9 Aralık 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 12

Iş yerlerınde dahili ae y CA üeü Tiğ a Fi B ça p a H T —”— - P AA TT W y talımatname Dap” Başlaralı 1 incide lasile aynı tarihli günlük gazetelerde neş- redilmiş olan “Resmi tebliğ,, e göre yapı- Tacak “Dahili talimatnameler,, in iş veren- lerce tanzimini kolaylaştırmak için, bun. lara dercolunması mecburi tulülan esaslar aşağıda yazılı maddelere hasredilmiştir: — 1L— İş yerinin ticaret sicilinde kayıllı olan unvanı, adresi ve yapltığı iş, 2 — İşyerinin ismi ve adresi, 3 — İşin her günkü başlama ve bıLme saalleri. 4 — Mecburi dinlenmeler. 5 — Fazla saatlerde çalışma. 6 — İşçi ücretleri, 7 — Hafta tatili, ulusal bayram ve genel fatiller.. 8 — Sağlık, koruma ve iş emniyeli ba. _kımmdan işçilerin riayete mecbur olduk. Jarı hususlar. 9 — İş inzibatı hakkında işçilerin rlaye- te möacbur oldukları hususlar. 10 — Cezalar. 11 — İşyerinde, işçilerin şikâyel ve mü- ıiracaatlarını nereye ve kime yapılacağı. Yukarda yazılı müteallik izahlar: 3 numaralı beni hakkında: a) İşyerinde 16 yaşını doldurmayan İş- çiler bülünup da bunların çalışma saatle- rile diğer büyük yaştaki işçilerin çalışma saalleri arasında fark varsa, bu çocukla. Ta mahsus olan çalışma santleri ayrıca gös terilecektir. b) İşyerinde işin başladığı ve biltiği saatler muhtelif mevsimlere göre değiş- mekte ise, bu değişmeler ayrıca yazılacak. tr. e) İşçi postalarile çalışılıyorsa, herbir Ppostanın vardıya “nöbet,, saatleri ve pos- tların gece ve gündüz çalışma sıralarının 'haftadan haftaya mı, iki haftada bir mi veya aydan aya mı değiştirildiği gösterile. cektir. İhlar: Umumi memleket saati olmayan yerlerde İş kanununun 41 inci maddesi muücibince işyeri saalinin hangi resmi sa. ate göre ayar edildiği yazılaacktır. 4 numaralı bent hakkında: Calışmanın ortalama bir zamanda,, ka- nunun 42 inci maddesi mucibince verile. cek “mecburi dinlenmeler,, in başlama ve bilme saatleri yazılır. İşçi poslalarile çalışıldığı takdirde, her bir postanın dinlenme saatleri tasrih edi- lir Umumiyet itibarile dinlenmeler bütün işyeri için aynı saatlerde olmayıp da İş- yerinin muhtelif kısımlarında başka baş- ka saatlerde veriliyorsa, her kısma ait dinlenme saalleri ayrıca göslerilir. Şayet işin mahiyeti icabı olarak, bülün İşyerin- deki veya muhtelif kısımlarındaki işçile- rin hepsine birden ayniı saâtte dinlenme Yermeğe imkân bulunmayıp da bunlara nöbetleşe dinlenmeler veriliyorsa, bu din- lenme nöbetlerinin saatleri ile kaçar kişi. lik gruplar halinde sıralandığı da lasrih edilir. 5 numaralı beni hakkında: İşyerinde veyahut bunun yalnız bazı kısımlarında kanunün 37 inci madilesi müucibince “Tazla saatlerle çalışma,, ildli. mali öolup olmadığı yazılır. 