15 Ocak 1949 Tarihli Sebilürreşad Dergisi Sayfa 4

ç İ - bırıp - bütün unutt Lırmak maksadmı guden bir ce- miyat bhile kurmuşlardır. Bu cemiyet o za- mandan beri Allah isminin yazılardan kalk- masını iltizam edegelmiştir. Bınlarm en kü- gük himmeti, kitaplarını Allah ismiyle “netlendirmekten mahrim tutmalarıdır 876 “dan beri yazılardan bi mukaddes kelimeyi kaldırmış olan bu cemıyet mensupları kelimesini ağızlar: a da almıyarak bunu ve bununla ilgili olan âhiret _fikî'îni tarmamen ir. Fakat o devı.rler— saretle yazan filozoflar olmuş Filozof Guyau (1845-1888) Frarisanın o Laınnakı dinsizliğinden Şşöyle şikâyet eder: - ühledeni milletler arasında bizim orı]ınahte— Mmiz bir dine malik olacak yerde bir nevi mi curısızlvgc- sahip olmamızdır. F" hatle Parise uğrayan ecnebi hükümdar kendi dinlerinin âyini yapılan kiliseye, I_naa— gider, fakat Fransız Cumhur Reisi, ya- rali dını âyine gitmez» (1). Yine Fransânın ünlü filozoflarından Jül Simon da büyük bir cesaretle şöyle demek- - te*ı cekınmemıstı uDın “hissi Kuvvetli içtimal ikrini ku tesiri altında bir top.uluktur]ar Burada vatandaşlar kardeş degıller, menfaatleri müş- , terek ortaklardır.n : Baorda Unıversıtesı profesorlermden L Stapler, Jül Simon'dan ve onun Rerigion Ma- " tuellb admdam eserinden bahsederken şu tak- dirkâr sözleri söyler: «İşte öyle bir filozof ki, “dinsizlik devrinde, Kendisine yalvarılar ve 1b4deu edilen bir Allaha i inanıyor ve bunu ale- nen soylemege gesaret ediyor. Paskal'ın -ya- - şadığı koyü din devrinde onuh teizmine acı- nacak bir hal göziyle bakılabilirdi. Çünkü in- sanlar, Allaha âakıl yolu ile değil, nakil yolu - ile inanıyorlardı. Fakat bugün bu teizin felse- - fesi o kadar gözden düşmüştür ki bugün. ong İ utanılacak bir şeymiş nâzariyle bakıl- Blenen agzma z_ılafna'f. Isanın veygi Paskal'ın (1) Fikirler meemuası sayı 242-243 — İzmir ğEBlı.ü“FiREş».b 1ka, seya-, lar: ka dı-' Cilt TI, Sayı 28 İnandığı Allahin adı şöyle dursun Volter ve” uso'nun mandıgı Allahm adını bilet Meğer ki kendi aleyhinde ahmak bazı dinsizlerin (Klarıkarızm) diye bagırmalanm goze almış olsün uJul Simon, bir dınsız karşısmda dahi irnanını 'alenen söylemeyi bir vaâzife sayardı. Umnuma karşı hitabede bulunurken, sırası ge- , lmce, Tanrıya şükran ve minn i arzı va- zife bilirdi. Simon, tıpkı Viktor Hugo gibi her gunnu Tavayyen saatlerinde ibadetiin yapar- di ve bu onun için bir ihtiyaçtı» (2). Daha evvel de İngiliz filozofu Bakun Şöy- le diyordu: «Allahı inkâr etmek nev-i beşerin asaletini yı'kma_k olur.» İşte Frans a büyük inkılâbiyle Allahsızlık : fikri, bulasıcı bir hastalık gibi Avrupada ây- - din / geçinenler arasında alabildiğine yayılır- ken, bu yoldakı yazıları ve eserleriyle böyle ortaya âtılan ve hakikati söyliyenler de vardı * ve bug'une kadar devam edip geldi. TEzrammmemmna BİZDE AİLE MÜESSESESİ SARSINTI GEÇİRMEKTEDİR : M, Kemalpaşada cıkan Dirlik gazetesinde avukat Fikret Güneş imzalı özlü yazınm bazı parçalarımı naklediyoruz: «Roma, sağlam âile temellerı üzerinde kurulu me koca ımparatorlugun yıkılmasına ve- mahvol- masına sebe| Türk aile sistemi, tarihin eskı zamanlarından beri 'sağlam esaslar üzerine bina edilmişti. Saygı, sevgi ve sefk at gibi mânevi hasletlere dayana küçük cemıyet nüvesi aynı zamanda iktisadi bir bütün teşkil ediyordu. ö Fakat icapsız ve şuursuz bir aklitle bu mü- - esseseye yeni bir çeşni verilmek istendi, Kadın bünyesine ve gayesine uymıyan “yeni bir u:['u.k “gösterildi. Kadın;- evini, evlâdını bırakarak xçtı— fijilen mai, siyasi ihtiraslar peşine düştü. Erkek fiil. mısıyatıvını kaybetti. Çocuklar bu kargaşalık ara- . mâl aile terbiyesini alamadı. Ge lenekler unutuldu Din ve ahlâk vesâyası istiskalle kar: arşı- - landı ve bugünkü -hiçbir mânevi desteğe - malik olmiyan- aile tipi meydana çıktı. Müilletimizin geçirmekte olduğu buhrana ha- kiki amıl olarak biz bünü görüyor ve gösteri 'OrUZ. . de muhafazakâr Türk tipine donulmezse bu gıdışm ilerimiz icin tehlikeli bir duru: tacağına artık inarimamız lâzımdır.» ler 'mecmuası, () F sayı 242-243 - İzmir, Halkevi dergisi.. L