SER VETİIFOUNUN Sahib! ve müessisi A. İh Tpkgö #am ppoj 2 Neşriyat Müdürü ; HB. Fepri Denmsey Fiyatı 15 Kış, UYANIŞ SİYASİ — EDEBİ —İLMİ—SOŞYAL— HAFTALIK GAZETE ö Kuruluşu 1891 Yu 5) — cute Ol Ne. 2381 Telgraf : Serratilânun İstanbul Teleton: 21013 9 Mizan 1942 Perşembe HAFTA HA S B I HAL İ Bir Fransız muharririnin görüşü — Kötü dünya — Eski bir Yazan : Ahmed İksan Geçen gün bir arkadaş bans uğradi, ve sordu: — Nasılsın, iyi misin 9 — pek iyi değilim, rahatsızım, hele dövüm eden söğuklar ve il» tiyarlık daha fena yapiyor! — Adam düşünmef Her halde Avrupanın ve bütün dünya umu- 'mi halinin ve dünya halkinin çek- tiğine bukarsak ikimiz de yağlılı- gımızla berâber yine onlardan sağlamız ! Gülüştük ve sonra ben ona 12 Mart tarihli bir Fransız gazetesinde gördüğüm Kısa yazıyı gösterdim. Yazının başlığı: “Kötü dünya!, kelimelerinden ibartti ! Burada ar- — tekroz gülmeğe başladı ve p — Dünyanın götü olduğunu almdi mi anlıyorlar! Bittin garkta: “Dünyada rahat yoktur, deriz ve biz bunu bin türlü tegribe jizerine göyledik. Dünyanın rahatını dahi insanların aaa pekâlâ biliriz. Neyşe... şimdi bn bahsi bırakalım, Şa «Kötü ünye» makalesini ter- cüme et de dinliyelim. Ben de başladım : .Gikal, ayip Kötü dünya Yeni muharebede Perisin işga- arkadaşla konuşmalar Mndenberi Marsilyada çıkmakta o- lan Matin gazetesinde muharrir Lonis Gırari, 1942 senesinden tam 450 yıl önce Martin Behaim adi) bir gemicinin yaptığı bir kürreden .bahseyliyor. Bu gemicinin kendi elile yapıp heritasını çizdiği bu yuvarlak dünya üzerinde gemici o tarihte bilinen yerleri göstermiş- tir. Hakikatte Amerika dahi tam bu esnada, yani 450 yıl evvel kağfolunmuğtur. Amerikanın keş- fedildiği yıl, tesadüf eseri olarak dediğimiz gemicinin imal eylediği kürre üzerinde Amerika yoktu. Mertim Behsim kendi gidebildiği yerleri haritası üstüne koymuştu. «Bu adam Afrikada Kongo'nun methaline kadar gidebilmişti. Bu- gün yangına tutulmuş olen dün- yanın yarısı, o tarihte insanlara malüm değildi. Keşki yine bilin- meseydi! Vedünyanın bugünkü fe- iâketini görmeseydik! Dediğim ge- micinin yuvarlak haritasında Antli ağaları Hindistan'a bitişik görünü- yor; Avrupa, Asya ve Afrika bir- birine bağlı olarak tanılan dünyayı teşkil eyliyordu. Amerika temami- Je meçhüldü. Pasifik diye bir deniz adı da yektu. O tarihte insanlar yine boğuşurlardı, fakat aile kay- gan gibi boğuşanlar ne istediklerini . TOKGÖZ İstanbul - 8 Nisan - 1943 bilirlerdi. Ne yazık ki Nuramberg'li olan gemici yaptığı yuvarlak ha- rita ile başka gemicileri, dünyayı dolaşıp keşifler yapmağa sevkeyle- âill Ve keşifler yapıldı; her yaptlan keşif ile, başka memleketin daha keşfini ve oradaki altın madenle- rini ve türlü servetleri insanlara gösterdi. İşte, bügün cihanı yakan büyük muharebe hep bu keşifler yüzünden doğdu. «İnsanlar böyledir, 450 yıl ev- veline kadar üzerinde yaşadıklari dünyanın daha büyük olduğunu öğrenince ve O yerlerde kendile- rine lâzım olan her şeyi bulmak kabil olduğunu anlayınca, bundan başka dünyada mevcud adamlar. dan elli defa ve hatta yüz defa fazla adam yaşatmak mümkün olacağına akıl erdirince paçaları svadılar, ileri gidelim dediler; yasık ki dünyada yeniden yetişen fazla adamları kendilerine ve ken- dilerinide birbirlerine düşman yap- tılar! Düşmanları kuvvetle zor ile susturur ve yola getiririz sandılar, bu da yanlış çıkit. Bizleri yaratan Tanrının insanlara sevgi, şefkat ve merhamet tavsiye eylemiş ol- duğunu insanlar unuttu; ancak bu sayede birbirlerini seve bileöekie- — Lüyen sayıfayı çeviriniz — 241 — Servetifünun — 2381 idi a