TIB ne için gelen bir hastaya veya yıllık saglık kontroluna gelmiş bir sağlam imseye "Senden küçük bir parça ke- sıp almak lazım" denildiği zaman, maddi dan — pahalı, hem psıkolo_ıık cihetten neşter ve kan, has- tayı korkutup kaçındırmakta, hı ol- mazsa ikna oluncaya kadar bırkaç gün veya bir kaç hafta geçmektedir. man zarfında eğer bi ut ise ıle rleyip tedavi hudutla- rını aşabileceği bir hakikattir. Kan- ser tedavisinde tek bir gunun bile bü mmiyeti vardır. 3 — "Biopsi", vucuttan bır parçayı kesıp almaktır. Yam sadece bir şüp- r yara acılıyor, bir İ olmazs ık bir müddetle tatili uzuv yapılıyor demektir. Sitoloji metodunda ise kesmek, kan, akıtmak, ha taya kı verme tur. Ilave bır tedaviye ve masrafa lüzum göstermez. ene esnasın- da hekimin parmaklarına bulaş n İf- raz dahı sıtolo_ıık muayeneyı sağlıya- bilir. Uusi patulu ile alınması bır tahta cetvelin ince ke- narının el sırtında gezdirilmesi kadar basıttır. Şu halde de gıl yalnız şüphe- li alar, sağlam kimseler dahi yıl- da bır kere sıhhi kontrol için bu istiyeceklerdir. Sı- luğu, yalnız fertlerin kurtarılmasına değil, cemiyetlerin kanser en korun masına hizmet etme 4 — "Biopsi" yaparken açılan ya- radan, her turlu tedbıre ragm en mik- k gizli veya aşi- kar bır ıltıhaba sebeb olabılırler Ka- ınlarda k k Te veya mânaya gelen robe kürtajdan erece ıstıraptı arametrit bilir ve bunların Ikısır bile kalabilirler. Ayrıca "biopsi" yapılan yerde henüz mevzii durumunu muhafaza eden bir habis tümör mev- cutsa, "biopsi" neşte inin — açacağı yal aradan, kan ve lenf damarlarından ücreler, urun yayılm: seri asıl korkunçlaştıran budur. He- kim b ndan nadir olarak vuku bulan bu hal hasta için yüzde yüz bir felâkettir ve hekimin buna sebeb ol- Sıtolo_ııde bir yara açılmadığından kârdır. Zira muayene materyel rak ya tümörün üzerinden dökü- lüp civarında biriken hücreler alın- makta veya gayet hafif bir dokunuş- la sathında henüz hayatiyetini muha- faza eden hücreler sıyrılıp alınmak- tadır. "Biopsi"nin daha nadir fakat mumkun bir, ihtimali de şudur: Bil- hassa kanserlerin sık olarak husule geldiği yerlerden yapılan "biopsi"nin 22 yarası ıyıleştıkten sonra yerinde bir nedbi i bırakmaktadır. Kanser- le ıştıgal eden mute hassıslar ve pa- ologlar pek âlâ r ki kanserin husule gelmesini sag ayan sebepler- den birisi de bu necbe nesiçleridir. i, rahim başı gil kansere son derecede hassas bir vü- cut nescinde olursa Zira burada, him içinin yüksek epiteli ıle rahim başının yassı epiteli iki yabancı nesiç gibi dai cele halindedir. Ü- çuncu bir cins olan e nesci de araya girince uyuşamamazlık birbir- İ enme bo- hada kanser husule getırebilirler Bu izah Selye tarafından ortaya konul- muş ve bırçok patologlar tarafından hüsi göri him zında kanserlerın nıçın diğer erler- den daha çok husule geldıgının en iyi izahıdır. Sitolojik metodda bu ihtima- lin yeri yoktur 6 — Rahim başının şüpheli vasi- yetleri için gerekmekte olan "biopsi" alışılageldiği gıbı sual ta rzda yapıl- maktadır. im uğundan bu su! mı mutalaa edilmiş olur. Kanser pek- alınan cüzi dilimde menfi ola- bılır de tetkık edılmemış bulunan di- r büyük mda mevcut olabilir. "Rıng bıopsı denılen ve tetkiki çok sor olan "biopsi" usulü ise en iyi me- tod olmasına rağmen pratik kıyme- ti yoktur Sitoloji k metod pratik bir ring, .. 'ö- 2 © B T ise son derecede satlıı "biopsi" demek- hekim tar: preparat üstünde tetkıke imkân verır. 