21 Kasım 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 34

Tarihi tefrika: 157 EO e Kii Yasan | Mer hakkı (btilliyet) indir, Yusuf İzzettin Ef.nin boşboğazlığı 6 Mitat Paşa, Koca Rüştü Paşaya yazdığı mahremane *ezkereden hiç bahsetmiyor! — Yusuf İzzettin Efendinin istihzasını, Mitat Paşaya söyliyorlar! Kaptan Paşa da gelip meclis ta- mam olunca Hüseyin Avni Paşa, açılmıştı; Kayserili Ahmet Paşaya: | — Belki omesmuudevletleri ol- muştur. Hünkâr, bugün, erkenden paşa biraderimizi davet etmiş, u- zun boylu hasbihallerde bulunul- muş ta, Paşa Hz.leri onu anlatıyor- lardı. Demesile Kayserili Ahmet Paşa, hemen şu cevabı vermişti: —- Evet! Bugün Mekke Kadısı Eyüplü Ali Sati' Efendinin oğlunu görmüştüm. Yusuf İzzettin Efen- «inin dairesinde imiş, Mitat Paşa Hazretl n zatışahane ile hoşça bir mülâkatta bulunduklarını ha- ber almış olduğunu hikâye etmişti. “Yusuf İzzettin o Efendi, Sultan Azizin cülüsundan üç sene evvel doğmuş, eski fena bir âdet ilcasile abasının cülüsuna kadar Mekke Ka dısı Efendinin Eyüpteki konağın- tutulmuş da saklı Ka. dı Efendinin oğlu ile kardeşçe'bir münasebtleri vardı.,, Hüseyin Avni Paşa: — Demek ki zatrâlileri de bu mü- lâ'yıtı haber almışsmız! İşte Paşa Hz.leri, Nasıl olduğunu beyan bu- yuruyorlar ! Diyerek sözü Mitat Paşaya bırak- mıştı. Bunun üzerine Mitat Paşaya bırakmıştı, Bunun © üzerine Mitat Paşa; Sultan Aziz ile aralarında geçen lâkırdıları ve Sultan Aziz, için yola yattı- ğınive Ma in kabul ve ilâ- rna, meşrutiyetin tesisine muvafa- kat eyl ateşli, müstacel dırıltıları, badirele- ri bertaraf etmeğe çalışı â ta yalvarır gibi dilediği ; Yalnız bu meyanda, Valide Sultanı görüp muslihane tesviyeümura him met etmesi hakkında Koca Rüştü ye yazdığı hususi mahrem tezkere | den hiç bahsetmedi. Çünkü bu te- mennisinin, Hüseyin Avni Paşadân | gizli tutulmasını kendi o kalemile; | el yazısile yazmıştı! Ya o bu kalemden mizaçlı Koca Rüştü, bu tezkereyi ifşa edivermiş- 32, ne olacaktı? O hiddetli, azamet-! li Saraskere karşı, ne diyebilecekti? Bu düşünce ile Mitat Paşanın yü- reği atıyor, şakakları zonkluyordu. Tarihten ibret almalı! — güni azledilmişti? — Hidiv ( İsmail ; Balkan haberleri Yugoslav ve Bulgar krallarının mülâkatı Mülâkat ve resmi ziyaret bu ay sonunda yapılacak ZAGREB, 19 (Miliyet) — Bul gar ve Yugoslav krallarınm Emen gelecek ay nihayetinde olacaktır. Bul- “Her iki memleket hükümdarların ziyaretlerinden biraz sonra Bulgar pa- pasları da Yugoslavyaya gideceklerdir. Yunan Reisicümhuru İ ATİNA, 19 — Affın resmen ilânı pazartesiye kalmış! üfler ile yaptığı itilâf , Meb'usan mec ni işlerini normal bir vaziyete “ie mürldettenberi Viyanada tedavi: | de bulunan Yunan Reisicümhuru M. | Zaimisin bugün Atinaya avdet etmesi beklenmektedir. BELGRAT, 19 (Milliyet) — At Baya avdet gömekte olan Yuman Reisi yor N mis Belgrattan geçmiş- »Minetekkiren seya- w w Molgratta a k sai 1 İŞ a İan 350 iy NY e, salı günü saat 15 #> satın almacaktır. Şarinam Yarın: ni. “Yusuf İzzettin Ef. in boşboğazlığı Mitat