28 Ağustos 1936 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 8

ea D Ce ga , T b ralifüyn c « tkabih olabileceğine dair siyaseti mü-| ” ywaflfakolmuş ve halk kitleleri bu nok. Dürtü nüshamazda, Rusyadaki suikast islöântakı esnasında, Zinovye- Fin anlaitıklarını yazmıştık. Zinovyerf, âdeta bir mahkümu itham eden bir müddeiumumüi gibi konuşup kendi a. Teyhindeki vesikaları ele veriyordu. “Bunu niçin yaptı? , iki ihtimal var. dır: 1 — Belli itiraf ederse kurtula- cağı hendisine vadedilmişti. 2 — Belki de,idam edileceğine ka. naat getiven Zünovyef, tarih müvace. hesinde, bütün olup bilenleri anlatmış olmağı bir vazife bilmişti. Fakat Kamenefinki ise âdeta ken- disini tahkir eder mahiyettedir. Başka bir nokta daha vardır. Dünrvecan hiç bir yerinden, şimdiye kadar, “FTalanca ecnebi gazelenin mu. habiri, açık olarak ceryan eden Sov. yet suvilszstçılarının muhakemesini dinlemiştir; duyduklarını anlatıyor!,, diye bir telgraf gelmemiştir. Acaba, cenebi gazeteciler, bu muhakemeye girememişler midir? Acaba muhake- mede bazı esrar da ortaya çıkacağı i. çin, kapılar, yalnız Sovyetlerin yakın. Tarına mı açık bulundurulmuştur. Bü- tün dünya, bu mühim muhakemeyi merak ediyor. Her halde, konuşulan. tarı nekletmek için, bütün büyük ga. zeleler husust muhabirler, hususi fo- toğral çular göndermek istemişlerdir. Bunlardan ses seda çıkmamıştır. An. cak Sovyet gazetelerinde muhakeme tafsilâtı, 20 ve 21 Ağustos tarihlerin. de sayfa sayfa verilmiştir. Bu ifadeler arasında şahsiyeti itiba. riyle birinci dereceyi alan Zinovye. fintirdi; onunkini dün yazdık. Buğgün de Kamenefün söyledikterini dercedi. yoruz: Kamenefin ifadesi — Vethişçi teşkilât, benim ve Zi- novyefin, taraflarımızdan tesis eç idare edilmiştir. Ben şu kanaate gel. dim ki, fırkanın ve onu idare eden he- yetin memlekette sosyalizmi kurmak tai nazarın doğruluğuna kanaat ge- tirmiştir. Yüksek idare heyeti ara. sında ikilik husule getirmek teşebbü. sümüz de akim kalmıştır. Rikof, Bu- harin ve Tomski'nin teşkil ettikleri sağ temayülden ümidimiz vardı. Hal. buki bu grup da idare merkezinden uzaklaştırıldı ve halk tabakaları ö. nünde itibarları kırıldı. Böylelikle elimizdeki son koz da zayi oldu. Dahilt bir müşkülâta rTraslayıp da, memleketi idare eden heyetin devril- mesine, bu müşkülâtın sımaileşme ve kollektifleşme gayretleri — esnasında vukua gelmesine imkân hasıl olma. dı. Önümüzde iki yol vardı: Ya fır. ka ile olan mücadelemizi namusluca ve tamamiyle terketmek, yahut da o- na devam etmek... Lâkin hiç bir hesa. ba dayanmadan, halkın müzahereti. ni ummadan... Siyasi cepheden mah- rum olarak ve umdelerimiz meyvcut bulunmadan... Yani, ferdi tethiş yolu İle.... “Biz, ikinci yolu ilMiyar ettik. “İktidar mevkiine susamış olarak, bu yola saptık. Şunu kaydedeyim ki, evvelce iktidar mevkiine hiç bir za. man asla yakın olmamıştık ve tarihi istihalenin seyri, bizi ondan büsbü. tün uzaklaştırmışstı.,, Kamenef, müddeiumumi Vişins. ki'nin suallerine cevap vererek, Troç. kistlerle Zinovyefçilerin nasıl birleşip fırka ve hükümet aleyhine tethiş mü- cadelesi açtıklarını anlatmıştır : — Biz, Smirnof'la