17 Temmuz 1964 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 16

iS- A-L-E-NMİ Dış Ticaret Kararnameler, yönetmelikler 4 Temmuz tarihli Resmi Gazetede yeni dış ticaret rejimi yayınlandı. Dış ticaret rejimiyle onun ekleri olan yönetmelikler her zaman olduğu gibi, gine de dış ticarette istikrar unsuru- nu zedelediği itirazıyla karşılaştı. Bu aa yönetmelik değiştirme" merâkı 4 Ağustos 1958 tarihine dayanmakta- dır, Eskiden, yani 1958'den önce, bir dış ticaret rejimi yayınlanır Ve &enö- lerce yürürlükte kalırdı, Dış ticaret rejiminin değişmesi (başlıbaşına bir hadiseydi, 4 Ağustos kararlarına bağ- ll olarak istikrar tedbirlerine gidildik- ten sonra, istikrarın birinci şartı i- mişcesine üç ayda bir dış ticaret sisteş minin değiştirilmesine b dı, Arka- sından aylık müddet altı aya Böylece, senelerden beri bu sisteme alışmış olan piyasa, hani re- jim değiştirilmese, bayağı huzursuzluk duyulacak hale geldi. Tatbikatçılar yılbaşı ve ortası yak- laştıkça paçaları sıvıyorlar, hep be- raber rejimin ve yönetmeliğin değiş- tirilmesi gereken taraflarnı tespit edi- yorlar, Eğer değiştirilecek yer buluna- mazsa, ayni mânaya gelen kelimeler kullanılıyor. Meselâ, son rejimde bütün “âmme sektörü" ibsresi “kamu öektö- rü» haline getirilmiştir. Başta Odalar olmak üzere ,Odalar Birliği ve Tica- ret Bakanlığı, kurulan komisyonların hummalı faaliyetine şahit olmaktadır. Altı aylık ömrü olacak yeni bir sis- tem kaleme alınıyor, 4 Ağustosta alı- nan istikrar tedbirleri, çeşitli konu- larda iyi-kötü bir istikrar sağlamıştır. Fakat dış ticarette mevcut istikrarı bozduğunu da, Kimse inkâr edemez, Öte yandan, her altı ayda bir bü- Lün mevzuatı değiştirecek olduktan sonra, rejim ve yönetmeliği ayırma» nın da bir mânası kalmamaktadır, Dış ticaret Tejimi -ki bir Bakanlar Ku- rulü kararıdır - esas prensipleri tespit etmek için, yönetmelik ise bu prensip- ler etrafında tatbikatta husule gele- cek dğişiklikleri (o sağlamak için ya- yınlanmalıdır. Bu prensipten hareket edildiği takdirde, dış ticaret rejimi ka- rarnamesi, bir kere yayınlanmalı Ve 6- sasen teferruata inmediği için birkaç yıl yürürlükte kalmalıdır. Oysa ki biz, dış ticaret rejimine en teferruala ka- dar inen hükümleri dolduruyor, ondan sonra da ayni hükümleri yönetmelik- lere harfi harfine alıyoruz, Rejimde öyle pasajlar var ki, Resmi Gazete sayfası ile yarım sayfa tutmak- tadır. Bunlar yönetmeliğe de 'aynen konulmuştur, Faydası? Hiç!. Bu yüzden, farkına varılmadığı hal de, çeşitli mahzurlar doğmaktadır. İstikrar niçin sağlanamıyor? elâ, diş ticaretimizde istikrar un- suru bir türlü sağlanamamakta, bir rejimin getirdiği hüküm altı ay son- ra değişmektedir, Bu değişikiikleri sağlamak için çeşitli komisyonlar ku- rulmakta, bunlar günlerce işlerini. güçlerini bırakıp nelerin değiştirilme- si gerektiğini araştırmaktadırlar, Böy- lece, kıymetli zamanlar o boşuboşuna harcanıp gitmektedir. Yapılar değişiklikler, evvelâ Resmi Gazetede basılmakta, ondan sonra Si- rasiyla Odalar ve Odalar Birliğinin organlarında, arkasından da ticaret ga- z6telerinde #efrika edilmeğe başlan- maktadır, Sadece bunların baskısı bile dünya kadar kâğıt, mürkkep, makine çalşması ve iş gücü sarfına yol açinak- tadır, Bütün bunların üzerine yapılan değişiklikleri öğrenmek ve kenâlleri- ni yeni sisteme adapte etmek için iş a- damları, tatbikatçılar çalışmalara baş- lamışlardır. Altı ay zarfında rejime ait hükümler tamamen öğrenilmekte, €Zbarlenmekte, fakat artık tam Resmi Gazeteye bakmadan işi vürütmek kaa- bil oduğu zaman, Ocağın ve Temmu- zun 4'ü geldiği için yeni rejim ilân o- lunmaktadır, 4 Ağustos 1958'den bu yana, hiç yoksa 12-13 defa dış ticaret rejimi değişmiştir. Asıl hayret edilecek husus, 28-30 maddeden ibaret bir kararna- mede 12-13 defa değiştirilecek nenin ' bulunabildiğidir. Fakat Resmi Gazete- de sadece değişiklikler değil, değişme- yen yönetmelikler de yayınlanmaktâ- dır, Meselâ, geçen sene 4 Temmuzda yayınlanan: «Ocakta değiştirilmemiş- tir - İhracat yönetmeliği-bu sene yü- rürlükten kaldırılmış, fakat iyni yö- netmelik bir harfi bile değiştirilmedön tekrar yürürlüğe konulmuştur! İhracat yönetmeliğinde sadece ihracı Jisansa tâbi maddelerin miktarı azaltılmıştır. a bu durumda, Ticaret Bakanlı- yayınlanacak iki satırlık'bir sir- küler bu işi hallediverirdi, İhracat Yönetmeliğinin yeniden basılmasını belki ilgililer bütün mevzunt bir ara- da bulunsun ve kolaylık olsün diye izah edeceklerdir. O zamanda bir gün ki gazetede yayınlanan AİD yö- On neğen ayni Resmi Güzele“ e alınmadığını sormak gerekecektir, Hilmi beraber, asıl sorulması gere» ken husus başkadır. İthalâtın finansmamı yolları Bilindiği üzere, ithalât listeleri İlbe- rasyon Ve tahsisli ithal malları ol- mak üzere iki tanedir, AİD tal'mat- namesine ekli listelerdeyse, ithal yö- netmeliğine ekli listelerdeki mallardan hangilerinin AİD'den; hangilerinin Serbest döviz kaynaklarımızdan : sağ- lanacağı belirtilmektedir. Bu durum- da, ithalâtm finansmam üç şekilde olabilecektir, Ya AİD'den, ya Serbest döviz kaynaklarımızdan -bunu SDK diye İfade etmek kaabildir - ya da her ikisinden birden .. İş böyle olunca, yönetmeliğe ekli listelere: - 1) AİD, 2) SDK, 3) AİD ve SDK harflerini koy Sağlığınız için, sizde; PANASON ÇAYI içiniz. — TABİATIN SUNDUĞU ŞİFA Çayı