18 Ekim 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 10

Göbelsin nutku gürültü çıkarmalıdır! (Baş tarafı 1 incide) rüyor., demesi “bütün bu saydığımız memleketler nazi olmuşlar ve bizim em- rimiz altına girmişlerdir,, e manasına gelmez.) Bize kalırsa Göbeisin öyle demesi tamamiyle bü manaya gelir, Zira Anti- bolşevizm naziliğin ve faşizmin maske- li şeklidir. o Artiblojevik (hareketin içinde rol aldığımızı iddia etmek eğer faşist olmak, mazi olmak manasına alı- namazsa, mutlaka faşist arabasına ko- şulmuş olmak manasma gelir ki daha berbat, daha şuursuzca bir harekettir. Bu kaziyenin aksi de aynen böylece caridir. Moskovanın anladığı manada ântifaşist olmak, düpedüz komünist ol- mak veya komünizmin arabasına koşul- mak manasına gelir. Bizim hassasiyeti. miz bu ölçülerle tartılamar. Biz dış si- yasa temayülleri ve expension İstika- metleri bakımından bilhassa Almanya karşısında ve İtalya karşısında tedafüt bir yat gösterilmesi için hassasız. Ve bu devletlerin istilâ temayüllerine rejim entrikalarının daima önayak olduğunu sezdiği in, hudütlarımız içinde, fa şizm belirince derhal ântifaşistiz. dutlarımız içinde komünizmin kımıl. dadığnı gördüğümüz anda derhal antikomünist olabileceğimiz gibi. Eğer Göbelsin öyle demekle, bu gaze- tenin riyavet ettiği “gibi bahsettiği devletleri, sadece, otoriter Tejimin müu- vaffak nümuneleri olürak göstermek istemiş olsaydı, Portekiz akla gelmez miydi? Franko akla gelmez miydi? Ar. navutluk akla gelmez miydi? Hattâ Çe koslovâkya akla gelmez miydi? Beneş hükümetinin Yugöslavyadan ve bahtsız Avusturyadan daha az otoriter olduğu- nu kim iddia edebilir? Demek ki mesele bu gâzetenin te- viline uymüyor. Arnavutluktan nişi “bahsetmiyor? Zisa Arhavbthıkta İtalyan davası - yü- rümektedir. Portekizden niçin bahsetmiyor? Zira Salaza:; kızdırmaktan çekiniyor. Frankodan niçin bahsetmiyor? Zira onun Romaya ait olduğunu kabul et- miş bulunuyor. Eh... Bu adam her ta- rafa bu kadar hassas davranıyor da bize karşı niçin böyle lâübali... Çünkü bir takım neşriyatın kendisi. ne.böyle bir cüret hakir verdiğini sana» Hu | İ biliyor ki bu neşriyat arasında bizzat bu güzetenin birçok yazıları da zikredile- bilir, İlâve edelim: Yugoslavların bu nutka itiraz et- #melerini bekliyebiliriz. Fakat Lehistan- da, Fransaya kur yapmasına ve geniş demokrasi (iddialarına rağmen ma reşal Riğz Smiglinin devam ettirdiği Pilsudski'cilik ile Bulgaristandaki Çan- kovi tam nazi anlayışına uygun birer rejim karekteri gösterdifi mey. dandadır. Bu iki millet matbuatı buna itiraz etmek istemezler. Ama Sanırız ki biz onların vaziyetinde değiliz. Bu son cümleni va ettiği manayı neş- riyatına itiraz ettiğimiz gazetede ay- nen kabul etmektedir. Yani o da bizim bunlara benzememekte olduğumuzu ni. hayet kayda lüzum görmüştür. Yalnız Kemalizmin esaslarından bahsederken unuttuğu bir noktayı işaret ey zumlu buluyoruz. Şö “Kemalizmin &er re kl dost ge çinebilecek ve hiç biriyle mücadeleye lüzum görmiyecek kadar olgun ve kuv- vetli oluşu,, Kemalizmin en mödern bir demokrasi oluşuna delâlet eder. Zira demokratik olmıyan rejimler sağlam ol- | mıyan rejimilerdir. Ve devam etmeleri için daima sağ © ile sol ile bali harpte olmaları icap eder, Bununla beraber biz İspanya nümunesini gördükten sonra bir takım yabari:t ideolojilere “fikri ha- reket,, serbestisini vermenin hatası Üze rinde ısrar edeceğiz. Her fikrin demök- raside yayılma ve konuşma hürriyeti var dır. Lâkin böyle bir fikrin bizzat demok- râtik bünyeye aykırı olmıyan bir bü- ceyre olması da lâzımdır ki faşizm ve nazizm bu neviden değillerdir. Böyle huceyreler yüzünden demokrasinin kan sere tutulduğu görülüyor. Bu gazetenin makalesine imza atroı- yan muharciri “biz şöyle biliriz, biz şöyle ederiz.