28 Mart 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

Eyüb Sabri gecesi EHİRDE oturmadığım için yıl- lardan beri tiyatroya gitme- dim. Bunun için Şehir Tiyatrosu'nda Shakespea Te seyrine yükseltmenin yolunu bül. Muş, Bizde sanate, fikre bundan büyük hizmet olmaz. Fakat tiyatroya gidemediğime - bil. tuluatçılarımızın faaliyetlerini takib edemediğim için canm sıkılıyor. Geçen akşam Naşid'e de gidemedim. Ne kadar büyük bir zevkten mahrum kaldığımı biliyorum, çünkü Naşid hem güldürmesini bilir, hem de asil bir sa- hatkârdır. Bizim milli tiyatromuzun Onun ve arkadaşlarınm oyunlarından Çıkacağma kaniim. Şair olsaydım, ti- Yatro muharriri olsaydım Paris'ten ve, Ya Londra'dan gelenlere benzer piyes- ler yazmağa kalkmaz, gider Naşid'den ders alır, onunla çalışırdım, Tiyatro halka hitab eden, halktan çıkan bir &a. hâttir, halk sanatidir. Gerçi sadece mü- hevver zümreye hitab eden piyesler içinde çok ince eserler vardır; fakat Oonlarım hiçbiri, rivayete göre bir ahır. da oynanan Shakespeare dramları ile, Moliğre komediaları ile mukayeseye dayanamaz. Zamanımız tiyatrosu küt- le ile alâkasını kestiği için ölüyör ya! Şiir, roman, felsefe de onun için ölü- Yor. Ama bu çok uzun ve karişik bir davadır. Okur yazarlarımız Naşid'in kıyme. fini anlamağa başladılar. Bundan yir. Mi otuz yıl evvel tulüat kumpanyala- Tt için söylenenleri düşünün, bir de Şimdi gazetelerin Naşid için yazdıkla- Ti makaleleri okuyun, ümid ve sevinç sebebleri bulursunuz. Eskiden “mü. nevver”, tulüat tiyatrosuna gitmez- di; gitse bile bunu ya bir tebessümle anlatır veya gizlerdi. Fransızcadan tercüme edilmiş asağfı vodvilleri gör- düğünüdftiharla söylerdi .de Naşid'e “Yalhız “Naşid “diyoruz: Doğru, bi günkü tulüaterlarımız arasımda en kuvvetlisi odur. Fakat meslekdaşları- hr da unutmiyalırı. Dümbüllü İsmail'i de “keşfetmek” lâzim. Daha başkalari da var. Naşid kumpanyasmın Eyüb Sahri i- Çİn de bir “menfeat” hazırladığını söy- lediler. Çök sevindim, Eyüb Sabri yıl. | lardanberi yalnız oynamakla ' kalma- Mış, komedia ve dram birçok piyesler de yazmıştır. Beyimin tiyatro emrakı Büzel bir oyundur. Eyüb Sabri, tulü- Aftçı ile “suflörlü aktör” - arasındadır. Lâyık olduğu alâkayı görünce yine Yazacağından ve böylelikle milli tiyat. Toya doğru bir adım daha atılacağın. dan eminim. Tiyatromuzun en gerçek kıymetlerini bilmiyor, takdir etmiyo- Tüz; Türk komediyeni değil, Paris Vodvillerini oynıyacak aktör yetiştir- Mek istiyoruz. Eyüb Sabri gecesine gidin, onu anlamağa ve etrafınıza an. latmağa çalışm. Nurullah ATAÇ — n A Ardıyede hırsız Ahırkapıda Tütün İnhisar İdaresinin deposu yanında bulunam ardiyeye dün g€ce yarısı Sadi ve Cemal isminde iki kişi girmiş, on dokuz parça eşya çalmış- | lardır. Hırsızlar ardiye penceresinden Şıkarlarken devriye gezen zabıta me - Müurlarr tarafmdan yakalanmışlardır. Bir arkadaşımız evlendi Gazetemiz spor — yazıcılarından; mer- hum tüccar-Ahmet Sabri Oganın oğlu Re- tep Ali Ogan ile merhum Akif Sezainin kızı bayan -Rukiyenin nikâhları — evvelki Sün Beyoğlu belediyesinde kıyılmıştır. Kıymeltli arkadaşımıza ve genç eşine Mesut bir hayat dileriz. Vazaami "liınıııımmM 23 NİSAN Çocuk Bayramı haftası- Ren İlk günddür. 