27 Mart 1938 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

Ulus Basımevi Pazar Çanları caddesi Ankara 2 '7 Tolgrafi E f Ankara TELEFON MART Başmubarrir yar 1938 Franstzca Ankara 1063 Yazı işleri 5 KURUŞ Atölye Hitler yeni bir teminat veriyor! Almanya artık bir çok almanları kendi sınırlarına almaktan vaz geçti! 1062-1063 İdare müdürlüğü — 1061 1064 Türk Tarih Kurumu asbaşkanı Profesör Âfet Profesör Pitar'la beraber Külfür hayatı Fransız edebiyatında kadın Evelisi gün Ankara kız lisesinin geniş ve ferah deze odalarından bi- rinde Madam Pitar, muallim ve tale- beden müteşekkil çok dikkatli ve me raklı bir dinleyici kafilesi önünde e- debi bir musababe yaptı. Profesör Pitar'ı, en mühim ve en parlak hakikat mevzularından biri ü- TARARASINAS GaRRR a ea gyERaNEN — Madam Pita r'ın konferansı — saat sonra onun cân arkadaşını zen- gin bir his ve hayal mevzuu üzerinde dinleyebilmek benim için cidden bü- yük bir kazanç olmüştü. Madam Pi- tar'ı mümtaz bir kalem tahibi olarak tanırdım; fakat onu edebi bir mevzu, | bir tahlil ve tenkid mevzuu üzerinde dinlememiştim. Madam Pitar'ın o gün için intihab etmiş olduğu musahabe zemini hayli nazik ve çetin idi; bize tiç fransız kadın edibinden bahsede- cekti. Kendisi de bir kadın ve bir mu- harrir kadın olmak itibariyle bu saha. da ne dereceye kadar bitaraf kalabile- ceğine merak ediyordum. Konferans kürsüsünde ilk sözü 'Türk Tarih Kurumu Asbaşkanı Pro- fesör Afet aldı. Profesör Afet bize profesör Pitar'ın ayaı zamanda bir çalışma arkadaşı olan Madam Pitar'ı edebi ve içtimal sahada tanıttı. İlmin temiz ve faziletli çerçevesi içinde bu iki yüksek varlığın nasıl bir ahenk ile çalıştıklarını, fransız edebiyatına otuzdan fazla eser hediye eden Ma- dam Pitar'ın, ayar zamanda meselâ Dobrice türkleri üzerinde antropolo- jik tetkikat yapan kocasına nasıl yar- dım ettiğini, nihâyet türklüğe tahsis ettiği iki kıymetli eserle türk dostlu- ğunu, türk sevgisini, türklüğe alâka ve irtibatını nasıl tesbit etmiş oldu- gunti anlattı. Bayan (Afet) in bu ha- kikt ve samü sözlerinden sonra Madam Pitar “genç türk - kızları ö- nünde bir musahabe yapmak vazifesi- ne davet edilmiş olmaktan çok bahti- yarım; çünkü ben genç kızları ve türkleri pek eskiden, onları tanıdım tanıyalı, yani siz daha henüz dünya- da yok iken severim,, mukaddemesiy- le musahabesinin mevzuuna girdi. Mevzuü, üç fransız kadın edibine aid idi: Matmazel Skuderi, Madam dö la Fayet, Madam dö Sevinye. Madam Pitar, bu üç kadınm fran- sız edebiyatındaki rollerini izaha baş- Jamadan evel on altıncı asrım soönla- rında ve on yedinci asrın iptidaların- da edebiyat lisanının masıl başıboş, çiy ve hattâ kaba olduğunu, bundan çok mütcecssir olan Markiz Rambuye- nin Parit'teki ikametgâhının muhte- şem salonlarında o zamanın fikir ve kalem sahiblerinden müteşekkil bir sosyete teşkil ederek fr: temizliğine ve edebiyatın ilerlemesi- ne nası! çalıştığını anlattı. Bu me- yanda kadın ediblerden bazılarının içtimal ve edebi rollerini izah etti. Bu salonda toplanan yüksek seviyeli insanlar, erkek ve kadın, fransız li- san ve edebiyatına ilk hizmeti salon mühaverelerinin tarziyle yapmışlar- dır. Eski kaba, dürüşt, çıplak ve ba- (Sonu 8. inci sayfada ) GÜNDELİK Sözden fiile ten sonra ,Ankaraya nevre anlaşmasına göre, Hatay hal- kının seçim serbestliği hiç bir müda- hale ile ihlâl edilmiyecek, Sancakta oturanların vatandaşlık hak ve yetleri, tecavüzden masun olacak.