1 Ağustos 1987 Tarihli Commodore Gazetesi Sayfa 29

letim sistemini inceleyip, elde ettiği- miz bilgileri size aktarmaya çalışaca- ğız. Genelde, işletim sisteminin genel yapısını ele alacak bu yazıyı, gelecek sayıda yayınlayacağımız, daha detaylı bilgi ve incelemeleri içeren “Teknik Açıdan Amiga' adlı yazı izleyecek. Bu kadar tanıtımdan sonra asıl ko- numuza geçelim. İlk inceleyeceğimiz olay, sistemin kendisi. SİSTEM Donanımın önemli kısmı ana üni- te adı verilen bir kutuda bulunmak- ta. Tuş takımı bu kutuya, dört da- marlı bir telefon kablosuyla bağlı. Aynen telefonlardaki gibi spiralleşti- rilmiş olan kablosuyla oldukça rahat bir kullanım sağlanmış durumda. Ana sistem, 256 KByte'lik RAM bellek, 880 KByte'lik çift taraflı, çift yoğunluklu, 3.5 inch'lik disket sürü- cü, tuş takımı ve mouse ile donatıl- mış durumda. Mouse ve tuş takımı dışındaki tüm donanım ana ünitenin içinde toplan- mış. Bu kabinin içinde monte edilmiş olan gerilim kaynağı, şehir cereyanı- nı 4 5 ve 4 12 voltluk doğru akımla- ra çeviriyor. AMIGA'nın tüm dijital devreleri ve çevresel birimleri bu akımla besleniyorlar. Besleme kayna- ğının üzerine monte edilmiş ufak bir havalandırma aygıtı, tüm sistemin sı- caklıktan korunmasını üstlenmiş du- rumda. Dikkati çeken bir nokta, ha- valandırma sisteminin umulmayacak kadar sessiz çalışması. Fakat, buna karşın gerek sisteme dahil olan dis- ket sürücüsü gerek dışarıdan takılmış olanlar, disketin takılışından ve çıka- rılışından sonra umulandan fazla gü- rültü çıkarıyorlar. Bu arada belirte- lim, disket sürücüleri disketin var ve- ya yok olduğunu AMIGA'ya bildire- bilecek kadar becerikli. Böylece, sis- tem daimi olarak kontrol etmeden, hangi disket sürücüsünde hangi dis- ket olduğunu bilebiliyor. AMIGĞA'nın içindeki besleme kay- nağı, içindeki tüm birimlere yetiyor. Buna, tuş takımı, mouse ve bir adet ekstra disket sürücüsü da dahil. Da- ha fazla takılacak olan disket sürü- cülerinin beslemeleri başka bir kay- naktan sağlanmak zorunda. Aynı zo- runluluk, dışarıdan takılan genişleme yuva ve kartları için de geçerli. AMIGA'nın üzerindeki bütün port'larda, 4 5 veya 4 12 volttan bi- rini veya ikisini birden bulabiliyorsu- nuz. El kitabında, her bir port'taki voltaj çıkışlarından ne kadar akım çe- kilebileceği belirtilmiş. Gerçekte, ana ünitenin içinde ya- rım megabyte RAM bellek bulun- makta. Sistemin kullanabildiği 256 KByte'tan ayrı olarak çeyrek me- gabyte WCS ram'i bulunuyor. WCS (writeable control store) ram'i, AMI- GA ilk açıldığında yüklenen isletim sisteminin gittiği yer. Daha evvelden yapılan açıklamalara göre, işletim sis- teminin 192 KByte'lık ROM içine ko- nulması tasarlanıyordu. Görünüşe göre, Commodore firması işletim sis- teminde bulunabilecek hatalara kar- şı ve olabilecek gelişmelerin dışında kalmaması açısından, işletim sistemi- nin belli bir süre ram'de kalmasını ar- zulamış olacak. (Bildiğiniz gibi, AMIGA 500 ve AMIGA 2000'de söz konusu hatalar giderilmiş ve işletim sistemi son durumunu almış durum- da. KICKSTART 1.2 adını alan ye- ni işletim sistemi, en son çıkan iki alette 256 KByte'lık ROM'a yerleşti- rilmiş durumda.) Ana belleğin üzerinde bulunan son bellek ünitesi, 64 KByte'lık autobo- ot ROM'udur. Bunun görevi, siste- min uyanmasını sağlamak ve işletim sistemini WCS RAM'ine yüklemek. İLK ÇALIŞTIRMA AMIGA'yı açtıktan 17 saniye ka- dar sonra, ekranda gereken disketi tutan bir el belirir. İlk açılışta gere- ken disket *'KICKSTART” disketi olacaktır. Bu disketi taktığınızda dis- ket sürücü çalışacak ve ekrandaki şe- kil kaybolacaktır. 