6 numâralı ben! hakikaında: Hangi işçiler İçin günlük ve haflelık veya aylık ve hangi işler için saal hesabis le veya parça başına yalhul yapılan iş tnik. ftarına göre ücrel verildiği ayrı ayım RÜS. terilecektir. n İhlar: Ücretin mukannen olarak hafta. nın hangi gününde verildiği de tasrih edi- lir. 7 numaralı beni hakkında: a) İşyerinde haftada 35 veya 24 saatlik tatilden hangisine tabi olduğu. b) İşin mahiyeti dolayısile mukannen olarak pazar günleri ile “Cumhuriyet bay. ramı,, nin 29 ilkleşrin günü dahi çalışmak mecburiyeti olup olmadığı ve bu çalışma. nın bülün işyerine mi yoksa yalnız bazı kısımlarına mı şâmil bulunduğunu, c) Ulusal bayram ve genel taliller kanu. nun ikinci maddesinde işyerlöri için ka. panma mecburiyeti konmaksızın sayılmış olan talil günlerinde dahi çalışılıp çalı. şılmadığı ve şayet çalışılmıyorsa işbu ihti. yari lalil günleri için işçilere ücret veri. " Dip verilmediği gösterilecektir. 8 numaralı bent hakkında: İşçilerin sağlık korunma ve iş emniyeli bakımından ne gibi usullere tabi oldukla.. | rı ve ne gibi hareekilerde bulunmalarının yasak olduğu yazılacaktır. İhlar: Sağlık koruma ve iş emniyeli ba- kımından bilhassa Aaranılacak hususlar şunlardır: Yangından korunma, İşyerlerinin ve işçilerin temizliği, İş clbisesi ve işçinin kullanacağı koörun- ma eşyası « korunma gözlüğü, hususl el- diven, naykkabı v.s. gibi. Noksanların ve hasarın bildirilmesi usu. lü. Tehlikeli yerlere girme ve orada bulu- nanşartları, İşyeri doktorunun muayene saatleri ve herhangi bir zamanda aranınca bulunacağlı yer. Jlik imdat, tedavi, tertibatı, ecza dolabı ve bunların ne surelle kullanılacakları. Revir, bastahane vesaire. (9 numaralı beni hakkında: İşyerinin mahiyetine göre inzibat ted. brileri ve şartları şunlardır: İş ve dinlenme saallerine riayet, İşçilerin giriş ve çıkışlarını kontrol. İşçilerin ansızın bir sebeple işyerinden kısa müddetle ayrılmaları, İşçinin, işinin başından kısa müddetle ayrılması ve işyerinin diğer kısımlarına girmesi, İşçinin âAmirleri ve arkadaşlarile müna. sebetlerinde riayet edeceği muamele' arz. ları. Yukarıda yazılı hususlardan başka İş- yerinin ayrıca koymak istediği iş şartları varsa bunlar « iş kanunü « İle iş hayatına müteallik sair mevzuatın hükümlerine mü- halif olmamak ve bu mevzuüattaki hüküm. lerin tekrarı mahiyetinde — bulunmamak kaydile, dahili talimatnamelere ilâve edi- lebilir. benllerden bazılarına | Baramm apdapy İÇERDE: e 'Büyük Millet Meclisi dün toplanarak müteferrik bazı meseleleri müzakere et- miştir. * Beyoğlu - Tarlabaşı caddesinin esaslı surelle tamirine karar verilmiştir. Tami- rata derhal başlanacaktır. * Süriye ithalâtçıları memleketimizden 3 milyon kilo yapağı almışlardır. * Prens Seyfeddinin naaşı cuma günü Mısıra gönderilecektlir. * Üsküdar iskele meydanının asfalt ya- pılmasına karar verilmiştir. * Üniversite reklörü Cemil, hukuk ilmi- ni yayma kurumunun hazırladığı serinin ilk konferansını vermek üzere, yarın Ân. karaya gideceklir. Rektör, ayrıca talebe için açılacak yürd ve lokanta işleri etra- fında Vekâletle temaslar yapacaklır. * Corrahpaşa hastahanesi yolu asfallla yapılacaktır. * İhal ettikleri iptidat maddelerden alman muamiele vergisinin gümrüklerde alınması için, bazı sanayi