21 Kasım 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 18

Tarihi ike: 156 Yazan» Yusuf İzzettin Ef.nin boşboğazlığı Serasker Paşanın, Saat alaturka beş buçuğa gelmiş, geceyarısı olmuştu. Serasker Hüseyin Avni Paşanın arabası Mitat Paşa konağının se- lâmlık kapısı hizasında durmuştu. Arabanın durması üzerine kapıcı kapıya doğru seğirtip açtı. Seras- | ker Paşa, maiyetine yaver almamış-! tı, sade bir emir çavuşu alarak gel- mişti, Emirçavuşu, kapıcıya, Seras- ker Paşa Hazretlerinin teşriflerini | söyledi. Kapıcı, kapı yoldaşlarına haber vermekle beraber, muhterem misa- firi izzet ve tazim ile selâmilık dai- yesine buyurun etti.. Merdiven sa- banlığına koşagelen Mitat Paşanın ağaları tarafından Serasker Paşa karşılandı. Ve yukarı kattâki hu- susi misafir odasına alındı. Hüseyin Avni Paşa, Mitat Paşa- | rahat harem dairesine safir olup olmadığını, O acele sor. muştu. Mitat Paşanın Ağası Arif Ağa; paşanın henüz mabeyin odasında oturduğunu ve misafirlerin gitmiş olduklarını arzetmesile, o Hüseyin Avni Paşa: — Çabuk kendilerine haber ve- riniz, şerefyap olmak isterim, dedi Arif Ağa, mabeyin odasma gide- rek paşasıma; Serasker Paşa Haz. | retlerinin teşriflerini ve acele gö- rüşmek istediklerini söylemösile Mi- tat Paşa: Şimdi varıyorum! Koş! Haber ver! Demiş ve bu vakitsiz ziyaretten de şaşırmıştı. Evet; Serasker Paşa Hazretleri, acaba ne sebebe mebni böyle va- | kitsiz teşrif buyuruyorlar? Her hal- de bu sabah erkenden saraya gidip | hünkârla görüştüğümü duymuş! Ne oldu, ne bitti?! meraka düş- müş olacaklar! Gibi düşünceler, mü lâhazalar içinde vakit geçirmeksi- zin Serasker paşanın alındığı husu si misafir odasına gitti. Hüseyin Avni paşa, Mitat Ps. yı kapıdan girer görünce hemen aya- ğa kalkmıştı: — Paşa kardaş! Affınızı dilerim. Zatıfahimanelerini böyle geç vakit ziyarete mecbur kaldım. El srkıştıktan sonra Mitat Paşa: - Tesrifidevletlerinden dolayı teşekkürler takdim ederim, pek isa- bet oldu; hattâ bendeniz yarın sa- bah, mülâkatısamilerine şitaban ol- mak ihtiyacındaydım. Demiş ve misafirine yer göster- diktem'sonra oturup söze başlamış- tr: — Bugün, alessabah denilecek | Yusuf İzzettin Ef. 6 Mitat Paşa, Koca Rüştü Paşaya tezkereden hiç bahsetmiyor! — Yıldızdan Ordu Köşküne gece gi şaşırtmıştı! — Mitat Paşanın ifşaatı, | Ağa odaya girerek, Her hakkı (Mülliyet) indir. ziyareti, Mitat Paşayi bir saatte sarayıhümayuna davet o- lunup bir saat kadar zatışahanenin | huzurunda bulundum. o Tafsilâtını yegân yegân arz ve ifade edeceğim veçhile, hünkâr ahvalihariciye ve dahiliyenin aldığı son hal ve vazi- yetten telâş ve endişelere düşmüş ve bu müşkül dertlere çare ve der- man taharrisine mecburiyet görmüş olduğundan bendenizi hüsnükabul ile hasbühal ve istişare kılıklu ko- nuşmağa rağbet gösterdi. Mahmut Nedimden, Koca Reşitten bile iğ birarla bahsedip; hep bu fenalıkla- ra onlar sebep olmuşlardır! diye it- MİLLİYET CUMARTESİ 18 TEŞRİNİSANİ 1933 IHARICI HABERLER Alman - Leh Konuşmaları ma 7 Umumi Alman politika- sında değişiklik yok BERLİN, 17. A.A. — Volt ajansı bildiriyor Lehistan ile Almanya