28 Mart 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1
0 ti, | Dating PAZARTESİ | 28. | ema TELEFON MRT 1938 5 Hetagb ük Ağar casa TELGRAF Er 'ANBUL ber aci 21 4319, 24310 Ü YIL — No, 1044 KURUS BAŞMUHARRIRI: AHMET EMİN YALMAN Çocuk Ansiklopedisi Bu iki büyük ciltlik eser her evde bulunması lâ- zım bir kütüphanedir. Çocuğunuzu bundan mab- rum bırakmayınız. Tam TAN eserin fiyatı 7 liradır. Matbaası Hatayda, Menfi Propaganda Yapılıyor Bir ann Yaratmak Ahmet Emin YALMAN vvelki gün Gölcük tersa p nesinde yeni bir mayn gemimiz denize indirilmiştir. Bu gemi, yeni tersanede vücude ge- tirilen eserlerin dördüncüsüdür. Beşinci bir dalgıç gemisipin ka- burgalarını kurmıya da ayni gün başlanmıştır. Beş yüz tonluk bir gemi yaptık ve denize indirdik diye hürlkalar yarattı ğumızı düşünecek ve iddia edecek de- ğiliz. Böyle eserler Türk azmi ve "Türk kudreti için tabii şeylerdir. Bun Yar karşısında hayranlıkla gözlerimi- Zin kamaşmasına razı olamayız. Türk İük, bundan çok yükseklerini yapabi- lecek bir mevkide olmıya lâyıktır Bugün henüz oralara varmamış olma Müzın sebepleri ârızidir. Eğer memle keti bir çiftlik sayanların keyfi istib- dadı ve cehaleti yolumuzu zorla kes- Memiş ve Türk istidatlarırın serbest- Şe inkişafına imkân vermiş olsaydı bu Rün 'Türkiyeyi kendisine lâyik, tabii mevkide görecektik, Bu mevki de ik» tısat, bilgi ve sanatçe en ileri mem- Yeketlerin ilk safındadır. İşte bu düşünceler dolayısile, Göl tükte vücuda getirilen eser karşısın- da, bir netice diye hayranlık duymu- yoruz. Fakat bir merhale diye iftihar Ve sevinç duymamız çok tabiidir. Çünkü serbest inkişaf imkânlarına kavuştuğumuz ve ye başladığımız |1 ü aman, BEŞ, hizatımızı hazırlamak, işçimizi yali: tirmek, çalışma tekniğimizi yüksek ölçülere göre kurmak muvaffakıyetli bir iştir. Gölcükte yapılan gemileri Miz, az bir zaman içinde neler başa- tabileceğimizi gösteren canlı delil ve *serlerdir, Me» gemisinin denize indiril mesine dair gazetelerde oku- duğumuz haberler arasında genç mü bendiz Ata Nutkunun adı üstünde dur Yaamız lâzımdır. Karşımızda dördün- tü eserini denize indiren, beşincisine âşlıyan bir Türk deniz inşaat mü - mdisi görüyoruz. Bu hâdise bana Ahmet Mithat E- Tendinin Hasan Mellâh adlı romanını tırlattı. Bu eski gazetecimizin iddi- Asız bir idealist sıfatile oynadığı mü- him rolü henüz keşfedemedik ve hak- kını vermedik. Sevdiğimiz ve kıymet Verdiğimiz edipler onu sevmiyor- ardı. Günün kötü idaresine isyan ha- ii” kalmamış, hiç şüphe yok ki, ah- İ zâf göstermişti. Fakat siyaset Sahasındaki bu kusur, Ahmet Mithat Mendinin diğer sahalardaki hizmet- ine kıymet vermemiye bir sebep ildir. Ahmet Mithat Efendi birçok Momanlarında azimli ve idenlist Türk hekleri yaratmıştır. (Acaibi âlem) yanında Rusyayı tetkike giden ile- düşünceli bir Türk âlimi vardır. san Mellâhta. da Türk denizcilik İiyatmın şerefli an'anelerini canlar Tmak için kendi kudretile bir gemi “Pan ve denizlere açılan bir Türk talistinin hikâyesi anlatılmıştır. Yarım asır evvel istibdadın ta7- ki ile taş kesilmiş bir cemi- ında Ahmet Mithatın to- gi anını okuyanlardan hangisinin taa önüne şu tatlı manzara gelebi- eşime mma Li Benç inin, ül önünde