14 Aralık 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

4 "Deniz konferansı JAPONYA Müşterek bir had konulması: nı teklif ediyor Londradaki deniz konferansı görüşmelerine devam ediyor. Japonya, deniz silâhlarına müş terek bir had konulmasını teklif ediyor. Fakat bu teklifi, yalnız Japonya, İngiltere ve Amerika içindir. Bununla beraber Japor | ya, Fransa ile İtalyanm da buna iştirak etmesine itiraz etmiyecek- tir. Ancak, Japonyanın menfaat - leri bundan zarar görmemelidir. Sovyetlerin görüşü Deniz konferansını takib eden Sovyet gazetelerinden “İzvesti - ya,, da Kari Radek isimli muhar- rir neticeden ümitli görünmiye * rek şunları yazıyor: “Büyük Okyanusta bir itilâf vücude getirilmesi pratik bakım -! dan mümkün değildir. e Çünkü Japonya, bu Okyanusta Hegemen ya elde etmeğe kat'i surette az - metmiştir. Bir de Akdenizdeki yeni vaziyet, Japonlarm bu ga * yeyi elde etmeleri için yeni bir kozdur. İngiltere, deniz meselesi için bir bal sureti bulmağa çalışa- cağma Avrupada genel emniyet teşkilâtmı temine çalışsa daha iyi hareket etmiş olur.,, MISIRDA —— Kanunuesasinin kabulü Karışıklık | doğurdu Nesim paşa bir beyanname ile halkı süküna davet etti Kahire, 13 — Kanunu esasinin iadesi görülmemiş bir coşkunlukla| karşılanmıştır, Ve bu arada bir çok| karışıklıklar olmuştur, Dün de yazdı. Zımız gibi gece geç vakit dört bin nü.| mayişçi caddeleri dolaşarak Mısırın | tam istiklâlini istemişlerdir, Polis te- zahüratın Önüne geçememiş ve bütün tezahürata ancak seyirci kalmıştır.! Bu arada bir kaç tramvay tahrip e.| dilmiş, caddelerdeki elektrik feneri direkâsinden bir kaçı devrilmiştir. Buna rağmen halk arasında ve si. yasi mahafilde biraz endişe (vardır. Kabinenin vaziyeti de çok (nazik bir safhaya girmiştir. Port - Saitten bil . dirildiğine göre nümayiş sırasmda İn. giliz zabıtasına mensup bir polis ağır surette yaralanmıştır, 192) kanunu esasisine göre yeni intihabatın 1926 senesi mayısında ya. pılması muhtemeldir, Sabahleyin Baş- vekil Nesim paşa da halka hitaben bir beyenname neşrederek Mısrrliları süküna, ve normal işlerile meşgul ol. mağa davet etmiştir. e Beyannamede ayrıca Mısır âli komiseri Miles Lâm. pona da teşekkür edilmektedir. Türk vatandaşlarına | Suriye Ali komiser- liği, emlâkleri hak- kında kolaylık gösterecek Haber verildiğine göre, Suriye Başkonsolosumuz, emlâk itilâfna- mesine tevfikan Türk vatandaş -| larma aid emlâk kendilerine tes lim edilmesi ve tescil için yapıla- cak müracaatların kabul ve neti - celendirilmesi ve vatandaşlarımr za azami teshilât gösterilmesi ve işlerinin çabuk bitirilmesi husu - sunda Suriye Ali komiserliği nez- dinde teşebbüste bulunmuş ve bu teşebbüş hüsni suretle neticelen - miştir. Suriye Âli komiserliği bu te - şebbüsü nazarı dikkate alarak Türk vatandaşlarma aid emlâk hakkında Suriye memurlarına şid detli emir vermiştir. | Bu emre riayet etmiyen emlâk memurları- ——IN öyle meleğe Lâval - Hor plânı ortalığı karıştırıyor HABER — Akşam postası İngiliz gazeteleri: “Samoel For çekilmelidir O yainız Ingilterenin değil bütün dünyanın itimadını kaybetmiştir ,, diyorlar Habeşistan Milletler Cemiyeti asamıblesinin istiyor