müesseseleri İktısat Vekâletine baş vurmuşlardır. * Geceleri fener yakmadan limanın için. de ve dışında sefer eden bazı deniz nakil vasıtaları görülmüştür. Liman reisliği ışık sız yakalanacak deniz nakil vasıtalarından para cezası alacaktır. * Ihlâmur « Fenerbahçe yolu asfaltla döşenecektir. * Köy öğretmenlerinin, köylüye muhte- lif mevzular üzerinde sık sık konferanslar vermeleri münasip görülmüştür. Konfe- ranslara çataleca mintakasından — başlatnan. caklır. * Iştanbulda bulunan malbual umuüm müdürü Naci bu akşam Ankaraya gidecek- lir. * Lise ve orla derecesindeki ccnebi ve azlık okullarındaki yar direktörlükler kal- darılmış, buna muükabil tedrisat direklör- lükleri ihdas edilmiştir. Dün kültür direk törlüğünde toplanan ledrisal direktörleri, yeni vazifeleri hakkında dirçetif almışlar ve _vnz'ıl'r:lcrî tesbil edilmişlir. * İlk okül yardımcı oküma kitahı mü- sabakası bilmiştir. Verilen müsvellileler bir ay içinde incelenecektir. Müsabakaya yedi kişi iştirak etmiştir. Birinci ve ikin ci geleceeck esere 150 ve 50 lira mükâfat verilecektir. * Geçen döküz ay içinde Aydında 1156 kişi ölmüş, 1821 doğum tesbit edilmiştir. * İktisat vekâleti İstanbula bir sanayi müfettişi göndermiştir. Müfettiş, değirmen sanayiinin vaziyeli hakkında bağı incele« meler yapmaktadır. * Devlet Demiryolları genel direklörü Sabri istifa etmiştir. . * Türk borcu tahvilleri dün 14,55 de açılmış, 14,70 de kapanmıştır. İkinci tah- villerde 14,05 lirayı bulmuştur. * Kâğıthane sırlındaki bendin kapakları tikalı olduğu için son yağmurlarda dere taşmıştı. Bundan sonra yağacak yağmur- larda sel baskınına mani olmak için ben- din yıktırılması, yahut otomalik bir şekil- de yaptırılması için, Beyoğlu kaymakam- lığı belediyeye müracaat etmiştir. * Heyeli mahsusalarda aleyhlerine karar verilip de kendilerine tebligat yapılma- yanların bu kararlara itiraz edebilmeleri hakkında hazırlanan kanun lâyihası mec- lise sevkedilmiştir. * İstanbul vilâyeti küllür kadrosuna ye. niden 28 ilk tedrisat müfettişi ilâve edil. miştir. * Hükümel tarafından satın alınan İstin ye dok şirketinin havuzları ile diğer lesi- satının tesellümüne ay başında başlana. caktır. Fabrika yılbaşından itibaren fab- rika ve havuzlar idaresi tarafından îş!ell.. lecektir. DIŞARDA: * Fransada Saint Sauvecur eclvarında düşen tayyarenin Lyon © Marsilya posta- sında İşliyen tayyare olduğu anlaşılmıştır. Telgrafçı ölmüş ve pilot ağır suretle ya« | e DSi ee y Y ——rıw—w gi vr P ea Giiririr L ada yiğnüŞ öensai e aa Amerıkadan faşizme bir hücum: Faşist devletler Ku - Kluks - Klan'a benzetiliyor Nevyork, 9 (A. A.) — Dahiliye na- zırı İckes, Amerikanın halihazırda ge- celikli milletlerin (“Gecelikli milletler” Anadolu ajansı müterciminin yanlış ter- cümesi eseridir. Telgrafta “gömlekli mil letler,, yani “kara gömlekli”, “hâki göm- lekli” gibi teşkilât sahibi — milletlerden bahsedilmektedir.) yeni — deliliklerinin tehdidine her zamandan zivade maruz olduğunu söylemiştir. Mumaileyh, şim- diki