21 Kasım 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 41

Maarif Vekili Hikmet, Re- şit Galip, Fırka Umumi kâ- tibi Recep Beyler inkılâp kürsüsünde vazife alacak- lardır. FİYATI 5 KURUŞTUR “8 inel sene No. 2796 Sahip ve Başmuharriri: Siirt Meb'usu MAHMUT Rusya - Amerika #vvel neşredilen İsyor ki Amerikanın birle; tleri nihayet Sovyet Bi birleşiniz,, yazıl: idi. Bayrakları da ya işçilerinin bayrağı idi Böyle hudut mefhumu tanımayan, mevcut İktisadi sistemi yıkıp ta onun yerine Yeni bir sistem ikame etmek isteyen bir ihtilâl hareketinin kapit etler tarafından tanınması ğildi. Nasl ki Sovyet Rusya, her maruz kaldı. #onunda Fransız büyük ihtlâlini bas- ırmak için hükümdarların yaptıkları İttifaka benziyordu. Hükümdarlar kovalisiyonu hedefine yaramadığı gibi, Sovyet | ibtilâlinin İlk senelerinde bu karşı Yapılan taarruz da müspet bir netice vermedi, Rusyada Sovyet ihtilâli yılı. lamadı ama, bu hareket te beynelmi- İel bir şümül alamadı ve Sovyet Rus- Yann hudutları içine münhasır kaldı. vaziyette Sovyet ihtilâlini yapan- ir, iki şıktan birini | tercih etmek mecburiyetinde kaldılar: Kendi ihti- lâllerini dünyaya yaymakta israr et- Mek. İhtilâlin Rusya hudutları içine Münhasır kaldığını tevekkül ile kabul *dip te diğer memleketlerde ihtilâl Ve inkılâp hareketinin tabii cereyanı- dev- " So Kı li men tanmağa karar vermişi Amerikanın Sovyet Rusyaya ka #n altı seneden beri takip ettiği siya- tetten ayrılmasına amil olan sebepler Bedir? Bu suale cevap vermek için Amerikanm on altı seneden beri Sov- Yet Rusyayı tanımamakta ısrar etme- tinin sebeplerini araştırmak kâfidi 1917 senesinde Rusyadaki Sovyet Jimi, o zaman mevcut olan siyasi, tısadi ve içtimai nizama karşı bir Yan şeklinde başlamıştı. Tipkı 174 Fransız büyük ibtilâli, o zamanki ni- Zam aleyhine bir hareket oldu: Fakat Sovyet ihti linden de daha ! bir hareki inde idi. Fransız ihtilâli, Pillnitz. e : p Munu mak gibi beynelmilel bir ihtilâl Yesi istihdaf ediyordu. 1917 sene: de Sovyet ihtilâlini yapanlar, Rus ihti- Milcileri değiller, dünya (| ibtlâleileri idiler, Bunlar, ibtilâli Rusyada yap - Malarınn sebep, o dakikada zemini ilin Yapabilirlerdi. Kurmak istedikleri Bı takip etmesini beklemek. o Buda dünya ihtilâli mutlaka Rus ihtilâlile ber mi yürümek lâzımdır; yoksa Rus ihtilâli dünya ibtilâline | tekad- düm edebilir mi, gibi büyük bir mese- le ortaya atmıştır ki bu mesele hâlâ halledilmiş değildir. Bizim için şimdi- ilmek kâfidir ki eğer Rusya- lâlciler, mutlaka dünya ihti- başarmak lâzımdır diye tahri- bulunmakta devam etselerdi, iğer devletlerle münasebetlerini tan- im edemiyeceklerdi. . Binaenaleyh tahrikâtlarını zayıflatarak kendi hu- dutları içinde kendi memleketlerini sanayileştirmek — gibi bir kapitalist Memleketin dahi yapacağı işi yapma- ğa, yani devlet kapitalizmini kurma- a koyuldular. Bundan sonra Sovyet İhtilâli beynelmilel bir inkılâp