Bu broşür kâği dın ve matbanın hakiki macidi Yürklüğü ös yaklaştırtımayacak kader natamam ve nakıştır. Bu . beklerim. iş etiketi olmayan bir Türk müel- lifine teklif edilmiş olsaydı, tam ve mükemmel bir tarih elde et mek mümkün olabilirdi. Ve bu Türk eserile de kongre bihakkın. iftihar edebilirdi. Bunu böyle söyle- mekle kurumun çalışmadığı zeha- bı hasıl olmamalıdır. Anadoludaki. bir çok kazıntılar şaheser birer faaliyet eseridir. Yalnız biz bü kongrenin daha. mübeşemedi olmaşını İsteriz. Kong mo Türk tarihini alâkadar eden bütün bu meşeleleri göz önünde için hel ve fasıl edecektir. bütün imanımızla kaniiz. Zaten yapmıyacak olursa uhde- sine terettüb eden ilmi ve mili vazifeyi ifa etmemiş olur. Tarihte hiç bir mevkii kalmamış eserleri tereüme ettirtmek tarihe yeni bir #ayda ilâve etmek olamaz. Bilhas- sa mecmua içinde çok kıskanç ol- mak, daha ilmi yazılarla eayıfnia- rinı süslemek lâzımdır. Terih 69- kesi, tarihi çalışmaları kolaylaştı- Tacak kadar gevginleşmiştir. Yapi bir Bulletin'i günde doldurmesk kadar bize yabancı birçok mev- zuları gözümüzün önüne koymak»- tadır. Şu küçük basbıhal benim dü- günce ve kanaatlerimdir. bu satır- lerla Tarih Kurumunu tenkid et- mek istemiyorum. Çalışmadığını ds iddia etmiyorum. Güzel bir fnali- yet vardır. Fakat bu faaliyetin ku- gursuz olduğunu söylemek de ilmin istemiyeceği bir meddahlık olur. ız tarihi sever bir ferd ol- maklığım bhssebile, Türk Teribi mokimi nasarından düşüncelerimi ve bu husustaki gördüklerimi bir- kaç satır arasına derci ilim nam)- na bir vasife telakki ettim. Mak- sadım küçük bir hasbıhal dir. Bel- kide tarih kurumu benim yazdık- larımı çoktan düşünmüştür. Fakat bunları açık ve gümüullu bir suret- te izah etmemesi, hetta yövmi gö setelerle neşretmemesi, onun hö- rieinde kalan bizleri bilmek ve ögrenmekten mahrum bırakmıştır. Daha tekâmül etmiş bir şekilde görülmesini isterken, bu seferki ietimaından gelecek hayirleri, her- kes gibi bende pek haklı olarak Rıza Çavdarlı bas.