ve teklifi reddediyor toplanmasını Cenevrede dün toplanan on se- kizler komitesinde Romaya ve Habeşistana verilen İngiliz — Fransız barış plânını Meksika ve İsveç delegeleri şiddetle tenkit e derek petrol ambargosunun tat bikini istemişlerdir. Habeş'stan reddediyor Habeşistan ise İngiliz - Fransız plânmı reddetmiştir. Bu hususta milletler cemiyetine (gönderdiği notada Habeşistan diyor ki: “Milletler cemiyetinin mutaar- rız olarak tesbit etliği ve kendi sine karşı zecri tedbirler tatbikine giriştiği bir devlete bugün milli topraklarımızın yarısını vermemiz! teklif ediliyor. Geride kalan top: raklarımız da kontrol maskesi al. tında gene mütearrız olduğu kabul ve tasdik edilen devlete verilmek isteniyor. Milletler cemiyetine aza olan bir memleket stfatiyle bu teh lifleri kabul edemiyeceğimizi bil- diririz. Biz kabul etsek bile mil: letler cemiyetinin diğer azalarının bunu, reddedecekleri muhakkak try, Habeş notası, bu o tekliflerin milletler cemiyeti misakına uygun olup olmadığı meselesinin tetki- kinin yalnız milletler cemiyetinin! asambilesine ait olduğunu bildir-! mekte ve asambilenin toplantıya! çağırılmasını istemektedir. | Tekliflerin meinl Tekliflerin metni dün Romadr| neşredilmiştir, şöyledir: İ 1 — Toprak mübadelesi. Bu sa- hada İngiltere ve Fransa İtalya ile Habeş hükümetine şu tavsiyelerde bulunmaktadırlar: A — Tigrede İtalya lehine ara | zi fedakârlıklarında bulunmak | Bu fedakârlık şarki Tigreye ait o- lacak ve hudut Mahallenin cenu- bunda bulunan Geva (şehrinden başlıyarak Aksam ile Adua arasın.| dan geçecektir. Aksam Habeşista;| Çekoslavak Cumhurreisi Mazarik Bugün istifa ediyor, yerine kim gelecek Çekoslovakya Mazarik bugün istifa edecektir. Saylavlar (o kurumunun önü - müzdeki hafta içinde top- lanmağa (çağırılması beklen - mektedir. Zira, temel yasaya göre reisicümhurun istifasile seçilmesi arasmdaki müddet azami on be; gündür. Dolaşan rivayetlere göre ya Dış Bakanı Benes, yahut saylav - lar kurulu başkanı veya milli kon. | sav reisi reisicümhur olacaktır. reisicümhuru İ Fransız somalisi hududuna kada" na, Adua da İtalyaya ait olacak! tır, B — Eritre ile Danakil arasında yeni bir hudut çizilecek ve şarki Tigrede Geva nehri mıntakasın. dan ilerliyen çizgi Assab limanına kadar uzatılacaktır. Burada deniz. de Habeşistana bir mahreç verile- cektir. C — Somali ile Ogaden arasın. dada yeni bir hudut çizilecektir. Yeni hudut Gorrahainin yanından geçerek Kenya hududuna dayana- caktır. D — Habeşistana denizde ve! rilecek olan mahreç Assab lima- nında olacaktır. Bu mıntakada, uzanan bir koridor tesis edilecek ve Habeş toprakları denizdeki mahrece bağlanacaktır. İngiliz — Fransız o plânının ikinci kısmı ekonomik inkişaf ve iskân mıntakalarına aittir. Cenubi| Habeşistanda ayrılacak olan bu mıntakada İtalyanların ekonomik inkişafını temin edecek tedbirle” alınacaktır. Ingiliz matbuatınm tenkidi İngilizce Taymis gazetesi sulh projesini şöyle tenkit ederek di- yor ki: “Daba şimdiden sabit olmuştur ki, Pariste tasarlanan müzakere esası ne İtalya, ne de Habeşistan tarafmdan kabul edilebilecek ma-| hiyette değildir. Lavalin teşebbü.