“deyip” durasa da bu u- mumi hassasiyete iştiraki doğrü gör- meği kabül &tse rejim ve memleket menfaatlerine daha uygun hareket ew miş olur. Biz bu Göbelsden sabah * akşam baksedilmesini doğru bülmamaktayız. Gazetelerde o kadar adi geçiyor ki kari» in onu mühim ve meşhur bir adam san- masından korkulur. HABER General Metaksas şehrimizde Dost ve müttefik Yunanistanın baş- vekilini, refikasını ve refakatinkeki ze- vav memleketimize getirmekte olan A- verof zırhlısı bu sabah Çanakkale Böğa- ından geçmiştir. Muhterem misafir - Filistin hâdiseleri (Baş tarafı 1 incide) Biri bildiriyor: Filistinin etrafındaki devletlerin Arab zimamdarları, İn . giliz hükümetine yej Filistin makam. larma bir muhtıra göndererek nefye. dilmiş Arab liderlerinin dönmesi için tavassut teklifinde bulunmuşlardır. Filistinin muhteli? onoktalarında İngilizlere ve Yahudilere münferiğ Kücumlar devam eylemektedir. Bu gece Filistin topraklarında tet - hi hareketi sistematik bir surette başlamıştır. Kudts civarında 'Emekte ve Safed'in, “Yahudi * mahallelerinde kargağalıklar vukuâ gelmiş olduğu ha ber verilmektedir. Safeâ'de hükümet, üç gün milddet. le geceleyin ışıkların söndürülmesini ve halkın sokağa çikmamalarmı tah. tı karara almıştır. Bundan başka tayyare meydanmda gıkmış olan yangın dolayısiyle şehir, bin para ctzasma mahküm edil . miştir, Yafada birçok Arab ricalinin tevki. fine tevessill edilmiştir. çıkaracaktır. Jeri getiren Avezof iki torpidomuz ta - rafmdan Marmarada istikbal olunacak- tır. Zırhlı saat 15 ya doğru limanımıza gelereg Dolmabahçe önlerinde demir- Yyecektir. Vali ve refikası, İstanbul komutanı, Hariciye Vekâleti husust İzalem mü - dürü, emniyet müdürü, saat on dört bu" çukta rıhtımdan kalkazak bir motörle hareket edecekler, Yeşilköy önlerinde zırhlıya geçerek misatirlere “hoş gel diniz,, diyeceklerdir. Zırhlı, Selimiye önlerinden geçerken topla selimlanacaktır, Averof demirledikten #önra Akay idaresinin bir vapuru zırblıya yanaşa * cak misaifrleri alıp Tophase rıbtimma Rıhtımda askeri mera- sim yapılacaktır. Buradan otomobillere misafir Başvelçi ve relikası Perapalas oteline giderek bir müddet istirahat © deçeklerdir. 18,45 de de oteli terkedin Haydarpa- gaya geçecekler ve 19,30 da kelkacak hususi trenle Ankaraya gideceklerdir. Yunan Başvekiline refikasındaı ma- ada Atina elçimiz Ruşen Eşref, Yunan Hariciye Vekâleti birinci siyasi şube müdürü Kostas, İariciye (Vekâles Türkiye işleri şubesi müdirü Roma - mis, Başvekâlet hususi kalem müd iruliş, Başvekâlet yaveri, Nopelis refakat etmektedr binecek o! emeyi hü- | Maarif Vekilinin tamimi Ankara, 18 (Telefonla) — Maarif Vekili Saffet Arıkan, son imtihanları müteakip alınan <—meticeler üzerine mektepler vasıtasiyle muallimlere bir tebliğ göndermiştir. Tebliğde: “Öğ - retmen arkadaşlarımın talebeyi iyi yetiştirmek için ne kadar fedakârlik. la çalıştıklarını görüyorum.,, denil . mekte ve öyle devam edilmektedir: “Ancak, bazı arkadaşların talebeyi yetiştirme meselesine kâfi derecede ehemmiyet vermediklerini, çalışmanın neticesinden anlıyorum. Smıfta sade ders vermekle vazife yapılmış değil - dir. İyi öğretmen, talebeyi her ciket. le iyi yetiştiren bir meslek adamı de. mektir, Bir smavda (imtihanda) talebenin çoğunu döndürmek bir muvaffakiyet değil, muvaffakıyetsizliktir. Bir derse çalışmıyan talebeyi o derse karşı ilgi. lendirmek bir öğretmenin başlıca va. zifesidir. | Ç “Bazı öğretmenlerin talebeye ken - dilerini sinifta bırakacaklarını