arasında girişi- len konuşmaların bir ademi tecavüz mi- sakı akdi maksadını “Şark Lokarno” su vüc tiçesine varacağı yolunda ecnebi mm. leketlerde ileri sürülen düşüncelsr hı fına olarak Berlin siyasi mahfell ri neşredilen tebliğde sadece cebir ve g'd- det usulüne müracaatta vazgeçilmesi bu- susunun bahse mevzu olduğunu kayde raektedir. Dünkü görüşmeler herhangi bir mu- kavele akdi etrafında cereyan “tinemiş tr. Bu hususta fikir ve nazarları beş dev- tihamatta bulundu. Bendeniz de ce- vaben: Tevfikatısüphaniye ile sa- yeişahanelerinde gavailihazıranın sür'at ve sühuletle def'i çaresi müm- kün olacağmı ve ancak (o evvelce mütekaddem lâyihamda arzeyledi- Zim surette meşrutiyet © usulünün lütfen kabul ve tesisi ve Kanunuc- sasinin ilânı elzem ( bulunduğunu müdellel esbap serdile temenni et- mekliğim üzerine, esas itibarile bu- na muvafakat buyurulmadığını ve şimdilik alelâcele het şeyden evvel ve para meselesinden dolayı Avru- pal mukrizlere söz anlatılarak a- ğızlarınm kapatılmasını istedi. Mitat Paşa, bu şekilde, huzurda konuşulanları anlatırken İbrah'm Kaptan Paşa Hazretlerinin teşriflerini haber ver- işti. Mitat Paşa; buyursunlar! diye ayağa kalkarak kapıya doğru iler- lerken Kaptan Paşa da selâmlar ve- rerek içeri girmişti. Kaptan Paşa, güya seraskeri iki Prevezeye asker sevki için Babil vapurunun bazı noksanları olup o- nun ikmalile bir an evvel hareket etmesini temine çalıştığını ve bu- gün, akşamüstü vapurun yola çıka- rılabildiğini ve ondan sonra yalıya gitmişse de burayı teşriflerini ha- ber alarak, hem emir (o buyurulan sevkiyat işinin tamamlandığını ifa- de etmek hem de Mitat Paşa Haz- retlerile teşerrüf eylemek üzere böyle vakitsizce geliverdiğini söy- lüyordu. — Hüseyin Avni Paşa: — Pek musip, pekâlâ İğtuf bu- yurulı biz de Mitat Paşa Haz- retlerini husumalüm! hakkında ko- Buşup kat'i bir karar vermek üzere ziyaret etmiştik. Şimdi üçümüz bir- likte konuşup müzakere devlet ve memleketi şu tehlikeli i- dareden kurtarmağa gayret ederiz. | (Arkasi var) nin boşboğazlığı yazdığı o mahremane Yusuf İzzettin Efendinin istihzasını, Mitat Paşaya söylüyorlar! Mimar Sabri B. in Almanyada mimari tahsil etmiş 0- İan genç mimarlarımızdan Ahmet Sabri Bey halkevinde eserle, ihti. va eden bir sergi tertip etmiştir. Dün saat 14 (e bu serginin küşat resmi yapılı Se: 8 Akmet Sabri Beyin 15 pro | i jçsi vardır. Hepside modern mima- ri üzerinedir. . Gene mimarm Almam. yada 30 mimarm iştirak ettiği şehir. cilik müsabalınsında birinciliği ka- modellerinden zanan bir projesi de vardır. Ahmet Sabri Bey büro evinde i- simli projesile de bir çok mimar ara- sında da birinciliği kazanmıştır. Alman milli bankası için açılan 30 milyon altın marklık inşaat mü- ederek | let arasında 1932 birinci kânunün İl in- ds neşredilen ve kuvvete müracaat & ineyeceğini natık bulunan bir beyanname- ye çevirmek lâzım gelir. Almanyanın sarfettiği bütün emekler bu bayannameyi silâh kuvvetlerinin azal. tılması hakkımdaki umumi irukave'eye dahil ettirmek maksadını gözetmiştir. Almanya cebir ve kuvvete müracaat- tan vazgeçilmesi