SİNEMA Filmler İki Kuşak sineması Birinci Dünya Savaşı başladığı sıra- da, Lewis Milestone, Amerikaya gelişinin henüz birinci yılını dolduru- yordu. İkinci yılına girdiğinde ise genç Milestone'u askere çağırdılar ve böy- lece rus asılı ve Birinci ile İkinci incelemek fırsatım elde etmiş oldu. Savaş sonrasında genç Milestone, meslek olanak sinemacılığı (o seçmişti ama, rejisörlüğü arada pek düşündü- gü yoktu. Montajcılık buldu, benim- sedi ve işine dört elle sarıldı. Thomas ince ve Max Sennett ile ortak çalış- maları, Milestone'u, giderek rejisörlü- ge doğru itenekte gecikmedi ve sesli sinemanın başlangıcında o Milestone, ilk filmini çevirmeye girişti. Deneme çağında - doğrusunu söylemek gerekir- se. Milestone'un pek üstün bir yanı göze çarpmadı. , İlgiyi üzerine m ilk filmi konusunu ünlü romancı E- rich Maria Remargue'in ayni adı ta- şıyan romanından sinemaya aktardığı "Ali Ouiet on the Western Pront - Batı Cephesinde Yeni Birşey Yok" ol- du. Milestone, bu filminde eline ge- çirdiği malzemeyi (o başarıyla kullan, masını bildi, kendi "görgü ve deneme- lerinden de alabildiğince yararlandı. Remargue'm romanı, daha yayınlan- dığı anda gürültü koparmış ve bütün dünyada yankılar uyandırmıştı. Sa- vaşa karsı çıkışı, giderek Remargile'ın başına türlü dertler açtı. Remargue vatanından sürüldü, kitabı, yeni palaz- lanmış naziler tarafından, meydanlar da büyük gösteriler düzenlenerek, tö- renle yakıldı e buna benzer olaylar, ayni sepkinin Milestone'un filmine de gös. terilmesine yaradı. o Milestone, yaza- rın romanındaki başarısını (o filminde de göstermeğe çalışıyor, kendisinin de tanıklık ettiği savaşı, bütün acı ger- çekleriyle seyircisinin Oo gözleri önüne seriyor, eş bir küçle Remargue'ı des- tekliyordu. "Ba'tı Cephesinde Yeni Bir- şey Yok", Milestone'un yıldızını çar- çabuk parlattı ve rejisörünü, içinde bulunduğu kuşakta ön saflara geçirtti. Ünlülerle üne erişme çabası Milestone, daha sonraki filmlerinde "Batı Cephesinde Yeni Birşey Yok" kadar başarıya erişemedi ama, her fil- e çıktı ; John Steinbeck ve ro- manı "Of Mice And Men - Fareler ve İnsanlar". Milestone, Remargue'- ın savaş içindeki insanlarına çok ben. zeyen Steinbeck'in savaş dışı ve yine küçük insanlarının serüvenlerini yalın, içten ve en az "Batı Cephesinde Yeni Birşey Yok" kadar ustalıkla anlatı- yordu. Başrollerini Lon Chaney Jr ile Burges Meredith'in paylaştıkları "Fa- reler ve İnsanlar", Milestone'un Holly wood sinemasındaki yerini daha da pekiştirdi. Fakat olaylar İkinci Dün. ya Savaşım doğurmuş, sinema şın propagandasına adanmıştı. "oliy. ood, iki çeşit film imal ediyordu. tür filmler, düzmece kahra- manların akıl almaz savaş serüven- Moral eğitimi sınıfının bu filmlerinde kahramanlar hârikalar ya- ratıyorlar, mitolojiye yaraşır olaylara girip çıkıyorlar ve seyircileri savaşa alkış tutmağa zorluyorlardı. İkincileri Conte, Sinetra, Martin, Davisjr.ve Lawford"Soyguncular"da "Eski askerler ölmezler" AKİS, 23 EKİM 1964