söyle İ dikleri vakidir. Bu halin mesleğe ya kışmayacağını onlara ihtar ederim, Velev bu talebeyi çalışmağa teşvik arzusu ila bile olsa, bu doğru değildir. Öğretmenlik mürebbilik demektir. Terbiye etmek korkutmakla olmaz, a- na baba şefkati göstermekle olur.,. Maarif vekili bundan sonra öğret, menlerimizin azami derecede ciddi ol. malarını, Iâubaliliğe meydan verme - melerini söylemökle beraber ,,sempa. tik bir hava içinde talebeyi yetiştir - melerini zaruri buluyörum,, demekte, talebelerle bir arkadaş olarak yaşa »- mayf, onların ufak tefek kusurlarmı görmemelerini ilâve eğerek bütün öğ retmenlere muvaffakıyet temenni et. mektedir. Yağmur, fırtına Altı günde 724 mili- metre yağmur yağdı Bir hafta evvel başlıyan yağmur hâ“ lâ fasılalı bir şekilde yağıyor. Yağmu- murla beraber hava da soğuk gitmek - tedir. Dünkü hararet azami 14, asgari 11 derece idi. Altı günde yağan yağ- mür 724 smilimetreyi bulmuştur. Kradeniğie (ırtına devâm ediyor. Büyükderede İl vapur fırtınanın din - mesini beklemektedir. Karadenizden gelecek olan Vatan ve Karadeniz Vapurları da gelmemiştir . Bu iki gemi Karadeniz limanlarına #- ğınmışlardır. Ineboluda Yağan Şidderli yağmurlardan İne- boluda da çay ve dereler taşmış, şehri su basmıştır. Seller bir çok dükânlara girmişi yollar bozulmuştur, Erzincanda Erzincan, 17 (A.A.) — Birkaş gün- lük fasıla yağmurlardan sonra &var - daki yüksek dağlara kar yağdı. Hava soğudu. Aksarayda — Alsaray;“17 (ALAY — Dört, gündenberi yağan yağmur beş Mâva k $ı andırır surette 8 Yağmur, sonbahar eki | sevindirmiştir. Sim Duvardan düşen otomobil Dün gece sabaha karşı Fındıklıda bir otomobil kazası olmustur. Şoför Kâmil ffaresindeki 1971 numaralı 0. tomobile Beyoğlunda» bir müşteri al. miş, Fındıklıda Sed Üstünde bir eve getirip bırakmıştır. Şoför buradan dönerken Sed üstün deki mezarlığa sapmış, burudan cad. deye inmek isterken üç metro yüksek. likten kaldırımlar üzerine düşmüştür. Otomobil tekerlekleri havaya gel - mek üzere kapaklanmıştır. Bu düşüş neticesinde soför Kâmilin bel kemi ği kımilm:ş, Beyoğlu hastanesine kal. dırılmıştır. Otomobilde rakı şişeleri bulunmuş. tur, Bundan da şoförün sarhoş oldu. ğu zannedilmektedir. Zabıta bu husus hakkında tahkikat yapmaktadır, Ön dzniin Sirkecide bu sabahl tren kazası Bu sabah dokuzda Sirkecide muştar, mıştır. ki hastanesine kaldırılmıştır. yorsunuz. Tiençin, 18 CA,A,) — Jahodlar Şansi e. yaletinin en arızalı kısmında kâlh Şinkenku geçidini gapteleişlerdir. 30 kilometre uzu. tuğunda olan bu geçidin zaptı #çin Japonlar Gört gün muharebe etmek © mieeburiyetinde kalmışlardır. (40 bin Japon temamen .çeyrildi Nankin 17 (A,A.) — Röyler muhabiri bil. diriyor: Çin thenablinden alınan o haberlere göre, kirk bin Japan, Talyuanfurun 90 kilometre gimalinde Yuansping civarmda tamamile çev rilmiştir, Japon tayyarelerinden atılıp Çin batlarma dilşen kâğıtlarda: “Her ne pahasma olursa olsn dayanmız, yarın imdat geliyor, cm. Teleri yazılıdır. Mahvolmamak için büyük bir şiddetle har beğen Japon kıtaları, tayyare ve topçu kuv. vetlerinin iyi müzaheretile Çin cenahlarının kuvvetli bir Heri hareketi neticesinde çev. rilmiş bulunmaktadır. Şiddetli muharebeler Şanghay, 18 (A,A,) — Central News ajan sn bildirdiğine göre sekizinci orduya men. sup Çin kıtaları Şansinin şima'inde tAAFTUZ. larına devam ederek Çahar eyaleti | İmdi. dunda kâin Kunngiindi istirdat, etmişlerdir. Son günler zarfında Şansideki muharebe. ter pek şiddetli olmuştur. Bilhsasa 16 Ükteş. rinde birkaç yüz Çin ve Japon askeri ve ©; Çin generali maktul düşmüştür. Çin üğaner bundan mâarin Puhen.Tlençin demiryolu