hare- i olmaktan çıktı, âdeta millileşti, Sovyet inkılâbının başka © memle- ketlerdeki akislerine gelince; ; gerçi mun beynelmilellik tarafı çok za- Yıfladı. Müfrit milliyetperverlik her leketin mukaddes umdesi oldu. Fakat iktisadi prensiplerinin bazıla- Y bir veya diğer şekilde bir çok mem- İeketler tarafından kabul ve tatbik *dildi. Moskova Hükümeti tarafmdan #ağa doğru dönüş, diğer devletler ta- Tafından sola doğru dönüş, Sovyet mın rejimi ile diğer sistemler Arasındaki farkı hayli azalttı. Vaziyet bu şekle giri Rusyayı tanmaması için artık Ytada makul bir sebep kalmamıştı. Bilâkis tanıması için iki mühim sebep Zuhur etti: I — Amerika Cümhurreisi, girişti- ısadi kalkınma teşebbüsünün Muvaffak olması için Amerika harici bek lâzımdı. Ruslar, tanmmadıkça, İcaret münasebetine girişemiyecekle- Yini bildirdilelerinden Roosevelt Rus- Yayı tanımakta tereddüt etmedi. 12 — İkinci sebep te Uzak Şarke'ta- iyetlir. Japonya © Uzak Şark'ı hegemonyası altma almalı için bir si- xöset takibine başlamıştır. Japonya- im bu tecavüz siyaseti, Rusya ve A- Merikayı derecede alâkadar *. Amerika ile Rusya arasındaki ei münasehetin tanzim edilmeme. «4. J9Ponyayı bu tecavüz siyasetinde yama teşvik eder bir vaziyet oldu- yapıdan Roosevelt bu vaziyete niha- 'et vermek istemiştir. Büyük harpten beri © beynelmilel Zonguldakta kö- mür (O bavzasında tetkikatta bulun muş olan Başvekil İsmet Paşa Haz- retleri, refakatle- rinde bulunan İk- tusat Vekili Celâl Bey ve diğer zevat ile beraber dün sa- bah saat 9.30 da Gülcemal vapuru ile şehrimize gel- mişlerdir. o İsmet Paşa (o Hüzretleri rıhtımda Vali Mus hittin Beyle, şehri“ mizde bulunan meb'uslar, Ticaret ve Sanayi Odası, borsa erkânı ve ik“ tsadi mehafile mensup zevat tarafın- dan karşılanmıştır. Bir müfreze as- ker ve polis resmisolâmı ifa etmiştir. Rıhtımda toplanan halk Başvekili sa- mimi surette alkışlamıştır. İsmet Pa- şa, vapurdan doğruca Tokatlıyan ote- İline gderek akşama kacar istirahat et- mişlerdir. Gülcemal vapuru evvelki (o akşam saat 16 da Zonguldaktan hareket et- CENEVRE, 20. A. A. — Havas ajansı bildiriyor * Büyük devletler murahhaslarmın M. Henderson nezdindede yaptıkları içtima 3 san? kadar sürdü. M. Henderson'un konferansın devam lehinde fazla israr ettiği | hissediliyor. Murahhaslar cumartesi günkü mükâleme lerde söyledikleri şeyleri tekrar etmisler- dir, İngiltere murahhasları hükümetlerinin konferansı her ne bahasına olursa olsun kurtarmak maksadile yeni esaslar arams sena haklı göstermeğe çalıştırlar. İtalya mürahhası, Almanya olmadan hazırlanacak bir in tını tekrar etmekten başa birşey yapma- dı. Bu beyanata göre silâhları bırakma meselesi artık sadece Avrupa'yi alâkadar etmektedir ik sey söylemedi. Fran- sa mümessili, hükümetinin İngiltere hü- kümetinin teklifi üzerine 14-10 da kabul edilen prensiplere sadık olduğu bildi M. Paul Boncour , Fransa'nın yapabi- leceği