esası üzerinde Lehistan ile yaptığı konuşmalarla şimdiye kadar iyaset yolundan herhangi rılmış bulunmuyor. iz A ENR Vullemin filosu BAMAKO, 17, A.A. — Möptü'den ge- en Vuillemin hava filosu saat 17 de Ba- Fransız-İsviçre ticareti PARIS, 17. A.A, — Fransa tarafından feshedilen ve ikinci teşrinin 20 irinin de müddeti bitecek olan Fransız-İsvi're W caret itilâfmın temdidi için pazertesi gü- nü Berne'de konuşmalara başlanaca'tır. Fransız ticaret nazırı Londraya' gidiyor PARİS, 17. A. A. — Ticaret nazırı M. Eymac İngiliz ticaret razırmı görmek i- çin Londraya yapacağı seyahatı, mebu- san meclisinde mali projenin müzakere sine başlanmasından dolayi, geri bar. kaş | ur, Avam kamarasında muhalefet LONDRA, 17. A Aİ İM, Herbert Samuel başta olmak üzre Kiberallarden mürekkep bir grup Avam kamarasındaki muhalifler tarafına geçmeğe himen he- men ittifakla karar vermiştir . Almanyada siyasi af HAMBURG, 17, A.A. — Volff ajan- sından : Geçen pazar günü yaplan ve Alman milleti arasındaki fikir b'rliğini parlak bir suretle ortaya çıkaran intiha- batın verdiği neticeleri nazara alan Ham- burg ayan medisi 150 siyasi mevkufun hemen salıverilmesini karar altıma iğ tir. Bu mevkufların umumi hareket tarzla i rinin bu tedbiri tatbika müsait olduğu görülmüştür. Amerikada iş VAŞINGTON, 17. A A. — Mesai na- zrı Melle Perkins Amerikada yeniden işe alınanların sayısında 85,000 k'şilik bir coğalma görül bildirdikten sonra “ Birinci teşri içinde verilen ücretle- rin umumi yekünmada — gecen eylüle max zaran — 70 milyon dolara yakın bir te- | zayüt vardır. Fransız hava ordusu PARİS, 17.A.A. — Meb'usan mec Hava ordusunun esas teşkilât ve n'zam- namesinin tesbit den kanun lüyihasını 19 muhalif veye karşı 528 reyle kabul ets: ir. lazbata muharriri M. Perrin, bu pro- je mucibince teşkil edilen hava ordusunun mevcudiyetinin hir kanunla tey'di lâzım geldiğini söylemiştir. Bu tekli'in sebebi hava ordusun dahil bütün teşkilâtin gerek havada yap lacak | olarak icra edilecek hareketler ve gerek | memleketin havadan müdafaası için ka- zırlanmasına imkân hasıl etmektir. | Bilhassa kara ve dıniz O kuvve'lerile irtibat hareketleri tesisi maksadile hazır- Janacak hava ordusu teşkilâtı bir kararna ime ile tesbit edilecektir. Bundan sonra meclis Fransa ile Alman- | ya arasında 1927 martmn 17 isinde rkde-| dilen ticaret itilâfinda bazı değişiklikler yapılması hakkında 1932 biri-ci kanunu. nunun 28 inde Berlinde imzalanan mu- kavelenin tasvibime mütesllik olan kanun İâyihasını da kabul etmistir, ik EeEği Fransada yeni mali proje PARIS, 17, A.A. — M. Sarraut mali vaziyeti düzeltilmesi hakkındaki projele- rin ilk kısmını meb'usan meclisine ver i sırada bunların çarçabik kabul edil. mesi lâzım geldiğini söylemiştir. M. Sarrant bu projelerin mal'ye encü- sabakasında da gene Ahmet Sabri Be yin projesi beğenilmiş, fakat Hitler | partisinin i bozma geçmesi ba işi ya | weni tarafından tetkik edildikten sonra mecliste müzakeresine salı ünü bışlana- bileceği ümidinde olduğunu da beyan et- miştir i mek, ksza hususi alk müteallik telgraf ucüratını tediye