15 Ekim 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 8

K Piyasanın telâşçıları her . . . vakitki gibi (Başı 1 incide) Dün şehrimizde ve Ankarada en sa- Tâhiyetli mahafile müracaat ederek bu mesele etrafında malümat ve ka- naat topladık. Vardığımız neticeler şunlardır: Ortada telâşı davet edecek hiç bir sebep yoktur. Hükümetin be- yannamesindeki ifade sarih ve kat'i- dir. Bunlara inanmayıp telâşa düşen- ler, her vakitki gibi telâşlarınm ve hü kümetin beyannamesine inanmama- nn cezasımı, zarara uğramak surstiy- le çekeceklerdir. Ortalıkta hususi su- rette mevcut bir miktar altının el de- ğiştirmesi, üzerinde durulacak - belli başlı bir mesele teşkil etmez. Sadece telâşçi unsur, bir mali haddinden faz- la kıymetle satım alarak, para kaybet miş olacaktır. Yanlış kanaat Diğer taraftan mark - hakkındaki kanaat tamamiyle yanlıştır. Bir defa markın düşeceğine dair bir emare yoktur. Bilâkis buna dair Pra ısız membalarından çıkan rivayetleri sa- lâhiyettar Alman mahafili kat'i bir lisanla tekzip etmiştir. Fakat mark düşse bile bu ancak markım bileceği bir şeydir. Böyle bir hareketin Türk parasma hiçbir tesiri yoktur. Fikrini sorduğumuz zevattan biri, mark düşerse Türk parasının bunu takip edeceği zannmı (cahilâne bir kanaat) sözüyle tavsif etmiştir. Frank düşünce hükümetimiz mese- leyi esasından tetkik etmiştir. Türk parasının düşürülmesi memleket men faatine muvafık görülseydi, o da- kikada ona göre karar verilirdi. Hü- kümet paramızın kıymetini muhafaza etmeyi memleket için menfaatli bul- muş ve bu kat'i kararını bir beyanna- me ile ilân etmiştir. Markın düsürül- mesi bu kararda değişiklik uya.xıdıra- cak bir sebep değildir. Bir yanlışlık 'Dün telâşı mücip olan sebeplerden bir diğeri de, İktısat Vekâleti namı- na yazılan bir beyannamede (düşkün para ile yapılmış ve henüz sevkedil.. memiş mallara ait satış mukavelele- N rinin) tetkik edilmek üzere Vekâle- te gönderilmesinden bahsolunacağı yerde (düşkün) kelimesi yerine dak- tiloğraf hatası olarak (bizim para) denmesidir. Bu hata keşfedilerek be- yannamenin yazılmaması gazetelere bildirilmiş, fakat bazı gazetelere ha- ber vermek nasılsa unutulmuş ve be- yanname yanlış şeklinde çıkarak zi- hinleri karıştırmıştır. Yanlış zehap- lar uyandıran bu meselenin esası da bundan ibarettir. Vekâletin tebliği Ankara, 14 (A.A.) — İktısat Ve- kâleti Türkofis şubelerine aşağıdaki tebliği göndermiştir: 1 — Düşük paralarla yapılmış ve henüz sevkedilmemiş mallara ait sa- tış mukavelelerinin tetkik edilebilmie- si için işbu ihbar tarihinden itibaren beş gün zarfmda Türkofis şubelerine asıllariyle beraber kopyalarının, Tür- kofis şubesi bulunmıyan yerlerde doğ rudan doğruya Ankarada İktisat Ve- kâletine mezkür mukavelelerin kop- yalarının gönderilmesi lâzımdır. 2 — Bu tarihten sonra gönderile- cek mukaveleler İktisat Vekâletince yapılacak tetkike esas teşkil edemiye- cektir. 