u , Para babaları olan Memleketler istediklerini Yapabilecekler mi? Muhittin Birgen —— E olan memleketlerin maliye ha- yatında oyı nadıklın rol itibarile birer elseydi bunlar- nn kumbarası, İn- € muhasebecisi, Amerikaya da syoncusu namlarını — verebilir- 'Yazan: ğer bu dünyanın para babaâları isimleri ol yanın başka hiç bir milletinde bir şey değildir. Fransa bu paraları gü- zel biriktirir, fakat fena kullanır. İn- giltereye gelince, o dünyanın bankacı- hk işini kendi elinde toplamı: Beynelmilel bütün para h assa bankaların kendi hesaplaşmaları dönüp dolaşıp nihayet İngiliz piyasasında toplanır ve İngil- tere bu yüzden çok güzel para kazanır. Amerikaya gelince, orada para babala- rınmın en çok sevdikleri iş spekülâsyon- dur. Nevyork barsasında milyonların ve mily rın her gün muntazaman öyle bir spekülâsyon harekeli ve bor- sanın en küçük hareketlerini elektrik düğmelerile duvarlardaki tablolara da- kikası dakikasına kaydeden bu spekü- lâsyonu takip eden para babalarının veya mümessillerinin bu işlere karşı gösterdikleri öyle bir hırsları vardır ki bunu bir kere görmüş olmak, Ameri- kalının bu spekülâsyoncu ruhunu an- lamak için kâfidir. İşte şimdi bu üç memleket, ellerin- deki bu üç kuvvete istinaden dünya- nın bozulan iktısadi şirazesine yeni bir intizam vermek istiyoarlar. Yapmak ar- zusunda oldukları şey şudur: Bugünkü buhranı iktısadi sahada durdurmak, milletler arasında bugün hüküm süren bir nevi istihsal ve gümrük muharebe- sine nihayet verdirmek için biribirle- rine karşı aldıkları şiddetli himaye tedbirlerini tedrici surette hafifletmek ve gerek toprak mahsullerinin, gerek sanayi mamulâfının dünya üzerinde daha rahat ve daha serbest bir halde dolaşmasını temin eylemek. Bu mem- leketlerin iktısat ve maliye mütehas- sısları sarasında hüküm süren kanaat- Jere göre bu usul, yani bugünkü iktı- sadi harbi, iktısadi bir müsalahaya kal- betmek usulü, ayni zamanda milletler arasında siyasi sulhün teessüsüne de hizmet edecektir. Hattâ, bu bakımdan | —— mütalea edilerek işler biraz daha ileri götürüldüğü takdirde, dünyada mev- cut iptidaf maddelerin milletler arasın- da daha âdilâne bir surette taksim ve tevzlini temin edecek beynelmilel bir iktısadi teşekkül vücude getirilebilece- ğini dahi söylüyorlar ve ayni zamanda bu esas etrafında birtakım teşkilât Muneleri göstermeğe kadar gidiyorlar. Dünyada siyasi hareketlerin de, bü- tün içtimaf hâdiselerde duğu gibi herşeyden evvel birer iktısadi harel olduğuna bakılırsa bu sözler boş değil- dir. İktısadi bir sulh, siyasi bir sulhün temeltaşı olur, Binaenaleyh, böyle dü- şünenler elbet haklıdırlar, $t Fakat, ayni zamanda dünya birta N Resimli Makale Maziye körü körüne bağ lanan meydana yeni bir eser getiremez, demez. Maziyi eden eski denemelerinden, kıymetlerinden islifade e - SON POSTA —— —— W An'ane zaafı, an'ane kuvveti Çi tamamen ihmal kuvvet kaynağıı Maziden kalan kötü an"- ane bir zaaf, iyi an'ane bir sine sadık kalıp kötüsünü kökünden yıkıp atmakta - dır. —a eeei —e (söz ABASINDA İngiliz kadınları Pullu şapka Giymeğe haşladılar İngiliz kadınları şimdi de pulculu- ğa merak etmişler ve meraklarını tat- min etmek için resimde görüldüğü gi- bi şapkalarına yeni pulların resimle- | rini işletiyorlarmış. Tei kelği vi gae pelke betkabürısi gakölasi akdaçumn göylü: yor. Alman kadınının evamiri aşeresi Hitler Alman kadınlarına bir ta- mim göndererek şöyle söylemiştir: «Alman köy ızı istihsal etmek için canını feda edercesine ça- hşıyor, siz hiç bir zaman yiyecekleri- nizi ziyan etmiyeceksiniz. Ekmekleri- nizi kurutup atmıyacaksınız, tokken yemek yemiyecek, susamamışsanız iç- miyeceksiniz. Bu suretle Almanyanın iktısadi isti nizt» SÜ Sbe vi rv-b:;tçe hareket etmesi demek, bu du- varların yıkılması demektir. Bu du- ar yıkıldığı günde bu Gduvarların içindeki pazarlar bu para bat diledikleri gibi fa: l na