28 Aralık 1945 Tarihli Büyük Doğu Dergisi Sayfa 4

İ i i Lİ m. yali Kİ ii 2 ij LERİ çi b zi 7 i pl iş is mp Dİ vg ! mi ğ Mİ ER | İ il i 2 , . | MATBUAT KANUNU — Ruhu Ve Umumi Hükümler | | İ Satmak, dağıtmak, duyurmak, göS- O bir fikre ve hiç bir mânaya, hiç bir neşir a her hangi bir suçu tekemmül ettir- : ermek, anlatmak ği şahıs muarefe- ve hiç sel ifade m e teş- kten sonradır ki, suçunun temas ettiği | d leri dışında, itap en bütün ki e düşünü! en ağır cezalara çarptırılmak ehliyetini ; ifade vasıtaları neşir fiilinde toplanır. Bir at kanununun Lee ağ mille. ( kazanmış olur. ? i ei ze kütlenin hiç bir kemiyet mâneviyat, ahlâk ve edep ” Her hangi bir neşir liyakatini tem- d li i ak mıntakaları etrafında o sil için, mali kefalet, tahsil şartı, zabıta di : "ata bu at kanunu, bütün vasıtaları ve n titiz koruma tedbirlerini aldıktan son-' tahkikatı ve bunlara bağlı hükümet mü- t j şubeleriyle neşir fiilini tanzim ve tahdit e azami hakkını Te her kayd art Ir, l eden hükümler manzümesid rek ferdlere en yüksek ve en ileri mes'u- r neşir vasıtasından, siyasi, j Neşir vasıtaları, akı, Sesli, Şekilli la: bu esaslara i, edebi, iktisadi, idari, içtimai vesa- z i olmak üzert üç kısımdır: Birincisi, gaze- yetsizlik vukuunda da, bi hiç bir mevzu kaydı aranamaz. i i İ te, mecmua, kitap, (broşür), mektup veya gişe hürriyete amblemi batman, Her isteyen, istediği her şeyden bahset- t ' kl detli ceza akıbötine uğratmaktir. istediği her saha üzerinde dur- i ii suçunun cins ve nev'i ne olursa makta serbesttir. ? tm olan neşir hür; i er bakımdan tam olan neşir hürri- i cümle ve fikir belirten her şey... İkin. ap ai ai bir neşir al suçu yeti, ne noktadan olursa olsun, ferd hak. Y ş cisi, gramofon pilâkı, radyo, hoparlör, tekemmül etmeden hiç bir peşin kayt ve : larına tecavüz edemez. şir hürriyeti, | ; taganni edilen güfteler, nutuk ve hitabe- şart tatbik edilemez. ln ii mil- her nefsin hürriyeti olup başka nefsler ra ler; hulâsa, ses vasıta ve tarzı ne olursa o letinden ve olm! ruhi sıhhat ve üzerinde hiç bir mecburiyet ve mükelle- | İ olsun, kütleye hitap etmek üzere, kelime, medeniyet haklarına Sahiplik vaziyetinde (o fiyet tesis edemez; başkalarının arzu ve | cümle ve fikir belirten n- bulunmak şartiyle, sadece ma kü- istek dairesi dışında kendilerine rağmen d cüsü, yazılı sesli cephelerine rağmen omet mlmessiline haber mahiy de bir (bir rahatsızlık “> uramaz; ve çük e ; ” bütün temsil eserleri, tiyatrolar, sinama- beyanname vererek dilediği neşir işine (Mm a da ols siyat pilânında fert. i lar, (rövü) ler, (pandomim) ler, fotoğraf- girişebilir. Belli başlı zamanlarda çıkan lerin teşhir ve les na girişemez. İ lar, resimler, karikatürler, hulâsa, yazılı gazete ve mecmualar dışı kitap ve saire m Fert ve şahıs, millet ve cemiyet hak- e f e yazı li ve sessiz, gibi matbualar, evvelden haber vermek asla tecavüz etmemek ve dâvayı : maksada intikal NE ya mümkün mâ- d sta, , srdari esaslara göre sâf fikir ve gö- s ; nalar belirten her ri ca edebilmek şartiyle, isteyen, İs- di i ediğini ; ve bilhassa