Mraçkovski i. le, Ter Baganyan ile kurduğumuz blok hakkında konuşurken, müstakil direktifler yaratan adamlar gibi me- salimizi teşrik etmiş değildik. Onlar bizim nazarımızda, Troçkinin direkti. finin nakilleriydi. Smirnofu ve Mraç. kovskiyi faal Troçkist sıfatiyle tanı- yorduk; Smirnofun hudut dışına Troç ki ile münasebet peyda etmek için gittiğini biliyorduk; kat'iyetie emin. dik ki, bu iki şahıs tarafından verilen ve şiddetle müdafaa edilen tethiş di. rektifi, aynile Troçkinin direktifidir. Buna istinaden ve Troçkinin bizim ahvali ruhiyemize tamamiyle tetabuk eden tethiş siyasetinden dolayı, biz, işte bu mahkemede “blok,, diye ismi HABER — Alişau_ı Postası Sovyet suikastçılarının muhakemesi geçen teşkilâtı yarattık. Bu “blok,,| dar bir tethiş cemiyetidir. “Bu hafi cemiyet 1932 senesinde tam şekliyle vücut buldu. Hiç bir si- yasi ihata veçhesi yoktu. Ferdi sui. kastlarla ortalığı karıştırarak hükü. meti ele almak gayesini takip ediyor- du. Stalinle yakın arkadaşlarını öl. dürüp ve ortalığı başıboş bulup ikti. dar mevkiine geçecektik.,, Kendilerinin kurduğu bu hafi ce- miyet hakkında Kamenef “komik, gü. lünç,, tabirlerini de kullanmıştır. Bundan sonra, Kamenef, hafi ce. miyetin ne tarzda faaliyete geçtiğini anlatmıştır: — 1932 senesi yazında, İlinsk'te sayfıyemizde, Zinovyefçi merkezimi- zin bir içtimar aktedildi. Bunda, Zi. novyef, Evdokimof, Bakayef, Kuklin ve Karef bulundular. Zinovyef, Troç. kiden en iyi direktifleri alanlarla an- laşılıp tethişe geçileceğini bildirdi ve Bakayefe Moskovada, Karefe ise Le. ningradda tethiş hareketlerine geç. mek vazifesi tevdi olundu. Lâkin ge- rek benim, gerek Zinovyefin sürülme. si bu plânımızın kuvveden fiile çıkma. sına mani oldu. Tekrar Moskovaya döndüğümüz zaman, blokun esasları- nı yeniden tetkik lüzumunu duyma. dık. Bilâkis tethiş siyasetini zorla. makta devam ettik, “1934 Haziranında, ben şahsan Leningrada seyahat edip Kirofu öl. dürmek için Nikolayef ve Kotolınofu hazırlamak üzere Yokovliefi memur ettim. 1934 Teşrinisanisinde Bakayef ten suikast hazırlığının Nikolayef grupu tarafından bütün teferrüatiyle tespit edilmiş olduğunu öğrendim. Reis: — Kirofun öldürülmeşi doğrudan doğruya sizin eseriniz midir? Kamenef: — Evet.. Bunda nsonra, Kümenef,' Troç. -Sporcuların Rusya seyahati Ne vakit yapılacak ve nasıl olacak ? Sporcuların Rusya seyahati hak- kında sözüne inanılır bir menbadan öğrendiğimiz son vaziyet şudur: Dostumuz Rusyanın talebi üzeri. ne Türkiye, bu sene de Rusyaya Hal. kevleri namına bir sporcu kafilesi göndermeği esas itibariyle kabul et- miştir. Ancak henüz Rusyaya seya. hat hakkında son görüşme yapılma. mış olduğundan, kat'i vaziyet henüz bilinememektedir. Fakat son konuşmanın, bir gün içinde netice yermesiyle derhal seya- hate çıkılması gibi bir zaruret karşı. sında sporcularımızın hazırlıksız bu. lunmamasını temin için, alâkadar ma- kamlar, bütün ihtimalleri göz önünde tutarak sporcularımızı ciddi bir çalış. mağa ve hazırlanmağa tabi tutmuş. lardır. Bizce de böyle hareket edilmesi kat'iyyen yerinde ve şayanı takdirdir. Diğer taraftan öğrendiğimize na- zaran, Rusya seyahati yapıldığı tak. dirde kafilenin futbolcu, güreşçi, es. krimci ve bisikletçi olmak üzere 50 kadar sporcudan teşekkül edeceği he- men bemen muhakkaktır. Gürşçilerin sineması alınıyor Güreş federasyonundan: 1 — Olimpiyat — müsabakalarına bilfiil — iştirak etmiş olan güreş- çiler sinemaya almacaklarından güreş mayo ve papuçlar'le beraber 28 ağus- tos 936 cuma çünü saat tam 15 de fe- derasyonlar merkezinde haziır bulun- maları lüzumu ehemmiyetle tebliğ o- lunur. 