'Yavrularmızı bayram itin hazırlaymız... eg man seyyahı gelecektir. Dün gelen seyyah- İarim miktarı 500 dür. muıntakasının bir sanaloryom semti olma. Denizbank, Haliçte kurulacak bü- yük tersane işini bir an evvel netice. lendirmek, tesisat ve inşaata vakit geçirmeden başlamak kararındadır. Denizciliğimizin ilerlemesi, ticaret fi- lomuzun yenilenmesi ve büyümesi fa, aliyeti sırasında yeni tersaneye çok ihtiyaç görülmektedir, İktısat vekâletinde mütehassıs bir heyet evvelce celbedilmiş olan Alman mütehassısları tarafmdan hazırlanan müstakbel tersane projesine ait tetkik- leri bitirmiştir. Projeye göre, yeni tersanede, Azapkapıda şimdi mevcut tesisattan hariç olarak, dört adet son sistem kızak, makine ve kazan fabri- kaları, ahşabiye ve madeniye aksamı atölyeleri, müteaddit lâboratuvarlar, resimhaneler, fotoğrafhaneler, döküm. haneler bulunacaktır. Ayrıca büyük bir tersane mektebi kurulacaktır. Hükümetimizin yeni ve büyük bir deniz inşaat tezgâhı kuracağını haber alan birçok Avrupa firmaları şimdiden şehrimize mümessillerini göndermiş - lerdir. Hemen hepsi deniz inşaat mü- Haliç tersanesini İihya hazırlıkları 3 Büyük ecnebi firma inşaata talip oldu hendis ve mütehassısı olan bu eleman. İar şimdiki halde üç büyük grupu tem- sİl etmektedir. Bunlar ayrı ayrı Hali. ce giderek şimdiki deniz fabrikalarile yeni tersanenin kurulacağı Valide kı- zağı mahallini gezip tetkiklerde bu - lunmuşlar ve buradan Ankaraya git . mişlerdir. Orada ayrıca yeni tersane- nin proje ve plânlarmı tetkik eden murahhaslar şimdi hükümetimize ayrı ayrı tekliflerini hazırlamaktadırlar. Yeni şantiyemizin projelerini gören mütehassısların fikirlerine göre, ku - rulacak miüessese ile memleketimiz Avrupanın orta büyüklükte en modern bir tersanesini kazatımış olacaktır. Bu tersanede her büyüklükte ve tipte ge. miler yapmak kabil olacaktır. Gölcük tersanesi n Gölcükte kurulan büyük tersanenin bütün plânları hazırlanmıştır. Bu plânlar için sarfedilmiş olan para mik- tarı 100 bin lira kadardır. Bütün ter- sane üç gene içinde tamamlanmış ola. cak ve bu işe dÜ milyon lira harcana- caktır. 19 mayıs bayramı Hazırlıklara şimdiden başlandı | Büyük Önder Atatürkün vatanı kur- tarmak üzere Samsuna ayak bastığı güp olan 19 mayıs 1336 tarihinin yıl- dönümü münasebetile . yurdun her ta- rafında olduğu gibi - İstanbulda da yapılacak büyük bayramın programı- nı tesbit etmek üzere teşekkül eden komisyon bugün partide ilk toplantı. sını yapacaktır. Türk kurtuluş hareketinin başlangı. ci Türk ihtilâli hareketinin ilk günü olan 19 Mayıs ilk defa olarak bütün memlekette geçen sene bir bayram ha- Tinde tes'id edilmişti. Bugün de İstan- bulun, memleketin her tarafında bü- yük gençlik ve &por gösterileri yapı. lacak, İstanbulun bütün kazaları da aAyrı ayrı spor ve gençlik tezahüratı- na sahne olacaktır. Fakat bunların en büyüğü o gün Taksim ve Fenerbahçe stadlarında yapılacaktır. O gün bütün İstanbul gencliği Be- yoğlunun muhtelif noktalarında top . lanacaktır. Spor klüpleri, Halkevleri azaları, mektepler talebesi, izciler bu Büretle toplanmış oacaktır. Bundan sonra hazırlanacak program mucibin. ce genclik biribirini takiben İstiklâl caddesine çıkacak ve Taksim âbidesi- -Bomonti bira şirketi Hissedarlar perşem- be günü toplanıyorlar yesi perşembe günü şirketin merkezin- de yapılacaktır, Şirketin vaziyeti he- nüz resmen taayyün etmemiş olmakla Bomonti bira şirketi heyeti umumi, | Pişman olan kumarbaz Kaybedince arka- daşlarını şikâyet etti Tepebaşında