17 Temmuz 1964 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 7

YURTTA OLUP BİTENLER tokmaklarından o âvizelere kadar her yer, her şey parlatılmaktadır 20 Temmuz Pazartesi günü İstan- bula gelecek olan misafirler yanların- da Maliye Bakanlarını da getirmekte- dirler, O akşam Başbakan İsmet İnö- nü Çınar Otelde, ertesi gün de Cemal Gürsel Florya Köşkünde Şah ve Eylib Hana birer yemek vereceklerdir. Ortak beyanname İle ilgili görüşme- ler ise Salı sabahı Dolmabahçe sara- yında başlıyacak ve toplantıya öğleden sonra Florya Köşkünde devam oluna- caktir, Bu ikinci toplantıya Cumhur- başkanı Cemal Gürsel de katılacak- tır, Görüşmelerin en önemli yönünü ise son toplantıdan sonra (üç devletin başkanlarının imzalarıyla yayınlanacak olan “Ortak Beyanname” teşkil et- mektedir, Bu beyannâmenin ihtiva e- deceği hususlar kalın çizgileri ile de olsa şimdiden belli olmuş bulunmak- tadır Dışişleri Bakanlığı İktisadi İş- ler Dairesi Genel Müdür Yardımcısı Rahmi Gümrükçü bundan kısa bir sü- Te önde Tahran ve Karaçiye yapmiş olduğu ziyaretten dönmüş Ve bu işbir- Jiği ile ilgili olarak İran ve Pakistanın görüşlerini almıştır, Ön temaslar e taplantılatdazı sonra ya- yınlanacak olan “Ortak Beyanna- etek asıl metni 17 ve 18 Temmuz tarihlerinde Ankarada Türkiye, İran Ve Pakistan temsilcileri arasında ya- pilacak teknisyenler (seviyesinde bir toplantıda tesbit edilecektir, Bu top- lantıya üç devletin Maliye Bakanları ile Plânlama Teşkilâtı (omüsteşarları katılacaklardır, Dışişleri Bakanlığında yapılacak 0- lan toplantının gündemi henüz kesin olarak tesbit edilmemiş bulunmakla beraber, görüşme konularının ağırlık merkezini başlıca altı konunun teşkil edeceği ifade edilmektedir. 1 — Üç devletin plânlama teşkilât- larının koordinasyonu 2 — Ticari münasebellerin genişle- tilmesi 3 — Turizm sahasında iş Ve güç- birliği kurulması — Ulaştırma sahasında inekânla- rın birleştirilmesi 5 — Teknik işbirliği 6 — Kültürel yakınlaşma Doğrusu aranirsa gündemin diğer maddeleri arasında himen uygulana- bilecek olan tek madde, kültürel ya- kınlaşmadır, Diğer hususlar ise ancak uzun Veya kısa bir zamana bağlı bu- lunmakta Ve son derece sıkı bir işbir- liğine ihtiyaç göstermektedir. 5. maddede yer alan teknik işbir- liğinin ne olacağını ise bizim harici- yecilerimiz dahi pek anlamamakta ve; ““ Batı ile olsa kolay, Hiç değilse tek nisyen getirtirdik, Bu işbirliğinde biz- de olmıyan. teknik adamı nasil dışa- rıya göndeririz?” demektedirler, Böylece geriye işbirliğinin olumlu bir yön kazanabilmesi bakımından sa- dece Üç saha bee - Mü- nassbetler, Turizm, Ulaştı Bunlardan ticari İohemebililrin ge- liştirilmesi hayli uzun bir vadeye ih- tiyaç göstermektedir. Zira her üç dev- let de daha çok tarım alanında ihra- at yapmakta Ve bu sebeple ihracat malları birbirine kıyasla pek büyük bir değişiklik arzetmemektedir, Mese- Iâ Pakistandan şimdilik aldığımız tek mal jüttür, Buna karşılık İranla olan ticari münaselet biraz daha gelişmiş, özellikle bundan 6 ay kadar önce ye- nilenen bir ticaret anlaşmasıyla bağlar kuvvetlendirilmiştir. Bu konuda daha büyük ölçüde bir yakınlaşmanın sağ- lanması amacıyla üç devlet ticaret o- dalarının birleştirilmesi düşünülmek- tedir, Diğer bir uzun vadeli işbirliği sa- hasını da turizm teşkil etmektedir An- cak Türkiyenin dışarıya gönderdiği tu- rist adedi dikkate alınırsa, bu sahada üç devlet arasında sağlanması düşünü- len yakınlasmanın Türkiyeden doğuya değil de doğudan Türkiyeye doğru ol- ması akla daha vakın görünmektedir, Bu bakımdan Türkiye gerek Avrupa- ya olan yakınlığı ve gerek tabii zen- ginlikleri sebebiyle daha elverişli gö- rünmektedir. Türkiye ,İran ve Pakistan arasın- da sağlanacak olan işbirliğinin, şimdi- lik kisa vadede gerçekleşmeye en mü- sait sahasını ulaştırma faaliyetleri teş- kil etmektedir, Pakistanın hayli bü- yük bir beynelmilel havayolları şirke- ti mevcuttur. Türkiye bu şirket uçak- larının Beyrut hattından alınarak İs- tanbuldan geçmesini sağlamak için uğ- Üç ahbaplar bir arada Eyüp Han - Cemal Gürsel - Rıza Şah Pehlevi >