| sü akim kalmıştır. İngiliz hükü-! meti tekliflerinin takribi metninin uyandırdığı şiddetli galeyanm bü-| tün şümulünü anlıyamamazlık e demez. İngilterenin müşterek da- yaya gösterdiği müzaheretin ha: fiflemesi dahilde aci bir inkisarı hayal ve infial uyandıracak ve ha riçte İngiliz devlet adamlarınm şerefini ve İngiliz mertliğine olan itimadı yıkacaktır. o Bugünkü ha. reket İngiliz kabinesinin teşebbüsü Cephelerd sükünet hükümfermadır Dün Doğu Afrikadan ancak a- şağıdaki iki telgraf gelmiştir: Roma, 13 — Mareşal Bodogiio telgrafla bildirdiğine göre bütün cephelerde bir değişiklik yoktur. Adisababa, 13 — Kuvvetli bir! Habeş kolu Makallenin şimalinde Deabu yakınında bir İtalyan ka: rakoluna hücum etmiştir. Yed! İtalyan ölmüş, bir çoğu da yaralan. | mıştır. Bir kızılhaç komitesi, (Dessie hastahanesinin O bombardımanı hakkımda Dessie'de tahkikat yap- maktadır. Tahkikat neticesi Ce. nevreye bildirilecektir. e | zum görülürse bu toplantının an- neticesi olsaydı, herhalde bu şekli almazdı. Bu hattı hareket Lava- lin hususi vaziyeti icabatının izini taşıyor. Lavalin kendine mahsu« sebepleri olabilir. Fakat herhalde İngiliz hükümeti Fransız matbua tının mahrem raporları ifşa etme- leriyle çok müşkül © bir vaziyete düşmüştür.,, «Samoei Hor çekilmelidir, Muhalif gazetelerden (o Deyli Herald, İngiliz dış bakanı Samoel Hor'un yalnız İngilterenin değil, bütün dünyanın itimadını kaybet- tiğini yazarak istifa etmösini iste- mektedir. Hattâ birçok hükümet partisi saylavlar bile Hor'un (o çekilmesi lâzrm geldiği düşüncesine saplan- mışlardır. Mevcut haberlere göre İngiliz dış bakanı hükümetten aldığı malümattan daha ileri git miş ve “Kabinede başka bir za: manda reddedeceği böyle bir pro- jeyi istemiye istemiye,, kabul et miştir. ». . Bir habere göre tatilini İsviçre- de geçirmekte olan Dış İşleri Ba kanı Sir Samoel Hoare perşembe günü Avam kamarasında bar'ş plânı hakkında yapılacak münaka şaya iştirak etmek üzere Londra ya gelecektir. Fransız matbuatının tenkidi Aymi teklifler üzerinde Fran- sız gâzetelerinden Populerde Le on Blum şunları yazmaktadır: “Yalnız tecavüzün meşru kılm- ması ve mükâfata mazhar edil. mesile iktifa edilmiyor, mütecaviz şereflere garkediliyor. Ve sulhur| ve harbin sembolü gibi kendisine vaziyetin hâkimi muamelesi yapı yor. Hem de bütün bunlar mus Hhane eri tedbirlerin adaleti ye rine getireceği günün arifesinde yapılıyor. Ne utanılacak şey.. Ne istihza...,, Yunan parlamentosu Yurtu sonu Pek lüzum görülürse açılabilecek Yunanistanda hükümet, askeri itaat ve intizamın istikrarı için Atina ve Yenişehirdeki kolordu kumandanlarını değiştirmiştir. Yunan hükümeti parlâmentoyu henüz açmağa karar vermediğini | ve şayed devletin menfaati için parlâmentonun toplanmasına lü * cak yortudan sonra yapılabilece .