yemişidir. Bu cemiyetin hassasiyet kalitesi (Fuzuli) de, ustalık ve estetiği ( Bakijde, kuru mantık ve aklı ( Nabi) de, be- lâgat ve tezyifi (Nefi) de, şive ve za- rafeti ( Nedim) de, irfan ve inceliği (Şeyh Galip ) de, dini mizacı ( Süley- man Çelebi) de, mavera telâkkisi bütün mistiklerde, mabet, mektep ve saray formu (Sinan) da, nağme ses ve ahenk ruhu ( Dede efendi ) de, kültür metot ve tekniği ( Kâtip Çelebi) de ve bu şartların hepsi, başka başka mikyas ve kıratlarda, hepsindedir. Kısaca ve kabaca: Türk orata çağ sanatkâr ve entel- lektüeli, kendisine göre, içinde : I — Bir dünya anlayışı, 2 — Bir eşya ve hadise görüşü, 3 — Bir “güzel, ve“doğru, hükmü, 4 — Bir kemal ölçüsü, 5 — Bir “yarın, iştiyakı, 6 — Bir tenkit ve tayin terazisi, 7 — Bir kültür bağı, 8 — Bir ferdiyet örgüsü, 9 — Bir cemiyet alâkası, gibi «criteriumoları taşıyan ve me- safelerile, istikametlerile, hacimleri ve nispetlerile, reel ve erijinal bir dünyayı temsil eden hakiki sanatkâr ve entel- lektüel örneğidir. O, bahtın. ortak ettiği cemiyet de- vam ettikçe, bütün zafer ve haşmetile yaşadı ve cemiyeti ana plânını kaybe- der etmez bütün heyetile göçtü. Çünkü o, bir vahtet ve kemâl ânının yemişiydi ve ağaçla, toprak ve gök arasındaki düzen bozulur bozulmaz, bu unsurlardan hiç birinin tereddi ve ıstırabına işti- rak edemeden sönünermeye mahkümdu. AĞAÇ içinde, düne, bu güne ve yarına tahakküm etmiş nizamlı bir cemiyetin halis Gökler ve Yollar Üstüste, allaltalar Bende gökler ve yollar. Gökler kat kat mavilik, Yollar kol kol servilik. Yollar nereye gider, Ve ne düşünür, gökler” i- Güklerin bir sırtı var, Onu arıyor yollar. Gökler suda titriyor, Yollar suda bitiyor. Göklerin gözü yerde, Yollarınki göklerde, Bu yollarda izimiz, Bu göklerde gizlimiz, Yollar, beni vardırın ! Gökler, tutup kaldırın ! i Necip Fazıl KISAKÜREK Necip Fazıl KISAKÜREK