serbestçe açılmak lâzımgelir. Ânı bu da anların işlerine gelmiyor. Dünya nın para kumbarası, dünyanın sarra dünyanın spekülâsyoncusu olan n zannediyorlar ki kendil vak olunca öteki memi a ayaklarda yürüyüp giderler. yecek olan — bir a—nhıı veya hiç bir alâmet yoktur. * menfaatler arasıı ludur. Eskiden «ebaüzzehep» le tavsif edilen bu altın para babaları olan memleketler gerek ziraat ve gerek sanayi bakımından teşki alâ Tâtlarını yapmış, sistemlerini kur cmuş ve 17, 18 ve 19 uncu asırların bol ka- | 4 zanç yağmurları esnasında küplerini doldurmuş bulunduklarından — onların taraftarları olmaları tabili Halbuki öte tarafla bırhkım memle- ketler vardır ki bunlar da ya o yağ mMevsiminde henüz doğmamış, yahut küpüne su taşımak işinde geç k=7'm4 olduklarından dolayı, her sahada geri de kalmışlardır. Onların lışmaya ve en geniş ğ biriktirmeğe hakları olmıyacak mı? El- bet onların da hakları var. Hakları ol- duğundan dolayı da şimdi - etraflarına gümrük, kontenjan, takas gibi şevlerle birer duvar örüyorlar ve bunun kendilerine asri bir iktısat Fatmaya çalışıyorlar, Dünyada eşy akı:ni rt şey dün- Par n istedikl sat sisteminin Para babaları! yada Liberal i! canlandı K hı(ı bir ktıs. 'ı_.l unuyor. Yeni kilde, .ul"dv el canlanabilir. Fakat, bugün çilik devri geçecektir. De mek, dümenli iRtısat demektir, İ nasyonalizm demektir ve nih şi denilen sistem demektir. Bunun için n olan | müher ) h_ıdr Muhittin Birgen rar devlet- etç para £ Liberal uğraşıya ni kurtarmış olacaksı- |, mi, x | yapmaktadır; meczup deliler ,|filmlerinden sonra .Jise bilhassa enteresandır. DHERGÜN BİR FIKRA | Dünya a sulhu için Meshur Fransız tiyatro muharriri Sacha Guitry'ye sormuşlar: — Yer yüzünde sulhu ebedi su- retto istikrar ettirecek, acaba hiç mi çare yoktur? Gultry uzun uzun düşünmüş, ba- şıni kaşımış ve: — Bence, demiş, kat'i bir var amma, tatbik etmezler ki! — Nedir © çare, bakalım? — Bütün devletler aralarında kavledip, harp zuhurunda — bütün masrafı galip gelecek tarafa yük - letmelidirler. Bakın 6 zaman su!h nasıl ebedileşir! çare - Sovyet Rusyada Deliler sinema ile İyi ediliyor Moskova civarında Podolsk emra- İzı akliye hastanesine merbut bir hu- susi sinema atelyesi tesis — olunmuş- ur. Bu atelyede sinematerapi, yani sinir ve akıl hastalıklarının sinema ile tedavisi usulü tatbik edilecek! Tecrübe ile şimdiye kadar sabil ol- duğuna göre, bir filmin muntazam rit- sar'alılar üzerinde müsekkin tesir de, et- ile hafif komedi tabiice — vaziyete nografik tablolar gelmektedirler. Sinema ile ipnotizma — tecrübeleri Alkolizmin ipnolizma ile tedavisi hakkında bir film gören alkolikler çok çabuk ipnoz haline gelmektedir. Bu takdirde telkin de kolayca yapılmaktadır. Sinema atelyesi, tedaviden başka, hastaların haberleri olmadan tetkik e- |dilmelerine de yarayacaktır. Podolsk timarhanesinde bir sar'alının sinema İsı alınmış ve bu suretle sar'a nöbeti-| |mümkün olmuştur. Bu atelye sayesin İde, :bir #sate bağlı sinema makinesile, hastanın, kendi haberi olmadan, mun- tazam saat fasılalarile vaziyeti tesbit Bu esnada ayni zamanda sesler de zaptolunmaktadır. Bir hasta- İmnin sistematik bir surette sinemasının | m fotografının alınması, hastalık sey- yönin #iname perdesi üzerindâ tafk ©- İlarak takibini kabil bir hale getirmiş- İtir ki teşhiste bıınuı l..n..k bir ehem- edilecektir. Janlamak isterken parmaklığın yanında bir otomobilde kendi karısını Bir şimendifer Geçitinde feshine Karar verilen nikâh Ohio'da makinistlik eden - bir dam Colombus civarında lokomati! erken mutadı hilâfına öndeki yo- alı olduğunu ve geçit yerinde- ki demir parmaklığın indirilmiş bu- lunduğunu - görür, bu işin — sebebini öbür £ başka birisile öpüşürkem yakalar. Derhal iki şahit bulur, ve vak'a mahaflline gider, cürmü” meşhud ya- par. O sırada orada kalabalık da top- lanır, yolcuların arasında bir de sey- yar