| tur. Cenevre'den aldığımız bu haber. | ler, maatteessüf, Türkiye gazeteleri- | nin sütunlarında Hatay'dan gelen bir takım aksi havadislerle buluşu- yor: Yüce komiserin Hatay ziyareti, sanki yeni Cenevre itilâflarını tek. zib eden bir nümayiş olmuştur. Aşi » kâr haksızlığa uğrayan bir ha. taylıyı müdafaa eden türk gazetesi, keyfi olarak kapatılmıştır. Nihayet hataylı olmak hakkından istifade et. mek üzere Sancakta bulunan türk. imek ve koğulmak Cenevre ve Berut birbirini hâlâ nakzediyor: Öyle zannedilebilir ki| Suriye ve Sancakta, sanki kendileri-| ni hiç bir tarafa karşı mesul addet-| miyen bazı kimseler, hataylıları is- | tedikleri rejime kavuşmaktan, Tür- kiye ve Fransayı birbirile anlaş maktan menetmeğe ahdetmişlerdir. Kısaca söylemek lâzım gelirse, Pa. risle Berutun bu meselyi ayrı düşün- dükleri, bizim murahhaslarımızın konuştuğu fransız dış bakanlığı me- murları ile Sancakta hizmet eden fransız koloni memurları arasında telâkki ve hareket gayrılığı olduğu tarzındaki tereddüd ve telkinlere Türkiye'de inanacak hiç kimse kal . mamıştır. Böyle bir şey, kâfi derece | münakaşa edilmiyen, fransız hükü -| metini doğrudan doğruya meşgul ot- miyen, iki devlet arasındaki müna- sebetleri edecek ehemiyette ol. mıyan ikinci derece işler için bahis mvzuu olabilir. Hatay böyle de- gildir: lskenderun'da veya Suriye- de, doğrudan doğruya a Vasıta ile Fransaya bağlı olan her memur, hiç şüphesiz merkezin emirlerini ye- rine getirmektedir. Bu memurlar, sadece, siyasi hava ve hâdiseler hak. kında Paris'i aldatmakta ve oradan istedikleri emir ve direktifleri ge- tirtmekte olabilirler. İşte o kadar! Söz safhasından fiil safhasıma yaklaşıyoruz. Edebiyat yapmaktan usandık. Hatay anlaşmazlığı sulh müdafaasının hususi bir ehemiyet al- dığı bu zamanlarda, derhal ve kati olarak nihayet bulması gereken bir davâdır. Ve bu davâ, ancak, bize ve- rilmiş olan sözün tutulması, yani taahhüd, hak ve adalet prensipleri, nin âdi politikacılığa galebe çalması ile hallolunabilir. Berlin, 26 (A.A.) — Hitler bu ak- şam Laypzig'de söylediği nutukta bu Bünkü Avrupa hududlarından hiç bi rinin milletlerin ihtiyaçlarını karşıla- madığını anlatmış ve demiştir ki : Almanya birçok almanları kendi hududları içine almaktan vaz geçmiş- tir. Ancak bunun için bir şart köşu- yoruz: Kan kardeşlerinden ağıtiı kal- mak felâketlerine bir de tazyik ve zu- Tüm inzimam etmesin. Henlayn yeni seçim istiyor Prag, 26 (A.A.) — Südet alman partisinin merkez bürosunun toplan - tısında bir nutuk söyliyen Henlayn demiştir ki: “— Devletin ve çek milletinin men- faatlerine dayanarak yeniden umumi seçim yaprlmasını istiyorum.., ( Sonu 8. inci sayfada ) Ankara kız lisesinde Profesör Pitar ve refikası şerefine Bir çay ziyafeti verildi Ziyafet çok samimi geçti. Misafirler türk gençliğinden büyük takdirle bahsediyorlar Türk Tarih Kurumu