30 Mayıs 1936 Tarihli Ağaç Dergisi Sayfa 2

AGAÇ /ANAT < FiKiR s AK/İYON MANZARA ö BUGÜN VE NETİCE Bugün, günlerin en ecıklı ve en balıtsızı, en büyük hayata namzet ve hiç bir şeye malik olmayan gün... Büyük harplen sonra Türk cemiyetinin birdenbire yüz yüze geldiği ölüm bilmecesi karşı- sında şahlanışının yarını ve gene hiç... Her devir ve her yaşdan bir çok kiymet örneklerini, aynı tabut içinde seyreden gizli bir şuurun gebesi ve gene sıfır... Ezeli ve ebedi arz cazibesi kanunu halinde, şiirin şekil ve nizam cazibesi kanununu bozmak ve onu sokak ajişlerinin hizmeline vermek isteyen tecrübelerin iflâsına şahil ve gene yok.. Her şeyin istismarcı ellerde, günün öz alâka ve karakterine göre yuğrulduğu, üniformalaş- tırıldığı, lezzetleştirildiği labratuvar... Ön binden fazla tebaalı (Magazin) lerin harıl harıl işlettiği fırınlar... Okuma, anlama, düşünme ekmeği yerine, kadın bacağından, Holivut bıyı” ğından, hokkabaz değneğinden ve kral olurağından garip bir pasla, yirminci asrın kudrel helvası... Roman. Aysel hanımın, hikâye gazele muhbirinin, ilim ve fikir fıkracının, şür hiç kimsenin... Broşür... hafta tatili içinde bir talebe, üç haftalık gündeliğini bir araya gelirir gelirmez veya Moskova pastahanesi dâhilerinden biri, üç limonata parası bulur bulmaz meydana çıkan ve bütün insanlığa sentez dağılan kusturucu reçete... Anket... cemiyet ve sanat meselelerini (kadınların yaşı) davasile bir seviyeye indiren Ka- dınlar hamamı... Antoloji... havasızlıktan hayılmış sinekler gibi, eski yeni, genç ihtiyar, bülün edebiyat şe- hitlerini “bir anda canlandıran, boğaz boğaza getiren ve her birini (ben varım, ben varım) diye bağırtan sihirli oksijen damlası, en doğru tabirle, kiymet dereceleri yerine, sukülun ve hiçin örttüğü kıymetsizlik. derecelerini kaydeden garip kimya kâadi... Sanat ve fikir mecmuası... ilân parası ve devlet rahmetile adım ulan, renksiz, kokusuz, tatsız, şekilsiz, benliksiz ve şahsiyetsiz, altı kelimelik lügatçe, üç mevzulu dünya ve bir fiske- lik can, Bu gün işte bu gündür. Üç kişinin bir fikre inanmadığı, üç dakika birbirine tahammül edemediği, üç saal bir ceh de sarılamadığı gün... Kanaatla lisanın, fikirle aksiyonun, hayatla meselenin birbirinden ayrıldığı, bezginlikle küstahlığın, imansızlıkla şarlatanlığın, yılgınlıkla açıkgözlüğün yanyana geldiği an... Meydanın boş, jandarmanın yok ve davanın dağ gibi olduğu saat... Netice : Tanzimattan bu güne kadar Türk edebiyatında, bir dünya anlayışı, bir eşya ve hadise görüşü, bir (güzel) ve (doğru) hükmü, bir kemal ölçüsü, bir mavera humması, bir tenkit ve tagin terazisi, bir kültür bağı, bir ferdiyel mayası, bir cemiyet alâkası ve bir iç ve dış murakabesi ceuherlerini taşıyan tek bir nesil ve lek bir şahıs gelmemişlir. Necip Fazıl KISAKÜREK