Yeniçeriağası sokağın « da Yıldız apartımanımın — kapıcısı imtiyaznamesinin müddeti bittikten sonra bu imtiyaz mukavelesi bir müd- det daha temdit edilmediğinden vazi- yet kendiliğinden aydımlanmış olmak- tadır. Perşembe günü yapılacak top. lantıda bunün formalitesi ikmal edi. lecektir. Bömonti bira fabrikasının tesisatı- nm satınalmmasma dair henüz bir ka- rar verilmemiştir. Bu cihet üç hafta Sonra şehrimize gelecek olan inhisar. lar umum müdürü Mithat Yenel'in vekâletle yapacağı temaslardan sonra edecektir. Şirketin elden çı- lmrmum; salâhiyet verilen stokların- dan beyaz bira stoku tamamiyle bit - miştir. Şimdi siyah biralar piyasaya çıkarılmış bulunmaktadır. Fakat şir . ketin einde olduğu kadar bayilerinde de külliyetli miktarda Şise birası mev. cuttur. Mevsim kış olduğu için stoklarm sarfı biraz gecikmiştir. Fakat havalar isminca bu stokların sarfı bir aylık bir mesele telâkki edilmektedir. üç kişi misafir gelmiştir. Bir müddet o- turup konuştuktan sonra kumar oyna- mıya karar vermişlerdir. Ali cebinden bir çift zar çıkerıp ortaya atmış, bu- nunla oyuna başlarmıştır. Dört saat ka- dar süren bu zar &tma oyunu neticesin- de Ömer oğlu Hasanın cebinde bulunan 32 lira diğerlerinin cebine aktarma ol- muştur. On parasız kalan Ömer oğlu Hasan paralarının geri verilmesini is- temiş, kumarda kazanılan paranın bir daha geri verilemiyeceği kendisine söy- lenmiştir. Bunun üzerine Ömer oğlu Hasan apartımandan çıkmış, doğruca Beyoğlu merkezine gidip şikâyette bu- lunmüştür. Apartımana giden zabıta memurları Recep oğlu Hasan ile kapıcı Nuriyi ya. kalamışlardır. Bunlardan Recep oğlu Hasanın üze- rinde 14 lira çıkmıştır. Paraların diğer kısmını alan Ali savuştuğundan aran- masına başlanmıştır. Eyüpte Yavedud mahallesinde Ha- san Racinin Bekâr odalarında oturan ne gidilerek çelenkler konulacaktır. Bu esnada âbide önünde nutuklar söy- resmi başlıyacaktır. Alay buradan Taksim stadına gire- cek ve orada spor bayramı yapılacak- ml Mekteplerin jimnastik bayramı da ayni gün yapılacaktır. Dans salonunda —kavga — Bir kunduracı rakibini yaraladı Beyoğlunda Yeniçarşı yokuşunda O- va dans salonunda Yani ile Kunduracı Kâmil arasında Aznif isminde bir kız yüzünden kavga çıkmış, Kâmil yanında taşıdığı kunduracğı baıçağı ile Yaniyi sol bileğinden yaralarnıştır. Yani tedavi altına alnımış, Kâmil yakalanmıştır. Ücüncü kattan düşen taş Çırçırda Bostan sokağında oturan ÂAli dün Fatihte İtfaiye caddesinden geçerken Güneş apartımanının üçüncü katından başıma büyük bir taş düşmüş, Alinin başı yarılmışır, Ali tedavi altına alınmıştır. Süleymahn, Hasan, İsmail koridorda zar- la kumar oynerlarken yakalanıp mah - kemeye verilmişlerdir. * BÜYÜK SİNAN'ın 350 inci ölüm yıl- dönümü münasebetile büyük ihtifal yapı- lacaktır. Sinanın Ankara ve — İstanbulda birer heykeli dikilecektir. * PARİS üniversitesi profesörlerinden Fesingel dün şehrimize gelmiştir. Profe. sör bu akşam Ankaraya gidecektir. * B. M. MECLİSİ'ne arazi vergisi kanu- nunün ikinci madesine ek olarak hazırla. nan lâyiha verilmiştir. Lâyihaya göre dev- let ormanları ve bu ormanlar içinde bu- İunan çayır, yayla ve çıplak sahalar kat. iyalı ve orman dairesinin iznine tabi sa- halar vergiden istisna edileceklerdir. * İZMİRDE üç talebe, Amerikaya giden bir vapura gizlice binmişler ve — geminin hareketinden sonra meydana