Paşa, sözüne nihayet verece- ği sada Hüseyin Avni Paşa: Yusuf İzzetinden ynen böyledir, de- di. Fakat o budalanın hakkıdevlet- lerinde geveliyerek itlâk ettiği na hoş lakırdıları söylemekten ictinap ederim. Zatıseniyelerini istihzaen söylediklerini bilseniz, Allah bilir, tahammül buyuramazsınız, bir di ha ne babasının, ne de oğlunun yüz- lerini görmek, sözlerini işitmek is- iniz! Şehzade Efendinin söy- âfların en hafifi babasının çok akl, anlayışlı sanıp halbuki kolayca kandırıverdiğini, asıl dile. diği para meselesi için sizden ku vetli vaatler aldığını, kanunuesasi ilânını terviç eder gibi görünmüş ise de şu furtınalar yatıştıktan son- raya bırakmak suretile güzelce al- dattığını ve'ilh, zımnında istihza- lardır. Hüseyin Avni Paşa, Mitat Paşa- nın cevap vermesi; bırak- mıyor, devam ediyordu: — Mücerrebi tecrübe etmek ge- rekmez. Zatıdevletlerinin ve bizim kaç defalar başımıza gelenleri ve Mahmut Nedim ve İgnatiyef'in tuzaklarile bu millet ve memleket tin başına getirilen felâketleri el- bette unutamayız. Benim, İsparta- ya; Şirvani zade (Rüştü Paşanm Hicaza, Müşür Divitçi İsm; nm Trabzona, Zatıseniyelerinin Si- vasa, Şehremini Haydar ve Mabe- yin başkâtibi Emin Beylerin ve Zap tiye Nazırı Hasan Paşanın şura bu- raya nefi ve ibatlarını bir lâhzada irade eden ve bizi alelâcele kışta kıyamette yola verdikten sonra, ne hikmete mebni ise bilemem, zatısa- milerini Sivasa kadar ( gitmekten affile Edirneye gönderen o, değil- midir? 1291 senesinde Şirvani za- denin konağında zatıdevletlerile hasvükelâdan mürekkep encüme- ni mahsusta ahvalidevletin * ıslahı kanunuesasi tarzında o mes'uliyet vükelâyı mübeyyin kaleme aldığı: | nız lâyihanm İmesi üzerine Şir- vaninin sadaretten azlile Halep ve zatrülyalarının Selânik valilikleri- ne ibatları hatırlardan çıkar şey mi- dir? Bitmedi) Paşa, Paşa sadaretten © nakl ile © Abdülüziz. İ tinde misafir kalmışlardır. Bugün Po- litika gazetesi şereflerine bir öğle, ak- şam da Bulgar — Yugoslar cemiyeti bir ziyafet vermişlerdir. Bu'garistanda maaşlar SOFYA, 19 (Milliyet) — Sofyada eylül, diğer mıntakalarda da ağustos ma- aşınm bu ayın 25 — 2651 arasında tediye edileni Bulgar mili bankası tarafından bildirilmiştir. Köylülerin borcu için BELGRAT, 19 alize) e buslardan Kojul, kör borçlarının rab ki haldemda başvekil ML Sarşlcç ile gö. rüşmüştür. Buradaki iktrsadi ve siyasi makamat bu meselelerin haline çok ehemmiyet vermektedir. Fırıncı'ar grev mi yapacaklar? SOFYA, 19 (Milliyet) — Bul, tanda fırınlarda çıkan her ekmeğe hü- kümet birer marka yapıştırmaktadır. Bu markalar birer lev kıymetindedir. Soya ve memleket dahimdeki fe cılar bu vergiden çok endişeye düşmüş lerdir. Bunun kaldırılması: için Frrmcr. lar Cemiyeti bir kaç defn Başvekil M. İaşanov'a müracaat etmişlerdir. gün burada Fırmcılar Cemiyeti. ettiği bir içtimada, kânümsev. grev yapılmasına kara: HARICI HABERLER İngilterede Buhran mı? Gazeteler kabine buhra- nından bahsediyorlar LONDRA, 19. A.A. Sunday - Referes ile Sunday Dispateh (kabinede