16 Şubat 1963 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 21

DÜNYADA OLUP BİTENLER Irak Zincirin yeni halkası (Kapaktaki ihtilâl) n haftanın sonunda bir gün, sa- bahın erken saatlerinde bütün Bağdatlılar bombardıman o sesle- riyle uykularından uyandılar. Evle- rin üzerinden büyük bir gürültü ile geçen tep,kili uçaklar şehrin merke- -inde en kalabalık iskân bölgelerin- den birisinin üzerine bombalar yağ- rideki bir otelin pencerelerinden sey- reden yabancılar hayret içindeydiler Hele tepkilirin Irak Hava Kuvvetle- rine ait olduğunu anladıkları zaman hayretleri bir kat daha arttı. Bir memleketin başşehrinde o memleke- tin hava kuvvetleri kendi vatandaş- ları üzerine saatlerce -bombardıman altı saat devam etmiştir- konfeti sa- çar gibi bomba saçıyordu. Bununla beraber oteldeki yabancıların şaşkın- lığı uzun müddet devam etmedi Bombalanan yerde (o Milli Savunma Bakanlığının bulunduğunu, Başb kan Abdülkerim Kasımın sür dir geceleri de Bakanlıkta yattığını ve memleket içindeki durumunun pek sağlam olmadığını bilenler bu nun Ortadoğuda sık sık rastlanılan cinsten bin ihtilâl olabileceğini diğer- lerine anlattılar. Aynı saatlerde Bağdatın bir baş- ka noktasında da diğer bir harekât başlamıştı. Bu defa hedef (o Radyo- i. Harekâtı yapanlar Kara Kuv- vetlerine ait birliklerdi. Radyoevinin elde edilmesi Milli Savunma Bakan- lığınınki gibi kanlı olmadı. Ciddi bir mukavemetle karşılaşmayan ihtilâl- ciler süratle Radyoevine girerek İh- tilâlin Sesini bütün dünyaya duyur- dular. Gene aynı anlarda posta ida- resi, hava alanları, tren istasyonları ve elektrik şebekeleri (o gibi önemli noktalar ihtilâli yapan kuvvetler ta- rafından kontrol altına alındı. İhtilâlciler diğer yerleri (o kolayca ele geçirdikleri halde Savunma Ba- kanlığı önünde uzun müddet çarpış- mak zorunda kaldılar. Kasım Savun- ma Bakanlığını kendisine bağlı kuv- vetlerin merkezi haline (getirmişti. Burası ilk günün akşamına kadar mukayemete devam etti. Sabahki bombardımandan sonra o ihtilâlciler Bakanlığı makineli tüfek ateşine tut- tular. Fakat Kasımcıların teslim ol- madığını görünce öğleden sonra ikin- ci defa olarak tepkili uçaklarla bom- bardımana tâbi tuttular. Bir müddet sonra Milli Savunma Bakanlığının da sesi kesildi. Halkın tepkisi İlk anda sivil halk ihtilâle karşı bir tepki göstermedi. Ertesi gü Bağdatın gecekondu mahallelerinden bazı gruplar sokağa döküldüler. Dı- şarıya çıkma yasağına rağmen olduk- ça kalabalık kümeler halindeydiler ve Kasım lehine nümayiş yapıyorlar- dı. Fakat durumu gören emniyet kuvvetleri (o tarafından o dağıtıldılar. Bundan başka bir de komünistlerin Ufak bir hareketleri oldu. oKasımın kendilerine tanıdığı imkânları kay- bedeceklerini anlayan bir takım ko- sinde kanlı çarpışmalar yapıldı. Hat- tâ baz, haberlere göre ellerinde mo- dern silâhlar bulunan komünistler Basra hapishanesini basarak içlerin- de komünistler de bulunan 1500 mah- kümu serbest bıraktılar. Bu çarpış- malarda 70 kişinin öldüğü bildirildi. Buna mukabil Bağdattaki ihtilâl kuvvetleri de geniş bir (o "komünist avı" tertiplemişlerdi. Polislerle, lâlden namen sonra kurulan özel mi- lis kuvvetleri birlikte Bağdattaki ev- leri dolaşarak re komünistleri topladılar ve öldürdüler İhtilâlin rengi İhtilâlin ilk saatlerinden (itibaren 1958 deki ihtilâlin iki lideri Kasım ve A. Arif Eski dost münistler de mevzii mukavemet ha- reketlerine girişmek istediler. Fakat akıbetleri gecekonduculardan farklı olmadı. Onlar da hemen dağıtıldılar. Böylece ihtilâlin ikinci gününde Bağ" datta ciddi bir karşı koyma kalma- dı. Bununla beraber daha sonraki günlerde komünistler yeni o idareye karşı ümitsiz bir mücadele açtılar Başşehrin kenar mahallelerinde, o bil- hassa Dicle nehrinin iki yanında so- kak muharebeleri bu haftanın orta- larına kadar devam etti. Komünist- lerle ihtilâlciler arasındaki mücade- le Irakın diğer şehirlerinde çok da- ha şiddetli oldu. Bilhassa komünist- lerin kalabalık olduğu Basra bölge- düşman olur Bağdat radyosundan yapılan neş- riyat durumu bir parça aydınlatmış- tı. "Milli İhtilâl Konseyi" âdına o- kunan bildirilerde o "Halk Düşmanı Abdülkerim Kasım"ın ortadan kaldı- rıldığı, rejimine de son verildiği bil- diriliyordu". Gene bu bildirilere göre Kasımın idaresi "memleketi bölmüş, anayasa teminatını ortadan kaldır- dırmış, vatandaşlara eza ve cefa et- miş, Arap kurtuluş hareketini sırtın- dan bıçaklamış ve Irak hâlkının te- rakkisine engel olmuş"tu. İhtilalin hedefi milli birliği sağlamak ve ka- nunu hükümran kılarak Irak milleti- ni hükümetin idaresine iştirak ettir- mekti. Yeni idare Bandungtaki Afri-* AKİS/21