1 Eylül 1989 Tarihli Commodore Gazetesi Sayfa 54

sonra bu bir tiryakilik haline gelebi- lir. Önemli olan, edinilecek nesne de- ğil, hiç sona ermeyen bir koleksiyo- nu genişletmek ihtiyacı haline gelir. “Yazılım Alırken Ağzım Çok Yandı”” Korsanların kullandığı bir gerekçe de sahip oldukları yazılımın, özellikle oyunların pek çoğunun yalnızca bir kere kullanıldığıdır -sadece neye ben- zediğine bakmak için. Denenmemiş bir Arcade oyununa 30 dolar yatır- manın bir kumar olacağını ileri sürü- yorlar. Böylelikle yasadışı olmasına karşın korsan yazılım toplamanın bir ürünü almadan önce denemek için en iyi yol olduğunu düşünüyorlar. Aynen böyle yapan biri var. Bir programı deneyip beğendikten sonra yasal bir kopya alıyor. Bu yola mali zorunluluklar- dan ötürü başvurduğunu söyledi. Bir ere işi için 200 $ değerinde bir data ase almış ve bir ay kadar boğuştuk- tan sonra tanıtımında iddia edilen özellikleri taşımadığını ve üreticilerin başından beri bildiği önemli hatalar olduğunu keşfetmiş. Şirkete başvu- rup boşu boşuna durumun düzeltil- mesini istedikten sonra korsanlığa başlamış. Bu yolla Superbase Profes- sional'ın korsan bir versiyonunu de- nedikten sonra bunun aradığı data base olduğuna karar vermiş ve dağı- tımcıdan yasal bir kopya satın almış. 54 "“Yazılım Korumalarını Kırmak Heyecanlı Bir Spor"' Bazı kırıcılar bu işi bir oyun ola- rak görüyor ve kırdıkları program- dan çok kırma işlemiyle ilgileniyor- lar. Elinizdeki bir programı kurcala- mamak için hiçbir yasal neden yok ama kırıcıların çoğu bu işi eğlence olarak değil, başkalarının kopya çı- kartmasını kolaylaştırmak için yapı- yorlar. Yazılım Kime Ait? Bir yazılım programının yasal sa- hibi yalnızca elindeki tek kopya üze- rinde bir hakka sahiptir. Yazılım üze- rindeki haklarınız herhangi bir baş- ka mülkiyet üzerindeki haklarınızdan fazla değildir. Programlarınızın ken- diniz kullanmak üzere bir kopyasını çıkartabilirsiniz. Eğer arkadaşınızla yazılım değiş tokuşu yapmak istiyor- sanız kendinize bir kopya sakladığı- nız sürece mesele yok. Birçokları ya- zılımlarına hamile bir kedi muame- lesi yapıyorlar. Orijinalini elde tutup yavruları (kopyaları) arkadaşlarına dağıtmak istiyorlar. Hırsızlıkla yar- dımseverlik arasındaki sınır da bura- da aşılıyor. Arkadaşınızın programı- nızı bir iki gün için denemesini isti- yorsanız mesele yok, ama orijinal çok zaman onun evinde ““hamile'”' kala- biliyor. Aslında yazılım üreticileri po- tansiyel alıcılara arka nın ürün- lerini tanıtmasından çok hoşnutlar- tatmin olmuş bir müşteriden daha iyi bir satıcı yoktur. Electronics Arts şirketinin kurucu- su ve başkanı olan Trip Hawkins ya- zılım korsanlığının mali ve hukuksal yönleri konusunda ciddi endişelere sahip. “Açık konuşmak gerekirse ya- zılım korsanlığı çok ciddi bir sorun”” diyor. “Bazı kullanıcılar yazılım kop- yalarını paylaştıklarında yasayı çiğ- nemiş olduklarının farkında değil, ama diğerleri yaptıklarının ne anla- ma geldiğini gayet iyi biliyorlar. Biz gelecekte de etkinliklerimizi sürdür- mek istiyoruz ama korsanlık sanayi- nin sonunu getirebilir. Bir örnek ver- mek gerekirse bizim Öne-On-Öne oyununu ele alabiliriz. Bu oyunun 300.000 kopyasını sattık ama piyasa- da dolaşan 1.000.000 yasadışı kopya- nın olduğunu tahmin ediyoruz. Bel- ki elinde yasadışı kopya olanların tü- mü bunu bulamasalardı yasal bir kopya almayacaklardı ama en azın- dan yarısı alırdı.”” Yazılımınızı Satabilir misiniz? Özellikle iş alanında çalışan bazı yazılım şirketleri müşterilerle ürünün mülkiyetini değil, kullanma lisansını devrettiklerini belgeleyen bir anlaşma yapıyorlar. Bu kısıtlamaların yasal- lığına karar verecek olan mahkeme- ler olmakla birlikte benim önerim bir kopya alıp satmadan önce üretici fir- maya başvurup onların tavsiyesini al- maktır. Yasal haklar sözkonusu ise en güvenli yöntem harekete geçme- den önce sormaktır. Allahtan yazılım paketleri çokluk kullanıcıya böyle lisans kısıtlamaları olmadan satılmaktadır. Yazılıma sa- hipsiniz ve onu dilediğiniz gibi kul- lanabilirsiniz, programdan bıkar ya da yeni bir sisteme geçmek isterseniz onu satma ya da orijinalini bir baş- kasına devretme hakkına sahipsiniz. Yalnız kendinize bir kopya saklama- nızı söyleyen şeytanı dinlemeyin. Na- sıl otomobilinizi sattığınızda bir kop- yasını garajında tutmanız mümkün değilse, yazılımınızı sattıktan sonra kopyasını saklamaya da yasal hakkı- nız yoktur. Aynı kaset ve videoda gö- rülen yasal sorunlara benzeyen bir durum bu. Korsan Yazılımlar Nereden Geliyor? Korsanlığın tek bir yolu yok. Çok-