ar bırakma meselesinden dolayi çı- lâf meticesinde bir buhran olaca- vx dair şayiaları kaydetmektedir. Sir Simon'un konferansın muvaffakiyetsizli- ğinden mesul tutularak istifa ettirilme- si muh “Müfit muhafazakârların tazziki al. İran hava kuvvetleri için İsveç muallimleri İSTİKHOLM, 19, A. A, — Gazeteler, Iran hava kuvvetleri talim :© terbiye alm üzere — veya beş İsveç tayyarocisinin tayini hususun- da müzakereler yapıldığını yazmakta. dırlar, Esasen İran hava işlerinde çalı. — bir çok İsveç tay: vardır. İran jandarması tensik eden, tren yol- larını yapan İsveçlilerdir. Mısır hava filosunun iki tayyaresi yandı LE BÖÜRGET, 19 (AA) — ae hava ine mensup İngiliz filosunun yedi tayyaresi buraya gel- lerdir. Tayyarölerden bir o tanesi, Rouen'de yanarak düşmüş ve içindeki iki kişi yanmıştır. Bir başka tayyare de Abbeville mıntakasmda düşmüş ve yanmıştır. Fakat içindekilere bir şey olmamıştır. İnhisarlarda > Değişiklik yok Memurlar istikballerinden emin olabilirler ANKARA, 19. A. A. — İnhisarlarda yeni teskilât yapılacağı hâkkımdaki neş- riyat etrafımda soru- zan sönle "ümrük ve rlar Vetili Ali Rana Bey su cevabı vermiştir * İ o“ Değişmesi mev- zuubahs olan teşki- Bit yalnız . inhisarlar umumi; müdürlüğü. nün merkezi teşkilâ- tadır. Merlçezi idarede ba- 21 şubelerin birle rilmesi vö buyşubale. rin taksimatımda ta dilât yapılması mütehassıslar tarafından tekdit edilmiştir. Yeni bir tensikat yapılacağı haberleri doğru değildir. Memurlar hakkında dü- şünülen #*y, kendilerinin istikballerinden emin olarak islerine haşlanmalarını te- min edecek esasları tesnit etmektir. Bu- nun için icabeden kanun ve Bizamname ar.” lâyihaları hazırlanmaktadı Benzine ispirto Bu esasın mümkün olabi- leceği tesbit edildi Ticaret Odasının yeni bir yakılacak madde vücuda getirilmek üzere ben- zine ispirto karıştırılması tasavvuru et- rafındaki tetkikatr müspet metice ver. mek suretile bitmiştir. Oda, bu maksatla şehrimizdeki kadarlarm mütalealarını aldı Londrada bu işle iştigal eden bir'n eseteden de malümat istihsal etmi; başka memleketlerde bunun nasıl ya- pıldığını tetkik eylemiş ve neticede bu işin mümkün olduğu anlaşılmıştır. Benzine ispirto karıştırılm.ık sure. öle yeni bir yakılacak madde vücude getirilmesi işine yılbaşından itibaren başlanacaktır. Bu itibarla yerli ispirto fabrikalarımızın ispirto istihsalâtını arttırmaları ve yeni fabrikalar vücuda getirilmesi temenni Meni öliikindir; Yüzüne tükürdüğü için İZMİR, 19 (Milliyet) — Altmış be yaşında Karslı hamal Ali, yüzüne tür küren Bohoru pıçakla yaraladı. Ajansın Paris muhabirliği ANKARA, 19 (Milliyet) — Ana dolu dala alana Paris muhabirliğine tayi mezkür #ücasese sermuharriri al Kâmi Bey bu akşam yeni vazilesine müteveccihen hareket etti. Yerli mallar haftası için ANKARA, 19 (Telefonla) — Yerli mallar haftasmda vitrin müsabakanna iştirak edecek olan ticarethanelerden Ankarada şimdiye kadar 43 ticarethane ticaret odasma kaydedilmişlerdir. Amerikâlılar tütün alıyor İZMİR, T9 (Milliyet) — Amerikan