denize indiril 1, Se kendisine baş rol verilen, bu ça , bu muvaffakıyete bir ortak Ve tanınan bir Bayan Nutku... hı, “tada kendi kendini yaratan yeni iyi İP insan ve bu yaratıcı faaliyeti i, Karşılıyan ve kadir ve kıymet-bil Nİ gösteren bir muhit görüyoruü W manzaranın delâlet ettiği içtim: (Devamı 9 vi « k Hariciye Vekâleti umumi kâtibi İB. Numan Menemencioğlu, dün sa- bahki ekspresle Cenevreden | şehri- mize dönmüştür. B. Menemencioğlu, İ Hatay seçim talimatnamesindeki ta- dilâtı tespit için Cenevrede yapılan toplantıda Türk heyetine riyaset et- miştir. Dönüşte, Belgratta iki gün kalmış ve Yugoslavya Başvekili B. Stoyadinoviç tarafından kabul olun- muştur. Bu akşamki trenle Ankaraya gi decek olan B. Menemencioğlu, dün muharririmize, amesi hakkında muştur; Başlıca itirazlarımız şu beyanatta bulur “— Bizim iddiamıza göre, komis- yon, evvelce salâhiyeti haricinde o- lan bir talimatname yapmıştı. Biz, kontrolün, kendimiz hariç olarak ya- fem kabul etmekle beraber ta- namenin fatbikine müteallik ih- daniayipP haraher nlarale hara Bu işi, bu işten anlıyanların yap- ması lâzimdi. Halbuki, mevcut tali- matnameyi okuduğumuz vakit, bura- da, eksperler komisyonunda kabul İettiğimiz esaslara tamamen muhalif Ispanyadan Londra, 27 (Hususi) — İspanyadan alınan en son haberlerde, Kastellon ayaletine girmiş olan Frankistlerin, İdün de cenubu şârki istikametinde i- leri hareketlerine devam ettikleri bil diriliyor, Bu akşam karanlık basarken, ge- neral Yague ordusu kıtaları Kata- lonya arazisine girmişler ve Mas gorrein'i zaptetmişlerdir. Ayni saatte Fraga şehri de tamamile muhasara altına alınmış bulunuyordu. Franko kuvvetlerinin ileri karakolları şehre girmişlerdir. Bu kuvvetler, Sikna şehrinin sol kıyısını beş altı kilomet- re genişlik ve üç ilâ beş kilometre derinlikte işgal etmişlerdir. Cümbhuriyetçiler, Bergaut nehri - nin şarkına doğru çekilmişlerdir. kıtalarının, denizden ancak 30 kilo- metre bir mesafede oldukları söyle - niyor, Asilerin son harekâttaki mühim hedefleri cümhuriyet hükü - en : Birer birer harp gemilerimizin | Türk mühendisi Ata Nutku, | eserinin binlerce vatandaşın | metinin bir taraftan Fransa ile, diğer taraftan da Valânsiya ile bütün irti - batlarım kesmektir. Taarruz şiddetlendi Barselonadan alınan cn son haber- lere göre, asi taarruzu, bilhassa şark cephesinde ve ibrenin cenubunda çok şiddetlenmiştir Kandasnos, Mas Delas Metas, Agu- via xe Kastallate'yi Cümhuriyetçi- taşsteğeliyöye mecbur kalmışlardır. Buğagtlez'ur Wrankist kuvvetler ta- Yeni seçim nizamnamesinin esaslarını anlatan B. Menemencioğlu Son Haber Frankistler, Kotalonya Arazisine, Dün Girdiler Işgal Orduları, Sahilden 30 Kilo- metre Mesafede Bulunuyorlar Harap İspanyol şehirlerinden bir manzara Diğer taraftan © Cümhuriyetçiler, Talevera bölgesinde dört köy işgal ettiklerini ve elli esir aldıklarını bildi riyorlar. Frankistler, taarruzlarının şiddetle devam ettiğini muhtelif cep B. MENEMENCİOĞLU GELDİ Seçime Fesat Sokmak | İçin Dolaplar Çevriliyor Manda Memurları, Mukabil Cephe Kurmak İçin, Bir Kısım Halkı Tazyik Ediyorlar, Birçok Türkler Kanunsuz Olarak Tevkif Ediliyor hükümler gördük. Yani talimatna- me, anayasânin