İ ğini bildirmiştir. Çocuklar! | Sizin için hazırladığımız bol he-. NM İLKKANUN — 1995 Siyasa Petrol ambargosu tehir ediliyor, niçin? Birkaç gün evvel İngiltere ve Fr3” sa İtalyaya son tekliflerini yapbi2” 15 ler komitesinin dünki toplantıs"! petrol yasağını tehir etmeye tarafi olduklarmı göstererek Italya ile a” laşmaya meylettiklerini ıspat ettiler. İtalyanm petrol ithalâtına devam bilmesi süel faaliyetlerini kolaylaşi” rıyor ve teklifler ise Habeş arazisi” den bazı parçalar vererek onu mü fatlandırıyor, Uluslar Kurumu $© çevesinden kat'iyyen çıkmıy def'atle söyliyen Londra, ve şimdi?” kadar bütün harici emniyet siyasetini Cenevre paktı üzerinne kurmuş old” Zunu iddia eden Fransa acaba İtalyi” yı mütecavizi o mükâfatlandıracak ** küçük devletlerin kurumda olan İf” madını kaybettirecek olan bu teklifi& ri niçin yapmış — bulunuyorlar? He” hangi bir mütecavize karşı mü davranmak ilerde Avrupa sulhü i$i9 tehlikeli olmıyacak mıdır? Zeeri t€ğ" birler tatbik edildikten sonra Cene“ renin pek de oyuncak olmadığını a» lamaya başlayıp kuruma yaklaşma! temayül eden Almanya yanıldığı anlıyarak emperyalist siyasetine Ö” ha büyük bir şevkle atılmıyacak MX dır? Fakat Fransanın bugünkü #iy* seline Alman korkusu dolayısile ce nevreden ziyade askeri ittifaklar hür kim olduğu, ve İngiltere “ideal, istikrarsız bir istikbalden ziyade b günü düşündüğü için İalyayı KA” betmek istememektedirler, o İtalyanm zayıflaması Fransa içi? hakikaten esefle kaydedilecek bir disedir. Alman emperyalizmi istik” met değiştirerek (oşarktan (o cenuö” Avusturyaya doğru genişlemeyi tef * cih ettikten sonra Berlin Romanın © bii düşmanı olmuş, Paris ile Roma s9 gene tabit bir surette biribirine yaf laşmışlardı. Dollfüs'ün katli üzeri" Fransa için felâket olacak (olan » vüsturya — Alman ittihadına Br©” ver geçidindeki Musolini ordusu mâ olmamış mıydı? Habeş çöllerinde K*“ Bı emilen, zayıf bir İtalya Hitlerin A vusturyadaki şanslarmı tehlikeli şi rette attıracaktı. Mağlâp İtalya ayni zaman? Fransanın harp sonundan beri taki? ettiği Avrupa hâkimiyeti | siyaseti” nihayet verdirebilecekti. Çünkü Fra” sa İngiltereden müstakil bir siyas€* ancak İtalya ile birleşerek veya leşmek taahhüdüdile devam ede Kuvvetlenmiş bir Almanya karşı” da sade zayıf bir İtalya ile kalacss olan Paris muvazenenin o Londi eline geçmiş olması üzerine Londr* siyasasına ramolmak mecburiyetini kalacaktı, La “Fimes,, gazetesi bir makalesini? İngiliz — Fransiz tekliflerinin tere için diplomatik bir mağlğbiy*İ olduğunu, ve bunların bütün dünysö ingiltere haysiyet ve namusu" kirleteceğini iddia ediyor. Habeşisti” daki bütün menfaatlerine rağmen, © luslar Kurumuna sadık kalacağı” def'atle tekrar edip küçük devi hâmisi rolünü takınmasına İngiltere niçin mütecavizi mükâfat? dıracak bir siyasaya (avdet ediy0” Bazıları Londranm Stresa cej dönmeyi düşündüğünü — söylüyor!” Fakat günün telgrafları İngiliz #İ yasetinin yeni cereyanını daha zah ediyor. Telgraflardan Mis da istiklâl cereyanının kuvvetlendiği” ni, şimalf Çinde Japon (faaliyeti arttığını öğreniyoruz. İngiltere Jisi” ya İle anlaşıp Mısır ve Uzak şark ye selesini halletmek istiyor, fakat Ul” Jar kurumu vasıtasile uzak şark m lesi daha iyi halledilemez miydi? Nuri MAHMUT, aramesan Atatürkün teşekkürü Ankara 13 (A.A.) — Cumu” Başkanlığı Genel Sekreterliğinde” Altıncı Mili Ekonomi ve tırma haftası münasebetile yurd#” her tarafından gelen ve vatandağ” rın milli ideal için duygu ve he” canlarını bildiren yazılara İ lerini fletmeye Atatürk, & Anadol” Ajansını ödevlemiştir.