çıkmışlardır. Kaptan bunları derhal ilk iskelede çıka. rarak polise vermiş ve yaramazlar aileleri- ne teslim edilmişlerdir. * JAPON gazetecilerinden Sabura Smida iİle Tokyo üniversilesi profesörlerinden ;'ipsus Hirigon dün şehrimize gelmişler. ir. * ŞEHRİMİZE nisanın ikisinde 100 AL * BELEDİYE Üsküdardaki Validebağı *1 için tedbirler alacaktır. Bu gibi gıhhat müesseseleri bundan böyle cıvarında tesis edilecektir. * YÜKSEK İKTİSAT v ticatrel mekte. bi mezunlarınm koöngresi Beyoğlu halke- vinde yapılmışlır. * BURSADA İbrahim isminde bir üfü. rükçü yakalanmış ve üç ay hapse,, 50 lira ağır para cezasına mahküm olmuştur. * TOROS gençler birliğinin senelik kon- gresi dün Eminönü halkevinde yapılmış ve yeni İdare heyeti seçilmiştir. * MEKTEP MÜDÜRLERİ ders — saal. lerinde, vakitlerini şurada burada geçiren talebeler hakkında daha şiddetli tedbirler alacaklardır. Bu arada devamsız talebenin velileri günü gününe haberdar edilecek dersi az muallimler kahve ve sinemalar- da kontrol yapacaktır. * BELEDİYE mezarlıklar müdürlüğü te- rafmdan hazırlanmış olan nizamname ni- sandan ilibaren meriyete girecektir. Ce- nazeye ait bütün teferrüatı belediye temin edecktir. Tarifde 10 liradan 200 liraya ka. dar mülenevvi cenaze kaldırma ve gömmme Validebağı ——MW * BEYKOZ kaymakamlığı kaza dahilin- de ağaçlandırma faaliyetine başlamıştır. * BİR RUM valandaşımız — geçenlerde ölmüş ve Kızılaya 1000 lira vasiyet etmiş- tir. Bu para vasiyetnamenin muhleviyalı. nı tatbik edenler tarafından Kızılay vez. nesine yatırılmıştır. * İNHİSARLAR idaresi Kuruçeşmede Enverpaşa yalısının bulunduğu yerde bü. yük bir tülün depo ve tmalâthanesi yap. tıracaktır. * TRAKYA umumi müfettişi — general Kâzim Diriki ve örgeneral Fahreddin Al. fay dün Ankaradan şehrimize gelmişler. dir. * DENİZBANKA - bağlı müesseselerin bazı servisleri — birleştirilecektir. Bunlar meyanında hukuk ve fen — servisleri var- dır. * İSPARTA'nın sülçüler nahiyesile Siir. din Sason mıntakasında Korluk ve Baykal nahiyeleri kaza olacaklardır. lenecek ve bunu müteakip büyük gecit | KURUN'da Hayvan vergile- rinde yapılan tenzilât SIM US, al ve eşeğin vergiden islis. ki: “—- Bilhassa atın himaye — bakımından öküzden evvele geçirilmiş olması dikkat olunacak bir noktadır. ' Zira Umumi harptenberi devam — eden mücadele yıllarında memlekette at — nesli eksilmiştir. Son on beş yıl içinde motörlü vasıtaların çoğalması, bu vasıtaların git- tikçe at ve araba yerini alması milli mü- dafaa itlibarile memleketin her vkit muh. tç olduğu bu cins hayvan neslini bütün bütün inkıraza doğru götürmeğe başlamış- tır. Bu vaziyet karşısında at neslinin mu- hafazası için mutlaka bir himaye tedbiri almak zaruri idi; bu himaye ile ata mem. leketin zirai hayatımda bir mevki veril. mesi ancak bu cins hayvan neslinin is. tikbalini kurltarabilirdi. Şüphesiz bugün bile atın çift işlerinde kullanıldığı yerler vardır. Fakat bu yerler hemen hiç denilecek kadar azdır. Gösteri. len bimaye atın ziraat işlerinde kendine lâyık olan mevkil almasına yardım ederse iktisadi hayatın her sahasında bunun bü. yük faydası görülecektir. Âtın çift işlerin. de kullanılması zirai faaliyet noktasından başlı başına bir inkılâp teşkil edecektir. Bununla beraber at cinsinin — husus! bir himayeye mazhar edilmesinin lüzumu yalnız ziral ihtiyaç itibarile değildir. Yu. karıda işaret ettiğimiz