ösaslarına tamamen aykırı idi. Iş, bildiğiniz safhalardan geçti; sonra konsey kararına göre, ittifakı âra ile karar vermek şartile beş devletin mümessillerinden mü- | rekkep bir komite kuruldu. Bu komi: | tede, tam on beş gün çalıştık, ve itiraz ettiğimiz bütün noktalara göre değiştirdik. Yani ta- | limatnameye başta tiğimiz için yeniden bir talimatname meydana getirmiş olduk. Itirazları- mizin anayasaya uygun bulunduğ delillerimizin hukukan gayrikabili cerh olduğu, komite kararı ve hukuk encümeni edildi. Seçimde yeni esaslar Yeni taliiatnamenin bizi en çok alâkadar eden mühim noktalardan biri şudur: Vaktile Hatayda nüfus tahriri ya- pılm bü idare şart altında si ady EYİŞTİR yemen nleketini elde etmek de reyiârmma benzer bir birinci safha intihap kabul etmiş- tik, Burada her Hatay vatandaşı in- tihap bürosunun önüne gidecek ve kim olduğunu söylediktensonra han- (Devamı 10 uncuda) /Südetler açıktan| açığa mukavemet! Çekoslovakyadaki Alman ekalliyetler lideri Henlayn (Yazısı üçüncü sayfada) Çurçil, Pariste Mühim Temaslar Yapıyor Paris, 27-(A.A.) — Bütün gaze- teler, B. Çurçil'in Paristeki faaliye- ini ve yaptığı görüşmeleri tebarüz ettirmektedir. Gazeteler, ayni za- manda B. Çurçil'in Fransaya olan bu seyahatinin hususi mahiyette bir ha- ber alma seyshati olduğunu da kay- detmektedir. B. Çürçil, dün gece, İngiltere bü- yük elçiliğinde, B. Blum, Pol Bonkur ve Daladiç şereflerine bir supe ver miştir. Bugün de aralarında B. Flan- den de dahil olmak üzere birçok po- litika şahsiyetlerini öğle yemeğine davet etmiş ve öğleden sonra B. Da- Kâfindap İşgali Maberi resmen teyit 0-| helerde 40 a yakın köy zaptettikleri- | ladie ile uzun bir görüşmede bülün- Tapgaktadır. a .i * (Devamı 9 uncuda) muştur, çin hazırlanıyor | aşağı itiraz et-| Hususi) — Havas a- n bildirdiğine göre, a üzerinde bir harp Bükreş, 2 Jansı muhabiri, Almanyanın hilotallası “bulundurmak. . yolundaki kararı, Romai ie Almanyay lik hava Ünive k bir emniye i uyandırmışlır ül gazetesi, bu meseleye İ İ Londra, 27 (Hususi) — İngiltere- nin Roma sefiri Lord Perth, dün, İ- İtalya Hariciye Nazırı ile uzun uzadı. İya konuşmuştur. İngiltere harciyesi İşark dairesi şefi Rendel'in bugün Ro- İmaya gelmesi ve İtalya ha: İkânı ile görüşmesi bekleniyor. Sipahi Ocağında dün yapılan a öfkârı umumiyesin- | İngiltere - Ita eri Perth,CianolleBir Mülâkat Daha Yaptı yesi er- | Fenerbahçe Oynamadı Güneş, Üçok Takımını İzmirde 2-0 Yendi Büyüyen Almanya Karşısında Macaristan da Kendini Tehlikede Görüyor Avusturya - Çekoslovakya Hududunda 200 Bin Alman Askeri Tahşit Edilmiş! Kral Carol, bir merasimde, Romanya Veliahdi ile beraber je ettiği bir yazısında diyor ki: * Macaristanı, oÇekoslevakyayı, lavyayı ve Romanyayı Al - f a kakğı, taarrux etmek ni“ yetini beslemekte siniakla ittihâbi etmek mümkün değildir. Şu hald& Tuna filosu tedafüi mahiyette ols (Di | muiyacakir mı 10 uncuda) İtalya" | Pariste çıkan Pari - Midi gazetesi: nin Londra muhabirine göre İngilte- re — İtalya konuşmaları İspanya me esi Üzerinde bir anlaşma ile neti- İeelenmiştir. Muhabir, itilâfnamenin - ahkâmı | (Devami 10uncuda) müsabakalardan bir görünüş (Maçın tafsilâtı ve diğer spor h