eyle- mek icap eder. Mütenddit gazetelerin neşrettiği şe- hirlerde başında bahvi ticaret da're-ine mensup nazilerden bir teknis'yen o'mak Alman Propagandası Gizli talimatnamede daha neler varmış? PARİS, 17, A. A. — Petit Pa isien gazetesi, dün başlamiş ol luğu naşriyata devam etmektedir. Dünkü neşriyat şu suretle nihayet blmaktadır. Propağanda cihan efikârı umumiyesinin biç olmazsa bir kısmını şuna ina etme- lidir ki, sulheuyane gayretler akim ka'- dığı takdirde Almanyanm yapacağı tek bir şey vardır: kendi hakkını kendı ihikak etmek, “Talimatname mstni “Haberlerin gön- derilmesi usullerinen nit etraflı izm. © dsvam etmekte ve cok resmi te'âkki e- dilen baberlerin neşredilmemesine temas etinekte, ve bazı gazetelerin servis şef- lerinin yahudi olduklarından dolayi bu haberleri neşirden imtina ilç ittiham ey- lemektedir Herşeyden evvel mühim olan nokta iyi | bir tertibat vücuda getirmek ve biraena- ve vucuda getirmeş, i- çin bitaraf bir bayrak altında bir Ade servisi vücuda getirarek, hilhasan Fransa i ve masrafları ö- veyahut fa- rek bunların maasları dömek hükümet gaz: İ şist temayülatı besleyen gazeteleri, tercih muhabirlerin muvaf'ak ola- in bunlari Alman olmıyan un- sarlar arrsından seçmek bizdendir. Almanlar tekzip ediyor İN, İZ. A.A, — Volff ajansın. Ecrin propaganda merkezi tarafından ecnebi mem'eketlerdeki muhabirlerine AL munyanın harici siyaseti hakkıda veril- miş olduğu iddis odiln ve Petit Parisien gazetesi tarafından nesrolunan mühil ta- limat o derecede hava! mahsuli şeyler ir- ki azrcık izan sahibi olan bir kari, bunu anlamak için selâhiyettar Alman makama tı tarafından yem tekzib: bilelü um görmez. Esten Petti Parsien gazetesi de neşrivatınm doğru'uğ. o karlar az e- mindir ki verdiği haberin mühim ma- hiyetini takdir ederek karilerini bir tak- hazırlamaktadır. Maksadı mahsusa ieabil haberlerin vaziy ti bir himleştirmemesi temenniye Bilhassa bu — gibi haberlerin Petit Parisien gibi dünyanın her tarafın- da okunan bir Fransız gündelik gazete- sizde ver bulması tecssuf şayandır. Fransız meclisinde PARİS, 17.A.A. —Ye-i sosyalist la 1 komitesi muvak'cat bir asm til vazifesine seçilmiştir ma Fransız Hava nazırı Praga gidiyor BURJE, 17. A. A. — Hava işleri nazırı M. Cot'u götürecek olan layyare saat 1023 te Burje'den bavalanmıştır. M. Cot hareketi esnasında Çekoslovakya orta el. çisi terafından selimlanmış ve uğurlam mıştır, M. Cot Pras'da yapılan Fransız Jisesimin açılış resminde bulunmak için bu seyahata çilemştar. İtalyan tayyarelk inin Avrupa turnesi ROMA, IZ.A.A. — İtalyan tayyare kulübü, önümüzdeki yaz mevsiminde ya- pılacak Avrupa turnesine iştirake mü. vafakat etmiş olduğunu bildirm'gtir. Amerikada grevler NEVYORK, 17, A. A. — Mi fabri- katörler olan grevlerin 1630 a çıkmıs ve bu grevlire'588 bin amele iştirak etriş- tir, bu yüzden yirmidört mily-n ücret zayi edilmiştir, Bu grevler 1100 â 1 tem- muzdan beri vakun gelmiştir. Bir japon gemisi battı TOKYO, I7,A.A, — Seitzmaru i deki Japon gemisinin Loochon açıkl da fırtınadan batmıs cİmasından korel yor. Geminin otuz kişiden ibarst o'an tayfasından yalnız birisi Mizuhomaru is- mindeki gemi tarafından kurtarılmışsa da ölmüştür. Sabih deniz tayyare istasyonu yapılmıyacak VAŞİNGTON, IZ.A.A.