8 — Mukavelelerin asıllariyle kop- yaları karşılaştırıldıktan sonra asıl- ları tüccara iade edilecek, kopyaları Vekâletimize gönderilecektir. Alman tekzibi (Türkşepost) gazetesinide şu satır- lar intişar etmiştir: “Gazetelerde mark hakkında mü- nakaşalar oluyor. Salâhiyettar bir Alman membalndan aldığımız malü- mata göre, bu mesele hakkında Al- manya hükümeti namına Rayşbank müdürlüğü tarafından resmi bir be- yanname neşredilmiştir. Bu beyanâa- meye muvafık olmıyan her haber hü- kümsüzdür.,, Borsa muameleler, Merkez Bankası İngiliz lirası için “dün G1T kuruş alış, 620 kuruş satış fiyatı kabul etmiş ve borsaya ona gö- re tebligat yapmnşır Bu fiyat Üüç, dört gündenb deği ktedir. Bomda da sterlin G17 kuruşta açıl- mış, bir aralık 618,5 kuruş üzerinden muamele görmüş, akşam 620 de ka- panmıştır. Dolar - 0,79,8857 açılmış, ziyarı edecek 0,78,094 kapanmıştır. Fransız fran- gi 17,0194 açılmış, 16,98 kapan nış- tır. Mark 1,9725 açılmış, 1,9612 ka- panmıştır. Dün borsada kambiyo muameleleri mecmuu 10.000 sterline baliğ olmuş- tur. Esham ve tahvilât kısmınlaki faaliyet te evvelki günden az değil- dir. Cumhuriyet Merkez Bankası his- se senetleri 95,50 açılmış, 94,75 ka- panmıştır. İhracatçıların isteği Takas yoluyla ihraç edilen mala karşılık getirilen eşya bedellerinin es- kiforla ödenmesi ve böylelikle ih- raç malına ait bedelin tamamının a- İmabilmesi için ihracatçıların vaki 6- lan dilekleri İktisat Vekâletince tet- kik edilmektedir. Verilecek kararın bugünlerde gelmesi beklenmektedir. Kabinede İhtilâf çıktı (Başı 1 incide) partisi tarafından tertip edilmiş olan bir nümayişe iştirak etmiştir. Çankof taraftarı nazırlar ekildi Belgrat, 14 (TAN) — Sofyadan ve- rilen haberlere göre profesör Çankof ( AN Avrupa Balkanlaşmağa Muhtaçtır! (Başı 1 incide) da nekadar ateşle — oynandığı göz- önünde sarih bir şekil alır, Bu derdin devası, Avrupanın Bal- kanlaşmasıdır. Dün — Balkanlarda nefret, düşmanlık, — tecavüzkârlık, uyandırmak için Ssayısız sebepler vardı. Balkan hükümetleri, menfa- atlerini berrak bir gözle ölçmiye mu- vaffak olmuşlar ve bütün eski fena- lıkları gömmüşlerdir. Bugün Balkan- lar, dünyanmn sisli çölü ortasındaki mahdut vahalardan biridir. Avrüupanın bu hakikati görmiye ve biribirine ve yarına emniyetin manasını hatırlamıya ihtiyacı Var- dır. Çok gariptir ki bugün Tenk renk rejimlerin misyonerliğini yapan kesif insan kütleleri arasımda Bal- kanlılara dünya yüzünde hiç bek- lenmez bir rol düşüyor: Dünya yü- zünde sulh ve insanlık fikirlerinin misyonerliğini yanmak... Ahmet Emin YA LMAN İtalya Teslihatı İçin 140 milyon Liret Harcıyacak (Başı 1 incide) kuvvetli bir donanmaya malik olma- sını âmirdir. İtalyan sahillerini himaye edecek olan donanmanın harekâtına istinat- gâh teşkil eyliyecek yeni üssübahri - ler ihdası için yüz kırk milyon sarfe- dilecektir. Donanma icin sarfedilmesi derpiş edilen mesai, İnsilterenin Akdenizde yapmak istediği hazırlıklara kısmen cevap teşkil etmektedir. Halihazırda İtalyan ordu ve donan- masının mükemmeliyeti dolayısiyle Malta adası, muhasamat - halinde İ- talvyanın tehdidine maruz bulunmak- tadır. Bugünkü Bulgar Başvekili Köseivanof partisini Köseivanof kabinesinde tem sil eden iki nazır bugün istifa etmiş- lerdir. İstifaları partilerinin talebi üzerine vuku bulmuştur. Çankof par- tisi bir beyanname neşrederek bu is- tifaların esbabını izah edecektir. Bul- garistandaki bütün demokratik ma - hafil derin bir memnuniyetsizlik i - çindedir. Faşist aleyhtarı bir blokun teşkili düşünülüyor. Hariciye Vekili Belgratta Görüş- meler Yaptı ; (Başı 1 incide)| eden meseleler hakkında bir