kumpanyası üç günde is lisinden 45, 50 kuruştan 200 bin kilo tütün satın almıştır. Bir Fransız arkeoloğu İzmirde İZMİR, 19 (Milliyet) — Fransız arkeoloji profesörü Mösyö Gabriel tet- kikatta bulunmak üzere şehrimize gel miştir, Gabriel Fransızların da garbi Anadoluda hafriyatta bulunmak ist Siyasi faaliyet Durmadı Cenevrede vaziyeti aydın- latmak için uğraşılıyor CENEVRE, 18 (A.A) — Hava vaha bin m faaliyet emme fakat dural” Sabahleyin birisi Sir John Si- mon ile M. Henderson birisi M. Di So- ranzma ile M. Massiszli arasında iki mülâkat olmuştur. Sant 16 da M. Hendersonun nezdin- de M. Eden Sir John Simon, M. Pol. bonkür, M. Di Sornazan toplanacaklar. Tipe aydmlatmak için bir gayret sarfedilecektir. Havaş ajanamın muha- birine göre, dün M. Pol Bonkurun yap- tığı, beyanattan sonra Fransız hükü- metinin vaziyeti tam bir vuzuh kesbet- miştir. Sir John Simonun vâziyeti daha müş- kül görünüyer, Görünüşe nazaran İngiltere hüküme- ti tecrübe ile olsun, mantk ile olsun müdafaası en güç vaziyeti ihtiyar etmiş gibi görünüyor. Almanya mevcut olmadan Cenevre- de yapılan bütün mesainin lüzumsuz olduğunu söyliyen Fame e > vaziyeti tasvip edilmemekle beraber anlaşılır bir vaziyettir, Haber verildiğinin aksine olarak M. Henderson talehini kabul ederek Pol Bonkur 14,10 da Sir John OoSimonun bildirdiği ve bütün tarafından kabul edilen esas dahilinde müzakere- ler devam ettiği müddetçe Cenevrede kalacaktır . İspanyada > Hadiseler Primo de Rivara'nın oğlu tevkif edildi MADRIT, 19. A. A. — İmtihan müna #ebetile birçok hadiseler olmuştur. Var lence'de ilânler yapıştıran propagandacı. | açmışlardır. lara meçhul kimseler ateş Bir ölü, 5 yaralı vardır, Cad'x civarda bir köyde eski diktatörün oğlu olup ma- halli belediye reisini tehdit eden Mi- guel Primo de Rivcra tevkif edilmiştir. Kadınlar da rey veriyorlar MADRİD, 19 .A. A. — Saat yediden itibaren müntehipler intahabat büroları- ma hücum etmişlerdir. İlk defa olarak kadınlarda intahabata iştirak etmektedir. Ölenler var BARCELON, 19.A. A. — Merkezde- ki intihabat bürosunda birlenç bad'se ol- muştur, Üç rey sandığı kırıldığından in» tihabat durdurulmuştur. Barcelon civarında Tarrasa'da, otomo- bilinde rey verdirmek üzere birkaç hem- ire getiren bir senayicinin otomobilini meçhul şahıslar durdurmuşlar bir ka- dın ölmüş, silihlar patlamaştır. Silâhsızlanma Meselesi İtalyanin son vaziyeti nasıl görülüyor? CENEVRE, 19. A. A. — M. Hender- son, dün sabah Sir John Simon ve M, Eden ile, öğleden sonra da M. Paul Bon- Ma: ve Di Soragna ile gö- tir. Konferans reisi ile muhatapları vaziye & esaslı bir şekilde tetkik etmişlerdir. M. Henderson, yarım Sir John Simon” un saat 14,10 da namlarına beyanatta bulunduğu devletler? murakhaslarile gö- rüşecektir. İtalyanın vaziyeti PARİS, 19. A. A. — Yarı resmi me- hafil, İtalya 'nın Cenevreden ayrılacağına dair olan haberlere karşı çok şiddetli bir aksülamel yapmışlardır . Roma, sadece silâhları bırakma mese- pi hakkında Almanya iştirak etmedik- her münakaşanın lüzumsuz