28 Mart 1938 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

| Pazarlesi 28 Ulus Basımevi Çankırı caddesi Ankara Telgraf: Ulus - Ankara TELEFON MART Başmuharrit y 1938 Franttzca Ankara — 1063 v Yazı işleri — 1062:1068 eKURUL | same t GS DIMIZ ANDIMIZDIRM ŞEHİR Stadyomunda 9/4/938 Cumartesi Atletizm müsabakaları 10/4/938 Harbiye — Muhafız 17/4/938 Pazar First Vicana — Ankara mübteliti. Frankocular Katalonyaya girdiler İtalya - ingiltere görüşmelerinde de İspanyadaki gönüllüler işi için bir anlaşmıya varıldı Frankocu askerler bir şehir muhasarasında Japonlar ricat ediyor Kültür kadromuz — Kültür hayatımızdaki B üüyütlr e dedeliyademğelen ae rakamlar — 1931-1938 yılları arasında orta öğre- timin talebe, öğretmen ve okul durum- larını gösteren rakamları - okuyanlar, güpbesiz derin bir inşirah duymuşlar- dir. Cutühuriyetin kurulduğu yıl orta o- kul dediğimiz sınıflarda 5.905 çocuğu- muz vardır, kız talebenin sayısının az- lrğı göze çarpar. Bu rakamların artış geyri şöyle olmuştur : Yıl Talebe sayısı 1923-24 5.0$ 1927-28 15.133 1929-30 20.680 1931432 24.835 1932-33 30.856 1933-34 37.626 1934-35 40.598 1935-36 46.678 1936-37 ST 1937-38 ZL0z1 Rakamlar gösteriyor ki 1931 den iti- baren her yıl altı bin kadar artan tale- be sayısı 1935.de birden 11 bin ve 1937 yılında da birden on dört bin ka- dar artmıştır. Cumhuriyet maarifi, bu büyük artış İkarşısında orta okul sayısını: Yıl Okul sayısı 1932-33 83 1933-34 99 1934-35 98 1935-36 100 1936437 109 1937-38 124 yapmak zaruretini duymuş ve bu okul- larda dershane sayıları da ,talebe sayı- siyle mütenasip bir şekilde yükselmiş- | tir, Yıl Dershane 1931-32 651 1932-33 718 1933-34 BOS 1934-35 859 1935-36 1008 1936-37 1162 1937-38 1394 Orta öğretimin, türk inkılâp hayatı yönünden bir tahlili de kız ve erkek nisbetleri üzerinde olmalıdır ve türk kızının orta öğretim sahasındaki sayı- #Bının şayanı dikkat bir yükseklikte ol- | duğu görülür: Yıl Kız Erkek 1932-33 7.968 22.8688 1933-34 9.319 27.707 1934-35 9.955 30.643 1935-36 11.706 35.072 1936-37 14.668 42466 1937-38 18450 $2.571 ( Sonu 8. inci sayfada ) Frankocular bir çok mühim mevkiler aldılar Sarragos, 27 ÇALA.) — Havas mu - habiri bildiriyor: Bu akşam karanlık basarken, general Yangue ordusu kıta- larr Katalonya arazisine girmişler - ve Ma Selgorrein'i zaptetmişlerdir. Aynı saatte Praga şehri de tamamiyle mu- hasara altına alınmış bulunuyordu. Franko kuvvetlerinin ileri karakolları € Sonu 8. inci sayfada ) Harb geniş surette çinliler lehine inkişaf ediyor Hankeu, 27 (A.A.) — Royter muhabiri bildiriyor: Buraya bugün gelen askeri resmi raporlara göre, Hsuçov'un hâkimiyeti için yapılmak- ta olan hayati muharebe, birdnbire çinliler lehine geniş sürette inkişafa başlamıştır. 'Tanklar ve zırhlı otomobillerle mücehhez Çin nümune - fırkaları, motörlü topçu kuvvetlerinin himayesinde iki koldan büyük kanalı geç. mişler ve şimal sahilinde Hançuang ve Tayerçang'ı zaptetmişlerdir. Ja- ponlar, demiryolu boyunca, Linçeng istikametinde Hançuang'dan şima- le doğru geri çekilmektedir. Japonlar Tayerçang'dan da Taoçvang'a ve oradan da Yihsien'e ricat etmişlerdir. 20 mil kadar şimalde bulunan bu son şehir halen Çin kıtaları tarafından kuşatılmış bulunmaktadır. ( Somu 7. inci sayfada ) Seçim günleri yaklaştikça Hatayda tazyik artıyor Sfafünün hiç bir maddesi fatbik edilmiyor Dumdumla yaralanan türkler vâr! Antakya 27 (Telefonla) — Cenevreden gelen haberlerle bura- daki tatbikat biribirini tutmamaktadır. Hâlâ, Hatay'da istatünün hiç bir maddesi tatbik edilmiş de- ğildir. Hattâ türkçenin resmi dil olarak kullanılması bile nazari mahiyette kalmıştır. Hataya gelip ilk iş olarak Yeni- gün gazetesini kapayan ve Taş- nak partisi reisiyle beraber ava çıkan yüce komiser kont dö Martel Menfi propaganda: “Türkler sancağı çetelerle iİş- gal edecekler.,, Antakya, 27 (Hususi) — Manda memurları tarafından ileri sürülen propaganda mevzuu şudur; "— Türkler, intihabı -kazanamıya- caklardır. Bunun için Sancağı