hâkimi varmiış, © da vaziyeti ken: di gözüyle görür görmez derhal bo- fanma kararını verir. Bir boğayı iki lokmada yutan timsah Nil nehrinin Kosti köprüsünden büyük bir öküz sürüsü — geçerken iri yarı bir boğa nehre düşmüş, boğa yü- zerek sahile çıkmağa çabalarken ansı- zın suyun üzerine çıkan bir timsah, boğanın üzerine hemen hücum ederek © koca hayvanı iki lokmada yutmuş. makta ve uğurlu hayvandır diye tim- saha kimse dokunmamaktaymış. Bu timsah geçenlerde de bir mühendisi bir lokmada yutmuş. JİJimnastiğin faydaları ve sporu ciddi surette ele almışlar, ki dünyada 'nin en ince teferrüatına kadar - tesbiti | | ©o tarihtenberi de bütün mektep tale- belerini hergün jimnastik mecbur tutmuşlardır. Tutulan fişlere nazaran ©o tarihte on yaşındaki yavruların —boyları 108 İsantim iken bugün bu gençlerin boy- ları 114 santimi bulmuştur. 14 yaşındaki gençlerin boylarının vasatisi ise 146 samtimden 152 santi- me yükselmipir. Çocuk hastalıkları yüzde otuz nis- betinde azalmıştır. yeti vardır. Pek cesim olan bu timsah seneler-| Almanlar 1924 denberi jimnastiği| yapmağa | | |meydanı gibi gö Sözün Kısası Kadim kıdemi üzere Terk olunur! s gelir gelmez gazeteleri aŞti me ilk ilişen serlevha şu Od stanbulda sır! hamallığı ka *l E. Talu on Posta Bu, kalkamıyor, kaldırılamıy0? menfi tabirlere biz İstanbullu.af 8 tan alıştık. Mahkeme karar verir, buna Tâ ıhı nı kirleteğ px.ıkıen geçilmez, kaldırılamaz! Berseri köpekler, kediler sürü B linde gezerler, kaldırılamazlar! Caddelere y moloz kaldırılamaz! Akşamın en işlek santinde # esnaf işportaları, küfelerile B: arı tıkar, kaldırılamü F yerde fırtına günlerce kaldırıla: lan ik deyin, beceriksizl niz deyin, hepimiz elbirliğile en zavallı, er nacak şehir ahalisi biziz. Dün, bir arkadaşım, önü, işlek bir V' eşek koşulu araba ile nakliyat yaP* Ona gelinciye kadar, en ka ze batecak nelermiz var. evlerimize, deve kervanile dönmel mize şükredelim! T A Biliyor musunuz ? - Tünel tarihte ilk defa olarak N? man ve kimin tarafından yapılmıştır? 2 — Orsk gehri nerededir? Hangi $7 Cumhuriyetinin topraklarında ve hantt lar üzerindedir? "$ — Plevne kahramanı Osman paşa ” tarihte, Anadolunun hançi şehrinde * muştur. 4 — Nobel mükâfatı nedir ve kimli fından ihdas edilmiştir? (Cevabları Yarın) * (Dünkü Suallerin Cevabları) 1 — Eskt Liüya hükümetinin S0t Krerus'tur. Milâttan evel 348 yılından idarehanesine PN yi ikralf ” elediyeden yana B hâlâ Karâl palı B Akşatilli hma kadar 12 yi hükümdarlık yapmısGf ğ çük Asyada İran kumandanlarında! tarafından mağlüb edilmiş, tarafından öldürülmüştür. 2 — Girld adası 1898 de Osmanlılar? İ isyan bayrağını çekmiş, 1911 de YUT ların eline geçmiştir. 8 — Kreüz Truva kralı Priyam'ın İIIİ’ çe Askagn'ın oğludur. Karısı güü | (ra meşhur Ene'dir. Karısı ile beraber TT” binde kaybolmuştur. — iğleen ü şeann ari aĞ Bir güvercinin kuşm” nedir ? Güvercin yetiştirmek — İn milli an'anelerindendir. Bu Sinema atelyesi ayni zamanda psi- |di Fransaya da sirayet etmiştir . » hiyatr doktorların ve hasta bakıcıların ilm? terbiyesi hususunda da büyük hizmetler edecektir. İSTER İ ne kadar fırın varsa hepsinin © şehrin büt ecede büyük iki üç tane ekmek fabri- 1 yapılması düşünülmektedir. Şimdiden üzerinde in- | İSTER NAN İSTER ekmek ihtiyacına j | zaman ruz, © İNAN İNANMA! celemeler yapılmasına da başlanmıştır. Tasavvur güzel- dir, fakat biz. bu © de kuüvv t ey okuyucu sen: İSTER İNANMA! vwurun söylendiği gibi kısa bir en file çıkabileceğine inanmıyo - Fransızlar son yaptıkları bif tikte Fransada 100 bin kişide? insanın güvercin yetiştirdiği ların ellerinde bir milyon bulundııgıınıı teşbit etmişlerdi! Hava Nezareti uçuşlar İpostacılık eden güvercinler gün hava raporları neşretmel* miştir. Geçenlerde bu gü İtamesi 6000 İngiliz lmumı yani yâ paramızla 37 bin Türk Tirası! — Tni Sard "4g İgetirilerek hapsedilmiş, bilâhara gtt |