vaziyeti, birtakım kimşselerin hüvi- yetlerini, izlerini belli etmemek: gibi al- çakça bir maksatla ancak gece karanlı- gında seyahat cetmiş oldukları Ku - Klux - Klan devri ile mukayese etmek- tedir. “Klan'ın zabitleri” şimdi bombardı- man tayyareleri, tarıklar, zırhlılar ve tah telbahirlerle beynelmilel harekât saha - sında seyahat etmektedirler... İckes bu sözleri Amerikan medeni hürriyetler birliği tarafından verilen bir ziyafette söylemiştir. Başvekil Üniversitede Baştarafı 1 incide ruma enstitüsüne geçmiş, buralda AÂl - man profesörü Hirş tarafından verilen izahatı dinlemiştir. Başvekil duvardaki grafiklerle alâka dar olmuş, memlekette — hıfzıssıhha tetkikleri yapılrp yapılmadığını sormuş. tur. Profesör bazr yerlerde bizzat tetkikler yaptığını, statistikler hazırla- dığını sgöylemiştir. Başvekil bu enstitüden sonra tıp fa- kültesi bir'nci sınıf dershanesine gir. miş, talebenin hatırını sormuş, sonra mikrobiyoloji enstitüsüne gitmiştir. Başvekil hukuk fakültesini de gez - dıkten sonra talebele şöyle 'demiştir: “— Bir gün tekrar gelip daha etraf- İrca gezeceğim. Bu gelişimde çok büyük zevk ve heyecan duydum, Memleket: size teslim edeceğiz ve sizin, bu teslim edilecek olan ağır ve şerefli vazifenin altından kalkabileceğinize emniyet'miz vardır. Çünkü gençlik çok İyi bir is. tikamette yürüyor. Vatanperver, milliyetçi ünlvera-te - lilerimiz bizim için iftihar elemanları - dır. Kendileri nasıl bir istikbal için ha. zırlandıklarının farkında bulunuyorlar. Bunu anlamak bizim için ve kendileri için de en büyük teminattır.,, Tramvay - otomobil Çarpışması Şoför Abidinin otomobili dün gece Beyoğlunda İstiklâl caddesiniden geçer- ken vatman Saimin idaresindeki Şişli — Tünel arabasyle çarpışmış, her iki a. /|rabanın ön kısımları hasara uğrmarştır, AA AR A AĞ NL Ap hap v Larayaflaçni :'lnlanmıştır. Üç yolcunun yaraları hafif- r. * Frahsada Lityanyalı bir subay pilo. tun idaresindeki layyare yere İnerken civarda bulünan bir ağaca çarparak yere düşmüştür. Tayyare famamile parçalan. :nış fakat pilot hafif surette yaralanmış. ır, * Holanda millt müdafaa bülçesinin fyan meclisinde müzakeresi esnasında, milli müdafaa nazırı, Holanda büyük er- kânıharbiyesile yabancı erkânıharbiyeler arasında hiçbir anlaşma mevcut olmadığı nı tasrih eylemiştir. * İngiltere Avam Kamarası, müzakere etmeden ve ittifakla tayyare hücumlarına karşı tedbirler kanunu projesini — tasvip etmiştir. * Misir krali Faruk, ön beşinci tıp kon- gresini"açmıştır. Kongrede hemen hemen Bütün dünya memleketleri temsil olun. maktadır. * Brezilya Reisicumhuru Vargas bu ayın on sekizinde Arjantin cumhuriyetile Mon. te Videoda buluşacaktır. Vargas müteakiben centpla bir seyahat yaplıktan sonra yılbaşı bayramlarını mü. teakip Riyo de Janeyroya döneceklir. * Mısır Başvekili Nahas paşaya geçenler de yapılan suikast ile alâkadar olmak üze- re yeniden birçok tevkilat yapılmıştır. * Eski Romanya Hariciye nazırı Titü. lesku, önümüzdeki İntihabatta Olt depart. mani dahilinde milli köylü fırkası liste. sinde müstakil olarak namzetliğini — vaz. sdeceklir. & Dunun ve bugunun h'abe;r vc hdd.