— Dahliye nazareti, malin idaresinin Atlas okyanu- sunda Hi deniz tayyare karargâhı vücu- da getirilmesine bir buçuk milyon dolar tahsis etmiş olduğunu bi'diren hâberi tele sip etmiştir. b Mütecavizin tarifinde İran MOSKOVA, 17. A. A. — İran büyük elçisi Fethullah Han Pakirevan. hariciye komiserliğine mütcarrizin tarifine dair o- lan Londra mükavele-amesinin İran şa- hı tarafından imza edilmis olan murad- dak suretini tevdi etmistir. Binnetice bu mukavele mukaddema Sovyet Rusva ile Lehistan, Romanva ve Afganistan ara sında merivet mevkline girmiy olmasma binaen İran hükümeti ile salifüzzikir hü- kümetler arasında de meriyete girmiş bu! İ unuyor. Ziya Nuri Pş. Afyon mebusu oldu ANKARA, 17 (A.A.) — Cümbkuriyet Halk Fırkası kâtibi umu- miliğinden: Münhal bulunan Afyonkarahisar meb'usluğu için bugün intihap yapılmış, fırka namzedi Dr. Ziya Nuri Paşa ittlakla meb'usluğa in- tihap olunmuştur. Yeni bir şekil bulabilecek mi? LONDRA, 17 (A.A.) — Sör John Simon ile M. Eden Cenevre ye gitmek üzere Londradan hareket etmişlerdir . PARİS, 1 (A.A.) — Cenevreden bildirildiğine göre, Fransiz he- yeti , dün öğleden sonra kontrol komisyonuna mühim bir muhttra tevdi etmiştir. Bu muhtıra müzakerata osas teşkil etmekte ve Mac Donald plânı ahkâmını fekviyeye matuf bulunmaktadır. Heyetlerin bu muhtırayı tetkike vakıt bulabilmeleri komis- yon celdelerini pazartesi gününe kadar tehire karar vermiştir. Ankarada bir yangın ANKARA, 17 A.A. — Bu sabah saat ikiyi elli beş geçe Tahtakale caddesinde Abdullah efendi lokantası 'karşsmda Madam Esem'in evinden yangın çkmmış va yanındaki ev yıkılmak suretiyle yan» gının önüne geçilmiştir. Yanan ve yıkı- lan bu iki evin altında bir kaç ufak dük“ kânda vardı. n Berlinde münakalât kazaları BERLİN, 17. ALA, — Teşrinievvel a- yında Berlinde vekua gelen münakalât kazalarınm mıktarı 2400 e balığ olmuş- tur. Eylülde karaların muktarı 2462 idi, Bunların 1124 ü husus! etemobil, 146 tak si, 358 i kamyon, 26 si otobüs, 283 u mo- t ve 76 si tramvay yüzünden ol. Bu kazalar neticesinde 37 ki öl- müş ve binden fazla adam yaralan: tır. Bu kazalara uğrayanlıem 145 i 50- kidarda oynayan çocuklardır. Bir Alman tecâvüzü olursa.. BRUKSELLES, 17.A.A, — Msbuan meclisi hariciye encümemini de kato- yidelere müracaat edilmesi ENR e yalistler tarafından yapılan teklif aley- hinde bulunmuşlardır. Liberal mebuslar. dan daha emin zaman vücude getiril miş ve bir tecavüz vukuunda Fransanın otomatik surette Belçikada müdahalezle ekeni ie Mak duğunu söylemiş'ir. M. Brurfaut Sovyet Rusya ile yeniden münasabata g'rişilme- sini iltizam: etmistir. Nihayet encümen hariciye bützesini kabul etmiştir, Esrarengiz şua hakkında tetkikat ROMA, IZ.A.A. — Kazmaz şumte hakkında tetkkikatta bulunmak üzre eriti- reye” gitmiş olan İtalyan “heyeti, mili araştırmalar meclisine ilk raporları göndermiştir. Bu rapor heyetin k ystli tecrübelerinin mticelerini | göstermeye dair olması