15 Temmuz 1929 Tarihli Hayat Dergisi Sayfa 24

e rm e PİE Bir edip, bir san'atkâr, eğer muayyen bir zamanda bir nesil üzerine tesir yapmışsa şöhret ve hürmete hak kazan- miş, edebiyat tarihine girmiş demektir. Hâmit Bey de böyle değilmidir? Mehmet Emin Beyin tesiri olmamış mıdır? Hâmit Beye dâhi dedirten sebep, etrafta vücuda getir- diği, büyük muhabbet ve hayranlıktır. Emin Beye, Milli şair dedirten sebebi de o zamana kadar “Ben bir tür- küm, dinim, cinsim uludur!» diyişinde bulabiliriz. Unutul- mamalıdır ki bu söz 313 har- binde söylenmiştir. Bunlar üzerinde durmak doğru de- ğildir. Her nesil kendisinden bir evvelkini inkâr ede ede giderse ortada okuna cak eser ve sevilecek şahsiyet, bir şey, bir şey kalmaz. Bunun böyle olması lâzım geldiğinde ısrar edenler varsa bilsinler ki beşiklerdeki çocuklar da ken- dilerinden bir,hatta bir kaç ev- velki nesildir! Diyorlar ki bugünkü edebiyatı yapaninkişafın mantığıdır, ve demek istiyorlar ki bu ede- biyatla beraber her değişen şeyi bu edebiyatın mantığı vücuda getirmiştir. Ortada yalnız zamandan ve bu man- tıktan başka bir kuvvet yoksa bütün bu İdealleri aşılamak için yaptığımız cehitler, bütün bu yazılar faydasız demek- tir: Zira bu hamlelerde şahıs- lar ve şahsiyetler zikrolun- yor. İnsanlar olmasa'ne zaman düşünülür, ne de in- kişaf mevzubahısolurdu! İnsan- lar olmasa putkıranlar böyle boşluğa bağırıp çağırmazlardı! Her aşnalet gibi kelimelerin asaletine de duşman oldu- ğunu söyleyenlere tavsiye ederiz; Halkın, Türk milletinin dilini kullansınlar. Bu di her sınıf türk halkının dili, mezbele dili diğildir. Halkımız put kırarak pot kırmaz, konu- şurken küfretmez. Bir makale İstatistik mudiri umumisi M. Kamil Jakar. İstanbul gaze- tele rinden birinde, senenin en mühim iktisadi makalesini neşretmiştir. M. Kamil Jakar bu makalesi ile Türkiye'yi müstehlik vazıyetinden kurta- rarak onu mustahsıl memle- ketler sınıfına ithal etmiştir. İlmi bir görüşün ne oldu gunu bir daha anlamak için kati rakamlara istinat eden bu makaleyi okumak lâzım: dır. Şimdiye kadar, her sene sonunda Gümrük istatistikleri intişar eder etmez gazetelerde korkunç bir şikâyet yükselir- di: İthalâtımız, ihracatımızdan on milyonlarca lira fazladır. Bu gidişle memleketimiz beş altı sene sonra para Siz kalmak tehlikesine maruz kalacaktır. Türkiye'yi müstah- sil yapaylıne için ne zaman anlaşılacaktır? M. Kamil Jakar'ın yazısı işte bize bu hayırlı ruyayı müjde- liyor: Türkiye, bugün, ihracatı ithalatından fazla, müstahsil bir haldedir. Telaşa, endişeye hacet yoktur; yarının ufukları açık ve parlaktır! O halde Gümrük istatistiklerinin aley- himize ve yanlış olan rakam- ları neyi ifade ediyor? Basit bir tüccar hilesini! Zira, bizde ihracat yapacak bir kimse, vergi ve rusumdan tasarruf için, beyannamesine maliyet filatını yazıyor. Halbuki ogün borsa, Zi eşyanın bedelini daha yüksek kaydetmektedir. İşte Gümrüğü atlatmak için Türk ve ecnebi tüccar arasın- da yapılan bir antant, bizi, in beri düşündür- mekte Hakikatin yüzü acidir der- ler. O, eski devirlere ait ola- cak ki artık bize hakikatin yüzü hayalden daha tatlı gel- meğe başladı! Ergenekon Değerli edibimiz Yakup Kadri Bey, mutareke sene- HAYAT, 24. lerinde, İkdam'da neşrettiği makalelerden bir kısmını «E genekon» ismi altında ve güzel bir mukaddemeyle, kitap ha- linde çıkarmıştır. On sene evel bütün memleket gençlerine yakın bir şafağın müjdesini veren bu çok özlü ve çok ümitli yazılar, bugün, Ergene. kon'da hazin bir hatıra gibi yaşıyor. Türk milleti, etrafını çep çevre saran demir dağı eriterek, son Ergenekon'un- dan fışkırdığı gündenberi hür ve ferah ruhunda yegâne üzüntü olarak o kara günlerin hatırasını taşıyor. Türk neşrinin en san'at kârı Yakup Kadri Beyin kud- retli kalemi ve metin üslübu, Ergenekon'u ile, bize o hatira ları bir az daha yakından ve bir kerre daha yaşatmaktadır. Biz bu tahatturla bulunduğu: muz şu zaman ile geçirmiş olduğumuz o devir arasındaki büyük farkı bütün havassı hamsemizle anliyoruz, VE y& nilik, dürüslük, fikir ve kuv vet ifade eden son rejime car dan bağlanıyoruz. Tenkit sayıfalarımızda tek- rar bahsetmek hakkını muha* faza ettiğimiz bu değerli eser, Yakup Kadri Beyin, şüun ve hadisattan yaşayan bir cevher çıkarmak kudretini gösteriyor. Hayat On beş günde bir çıkan ilim, Felsefe ve sanat recmuasi İdarehanesi : Ankara Maarif Eminliği yanındaki daire İstanbul Ankara Cadde sinde 67 numarada Abone: Seneliği 375 kurus. Mes'ul Müdür: Faruk Nafiz