ıselerı ölen — BEr- Baştarafı 1 incide fetlerine davetler başlamıştır. Ramaza- nın son gecesiBeşiktaşta bir ahbabının zi yafetine giden imam Şevket orada kala balrk bir sofraya oturmuştur. Cami minarelerinde elektrikler ya- nınca sofra başında oturanlar zeytirn ve peynirlerle oruçlarını bozmuşlardır. | İftar sofrası erbabına göre gayet gü zel tanzim edilmiştir. Taze yumurtalı pideler, müteaddid reçeller, pastırma, sucuk ve turşular yer yer konmuş, da vetliler hoşlandıkları şeylerden hayli- ca yemişlerdir. Bu şekilde yemek zemi ni hazırlarıdıktan sonra ortaya nefis bir koku neşreden bol etli duğun çorbası getirilmiştir. Çala kaşık yenilen çorbadan sonra bol sovanlı ve pastırmzh yumurta gel miş, bunu yağlı et yemeği, turfanda o« lan patlıcan imam bayıldı hindi dolması bol sarmısaklı ve yoğurtlu tatar böreği takip etmiştir. Sofrada bulunanlar bir yandan fıkra anlatarak, bir yandan şakalaşarak ye- mek yediklerinden iştihaları gittikçe a- çılmış, son olarak gelen ortası turşu kâ seli baklava tepsisi de kısa bir zamanda silinip süprülmüştür. İmam Şevket de ev sahibinin müte addid israrları karşısında karnını hayli fazlaca şişirmiş, kahve içtikten sonra yatsı namazını kıldırmak üzere ahbabına veda etmiştir. İmam camie geldikten bir müddet sonra kendisinde fenalık hisetmiş, nefesi daralır gibi olmuş, midesinde sancılar başlamıştır. İmamın fenalaştığını gören ler kendisini hemen bir otomobile koy- muşlar, dogru Beyoğlu belediye hasta hanesine götürmüşlerdir. Hastahanede derhal muayene edilen imamın midesi “nin çatladığı teşhis edilmiş, hastahane operatörü Sadreddin tarafından gece midesinde ameliyat yapılmıştır. Ameliyata rağmen hastanm vaziye ti ertesi gün ve daha sonra fenalaşmış tır, İmam tanıdıklarını hastahaneye ça ğırtmış, vasiyetini bildirmiş, ikinci ge ce de hayata gözlerini kapamıştır. Büuna benzer bir vaka da geçen sene Eyüpde olmuştur. Meşhür bir hoca şeker hastalığı çek tiğinden dolayı sıkı bir perhiz altına a lınmıştır. Hocanın talebelerinden olan .bir imam kendisini kızının düğününe Midesi catlayar davet etmiş, ziyafet sofrasına oturtmüş Japon zaferi Berlin, 9 (A. A,) — İş mahafili, Ja- ponyanın Çinde kazanatağı bir zaferin Çin - Alman ticareti üzerinde hâsıl e- deceği akisler dolayısiyle endişe içinde- dir. Bu mahafil, uzak şarktaki vaziyette hâsıl olan inkişafların iktısadi sahada bilhassa Alman kimyevi ve ıspençiyati sanayi sahasında âcil kararıar itihtazı- nı zaruri kılmakta olduğu mütaleasında bulunmaktadır. Çünkü bu sanayiin Ja- pon rekabetinden müteessir olması ih- timali kuvvetle mevcuttur, Almanya tarafından ittihaz 'edilecek olan yeni sanayi için lâzım olan serma- yenin tedariki meselesi de ayni maha- filde müzakere edilmektedir. Umüumiyet le beyan edildiğine göre Japonya, Çin- de yeni teşkilât vücuda getirmek için ecnehilerin mesai birliğine müracaat