21 Mart 1964 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 20

Barış Konferansı ilk toplantısında yanın en büyük ve itibarlı haber ajansının yunanlıların eline, ne derece geçmiş olduğunun bu delilleri insana şaş- kınlık vermektedir. Bu, Venizelosun genç ve dinamik eki- binin ne kadar hırslı ve verimli çalıştığını göstermektedir. Başka, bir hevesli çykar 1919'larda daha küçük bir takım yayın or- ganlarım da İngilterede kendi taraflarına çekmeyi be- cermişlerdir. Tabii, bütün bu şebekenin temelindeki harc menfaat olmuştur. Venizelosun adamları, hükümetlerinin sağlam desteğiyle bol miktarda adam satın alabilmişler- dir. Meselâ Ağustos. 1919'da Kaklamanosun Liverpuldan aldığı bir mektup ilgi çekicidir. Mektubu yazan, The Li- verpbol Courier adını taşıyan bir gazetenin dış politika yazarı Prof. Maurice A. Gerothwohl'dur. Mektup şudur: “16 Ağustos 1919. Şahsa mahsustur. Efendim, gaze- temizin Barış Konferansında yunan menfaatlerini ne ka- dar hararetle koruduğu her halde meçhulünüz değildir. Bu menfaatler daha ziyade siyasiydi ve toprak talepleri- ne aitti. Şimdi, ingiliz-yunan işbirliğinin başka bir sahası, ticari saha üzerine eğilmek istiyorum. Acaba siz veya bir mütehasssısınız gerekli bilgileri, -mali istatistikler, yeni Büyük Yunanistanda açılan iş sahaları, ticari krediler konusunda ihtiyatlı teklifler gibi..- bana verebilir misi- niz? Bunlara dayanarak İngilterenin bu kuzey bölgesi- nin ticaret ve iş çevreleri için alâka çekici ve herkesin kolay anlayabileceği cinsten' bazı yazılar yazabilirim. Eğer böyle bir incelemeden sonra sizin birinci sınıf adamları- nızdan biri kuzey İngilterenin bu çevrelerine hitaben bı- -ak bir davet yaparsa eminim icari münasebetlerimiz bundan çok şey kazanır. Bir randevu lütfederseniz, bel- ki gelecek hafta içinde bir sabah sizi görebilirim. Samimi EM Bütün bunlar İngilterede, Birinci Dünya Harbinin sonlarında Venizelos tarafından örülen örümcek ağının AKİS 20/22 dehşetini gözler önüne sekmektedir. Barış Konferansla- rında kurnaz giritli gerçek kuvvetini bu ağdan almış ve Türkiyeyi fütursuz talep etmiştir. Tabii, haftalıklar da.. yunğgistan ingiliz basınında sadece gündelik gazeteler- le yetinmemiştir. Onların yanına bir çok da haftalık dergiyi katmış ve hattâ bunlardan bazılarını düpedüz sa- tın almış 'veya beslemiştir, İngilterede, dünyanın pek çok başka memleketinde olduğu 'gibi, haftalıkların umumi efkâr üzerindeki rolü gündeliklerin rolünden dahi fazladır. Siyaset, sanat ve edebiyat çevreleri bir takım dergilerin etrafında dalga- lanmaktadır. O tarihlerde bilhassa itibarda olan dergiler Spectator, Nation, Outlook v.s. dir. Bunlardan Outlook'- un, kudretli olmasına rağmen kötü bir idare yüzünden müşkül "durumda bulunduğunu, gören yunanlılar hemen onun sahibiyle temasa geçtiler. Derginin muhtaç olduğu parayı yunanlılar bir vasıtayla sağlayacaklar, buna mu- kabil yayını kontrol edeceklerdi. Fakat pazarlık, dergi- nin satın alınması konusunda fazla ilerlemedi. Buna mu- kabil yunanlılar hem Londrada ve hem de Pariste bir sü- re sonra, kendi adamlarına bizzat hazırlattıkları bir kı- narak kurabileceğini, yaratabileceğin! hesaplıyordu. Fransada gayretler yarsız basını umumiyetle ve daha önceden İtalyanlar tarafından satan alınmış olmakla beraber yunanlılar oraya da el atmaktan tabii geri kalmadılar. (Venizelos Parise, yunan propagandasını idare etmek üzere Leon Maktası göndermişti. İşte, o yıllara dair Makkasın ver- diği izahat: "Tesir altında tuttuğumuz gazeteler Le Temps, Le