devlet ve ü büyüklerini dilediği gibi tenkid, takbih, td yarında bulundukca, her vatandaşa, sa- tashih ve tespitte serbesttir. ş dece üç umumi şart çerçevesinde ve başka icra kuvvetleri yeküniyle hü- : hiç bir şartın bozamıyacağı şekilde asl met, mahkemelerinin kararı dışında, 3 ; olarak verilmiş bir haktır. Neşir fillini oOtün temsil eserleri, ei sinamalar, hiç bir ei berk üzerinde hiç bir zor aj şiddet ve katiyetle takyit ve tahdit o(rövü)ler, (pandomim) ler, fotoğraflar, tedbiri alamı li eden üç şarttan birincisi, millet ve cemi- (resimler ve karikatürler, yağ ekil için- şi m Neşir mes ii doğrudan doğruya s yetin ruhunu dayadığı mukaddesat ze- de, nevilerine göre aynen gazete veya . o neşir hâdisesinin imzalı sahibiyle o ne- r mini ; ikincisi, bu mukaddesat zemininden (o kitap hükümlerine tâbi, temsili şekil - şir vasıtasının sahip ve kanuni mümes- | fışkıran emegi ve > kaideleri ; starr içinde de yâlnız haber mahiyetinde bir “sil le 9) cüsü de, bu kaidelerin İ Devlet ve hükümetin, ordu, zabıta, A ve âdet Herm Hüdai çirkin ve kötü filimleri, memleketjdışı mahiyetiyle, hususi kanun vi t eri gibi belli d telâkki edilen fiillerin iltizamı, her hangi (o maddesinde gösterildiği , neşrinden başlı bir (disiplin) altında bulun 1 ge- b eğir vasıtasiyle ve her hangi bir su tiz bir mürakabe âltın- reken ve hususi maddesinde neşir sahaları Iı retle yı tır. İnceden inceye büt elil dışı her neşir vasıtası, fert fert gösterilen bazı mensupları müs- Kk ve misalleri, fiili ve müşahhas örnekli te aynı mürakabeye tâbidir. esna olarak, serb e umumi fikir ve kanunda gösterilmiş ve aralarındaki had- emlek dışı sinama filimleri ve irfan kadrosunda bütün mensupları, mes'- lerin tesbit ve tâyinişmâkimlerin hakkani- ir vasıtalarından başka iptidai hiç bir (Ouliyetleri hem kanuna, hem de ayrıca yet duygusuna bırakılmış olan bu üç esasi (omânia kayd ve şartı altında bulunmayan o idarelerine karşı olarak her türlü neşir noktaya tecavüz yasağından başka, hiç neşir vasıtaları, kanun hükümleri dahi. © işinde her vatandaş gibi serbesttirlör. Mevcut Matbuat kanununda neşir fiilinin tarifi ve Kadada bile çizilememiştir : (Madde 1—2)... Asli ve tabii neşir hürriyeti her bakımdan tahdit edildiği gibi, tahdit edici hakiki ve esasi yeri ere de yer verilmemiştir: (Bütün maddeler)... Sadece hükümetin ho e hâdi- sesine karşı, hiç bir hak ve müdafaa imkânı mr veli hesaba çekilemiyecek olan bir imha selâhiyeti tanınmıştır : (Madde 50)... Ecnebi arr sag ek bütün m tesirlerine her taraf açıktır: (Bütün maddeler)... ti k kabiliyet bin bir “formalite,, maniası kurulmuştur : (Madde 12)... Siyaset ipl kat'i bir esasa ircaı imkân- sız ve mevhum bir tâbir altında, bütün hükümet mensuplarına söz yasak edilmiştir: (Madde 43)... Memleket allâk ve ruhiyatını bazı menfi tec ellileri yle ele almak ve ortaya dökmek memnudur: (Madde 38)... Hükümet, her hak ve imtiyazı, yalla kendi neşiriyatında tanımıştır : (Madde 65)... i ik Hazırlayan ve belirten : Abdurrahman Şeref LÂÇ OLANLA OLMASI LÂZIMGELENİ BUYURUNLU! . da 9 . “ ln doll ün ği A