gibi — memleketin milli müdafaası da bu himayeyi icap et. mekledir. Motörlü vasıtaların orduya gir- miş olması harp halinde atın hizmetinden bizi hiçbir vakit müstağni kılaımyucaktır._ Atın vergiden istisnası ile beraber ökü- zün bir miktar vergiye tabi tutulması zi- rant işlerinde öküze asla yer vterilmemek arzusundan İleri gelmediğini İse söylemeğe hacet olmasa gerektir. Eğer ortada böyle bir arzu olsaydı öküzden vergi tenzili hiç yapılmazdı. Belki de bu verginin nisbeti biraz daha aritırıldı. At İş verimi itibarile öküzden çok yüksek olmakla beraber mas. rafı da o nisbette fazladır. Onun için bu mülâhazada çiftçinin kullanacağı atın ver- sebeb sayılabilir.., " CUMHÜRİYET *te Çemberlâynin nutku Y UNUS NADİ, Çemberlaynın son nnte kunu incelediklten sonra şöyle —de. - mekledir: “— Yakın islikbale ait en mühim — iki nokta İngiliz « İtalyan müzakerelerinin a-. Jacağı şekille Almanyanın Akdenize inmek arzularının göstereceği safhadır. İngiliz - bu iki noktada hepimizi tenvir edecektir. Filhakika Avusturyanın Almanyaya il. hakını takip edecek olan en mühim hâdise Almanyanın Akdenizde bir mahreç edin. mek arzu ve ihtiyacından doğmak üzere kapı arkasında beklemektedir. — İtalyanın tabil ve hatlâ zarurl görünen bu ihtiyacı nasıl telâkki edeceği çok ehemmiyetli bir meseledir. Berlin - Roma mihveri Alman- yayı Akdenize indirmeğe dahi müsait o: lacak kuyvelle devam edebilecek midir? O zaman vaziyetin manası büyük olur.Hit. ler, İtalyaya karşı Alman bududunu Bren. nerde katiyetle çizdiğini — söyledişine ve Almanyanın Triyestede gözü olmadığı a« | çık ifade olunduğuna göre Almanya Akde- niz mahrecini nerede bulacak — ve oraya nereden geçerek gidecektir? Bu sualin ehemmiyelini — anlamak için Avusturyadan sonra bu Akdeniz mahreci. nin Alman siyaseti hesabına artık bir za. rüret olduğunu gözönünde bulundurmak lâzımdır: Bu mahreç ya İltalya ile beraber veya İtalya rağmına tayin ve temin olun. mak istenilecektir. Bir zarüret olarak ifade ettiğimiz bu ih. timal tekbaşına kalsa büyük bir muvaze. nesizliğin işareti — olurdu. Yalnız şurası var ki başla İngiltere olarak diğer millet. lerin de bu bahiste söyliyecekleri sözler bulunduğundan böylelikle şimdilik hayal. de bir muvazene kurulabiliyor, ve bu ha. yalin ileride ve sırasında hakikat olacak şekilleri ufukla seçilebiliyor. Muhakkak olan şudur ki her millel dün. ne nisbetle bugün daha kuvvetli ve yarın ise bugüne nisbet olunamıyacak kadar ha. zırlıklı olmak mecburiyetindedir. Hakikt muvazene ancak vaziyetin böyle canlı bir anlaşılışından doğabilecektir. — Kendisini müdafaa etmesini bilen hiçbir millet kü. çük değildir.,, * İŞ DAİRESİ'ne iş İstiyenler tarafından müteaddit —müracaallar yapılmaktadır. Bunların hemen hepsini Anadoludan iş bulmak için gelmiş olanlar teşkil ediyor. şekli vardır. Nizamname şimdilik ihtiyari 940 dan itibaren de mecburi olacaktır. * YEŞİLAY kurumuna bağlı içki düş.- mant gençler Eminönü halkevinde hir top dir. Yeni nizamname Fahreddin Kerimi daimi reis yapmaktladır. * Anadolu ajansının öğrendiğine göre, cumhuüriyet hükümeti, Julfo — Palencianın Burgos İspanyol hükümetinin — Ankarada umumt! ajanlığına tayinine muvafakat et. lantı yaparak nizamnameyi tadil etmişler. na edildiğini yazdıklan sonra diyor- giden istisnasını makul gösteren ayrı bir İtalyan müzakerelerinin varacağı nelice *