e- decektir. Fakat bu sahada Almanyanın İngiltere, Amerika ve Fransa ile reka- bete kalkışmasına imkân — mutasavver değildir, çünkü sermayesi yoktur. Bir suikast Şanghay, 9 (A. A.) — Meçhul bir şa- hıs Voyostinia adındaki Rus gazetesi İ- darehanesine bir bomba atmıştır. İnfi- lâkın tesiriyle binanın camları kırılmış- tır. Bombayı atan kaçmıya muvaffak olmuştur. Son dakika Nankine girmişler Şanghay, 9 (A.A.) — Japon gazete - leri tarafından alınan ve henüz teyit e- dilmcux;'.ş olan malümata göre Nankine cenuptan hücum etmekte olan bir Ja . pon kuvvetinin pişdarları, şehrin harict surunun cenubu şarkisindeki kapılardan birinden içeri girmiştir, N imam tur. Yaşlıca olan hoca hasi den perhiz yaptığını. ıöylîîÜ"k yememek istemişse de hiım’ lar: — Ye hocam ye! Sen do“;f:s;' perhizine bakma, Bir şey olmaz! lerdir. a Hoca ısrarlar karşısında iyice nı doyurmuş, hamuür işi yewıekı da daha sofra başından kalkar, _; hastalanmıştır. Otomobille evine — götürülen bütün tedavilere rağmen iy'lk!w o da fazla yemekten vcfat_îtf/ Kömürden sabun! Almanyada zeytip yağlı sabun dâ kullanılmıyacat - Berlin, 9 (A.A.) —Alml“,înh ) erleri bir kaç sene süren ğe.hı:îdm sonra iptidaf maddesini mürden alan sun't bir sabun icat lerdir. (Alman ajansının bile göre) bu sabun tabii kat daha yüksek evsafı h köpük ve mukavemet ve geT Gk me kudreti itibariyle diğerlerini! | dedır-ı Ziya ve havadan da daha az sir olmaktadır. Kömürdcîî;:m sal etmek usulüne mu ı “Hansen Triosehke,, usulü aĞf “': miştir. Bu sabunu gbrünü!te bunlardan farketmiye imkân Y““"' Büyük kömür mi W nu İstihsale başlamııla:'dn' M bin ton kömür sabunu istihsal M fabrikaların kurulmasına ba$l “ Diğer taraftan Alman kimyâ esası zeytin veya zeytinyağı ollnudı ğer bilümum maddeler'n yefhi kimyevı maddeler araş dür. Çünkü günün birinde zey müşkül bir safhaya girebilir- B esasr gene kömür olacaktır. M ta yakında müsbet bir netice ümit edilmektedir. " ee ğîîx şirketi 1200 000 llray satın alınıyor Hükümet İzmir Telefon Ş ı“ ı:in almıya karar vermiş, Ve î! ık”d hiyet sahibi memurlariyle ril aıîî“' re başlanmıştır. Haber V€ ”& re, şirketin satın ılrı'.m'll"”""t::t püf-" vele taslağına sah çekilmiştir. tesisat için şirkete 1.200. Üooğr:nege'k | tektir. Bu para yirmi yılda çerile * tir Sik taknit olerati g000017 T U cektir. ö Satın alma müuamelesi Ankâ * tan sonra İzmir — İstanl ra arasında telefon devfel caktır. Arnavutluktâ feyezan ... Titan, 8 (ALA.) — S*’“d,,gıı b bilhassa Berat, Görte, '. kalarında mühim “h“'b“ Büu mıntakalarda rn M çaylar taşmış ve bütün ,_,.pö etmiştir. Vol petrol mın tllf' dıma koşan altı işçi ölmüS lskoçya"' gilef Çekleri 5 - __ş_m,, -3 Lasgov, 8 (A.A.) 5,0 koslovîga futbol'milli mat' , r#f,,.ıı yanm galebesiyle neticel D 9 Li Japonya VE Çak ak e Bağdad, 9 (A.A.) — Japonyaya davet edilmiştir- Mg&w hafili Japonyanın Yakın ü ketleri ile sıkr bir mesai *7 | lunmak arzusunda oldılğ““ .” mektedirler. Japon:faı üb’d ketlerle iktısadi heye er P mek tasavvurundadır.