defa da- ha görüşlerini karşılaştırmak imkâ- nmı bulduklarını ve bu görüşlerin ta- mamiyle biribirinin ayni — olduğunu müşahade eylediklerini yazmaktadır. Nihayet gazeteler, Türkiye Dışba- kanma Yugoslavyanın hükümet mer- kezinde daima gösterilen saminii ve hararetli kabulün Yugoslavyada ya- rattığı duygunun derin bir ifadesi ol- duğunu kaydetmektedirler. ARASIN SÖZLERİ Belgrat, 14 (Radyo) — Türkiye Dışbakanı gazeteci Mehmet Süleyman Yasiyoviçi kabul ederek beyanatta bulunmuş, Milletler Cemiyeti faali - yetinin bu sefer biraz uzunca sürdü - ğü, muayyen neticeler elde edileme - mekle beraber ati için birçok hazır - lıklar yapıldığını söylemiş ve Balkan antantından bahsederken “Balkan paktı gittikçe sağlamlanmakta ve i- lerilemektedir,, demiş, daha sonra Bnlkan antantı devletleri arasınlaki betlerin çok iyi olduğ ve Türkiye ile Yugoslavya münasebet- lerinin son derece iyi olduktan başka mütemadiyen ileriledeğini anlatmış, nihayet Balkan paktı tarafından gü- dülen siyasetin halis sulh siyaseti ol- duğunu söylemiş Ve vaziyetten çok memnun olduğunu ilâve etmiştir, nin Malta uşsubahrısmın vaziyetini daha uzak, yani İtalyadan daha u- zak üssübahrilerle tarsin etmek arzu- sunda olduğunu işrap eylemiştir. İn- gilterenin bu siyaseti, İtalyada bü- yük bir merak uyandırmıştır. İtal- yanın bundan böyle Şarkt Akdenizde serbestçe seyrüsefer etmekte büyük bir menfaati vardır. Ve İngiliz küuv- vetlerinin merkez sikletinin değiştiril- mesinden endişe etmektedir. İtalya, dostane bir anlaşma arzu- sundadır. Her ne kadar böyle bir anlaşma şimdiye kadar ne şifahen ve ne de tahriren mevzuu bahsolmamnış ise de.. Zannolunduğuna göre, İtalya, de- niz kuvvetlerini artrracağını ilân e- derken, her hangi bir müzakere sıra- sında iyi bir mevkide bulunmak ga. yesini takip etmektedir. Şimdiki hal- de İngilterenin Akdeniz donanması i- le müsavat tesisine kalkışmak mev- zuubahs değildir. İtalyanın inşaat tezgâhlarında otuz beşer 'bin ton is- tiabında iki zırhlısı vardır ve faali- yet halinde bulunan yirmi beşer bin tonluk dört zırhlısından yalnız ikisi asrileştirilmiştir. Bunlar da - Ginlio Cesare ile Conte di Cavour'dur. İn- giltere, bunlara karşı sekiz zırhlı e- karabilir. Fakat İtalyanm hafif fi. losu, Akdenizdeki İngiliz hafif filo- suna çok faiktir. Fransızlar Altınlarını Bankaya Verecek Paris, 14 (A.A.) — Maliye Neza. reti, çubuk ve meskükât halinde e. lerinde altın, bulunan eşhasın bunları Fransa bankasına satabileceklerini bildirmektedir. Fransa bankası, 1i Teşrinisani tarihine kadar bir frank, 900 ayarında 65.5 miligraf altın ol. mak üzere vücude getirilecek kam . biyo müsavatı sermayesini idare e. decek müessese yerine kaim olacak. tir, 1 Teşrinisani tarihine kadar sa. tılmıyacak olan altmlarm kâffesi hak kında 15 Teşrinisaniye kadar hazine- ye bir beyanname verilmek ve frank kıymetinin indirilmesi yüzünden altın fiyatmda hâsıl olan kıymet fazlalığı- na müsavi resim tediye edilmek icap eder, silimez N da GÜKÜNRALÜ M Bilecik, modern bir şehir haline geliyor. Türk Spor Kurumunun Bilecek (Hususi muhabirimiz - en) — Vilâyetimizin bütün yolları Üzerinde geçen senedenberi umumi bir faaliyet göze çarpmaktadır. Mükellef amele kafileleri yolları yaparken müteaddit silindirler de yoları düzeltmekte, kasaba dahilin- de ise bütün yollar şose haline geti- rilmektedir. Cumhuriyet Meydanı yanında Parti namıma muhteşem bir bina ve salon inşasına başlanılmıştır. Bir sene içinde Vilâyetin yalnız köyle- rinde “242570,, ağaç dikildiği ve ye- niden 265 kilometre köy yolu yapıl- dığı gibi 133 kilometrelik yolun da tamir olunduğu ve bu arada on bir ufak köy koprusıyle 12 menfez. 