uzunluğunda mukabil “taarruza göçen Çin piştarlarımın Pingyunna vasıl ol. duklarını bildirmektedir. Konferans Brüksel 17 ÇA,A.) — Dokuz devlet kor. fersnamın iIk içlima, tarihi olarak 10 ikteş, rin intihap edilmiştir. Munhedede Imzası bulunan devletlere da. vetaameler o gönderilmiştir. Ancak oo yeni Vestminister statlileri dolayıda © İngiltere çağrüırken Eyni zamanda, yeni Zelânda, A. vuztralyr, Kanada, Cenubi Afrika ve Hindis tan da davet edilmiştir. Almanya İle Sovyet Rusyarm da çağri, rüalart düşünülmektedir. Hükümet maha. fili, İtalya ve Japonyanm kabulleri hususun. da nikbindirler. Japonya konferansa iştirak etmiyor Tokyo 17 (A.A,) — Asuhi gazhtesine ha. zaran Japonya, Brüksel konferansına işti. enkten birkaç sebebden dolayı imtina ede, cektir. P 1 —— Japonya, Çindeki hârrket ve fani, yetini bir meşru mlldafaa tedbiri addetmek. tedir. 2 — Çünkü inponya, prensip o ftibarile, #iyasl mahiyetteki müzakerelerde. Milletler cemiyetile teşriki mesaiden istinkAf etmiş. tir. 3 — Japon hükümeti, Üçüncü devletlerin imildahalesini daima reddetmiştir. Çin mese. Test, adalet ve mzfet dalresinde sncak Çinle Japonya arasmda yapılacak müzakerelerle halledilebilir. 4 — Japon hükümeti, böyle bir konferinz tan hiçbir fayda beklenilmiyeceği mütalea. sındadır, ZA saran Mİ in ed vü. 4 4 o kkmmlmll 4cm imendi/er istasyonunda bir kadın Bakirköyden gelen trenden inen Emine ismindeki bir kadın raylar den karşı tarafa geçerken manevra yapmakta olan lokomotifin sad ne maruz kalmış, yere düşerek başından vo muhtelif yerlerinden yari Yarak kadonn istasyon sozamesinde Uk müdavatı yapıldıktan sonra Resimde Emineyi hâsldneye götürülmek üzere otomobile konurken 9 İngilterede Japonlar! öyle isteniyor Japonyanın dokuzlar Y conta ransına iştirâk etmiyeceği anlaşılıyor Japonya, esasen devletlerle müs! lindesir. Büyük Britariyâ ile Amerika, d meselesini bir takım menafi elde ©“ rette halle uğraşmaktadırlar. Hare ds Ginle Jnponya arasmda mercii , zadan başka bir çey de yoktur. Çin iştirak ediyor # Nankin 17 (A,A,) — Çin hari? doküz Hövlet konferansa iştirme ” ki Belçika davetini kabul eti, Londrada miting Londra 17 (A,A), — Röyter / Bugün Londrada | Strainiçer «gf on binlerce kişinin iştirakile Londri tisi ve sendika konseyinin tertip miting esnasmda, Çinin maruz sadi” vüzün barbartığı tebarüz ettirii Bu mitingde söz alan İngiliz ii deri Altele demiştir ki; Dünyada tatbik edilmekte O medotlarına karşı çok müteylikki$ liyek, Bügiin Uzakşarkta görd bahane dahi olmaksızın büyük çi karşı yapılan emperyalizm bücü! Mitingde kabul edilen karar e giliz hilkümetinden, Japonyaya BAB mı satılmasının ve para ve: A dilmesini ve Japon tecavüzüne bif vermek için okonomik O ve fini Seram maksadile Milletler cet âzaları ve Amerika birleşik | d€ birliği yapılmasını talep otmek “ sureti, ayni zamanda, İngiliz ri Çinlilere ilâç görderilmesini İngiliz milletini de, Japan matemi nefretini göstermek üzere JapıP 7 boykota davet eyletmaktadir. ? Bu kurar süretinin kabulünde? Tantı sükün içinde dağılmıştır. Kaptansız W mi tayfasız gel; Tayyarelerin, pilotsuz are N la seyrüstfer etmeleri husü! tecrübeler yapılmış olduğu © Bu cümleden olarak bundar gün evvel, bir Fransız müb© torpidoları telsizle harekete husunda yapmış olduğu tecr tarafta büyük bir merak ve & dırmıştır. R. Kâsel adındaki bu Fransız donanması a rible,, in eşini, 3,50 metrelik nümüne şeklinde yapmış ve nehri üzerine indirerek, bir ane ; nesiyle işletmiştir. Bu tecrübÜ” yani dikat derecede iyi netf miştir, Haber verildiğine göre! riye kumandanlığı, ayni te€ hakiki gemilere de tatbiki Lu ehei