15 Temmuz 1929 Tarihli Hayat Dergisi Sayfa 10
Tarihi kıymeti haiz HAYAT, 10. Bir kaç manzume Çıldır muharebesi için yazılan bir halk Ankara Umumi kütüphanesin- deki mecmualardan birinde mulı- telif devirlerde mii ye şair- lerinin tarih oktai nazarında kıymetli Eller İövek ilklerin bir kaçı (1577) İran seferine aittir. veçhile o zaman Mehmet ve zahmetlere tekabül etmeyeceğini nazarı dikkate alarak harp fikirlerine muhalefet etmiş, fakat Padişah nüfuzunu kaybettiği muhalifler karşısında bulunduğu wn k haklı ve makul olan ülaleasını kabul oettirememiş, Yi kalmış, İran harbi de başla- muıştı. İran seraskerliğine vezir Lala Mustafa Paşa (Kıbris fatihi), tayin edilmişti; Harbin safahatı tarihlerde tafsil edildiği veçhile Sokollunun haklı olduğunu göstermiş, dökülen kan, yapılan masraf ve sarfedilen himmet ile mütenasip bir metice me etmek mümkün olamamıştı. harekatının en kanlı ve SER için şerefli muharebesi Çıldır muharebesidir, bu muharebede Tokmakhan kumandasındaki İran ordusu fena bir mağlubiyete uğra- mış, fakat Türk ordusu da mühi zayıat vermişti; aşağıya aldığımız şiir (Çıldır) muharebesine dairdir: Turnam gider olsan bizim ellere Vezir Ardahan'dan göçtü diyesin Karşı geldi Kızıl başın hanları (Çıldır) da da dövüş oldu diyesin Al kana boyandı (Çıldır) dağları Gaziler (okunamadı) tuğları Gözü kanlı Diyaribekir beyleri Din yoluna şehit düştü deyesin Çamur dize çıktı kan ile yaştan Atlar dalamaz oldu serilen leşten Kaleler yığıldı kesilen baştan Ak gövdeler kana battı deyesin İki alay bir araya gelincs Ara yere Çarhacılar girince > bin beş yüz belli atlı dolunca Tokmakhan da kaçtı deyesin şiiri, Tokmak hanın maglübiyetini kuv- vetle ifade ediyor. Haberimiz iletsin dosta gidenler farup dostun didarını görenler Din uğruna şehit düştü de, İran seferine Kirım etmiş, fakat tatar su başında bizzat Han deği Adil girayla kardeşi Gazi gir: gelmişti, Adil ve Gazi arı, Y etlerin hadise alm tribe Si alınabilir. burada ait olduğunu kuvvetle iğimiz bir aa yi manzume ve ve Hayali adında Hazir ylar ın yararlık- bir GaleTAfE; e ATÇI e e bizim, âli ikyadetmek rek olur gaziler Kızılbaş Cumhuruna Sadır oldu emri Uğru açık bir veli sultanımız vi edir bizim hate m ncak çekup tuğlar ile Başı üsküi, sırtı AN postlu can kullar ile Dem çeker cephanemiz ve dehen plar ile azim e vardır bizim Yürüsün sahibi Düşmana nisbet Davut Zırhı meyanında zülfikar aklı oldu tarumar düldüle m Sü Geymiş ol Seyreden âdayi dinin Saniya ali menendi Sahibi seyftu kâlem ayalanımız. var r bizim. Asitani bendesidir Âli Se nüdam hiç ölaz 1 bir kelâm müdarı ni şam Hanımız ardır bizim Sadıkana kullarına Olyezidin sinesin Gürler Bir şehi adil komankeş, Ey Hayali çok çekerler gaziler pülbanki hu Sinesin eyler siper düşmana, yi ber ge kahraman olsa halâs olmaz adu Pençesinden bebir arslanımız vardır bizim. Yırtıcı kırk bin Bu manzume mecmuada (Çıldır) olan manzume manzumen vu Di hakk MS Ni hanlarından anlaşılıy hanımız) giraydan YOPLLU. Mecr ee kelimeleriyle Ode bahsedildiğini zannedi- a ii Ce r türküsü de Tü mecmuasında Jan Deni nin Türküleri) Mi Muhterem prülüzade FuatB. glu'nun (Ceza yir) ile bir olm adığını Ş E: alırımı gını beyan ediyordu; ebelik türküy i gön dere isimli öyleyerek b ie me olduğunu kabul sünek icap edece- aben bildirdiler; Türkü İstanbul'a gidersen ; zayirli geldi deyesin a:gidüp padişahı görürsen ; Kâfir gemilerin aldı deyesin ; Yetişip ardından ortaya alup, Balyemez topların üne salup, ağın tersine eğupaman dileyüp Yezitler miktarın bildi deyesin. Deryaya çıktılar ga kastına. Gani mevlâ saldı şikâr üstüne, Her biri se alup destine , Hazreti Ali gibi saldı deyesin Kılıcın , kemendin atmış solundan, Seksen dirhem tüfek atar kolundan, Kim: mecruh olmuş gaza yolundan, Kimi hakka teslim oldu deyesin. Selâni eylen bizden dosta yarana , Sevdiciğin sinesini sarana , Kuloğlu'nun ahvalinden sorana , Dört duvar arasında kaldı diyesin. Rıdvan Nafiz