420 Şeğerlt Akdenizde vi Üsütekre | geşiii âı Bündân bâşka Bîleeık îstâbyonun- da yeni ve büyük bir beton köprü, Kısa Zamanda Dokuz Beton Köprü Inşa Edildi, Yol Faaliyeti Ilerliyor Balıkesıraeki Fakir Çocuklar Balikesir, (Hususi muhabirimiz - den) — Balıkesir Çocuk Esirgeme Kurumu son günlerde 50 yoksul ço- cuğu giydirip sünnet ettirmiş, 100 Yetim Okul talebesine hergün sıcak yemek vermiş, 7 fakir çocuğunu yatı okuluna yerleştirmiştir. Ayrıca fakir çocukları anneleri ile birlikte hamama göndermiş, süt da- ğıtmış, 440 çocuğu giydimiş, yeni do- Bilecik mıntaka binası Bozöyükle Bursa yolunda yeniden üç, Bozöyük - Kütahya yolunda ke- za üç, Bilecik - Söğüt arasında iki beton köprü yapılmış, Vezirhanla Gölpazarı arasında dokuz, Gölpaza- rı - Taraklı arasında üç ve Osman - eli ile Eğerce arasında da bir kilo- metrelik yol yeniden inşa olunmuş- tur. Istiklâl savaşı sıralarında yakıl - mış, yıkılmış olan eski Bileciğin ye- rine az bir zamanda kurulan, yep - yeni beyaz ve bahçeli evleriyle, mun- tazam, geniş caddeleriyle; su ve elektrik tesisatı ile pek cazip bir manzara arzeden ve havasının güzel- liğiyle de sayfiyelerimiz kadar. de - biryi şüphe edilmemelidir . ğeri bulunan Bileciğin pek yakında | gn ğan yavrulara kundak dağıtmıştır. iHuıuı! muhasebenin yılda verdiği 250 liradan başka hiçbir geliri olmı - 'yan Kurumun bu çalışmaları takdire | teğer mahiyettedir. Bilecikte Bursa postası Bilecik, (Hususi muhabirimiz « den) — Karaköy istasyonundan işle- “mekte olan Bursa postası, İ Teşrin- - den itibaren Bilecikten işlemeğe baş- lamıştır. Bu hal, Bursa yolcularmın | gok işine yaramıştır. Zira ücret 150 | kuruştan 100 kuruşa inmiştir. Karamanda İki Yangın Karaman, (Hususi muhabirimiz - dçn) — Hacıcelâl mahallesinde Ha - ci Yusufun evinden dikkatsizlik ne- ticesinde çıkan yangın, burada itfaiye teşkilâtı olmadığı için, hemen söndü- rülememiştir. Neticede iki oda, bir ahır ve bir samanhk tamamen yan - mıştır. Abbas mahallesinde Fatma Abla- nın evinden de, düşürülen bir sigara yüzünden yangın çıkmış, kömür bo- durumu birdenbire parlamıştır. Bu evde eşyanın bir kısmı kuratrılabil- Miştir. Karaman, her şeyden evvel itfatye- ye muhtaçtır. Belediyenin sür'atle 'bu teşkilâta başlaması lâzımdır. Sivasta İskambil Yasak Sivas, — (Hnsusî muhabirimiz - den) — Beled!yemmu verdiği karar üzerine Srvastaki Bütün kahvehane * lerden oyun kâğıtları kaldırılmıştır. Sabah Postaları Akay İdaresi Ayrı Bir Vapur Kaldıracak Haydarpaşa, Kızıltoprak, — Eren- köy ve Devlet Demiryolları banliyö güzergâhinda oturan halk, Haydar- paşadan vapura bindikleri zaman o- turacak yer bulamamaktadırlar, Ka- dıköyünden esasen dolmuş bir halde gelen vapurlar, çok defa — bilhassa tren zamanlarında ağız ağıza dolduğu için Haydarpaşa yolcuları ayakta kal maktadır. Mevsimin kış olması, yolcu adedini de arttırmıştır. Şehtin bu