asbaşkanı Profesör Afet ve Buyıııı Pitar Ankara Kız lisesinde (Yazısı 8. inci sayfada) 40 vagon dolusu japon cesedi Şanghaya getirildi Çinliler büyük bir faarruza geçtiler (Çin taarruzuna dair gelen haberler 8. inci sayfamızdadır)ı Çekoslovakyaya gelince: Südet almanları yeni seçim İsfiyorlar Çekoslovak hükümeti milli ekalliyetler için hukuk müsavatı tesis etmek istiyor Südet almanları şefi Henlayn 9/4/938 10/4/938 y 12/4/038 Yüzbaşı Ata tarafından yapılan yağ gemimiz denize açılırken Gölcükte İzmit, (Telefon- la) — Gölcük - de- niz fabrikalarında yapılan Atak ma- yın gemimizin de- |nize indirilme tö- bugün büyük sevinç tezahü- rü ve heyecanı |- |sinde yapıldı. Törende İzmit valisi B. Hâmid Oskay ve refikala- rı, general Müzsil Baki, amiral Hulü. si, deniz fabrikaları müdürü albay Naim Arnel, emniyet müdürü, Göl- cük kaymakamı, deniz komutanlığı subayları ve sayısı beş bini bulan Göl. Atatürkle Irak kralı arasında | telgraflar Irak kıralı Majeste Gazi'nin doğum yıldönümü münasebetiyle aşağıdaki telgraflar teati edilmiştir; Majeste birinci Gazi Irak Kıralı Bağdad Majestelerinin doğum günlerinin yıldönümü münasebetiyle samimi teb- | riklerimi ve şahsi saadetleriyle dost ve kardeş Irak milletinin refah ve ikbali hakkında halisane temennilerimi arze- derim. K. ATATÜRK Ekselâns K. Atatürk Türkiye Cumhur Başkanı Ankara Yıldönümüm münasebetiyle Ekse- tebrik telgrafından dolayı pek ziyade | mürehassis olarak samimi teşekkürle- |rimi ve şahsi saadetleriyle asi! türk milletinin ikbali hakkındaki en iyi te- | mennilerimi arza müsaraat eylerim. GAZİ I (22) TERRERRAER Ğ RLA Ş ŞKT AAAT Topyekün harb Yazan: Necib Ali Küçüka 2 inci sayfamızda F ARERSNA B ŞA ZPT P LN elinden çıkmış bir eser: Atak mayın gemisi dün denize indirildi Gölcükte yapılacak 5 inci gemimiz olan Dalgıcın ilk civatası dün törenle atıldı Yeni mayin gemimizin bir şeması cük halkı hazır bulundular, 'Tören başlamadan evel, misafirler şerefine denir mahfelinde mükellef ( Sonu 8. inci sayfada ) lansları tarafından irsal buyurulan | ŞEHİR Cumartesi Atletizm müsabakaları Harbiye — Muhafız Pazar First Vienna — Ankara mühteliti. temamiyle türk Fon Papen Ankara büyük elçiliğine fayin ediliyor Berlin, 26 (A-A.) — Yakında Ak manyanın hariçteki mümessilliklerin - | de bazı tadilât yapılması bekleniyordu. Londra büyük elçiliğine Varşova büyük elçisi Moltke, onun yerine de eski Moskova büyük elçisi Fon Derşu- lenburg, tayin edilecektir.Moskova bü Yük elçiliği bir maslahatgüzara bırakı- |lacaktır. Hariciye müsteşarı fon Ma- kenzen Roma büyük elçiliğine gidecek- tir. Almanyaya yaptığı fevkalâde hiz « metlerden dolayı geçenlerde Hitler ta- rafından nasyonal - sosyalist partisinin altın madalyasiyle taltif edilen eski Vi- yana büyük eiçisi fon Papen de Anka- ra büyük elçiliğine tayin olunacaktır. B. Tevfik R. Aras nisan ayı içinde Mısıra gidiyor Kahire, 26 (A.A.) — Salühiyetli mas kamlar Türkiye Haritiye Vekili Dr. Aras'ın ziyaretini tehir etmiyerek ni- san içinde Ankaradak! Mısır sefiri ile Kahireye geleceğini, ziyareti esnasın- da bazı muahedelerin akdini ,ezcümle ticaret muahedesini görüşeceğini söye Temektedirler,