2 — Dünkü tamimde halkevi tara- fından verilecek madalyalarımn tarihi yanlışlıkla 1 eylül! diye yazılmıssa da bu merasim 31 ağustos 036 pazartesi günü saat 15 de yapılacagından tas- hih olunur. kist ve Zinovyefçi tethişçi teşkilât hak kında şu malümatı vermiştir: — Hafi teşkilâtın merkezi şu şa. hıslardan mürekkepti: (Zinovyefciler- den:) Ben, Zinovyef, Evdokimof, Ba. kayef, Kuklin. — (Troçkistlerden:) Smirnof, Mraçkovski, Teb Bayşanyan. Bir de bizimle bağlı olan, fakat bazı hesaplardan dolayı fiilf suikastçılığı- mıza iştirak ettirmek istemediğimiz Sokolnikof.. “Muvaffakiyetsizlik ihtimalinden korkarak, tethişçi grupu — bililtizam küçük yaptık. Eğer biz muvaffak ola. mazsak, gayemize diğer bir grup de- vam edecekti. İşte Sokolnikofu bu maksatla ihtiyata ayırmıştık. Troç. kistler arasından ise, Serebrianof'la Radek ihtiyattı. Mraçkovskiye bu mev zu etrafında sual sorduğumuz vakit, dedi ki: — Evet, Serebrianofla Radek, fikrimizce, ihtiyat suikastçi rolünü oynamak iktidarındadırlar. Eğer bi. zim grupumuz mahvolursa, bu gayeyi onlar takip eder.,, Kamenef, bundan sonra, Zinov- yefçilerin diğer mukabil ihtilâlci grup larla nasıl müzakereye girişip el bir. liği ettiğini anlattı: — 1932 senesinde “Sollar,, denen grupla, ben şahsan temasta bulun. dum. Bunlar Lominadye ve Satskinin idaresi altındaydı. Bunların fırka riyaset heyetine karşı pek müthiş bir düşmanlık beslediklerini gördüm ve bizimle el birliği edip kat'i surette mücadeleye girişebilecek kabiliyette olduklarını anladım. Aynı tarihler- de, ben de, Zinovyef de “amele muha. lefeti,, denen gruplarla da münase. betteydik. Meselâ Şliapnikof ve Med vedof... 1932, 33 ve 34 gsenelerinde Tomski ve Buharinle şahsan irtiba- tım oldu. Siyasi ahvali rühuyelerini tetkik ettim, Onlar da bizim düşüncelerimizi hoş görüyorlar ve bizimle hemfikir davranıyaorlardı.. Tomskiye, Rıkofun (Rıkof, cakiden Sovyetlerin cumur re. isliğine muadil mevkiini işgal etmiş. tir.) samimi düşüncelerinin ne mer- kezde olduğunu sorduğum vakit şöyle cevap verdi: — O da tıbkı benim gibi düşünü. yor. “— Buharin ne fikirde? . dedim. — Buharin de benim gi düşü- nüyor, Fakat azıcık başka usullere ta. raftar. Sözde fırkanın siyasetile hem. fikir değil. Diyor ki, fırkada reislere hulül etmeli, onların itimadını kazan- malı, öyleikle yapacağını yapmalı i. Miş.,, Suikastçıların sureti haktan gö. rünüp el altından muhalefet yapmak ve taklibi hükümete calışmak husu- sundaki siyasetlerini, muhakeme, iyi. den iyiye tespit etmiştir, Reis: — 1933 senesinde verdiğiniz isti. daları ve yazdığınız makaleleri ne su-| retle tefsir etmeli? Siz, bunlarda fır. kaya merbutiyetinizi ahtediyordunuz. Aldattınız