olduğu Üznentindedir. talyanın herhangi bir konferanstan evvel dört büyük devlet a- rasında siyasi yoli ü M. “Goemboes veM. Mussolini Moli şar 19 biir — M. şerefine "Mili ey Kasa il söyl EGE RM LEE tine değer bir şahsiyetin ilim ma» in iieet ederim. M. Musso- ininin milli işleri takipte göst rağ mağ mma çete rak ediyoruz. , Amerika altın esasına dönecek mi? VAŞINGTON, 19 (A.A.) — Ame rikan ticaret odaları meclisi, M. Roo- sevelt'in nakit meselesinde ittihaz et- miş olduğu tedbirleri tenkit eden ve hemen altın. esasına dönmeyi ve para meselesinde şimdiye kadar yapılmış o- lan tecrübelerin terkedilmesini tavsiye m bir İkrar sureti kabul etmiş Ankara ve Istanbul valilerine, emni. yet müdürlerine takdirname.. ANKARA, 19 (Telefonla) — Cümhuriyetin onuncu yıldönümü bayramında yapılan tezahürat esnasında asayiş ve intizamın korun- masında ve bilkassa bayram günleri zarfında memleketimizi ziyaret eden muhtelif devletler ricatinin ağırlanmasında gösterdikleri büyük alâka, dikkat ve intizamdan dolayı Ankara Valisi Nevzat, Istanbul Va- lisi Muhittin, Ankara Emniyet Müdürü Salih, İstanbul Emniyet Mü- dürü Fehmi Beyler takd'rname ile ve İzmir, Bursa, Çanakkale Vali- lerine teşekkür edilmek © suretile taltifleri bütün (idare amirlerile jandarma ve polis amir ve memurlarını takdir edilmesi Heyetiveki: İ zantiyen Enstitüsü lece kararlaştırılmıştır. Mecliste bugün ne görüşülecek? ANKARA, 19 (Telefonla) vanlar vergisi kanununun i Meclisin yarınki içtimaında o hay- i meddesinin tadili hakkındaki ka- nun lâyihası müzakere edilecektir. Lâyiha hayvanlar vergisi hanunu- nan iki maddesi arasındaki mübayeneti izaleye matuftur. Fıkranın şa şekilde tadili teklif olunmaktadır: “Her mahallin yoklamasının hilamından sonra 18 inci (omadde mucibince tayin olunan taksit müd detlerinin nihayetine kadar geçecek müddet içinde kayıt harici kaldıkiarı anlaşılan hayva mektam addolunarak beş misli vergiye tabi tatulur.,, Bir kamyon dereye yuvarlandı İZMİR, 19 (Milliyet) — Ayvalığa giden 14 numaralı kamyon yedi koyunlar köprüsünden geçerken dereye yavarlanmıştır. Yolculardan beş kişi ve şoför ağır sure'te yaralanmışlardır. Diğer yolcuların ya- raları hafiltir. Yaralılar Balıkesir memleket hastanesine nakledilmişlerdir. Uzunköprüde kurtuluş bayramı UZUNKÖPPRÜ, 19. A- A. — Uzunköprünün kurtuluşunun on bi- rinci yıl dönümü dün parlak bir suvette kutlulanmıştır. Mütareke yıdı- nın feci tahribatına sahne olan Uzunköprü halkı bu mesut yıl dönümü. nü emsalsiz tezahüratla yaşamıştır. Mersinde ilk kadın hukukçu MERSİN, 19. A. A. — Mersin asliye ceza mahkemesi aza mülâ- zimliğine tayin edilen Seniha Fevzi Hanım dün şehrimize gelerek va- zifesine başlamıştır. Seniha Hanım Mersine tayin edilen ilk kadın hu- kakçudur. İzmirde iktısat ve tasarruf haftası İZMİR, 19. A, A. — Birinci kinunun 12 inci salı günü başlıyacak olan tasarruf ve yerli malı haftası proğramını hazırlamak üzere Vali Kâzım Paşanın riyasetinde bir toplantı yapılmıştır. Bu toplantıda hazırlanacak olan