22 saniye kadar sonra, ekranda “WORKBENCH' ad- lı disketi isteyen eli görürsünüz. Bu disketin yüklenmesi ise 20 saniye ka- dar sürecektir. Böylece AMIĞA, mo- use ve window'larla kullanılabilir şekliyle karşınıza gelecektir. Bu işlem sırasında, AMIGA'nın 59 saniye ci- varında 300 KByte'tan fazla bilgiyi disketten yüklediğine tanık olduk. İlk açılış sırasında iki disketin bir- den yüklenmesi alışılmamış bir olay olmasına rağmen, avantajları da yok değil. Bilhassa, yazılım açısından bir- çok esneklik getiriyor bu uygulama. İşletim sisteminin belli başlı altprog- ramları “KICKSTART” adlı diskette toplanmış. Bu altprogramlar, AMI- GA KERNAL'ını oluşturuyorlar ve sistemle yapılabilecek her türlü işle- mi üstlenmiş birer altprogram bulu- nuyor. Bu altprogramlar, program yazarları için bir taban vazifesi görü- yor. KICKSTART'ın tümü WCS RAM'ine yükleniyor ve besleme ge- rilimi kesilmediği sürece kalıcı olarak bulunuyor. WORKBENCH, daha spesifik olayları yönlendiriyor. Kısa- cası WORKBENCH, window ve mo- use ile rahat bir kullanım sağlayan kullanıcı arabirimi (user-interface). AMIGA'nın işletim sistemi, seyrek de olsa *crash' edebiliyor. Bunun baş- lıca nedeni, belleğe boş alandan da- ha fazla bilgi yüklemeye çalışmak oluyor. Belleğin yetip yetmeyeceğinin kontrolü, programcıya veya kullanı- cıya bırakılmış durumda. Şayet kimse bu kontrolu yapmazsa, yüklenen program o sırada bellekte bulunan başka bir programın üzerine doldu- rulabilir. AMIGA'nın “multitasking' (aynı anda birden fazla programı yü- rütebilen) bir makine olduğunu dü- şünürsek, böyle bir durumda sistemin felaketi kaçınılmazdır. Sistem, iki değişik biçimde “crash' edebiliyor. Bunlardan en çok rastla- nanı, ekranın üst tarafında siyah bir bandın oluşması ve bu bandın içinde kırmızı renkle mesaj bildirilmesi şek- linde oluyor. Verilen mesaj “Guru Meditation Error”' yazısı ve hemen ar- kasından takip eden karmakarışık hekzadesimal rakamlardan oluşuyor. Bu rakamların ne anlama geldiğini şu anda tam olarak bilmiyoruz. Tahmi- nimiz, aletin o anda içinde bulundu- ğu durumu simgeliyor. Mouse'un sağ butonuna basarsanız, sistemin kont- rolu, seri port'a bağlı olan (tabii bağ- lıysa) terminale aktarılıyor. Sol bu- tona basarsanız, WORKBENCH dis- keti tekrar yükleniyor. Sistemin, hiç bir mesaj vermeden “crash' etmesi pek ender görülüyor. Böyle bir du- rumda, “CONTROL' ve iki “AMIGA/ tuşuna aynı anda basarak WORKBENCH 'in tekrar yüklenme- sini sağlayabiliyorsunuz. Her durum- da, KICKSTART”ın yeniden yüklen- mesine gerek olmuyor. AMIGA'yı kutusundan çıkardığı- nızda hemen çalışmaya başlayamı- yorsunuz. Çünkü bir görüntü aletine ihtiyacınız olacak. AMIGA, yapı ola- vez Hipt $