mı? Kamenef: — Aldatmaktan da beter..; Reis: — Ahta vefasızlık? Kamenef: — Ondan da beter. Reis: — Aldatmaktan ve ahta vefasız. lıktan beter olan nedir? Kelımeyi bu- lam:yorum, İhanet mi? Kamenef: — Buldunuz, Reis: — Maznün Zinovyef! Siz bunu tasdik ediyor musunuz? Zinovyef: — Evet: Reis; -. Ihanet,alıtaxefasızlık iki yüz. lülük? Zinovyef: — Evet.. Kamenef, sözlerine devam ede. rek: — Yalnız bir şey itiraf etmek is- tiyorum. Sosvalist Sovyet memleketi. ni bozmak hususundaki gayemiz süf. Ni olduğu icin, kullandığımız usuller de süfliydi, — Demek ki, bütün bu işleri ik- tidar makamına karşı duyduğunuz hırstan dolayı yaptınız? Kamenef: | — Evet, bizim grupumuzun ikti. dar mevkiine geçmek için hırsı! — Demek siz inkılâp aleyhtarları arasına karışmış bulunuyorsunuz? — Evet. — Söosyalizm aleyhindeki müca deleye karışmış olduğunuzun siz de demek kat'i surette farkındasınız? — Memleketi sosyalizme götüren fırkaya ve idare heyetine karşı müca dele ettiğimizi vazıh surette anlıyo. ruz. — ÜÖyleyse sosyalizm aleyhtarısı nız? — Hem tarihti hem de hâkim gi- bi neticeler çıkarıyorsunuz. Reis, bundan sonra, 10 Ağustos tarihinde Kamenefin verdiği ifade ü zerinde durdu. Buna göre, Bakavef ihtilâlin muvaffakiyetinden sonra Ge. peu'nun (yani Çekanm yeni ismi) rei- si olacakmış. Kamenefin idamına sebebiyet ve ren ifadesi burada bitmektedir. H X4 & NOT: Bir İngiliz gazetesi, Kamenefin. ağlıyarak:? — Beni çabuk öldürün! Ben bu. nu hak ettim. Bari karım ve üç ev- lâdım Stalinci olarak yetişsinler. Ben onların saadetini bozdum ! - dediğini yazıyor. Fakat bu makelede, hususi mu. habirin bizzat muhakeme safhalar:nı dinlediğine dair sarahat yoktur ve Kamenefin bu sözleri söylediği Rusça gazetelerde okunmamaktadır. Troçki ne diyor ? Troçki . Zinovyef partisine men- sup 16 komünistin kurşuna dizilmesin den sonra, Troçki Norveç gazetecile- rine verdiği beyanatta şunları söylü. yor: — İtham edenler için yapılacak şey, 16 maznunu öldürmekti. Şüphe. siz, onlar Gepecu hapisanesinden kur. tulsalardı, kendilerini haklı zanne. denler tehlikeli vaziyette kalacaklar. dı, 16 kişinin öldürülmesi, güya ebedi sükünu temin içindir. En büyük müc- rim olduğu iddia edilen bana gelin. ce, görüyorsunuz ki hayattayım. İd. dia edilen tethiş faaliyetim Fransa- da, Danimarkada ve Norveçte devam edecektir. “Bana izafe edilen cürümler bu memleketlerde de ceza ile karşılanır; mücrim olunca teçziye edileceğlmi başkasından öğrenmeğe muhtaç de. ğilim. “Yalnız, benim en mühim ve mu. kaddes vazifem, beşer tarihinde iş!en- miş en büyük cürümlerden biri olan bu hadiseye karşı koymak ve mesulle rinden intikam almaktır., Londra askari at-ş:6 de tevkif edildi Londra: 27 (A.A.) — Deyli Ekspres gazetesinin bildirdiğine göre son zaman larda Moskovaya davet edilmiş olan Sov yetler birliğinin Londra — ataşemiliteri general Putna Moskovada tevkif edil - miştir. Bu tevkif haberi generalin Londradan hareketine takaddiim eden hâdise dolayı sile büyük bir alâka uyandırmıştır. Evening News gazetesinin yazdığına göre, bir askeri ve siyasi — toplantıda bulunmak bahanesile Moskovaya çağrı- lan generalin