yakasmda oturanların dileği, hiç de- ğilse, tren zamanlarında eskisi gibi, Haydarpaşadan ayrı bir vapur tah - rik ettirilmesi yolundadır. Akay idaresi, vaziyeti tetkik — et- mektedir. Evvelce yapıldığı gibi, sa- bah trenlerinin Haydarpaşaya. muva salet saatlerinde iskeleden ayrı bir vapur kaldırılacak ve bu yolcuların istirahatleri temin edilecektir. Karaağaç mezbahasında -Eylülde Karaağaç mezbahasında: 38,588 karaman, 2873 dağlıc, 2788 kıvırcık; 1174 keçi, 6267 kuzu, 1181 öküz, 290 inek, 261 manda, 110 dana, 390 malak kesilmiştir. e— Z G Üçüncü Müfettişlik Erzurum, 14 (ALA,) — Üçüncü U- mumi Müfettişlik bürosu Trabzona taşınmıştır,. Büro ükha.hıırd; tekrar Erzuruma taşmacaktır. Donanma ve Tayyare |İngiliz Bahriye Nazırına Göre Birinci Daha Kuvvetli Londra, 14 (TAN) — Bahriye Na- zırı Sir Samuel Hor bugün muhafa- zakârlara hitaben söylediği bir nu - tukta zırhlı ile tayyarenin kuvvet ve lüzumunu mukayese eden tâli bir he- yetin zırhlı lehinde rey verdiğini ve bütün tecrübelerin bunu isbat ettiğini anlatmış, daha sonrâ İngilterenin ha- va, kara ve deniz kuvvetleri arasın- da tesanüdü temin için tedbir alın - dığı, üç erkânıharbiyenin daima te - mas ettiği, İmparatorluk müdafaası kollejinin tesis edildiği ve müdafaa- yı tensik için bir nezaretin vücude getirildiğini söylemiştir. Şark Demiryolları Mümessilleri Geliyor Şark Demiryolları işletme imtiya- zınm hükümete geçmesi için yapıla- cak müzakerelere iştirak etmek üze- re kumpanya mümessillerinden , Şa- seryo, Bakıl, Dove ve Romilhak ya - rm şehrimize geleceklerdir. Mümes- siller, ayım on sekizinde — Ankaraya gideceklerdir. Nafıa Vekâleti ile mü- zakerelere ayın on dokuzunda başla- nacaktır. Şark şimendiferleri tesisatımm”bu- günkü kıymetlerini takdir için An- karadan şehrimize gelmiş olan Dev- let Demiryolları — müfettişlerinden Şadan ile Sedat vazifelerini bitirerek dün Ankaraya dönmüşlerdir. Istanbul Tica Odasından: ihracat tacirlerinin nazarı dikkatine ret ve Sanayi — 3018 numaral kanutnı mucibince ihracatçı ruhsatname si almak için yaprlacak müracaatların en son 20 teşriniev- vel 936 tarihine kadar kabul edileceği İktisat Vekâletinin is'arına müsteniden tekrar ilân olunur. (2144) BOÖRSA 14 TEŞRİNİEVVEL CARSAMBA Paralar CAHB Batıt Sterlin 615 620, 1 Dolar 123,— 126 20 Fransız İr. U4 — 118,— 20 İsviçre fr. 565,— 575 1 Şiling 2l,— 23 1 Florin 64— 6ö — 1 Kuron 30,— 32,— 20 Drahmi 20,— 23 20 Liret i25,— 130,— 20 Belçika fr. 80,— 83,— Ley 13— 16 — 20 Leva 2l,— 23 Altmn 1048 — 1050,—> (*) Çekler Londra üzerine 620— Nevyork 0,18.94 Milano 15,01,93 Paris , 16,80 Cenevre 8,43,42 Brüksel 4,69,55 Florin t 1,48,10 Mark 1,96,12 Viyana 4,.21,30 Stokholm 8,14.34 Madrid 78064 * Esham —— İş Bankası 8Bl— C S 10.—e ..ı.mıı 10 Anadolu 9, 60 25,90 heyani Sirketi Hımıı — Tramvay 20.50 Bomonti Nektar 10.20 Terkos 12 — Aslan Çimento 13,45 Merkez Bankası 95,50 0: ankası 29i— $ark Merkez Eczanesi ten letikrazlar x Türk Borcu I 23,70 » D 23,78 m 22,25,— Erııni 'ÂLB. 98,— lstikrazı Dııllı 4 97 580 Sıvıı — Erzurum 7 ' 9975 ş 99,50 Tahvoilât ._.____.-- ihtim t0 40 Aıudolu I ve gxk“’“ kesik ::'; e Mümessil K Mısir tahvilleri J- x 1903 TI İWZ - ÇAY 1911 TIT 102 103 — eait D AAA a (*) Diğer paralar üzerinde mMüuame'e ol, mamıştır. &e YÜK