fedakârlıklarm azami haddine var- maş olduğunu teyit etti, Fransız nazırının sözleri mevcut mu- rahi aslara, bilhassa Sy John Simon'a ol- dukça tesir etmişe benziyor. Sir John Simon, a dok.kadan itibaren ———— münascbetlerde devam © edip duran kararsırlığın bir sebebi de dünyanın en büyük iki cümhuri: münasebetlerin t gölil almaması idi. Söylemeğe hacet yoktur ki bu sebebin izalesile dünya sulhü kazanmış oluyor. Ahmet ŞÜKRÜ Fransız başmurahhası M. Paul Bon- 1 İsmet Paşa Hz, rıhtımda kendilerini karşdıyan zevatın — ellerini sıkıyor. Başvekil ve İktısat Vekili dün sabah avdet ettiler Başvekil dün istirahat etti. Bu akşam Ankaraya avdetleri muhtemeldir Başvekil Hazretleri Celâ! Beyle birlikte vapurun gövertesinde... smişti. Evvelki gün hava birden bire bozduğu için Karadenizde şiddetli bir fırtına başlamıştır. Vapur yolcula- rı fırtınanın şiddetinden çok rahatsız olmuşlardır. Bu sebeple Başvekil Pa- şa da dünü dinlenmekle geçirmi dir. Bu akşam Ankaraya gitmeleri muhtemeldir. Başvekil Paşa, dün akşam, Perapa- (Devamı 6 wmcr sahifede) Almanyasızkonferansiçin yeni bir karar aranıyor İtalya murahhası tekrar tehir isteyecek di cour ve Konferansın reisi M. Henderson yeni münakaşa esasları (teklif etmenin lüzumsuz olduğuna hükmetmiş gibi gö» iyor. Bu serait altında bugünden itibaren ya tehir edilecek ya- hut *a 14,10 da Sir John Simon — tara- fından yapılan teldif esası dahilinde me- saiye devam edilecektir. 'Tehir talebini İtalyanm yapmak ihti. mali vardır. Bu takdirde İngiltere ve A- merika heyeti murahhasaları bu talebin- de İtalyaya iştirak edeceklerdir. Fransa için bir mukavele hazırlanma» $ı kabil ve şayanı arzu olduğundan böy- le bir tehire itiraz edecektir, Esasen Fransa bir tehir mesuliyeti ile | belliki de bu sebepten istifa edecek olan M. Henderson'un çekilmesi üzerine almak istememektedi Konferans rosunun büvük devletle. rin tekliflerini öğrenmek üzere salı günü toplanmağa davet edilmesi muhtemeldir. Müstesna olan bu celse, umumi olacak-' tır. M. Henderson'un nezdinde toylan- madan evvel, M. Paul Boncour ile M. Be- (Devamı 6 imcr sahifede) esuliyetini SALI Gazi Hz. Üniversiteye İltifat ettiler Ecnebi profesörler için tercümanlar alınacak Üniversite profesörleri konleran:- ları için bir kısım program daha tes- pit olunmuştur. Ö- mümüzdeki pazar- günü o Tevfik Salim Paşa Tip Fa- kültesi konferans fesör Winterstein umumi mevzulu fizyoloji konfe- ranslarını verecek- lerdir. Müümmer Kuşu B, Yeni teşkilâtta üniversitede (250) lira ücretli bir rek- törlük Umumi kâtipliği ihtas edilmiş- il ilik vekâleten Besim Ecnebi profesörlerin | takrirlerini #ercüme etmek üzere henüz torcü- manlar bulunmadığından bir kısım ec- nebi profesörler derslerine başlıyama- mışlardır. Bir kaç yüne kadar tercü- manlar bulunacakt ter. Bir müddettenberi Viyanada teda- vide bulunan Hukuku hususiyeidüvel profesörü, sabık Darülfünün