programın ana hatları tesbit edil- miş, gerek proğramı hazırlamak ve üzere ihzari bir komite dahi seçilmi, gerekse tatbikatına nezaret etmek iştir. Ayasofyadaki mozayıkler Mozayıklerin çıkarılması, güzel sanatlai tarihinin en mühim bir hadisesidir İki seneden beri Ayasofya camiinin Hasırovası denilen yeringeki mozayık- leri meydana çi- karmakla meşgul olan Amerikan İ profesörlerinden M. Vittemore'un birin- ci devre omesais rihayete ermiş ve Fatilk ( devrinden beri kapalı olan mozayikler dün a- çılmıştır. San'at tarihinde bir hâdise teşkil - mozayikleridir. Nart eden bu eserler i ik da bukunsia Ve 1 asra ait olan bu tablo cidden nefis bir eserdir. Tabloda Hazreti İsâ muhteşem bir taht üzerinde olurmuş olarak göste rilmektedir. Hazreti İsânın sağında bir madalyon içinde Meryem Ana'nın solunda da Cebrail Aleyhisselâmin bi- ver büstü vardır. Tahtın ayak ucunda İmparator Altıncı Leon, diz çökmüş bir vaziyette Hazreti İsâya Ayasofya'- nın anahtarlarını takdim etmektedir. Profesör Vittemore bu hususta bize .Cümhuriyet hükümetinin güzel san'at- lara verdiği yüksek ehemmiyet sayesin- İç kapının Sini palm Allahım e nun ayaklarma kapanan imparator 886 den 912 ye kadar Bizans tahtını işgal et- miş olan 6 ıncı Leondur. Bu bize gerek Yunanistan ve gerek Romada bu asırlar» 'da merkezi hükümet san'atlarının iki şe“ hir san'atlarından çok yüksek olduğunu öğretiyor ve şimdiye kadar Yunan güzel san'atları ve mozaikleri hakkımdaki fi- kirleri tamamiyle zirüzeber ediyor. İşin şayanı şükran ciheti Türkler bu mozaikleri çok iyi muhafaza etmişlerdir. lardır, üzerlerini kapatmasalardı bugüne kadar bunlar bu kadar iyi muhafaza edilemi- |E Prolesör gazetecilere ve ecnebi muhabirlere izahat veriyor lanmadık. Yalnız demirle kazıyarak çı- ardı. Bu seneki çalışmamız hakknda bu ay nihayetinde Oxford Üniversitesi- nc raporumu vereceğim. eya gele- cek sene mseaimizi ikmal ederiz. zam ri Eze hakkında kendilerine bir kor ferans vermiş ve bu eserlerin san'at kıymetini anlatmıştır. Profesör iki güne kadar Amerika ya hareket edecek, ilk yazda avdet e- dip Ayasofyadaki fesaisine © tekrar başlıyacaktır. Bu nelicesinde de Narteka halindeki büyük table mey methalindeki büyük tal ana çı karılacaktır. Bundan sonra Ayasofya Bın içindeki mozayiklerin o meydana çıkarılmasına başlanacaktır, Pe İrem KİEPA Erzurumda yerli mallar sergisi ERZURUM, 19 (A.A.) — Şehrimiz- de tasarruf hı lıklarma larmeştar. © Famenığli kalına altaMlağı Me zii etmek üzere bir yerli mallar sergisi a- çalacaktır. Yüksek komisyonun son toplantısı ANKARA, 19 (A.A) — Onuncu cümhuriyet bayramı yüksek komisyonu burün son toplantısını yaparak, ra ulnumi idare heyetinin bayram çalışma: ları hakkındaki takdir ve teşekkür ka rarını bildiren tezkere okunmuştur. Bu toplanmada başvekilete verilecek rapor tetkik ve kabul olunmuştur. Ankara vilâyeti umumi sergisi ANKARA, 19 (A.A.) — Ankara vi lâyeti umumi meclis intihabatı gerek merkez ve gerek mülhakatta bugün bite miş ve C, H, Fırkası namzetleri ittifak” işlerdir.