itibarile fevkalâde müh'mdir. ve İtalyanın meseleyi faydalı bir surette tetkik etmesine medar olacaktır. Bu me- tcelerin ehemmiyetine bi-acn, 2300 met- re irtifada ve miknatiri hattı üstüvadan Bacak 7 dürede mesafede bulunduğu. dan dolayı azmadaki murahedatma fay- dalı bir şekilde devam etmekte bulunan Kozmosun stratosta veya deniz hü'rele- rinde neden terekküp © evvel miknatisi tabanın Kozmo: şu atı üzerindeki tesiri hakkında tetkikat ve taharriyatta bulum mayı tercih etmektedir. Üç devletin deniz kuvvetleri efradı LONDRA, I7.A.A. — Avam kamara sında halihazırda mevcut deniz kuvvetler efradının 1914 senesine nazaran ne m k- tarda olduğu şeklinde sorulan bir suale cevaben bahriye birinci Lordu, yuvarlak hesap olarak Amerikanın kendi bahriye efradı mıktarını 39700 kişi ve Japomya- nın takriben 40 bin kisi artırmıs İngilte renin ise 58400 kişi esiltmiş olduğunu be yan etmiştir. Carn er ari ğa talihi yok UDİNE, 17. A. A. — Böksör Carne- Şimal memleketlerindeki kardeşleri mizde büyük bayramı kutluladılar Finlândiyada, Tamperede Türk TAMPERE, “Finlândiya,, (Mü yet) — Türkiye cümhuriyetinin o- nuncu yıldönümü münasebetile , Fin- lândiyanın Tampere şel fade yaşa" yan Türkler, kan, dil ve din kardeş- lerinin büyük milli bayramlarına şim- malden bir seyirci olarak kalmak is- temediler. Oylar da kardeşlerinin bayramlarına bütün kalpleri ve ruh- ları İle iştirak ve tev'it ettiler. Tampere şehrinin büyük salonla- rının birinde cümhuriyet bayramı ya- pıldı. Herkese Türk bayrağından ya- pılmış olan rozetler dağıtıldı. Sale- nun sahnesi Türk bayrağı ve Ulu Gazi hazretlerinin resimleri ile #üs- lenmişti, Müsamere Türk istiklâl marşt i- . Bir çok küçük hanımlar bir - «Gs “korkma, sönmezi,, söylediler. Ahali ayakta oldukları halde istik- 1âl marşını dinlediler. Marşı mütenlip, Tampere” şehri muallimi G. Murtaza Bey inkılâp ta- ihi hakkında bir nutuk söyliyerek, | dinliyenlere İnönü, Çanakkale, Sakar. | ya muharebelerini, Ulu Gazi iŞ, lerinin asil milletini felâketten kur- tararak istiklâle kavuşturduğunu mu- fassal bir surette anlattı. İdi Mahsuse Vefa Hanım da asırları da pek az misli olan Ulu Gazi tafa Kemal hazretlerinin ve Türki- ye cümhuriyetinin on sene içinde yap tıkları büyük işleri ve ıslahatı , Bap” vekil İsmet Paşa hazretlerinin hiç yorulmak bilmeksizin Türkiye için çalıştıklarını merasimde hazır bulu- nanlara anlattı ve yaşasm Türkün babası, kurtarıcısı Ulu Gazi hazret- leri, Türkiye cümhuriyeti ve bütüm vi milleti diye sözüne nihayet ver- Nutukları müteakip Sakarya mar- 91, başka Türk şarkıları ve idel Ural milli marşları söylenildi ve oynandı. Müsameredeki bütün halkın bugünkü Türk kardeşlerinin büyük bayramlarma iştirak edebilmek şe- refine nail oldukları için sevinçten gülüyor, kalplerinde Türkü kurtaran ve bugünkü istikbâli yaratan Gazi hazretlerine ayrı bir minnet hissedi- yorlardı. Yaşam Ulu Gazi ve Türkiye cüm- huriyeti diye bağıran sesler üç defa koca salonda yükseldi. Yine istiklâl marşı ile müsamereye nihayet veril- Herkes bugünkü bayramdan mü- tehassis olarak evlerine avdet etti- ler.