7 — "“Biopsi" sık sık tekrar edile- mez; tek bir karelik icrasının Mis mahzurları yukarda izah edilmiştir. Sitolojik muayene hiçbir mahsuru ol- maksızın — hergün tekrarlanabılır. "Biopsi"nin İmkâ lara, genç kızlara, ılerı dereced htı- yarlara kolaylı la tatbik olunabilir. Malzemesi de son derecede pratik ve ucuz olan sıtoloıık test, memleke- : a he- kezlerine, sıtolo_ıı laboratuvarlarına gönderil lb'l r hücre ve bilhassa nüve hastalıgıdır Dolayıs yla — bazılarının ıddıa edecekleri gibi teşhiste mutla- ka biopsinin de yapılmasına — lüzu yoktur. Sitolojik metodla teşhısın kıymeti en az mükemmel yapılmı! bir "biopsi"ninki kadardır. Bu usul keşfedildikten sonra Amerikada biz- zat Sağlık Bakanlığı tarafından mil- yonlarca kadına tatbik edilmek, neti- celeri "biopsi" ile kontrol olunmak suretiyle doğruluğuna — inanılmıştır. Fakat her yeni buluşta olduğu gibi burada da metod, eskiyi bilen ve be- nimsiyenlerin muhalefetıyle karşılaş- maktadır. İlk defa Massachusetts General Hospıtal de bin kadına tatbik edılen sıtoloıık test'in 2 4 gibi ufak bir h doğ- ruluğu sabit olmuştur. Fakat daha sonra diğer bir hastanede 16 bin ka- dına tatbık edıldıgınde yuzde (yüz doğ. u bir netice vermiştir. Müteakiben Amerikada Natıonal Cancer İnstitute ve American Cancer Society, 0 bin kişilik gruplar halinde kadınlara bu testi tatbik ederek emin olmuşlar- dır. Tetkikler halen de devam etmek- tedir. etice olarak diyebiliriz ki mükem- mel bir histolojik tetkik kadar emin olan sitolojik metod, yukarda zikro- lunan kolaylıkları dolayısıyle "bıopsı usulüne faik Ve pratiktir. Sitoloji metodunun kanser teşhis- lerindeki yeri ve va: zıy eti Tröntgen şuamın akciğer veremını ortaya koy- masına benzer. r hücre ak- tivitesi, sitoloji ise bır Geıger cihaza- dır. Kanser hücresi vücutta nerede olursa olsun sıtolio_ıı oı(ıiu bulabilir. erke Hangi ferdın, lıang yaşta ve ne türlü şerait altında kansere yakala- nabileceği belli olmadığından sağlam iyle kadınlar hiç ol- hekimlerine gi- derek sıtoloıık bir muayene yapılma- sını istemelidirler. Hekimin bu usul- e kanseri erken teşhis debılmesı için kadınlar her 12 ayda bir sitolojik muayeneye gitmelidirler. urada bilhassa kadın cemiyetleri teşkilâtına büyük vazifeler düşmek- tedir. Gerek devlet nezdinde müraca- atta bulunarak santralize sitoloji la- boratuvarlarının kurulmasını temin , gerek vilâyet devlet hastaha- nele rine böyle muayeneleri yapacak I boratuvarlar ilâve ettirmek v e ge- ek enin basıtlıgını anlatıp kıymetini tebarüz ettirerek onları yılda bir kere sitolo- jik muayeneye gitmeğe ikna etmek... Kadınlar diyorum, çünkü sitoloji bil- hassa kadın katili rahim kanserlerine karşı son derece pratik bir koruyu- cudur. Sitoloji hemen hemati tama- miyle kadınların hizmetindedir. İstanbul Tıp Fakültesine bağlı tek bir odadan ibaret kanser enstitüsü, sitolojik mi materyeline teşlııs de koyabılmektedır Fakat daha ön- ekimlerin materyel almaları ve yollamaları gerektir. Bunu karşılaya- bilecek şekilde de enstitünün tevsii Z —- - h? Santralıze bir sitoloji kanser ens- tıtusu olan Miami Kanser Enstitüsü rikada kurulan yenilerine model- lık etmektedır Bu enstitüde yalnız ayene edilen sitolojik testlerin sayısı 4.500'ü aşmaktadır. B f izim kanser enstitüsünün bir yıllık kapasitesinden iki kere daha * Şu da bir hakikattir ki birgün memleketimizde de diğer tıbbi savaş- lar gibi bir kanserle, mucadele kam- aşın tek olacaktır. Te- elenin Ççok geç panyası açılacak ve silâhı sitolojik teşhıs mennimiz, bu mü kalmadan başlamas idır. AKİS, 16 ŞUBAT 1957