O Cenini Muammer Raşit Bey İstanbula dör- müştür. Muammer Bey ( bugünlerde derilerine başlıyacaktır. Üniversitenin açılışı münasebetile Reiticümhur Hazretlerine bir | tazim telgrafı çekilmişti. Reisicümhur Haz- retleri bu telgrafa.dün cevap vermiş- lerdir. Gazi Hazretlerinin verdikleri cevabın sureti şudur: Dr. Neşet Öner Beyefendi İstanbul Üniversitesi Rektörü İstanbul Üniversitesinin açılmasm- dan çok sevinç duydum. Bu yüksek lim ocağında kıymetli profesörlerin e- (Devami 2 inci sahifede) İnkılâp kürsüsü Maârif vekili, Recep, Reşit Galip B.ler vazife alacaklar ANKARA, 20 (Telefonla) — Üniver i ip kürsüsü için Üniversite we Maarif vekili Hikmet, Ay dım mebusu Reşit Galip , fırka umumi i Recep Beylere yapılan teklif ken dileri tarafından kabul edlimiştir. Sadri Maksudi, Yusuf Akçora, Yusuf Kemal ve Mahmut Esat Beylerin de bu kü: de vazifedar oldukları söylenmekt, Bu zevat inkılâbımızın tarihi, siyasi tısadi ve bü ilmi cephelerden tetkiki ve harici diğer inkılâplarla mükayesesi noktasındantedrisatta bulunacaklardır. Amerika sefiri Sovyet sefirini ziyaret etti Şehrimizde bulunan Amerika sefiri M. Skinner bugün saat 17 de resmi ola- rak ilk defa Sovyet Rusya (sefiri Suriç yoldaşı ziyaret etmiştir. Yarın Suriç yoldaş o kendisine iadeyi | söyaret Ziraat Vekili Kastamonuda Karadeniz sahillerinde domuzlarla mücadeleye başlanıyor KASTAMONU, 20 (A.A) — Beş gün evvel giden Zi- çaat Vekili Muhlis B. yanında orman mü- dürü Bekir Bey ol. duğu halde bu gün rafmdan şehre on beş kilometre mesa- Seden karşılanmıştır Ziraat Vekâletince bütün Karadeniz sa billerinde son bahar da yapılması karar- laştırılan umumi do muz mücadelesine vilâyeimizin İnebolu, Ci MUHLİS B. lanmı e halkın mi kellefiyeti suretiyle sürek avlariyle yapı lacak ve ziraat memurları mücadeleyi bizzat idare edecektir, vilâyeti, belediyeyi, mektep ve müessese en sonra, yanmda or- İ man umem müdürü Bekir Bey olduğu halde Ankaraya gitmek üzere Çankırı- ya hareket etmiştir. 21 TEŞRİNİSANİ 1933 İspanyada intihabat ufak te- fek arbedeler içinde yapıldı. M. Litvinof diğer meseleler hakkında müzakerelere de- vam ediyor Tel: ( yeri Ain Yem mazi sene İdare ve Matken: 24310. Dört taraflı misak mı? Tevfik Rüştü ve Recep Beyler bugün geliyorlar Balkan Hariciye nazırları Belgratta Balkan misakı esaslarını görüşezekler Recep Bey Atinada bir buçuk ay kalacak.. ANKARA, 20 (Telefonla) — Harici ye Vekili Tevfik Rüştü Beyle fırka umu imi kâtibi Recep Bey bu skşamki trenle İstanbula hareket ettiler. İstasyonda meclis reisi, vekiller, mebuslar, sefirler, vekâletler erkânı ve dostları tarafından teşyi edilmişlerdir. Tevfik Rüştü Bey İs tanbüldan Atinaya gidecek orada Yunan ricalile görüşecektir. Vekil Bey Atina - dan” Belgrada gidecektir. Belgratta iki taraf beyninde muhtelifi fih bulunan em lâk ve arazi meselelerinin görüşülmesi ve Türk * Yugoslav dostluk muahedena mesinin imzalanması mukarrerdir. Firka umumi kâtibi Recep Bey de İstanbulda iki gün kaldıktan sonra Atinaya gidecek, orada bir buçuk ay tar, Recep B. Atinadan avdetinde tedavi edilmek üzere Viyanaya uğrayacaktır. . Bütün seyahat yaüddeti iki ay devam edecektir. Beye fırka başkâtibi Ziya Bey refakat edecaktir. Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Beyin refakatinde de vekâlet kâtibi u « (Devamı 6 mer sahifede) Kadıköy tramvayı gele- Mi. ş lariciye Vekili Tevfik Rüştü ve Fırka Umumi Kâtibi Recep Beyler cek sene işleyebilecek Dün Umumi Meclis bir milyon küsur lira tutan masrafı kabul etti İstanbul Umu- mi Meclisi dün sa- at 14,30'da ikinci reis vekili | Necip Beyin riyasetinde toplandı. Belediye Sular o İdaresinin alım satım talimat- namesi (o okundu. Bazı maddeler a- rasnda — tezatlar bulunduğu anla» şıldı. o Talimatna- menin bir daha tet- kiki için © İltsat Encümenine hava- le edilmesi kabul edildi. Bundan sonra Üsküdar © tramvay hattının Kadıköy, Moda ve Fener- bahçeye kadar temdidi hakkında tet- kikat yapan Muhtelit (Encümenin mazbatası okundu. Emin Ali Bey mazbatanın çok muvafık © olduğunu (Devamı 6 ımcı sahilede) Yeni şekilde bir hususi araba, bir taksi plâkası Plâka değiştirmek galiba adet hükmüne girdi mobilin bütün sicilleri, hesapları tetkik olunmaktadır. Bir çok otomobillerin es kiden kalma hesapları olduğundan plâ ka alamamışlar ve otomobillerini garaja ekmeğe mecbur olmuşlardır. Evvelce İstanbulda 1650 otomebil varken bu ye- ni numaratajdan sonra 900 kadar: ara- ba ancak kalacaktır. Plâka verilirken bir çok arabalar da tasfiye olunmaktadır. Plâka bedeli li olarak otomobil sahip « ahı plâkayı iki liraya veriyoruz. Esmsen bize maliyet fiyatı 160 kuruştur. 40 ku- ruş ta bunun için çok değildir. Otomo- bil sahiplerinden fazla para alındığı, sık İşe Ne Diyor? sık plâkalarm değiştirildiği doğru de- gildir. Mevcut plâkalar dört sene evvel takılmıştı, Şimdiye kadar eskimiştir. Ve numaralar dahi okunmamak tadır. Yeni plâka vermekten maksadı « imiz ayni zamanda bütün vesaiti nakli, yi yeniden tescil , bu suretle hakiki ara ba mikdarını tesbit etmektir. Plâkaların değiştirilmesinde bir zaruret te şekille - inin irilmiş olmasıdır. Yeni şekle resmi otomobillerde beyaz zemin üzerine koyu fesrengi rakam, bususiler» de beyaz zemin üzerine siyah rakam, tahı silerde beyaz zemin üzerinde siyah ra - kam ve bir de T harfi bulunmakadır. Yeni numaratajdan sonra sahte plâka ta şıyan otomobillerin de önüne geçilmiş olacaktır, Otomobil sahiplerinden fazla para alımdığı doğru değildir. Yeni plâ- ka verilirken otomobilin eski hesapları. na bekilmaktadır. Eğer henüz verilme. miş borç, yahut ceza varsa onlarda alın- maktadır. Yeni senebaşına kadar muma votaj işi bitecektir. Senebaşmdan itiba - ren yeni plâka almayan arabalar seyrü- erden menolunacektr. Hususi araba ların numaratajı bu ay nihayetinde biğe mektedir.”