hareketinden iki gün e vel Guüepuya mensup iki kişi Sovyet el- çiliğine gelerek evrak ve dosyalar ara- sında araştırmalar — yapmışlardır. Bü araştırmalardan 58 saat sonra general, Moskovaya derhal dönmek için hüküme tinden emir almıştır. Zannedildiğine göre generala tevcih olunan ittiham başlıca, suikast maznun- larından “Dreiser,, in bir ifadesidir. Bu adam idam edilmiş olduğundan Putna Reis: HABER ; Istanbulur en çok satılan hasi kiki akşam gazetesidir. İlânla - rmı HABER'e verenler kâr e - derler. ——i — 1036 28 AĞUSTOS nrn bu İfadeyi verh ve FesAl faa edebilmesi imkânsız bir miştir. : Leninin karıs: şafaati? j bu.unmuş di Deyli Ekspres gazetesinin Y* : D göre Leninin karısı Madam Kfuçw | Rus süuikarteılarının aHeĞılmC” line müracaatte — bulunmuşsâ ver'-: getirilememiştir. Madam EKrupskaya, vyan “ana mücadele etm ;ıffmı istivordu. ingiliz krall ğ. İstanbula geliyor Bir müddettenberi Akdenizd? hat etmekte olan ve şimdi Yunat” bulunan İngiliz kralı 8 inci Ed“r ! suk bir menbadan öğrendiği gelecek hafta cuma günü üç £ mak üzere Türkiyeye gele“k müddet zarfında Atatürkün İ olacaktır. Muhterem misafirimiz me"swı' şılanmayı arzu etmediği için resmi hiçbir tören ş.raı:ıııirı'ııyıt"lkt nız, pazar günkü büyük deniz " kalarında bulunması ihtimali V4 Muhterem — misafirimizin TÜ kalacağı son gün olan pazar büyük bir veda balosu venleceîw duk. vaktüc iş bü ıtf"f Boğazlar b mukaveıeSi 'N Romanya tarafın!” da tasdik edild Bükreş 27 — Romanya krali geçen ay Montröde imzalanan *" mukavelesini tasdik etmiştir.. me, Fransa ar;wlerıne kcmr!ıd * AGidlöu giövsariwa Süsssliğeka italyan alimleri * dakat yemini edwg Bu sabahki posta ile gelen * rald,, gazetesinde okunduğuna &” de bütün İtalyan fen adamları * | yemini etmeğe mecbur tutula Hemen tatbikine geı;ilıel.:l:k Ti tedbir, “muhakkak süurette lüzZU ed' larak tavsif edilmektedir. Gay him fenni keşiflerin tam — mâ sır halinde tutularak başka mtPf lere öğretilmemesini temindir: Sovyetlerin bif  lekzibi ' Moskova, 27 (ALA.) — * Nevs, İngiliz — gazetesi, 26 £ bir haber neşrederek Stalinin * le Sovyet ordularına hitabeli tuk söylediğini ve bu nutkundâ önüne gecilmez bir hale ,g_e:lmi lediğiniz zaman işte, bu zami Ş gün vatan vazifenizi yapmanw | M yor,, tarzında ifadelerde bulul” bildirmektedir. Evening Nevs, bu haberindş şilof, Tukaçevski ve Alksnisill M tarzda hitabelerde bulunduk kı ve eylemektedir. vlw Tas ajansı, Evening Nev” 4 haberinin baştan asağı aszlâ“ d ğunu bildirmeğe salâhiyet M Stalin, radyo ile ne böyle yf g“ | '» 1 tuk söylemiş, ne de böyle €P İ ler neşretmiştir, Voroşilof, ki ve Alksnis de hicç bir nut“y memişlerdir. Hava yolları İdl sinin yeni sefet', Devlet havayolları Ankara ll' _" 4 miz arasında yaptığı seferlert cumartesi günleri bir de ılâvw yapıyordu. Bir müddettir ke '| bu seferlere yeniden başlaı'll"'—“’“îi ' dan sonra her cumartesi günt dan saat 2,30 da bir tayyare * decek ve 4,15 de İstanbulda " Türneriüinn?i ellnt krleri £ GÜi LÜO Su':ı:rî ı. eei de İstanbuldan hareket — edet” saat 4 5Sdakikâ sonra Ankari“ caktır. Bu suretle — Ankar n # bike tatilini İstanbulda gegırebdcc"ı