çete- lerle işgal etmek istiyorlar.,, Bu propagandanın hedefi ermeni, rum ve aleviler üzerinde tesir yapmak vemukabil bir cebhe kurmaktır. Bu cepheye dahil olanlar esasen - ittihadı anasır cemiyeti kadrolarını doldur- maktaodırlar. İttihadı anasır cemiyetine dahil o- lanlar mandater memurlar tarafından silâhlandırılmaktadır. Ortodoks, ale- vi, ermeni memurlar hemen kâmilen bu cemiyete kaydolunmuşlardır. : edemesin diye türklere cüzdan verilmiyor İskenderun, 27 (Husust) — Kırık- han nüfus dairesi nüfusa kaydedilen türkleri seçime iştirak ettirmemek ( Sonu 8. inci sayfada ) ——— ——— Türk Tarih Kurumu Asbaşkanı Profesör Afet köylü kadınlarla konuşuyor Profesör Âfet ve profesör pilar Eti hafriyatını tetkik ettiler Türk Tarih kurumu Âsbaşkânı Pro- fesör Afet, profesör Pitar, Bayan Pi- tarla beraber dün sahah saat sekizde Ankaranın cenubundaki Güvürkaleye gitmişlerdir. Yolda Karaoğlan köyündeki Eti hafriyatını tetkik etmişler ve hüyük köyündeki kazıyı da gördükten sonra saat onbirde Gâvurkaleye vas:| olmuş- lardır. (Sonu 3. üncü sayfada) Profesör Afet ve Profesör Pitar eski bir eseri tetkik ederlerken Profesör Âfet, profesör Pitarla beraber TRAKYADA Neler yapıldı ve neler yapılacak ? General Kâzım Dirik proğramınin yeni esaslarını anlatiyor General Kâzım Dirik 'Trakya Umum Müfettişi general Kâzım Dirik, bareketinden evel bir arkadaşımıza aşağıda okuyacağınız beyanatı vermiştir. Batı sınırlarımızdaki büyük ve kökten kalkınmayı, kendine has bir pratiklik ve bir organizasyon adamı olarak gerçekleştirmş olan general Dirik, Avrupa Türkiyesi için devletin aldığı yeni kararları izah etmiş; 'Trakya kalkınma hareketinden bugü- ne kadar alman neticelerin tam bir bilânçosunu yapmıştır. Otuz bin kilemetrelik geniş bir yürd parçası üzerinde kemaliğm inşa- cılığımı bütün yaratıcı ve yükseltici hususiyetleriyle tatbik ederek, şen, neşeli ve mesud hayatı kuran general Dirik, birçok yeni devlet tedbirleriy le yüklü olarak vazifesi başına dön- düğünü de müjdelemiştir. aa “— Devlet merkezinden yeniden büyük bit hız aldım. İşlerimin esaslı ( Sonu 8. inci sayfada ) Frankocuların Ankara ve Âlina umumi ajanları Ankara, 27 (A.A.) — Anadolu a- jansının öğrendiğine göre, cumhuri- yet hükümeti, B. Jullo Palencia'nın Burgos İspanyol hükümetinin Anka- rada umumi ajanlığına tayinine muva- fakat etmiştir. Atina, 27 (A.A.) — Elen hükümeti, Sebastien Romero Rodoglas'ın Bur- gos ispanyol hükümetinin Atinada u - mumi ajanlığına tayinine muvafakat etmiştir. Eıkep Bir yıldönümü 9 nisanda büyük Sinan'ın yıldönü- münü kutlamağa hazırlanıyoruz. Bü- yük türkün ebedi hatırası önünde eği- Telim. Şt Sinan olmasaydı, ne düz cadde» ler açacağrmızı düşünen belediyecile- rimiz olmuştur. Üsküdardaki bir ese- Tinin bir iki gece içinde nasıl düz yola kurban edildiği tarih uzak değildir. O tarihten sonra, şimdiki üniversi- tearkasında inşa plânları yapmağa davet olunan bir yabâner mimar ise, Süleymaniye'nin gölgesi altında böyle bir vazife kabul etmek güçtür. Bana düşünmek için bir iki &y müsaa- deediniz!” demişti. Ve ilk projesinde, Süleymaniye karşısını bir tarasa - ile açık bizakarak adını da şüyle koy- muştü; "Süleymaniyeye hayran olan- lar!” Düz caddeyi eğriliğe mahküm eden eski eserler, bu asırda döyizsiz mern - leketlerin belini doğrultmaktadır. Bir osmanlı mezarlığı bile Rados'un başlı. ca turizm servetlerinden birini teşkil ediyor ve niceleri, bizim toprak üstün- de sağlam duran eserlerin harabeleri- ni bulmak için toprağın altını eşiyor! “Maatteessü! Çarşıkapısındaki çeş- me yahud sebil yahud türbe caddenin muntazam tesviyesine engel olmakta- diri” tarzındaki havadislerin gazete- lerimizde nasıl yer bulabildiğine haye ret ediyoruz. Eski müdafsası, vak- tiyle, bizi eski kalmağa mahküm eder göründüğü için sinirlerimizi oynatı. yordu. Şimdi öyle değildir: Birkaç sene sonra biz de İstanbulda pitoresk peşinde koşacağız ve o kadar acısını çektiğimiz e $ k i'nin garblilar gibi at- tik tadını almağa başlayacağız.- Fatay