26 Haziran 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 11

BİRİSYAN ÇIKTI Asiler havasız bırakı- larak yola getirildiler | Nevyork, 19 Haziran Amerika hapishanelerinde bu- günlerde görülmemiş bir facia ce- reyan etmiştir. Amerika hapishanelerinde ara gıra gecen — hâdiseler, başka ülkelerde olamaz. Ancak bugün patlak veren hâdisenin bir eşine daha Amerikada bile tesadüf e - dilememiştir. Kansas vilâyetindeki Lausing hapishanesi emsali arasında şid - detile tanınmıştır. Bu şiddet, içe” - ride ımzıbatım çok sıkı olmasından değil, fakat mahpusların çok ağır birişte, madenlerde çalışmağa mecbur olmalarından ileri gelmek tedir. Mahpuslar hergün maden kâ - | mürü çıkarmak için gardiyanla - rın nezareti altında takım takım yeraltı kuyularına inerler. Bun - lar öteki maden ameleleri gibi i- pirtolu içkiler, fazla yemekler ve daha başka müsaadelerden isti - fade edemezler ve asıl hâdisenin sebebi budur. Ağır — hizmetlere mahküm olan bu mahpuslar çex- tikleri sefalete bir son vermek için isyana başvurmuşlardır. Mahpus lar, hallerinden birçok defalar ş.- kâyet etmiş olmakla beraber bu - na kimse aldırmamıştı. Dün sabah saat beşte 380 kişi - Hik bir mahpus kafilesi maden ku- yusuna iner inmez — 11 kişi olan gardiyanlarının üstlerine çullan - mışlar, bunların ellerinden silâh - larını almışlardır. Bundan sonra elektrik kablola- rile asansör tellerini parçalamak için koşmuşlar, fakat imdat işare- ti daha öncöden verilmiş bulun - duğu icin bu hareket fayda ver - Mmemiştir. ı Işareti alan hapishane direktörü dişlerine kadar silâhlı ve ellerin - de gözyaşı akıtan bombalar dolu gardiyanları büyük asansöre bin- dirdiği gibi ocağa indirmiştir. Beş gardiyan, âsilerin toplanmış oldu- ğu galerinin ağızına kadar sokul- | muşlardır. İlk sövüp saymalara — rağmen âsiler müzakereye girişmeği kabul | etmişler ve ilerliyen bir gardiyana Gardiyanlar madene inmeğe hazırlanıyorlar ne istediklerini söylemişlerdir. Ancak b>oishane derektörlüğü böyle şartlara falan kulak asma- ğa yanaşmak istememesi,müzakere yi kesmiştir. Bunun — üzerine de mahpuslar kömür vagonlarını çe- ken katırlara x. ahsus kocaman bit yığın samana ateş — vermekle işe başlamışlardır. İdare buna da al- dırmayınca, âsiler aşağıda duman dan boğulmamak için ateşi kendi- leri söndürmeğe mecbur olmuşlar. dır. Gardiyanlar ateş edeceklerini söyleyince âşiler de yanlarında rehin olarak tuttukları 11 memu- ru ilk ateşte kıtır kıtır kesetekle - rini söylemişlerdir. Bu tehdit kar- şısında âsilerin açlıkla amana ge- tirilmesi kararı verilmiştir. An - cak bu isyan uzun zamandanberi hazırlanmıştı. Ve — mahpusların | yanında birkaç hafta yetecek ka. dar erzak vardı. Bu sebeple teh - dit para etmemiştir. Aradan kırk saat geçince bugün sabahleyin saat — dokuzda âsiler yanlarında rehin olarak tuttukları gardiyanlardan ikisini — yukarıya göndermişler, bunlar direktörlü - &e şu dilekleri götürmüşlerdir: 1 — Gıdanm iyileştirilmesi. 2 — Hapishane — direktörünün değiştirilmesi, 3 — Asilere ayrıca hiç bir ceza | ve Fransız hükümeti | Şimdi de kaçmadan evvel Fran- HABER — Akşam Postası Fransa Adeta Geçenlerde Fransada epey de di kodu uyandı-, ran bir hâdise oi- muş, garip fikir. P © ler ileri sürdüğü | —— ve bunların tatbi- P — kine giriştiği için saylavlardan (m e b uslardanı, ! Filiber Bessonun | parlâmento tara- fından - tevkifine karar verilmişti. Fakat mecliste hazır bulunan ve | kendisini müdafa a için söz söyli ( yen Besson, rey- lerin aleyhine çık tığını — anlayınca meclisten — çıkıp kaçmış, bir da- ha ele geçirile- memiştir. Yeni cümhuriyetin Besson şimdi, aşağıdaki yazıda bahsedilen köyde yaşamaktadır kendisini tevkif edememektedir. Paris .- Soir gazetesinin, âdeta istiklâl ilân eden Cizley adlı bu köye gönderdiği bir — muhabiri, bu adamın ve taraftarlarının fi - kirlerini oradaki tetkiklerine da- yanarak şöyle anlatıyor: Fransa ulusal toprakları içine Andorre cümhuriyetini — almıştı. sız parlâmentosunda hiç beklen - miyen müdaheleleri ve tok sözle ri ile nazarı dikkati celbeden sav lav Filiber Bessonun halefi Arşe- nin zoriyle bir küçük mıntaka da- ha Fransızları düşünceye daldır- maktadır. Burası Niverne vilâyetinde Bur - gönyanın sınırlarındaki Cizley federist cümhuriyetidir. Yeni Puy Saylavı Arşe buranın - şar - bayı (belediye başkanı) ve bü - pishane direktörü Mister Warren bu şartların hiçbirisini kabul et - şu tebliğde bulundu:, — Çorba hazırdır. Haydi çıkın da için! Eğer çıkmıyacak olursa- rım, hep boğulursunuz ! Asiler buna cevap verdiler: — ÜÖlünceye kadar dayanaca - ğız ve gardiyanlarınız da bizimle öleceklerdir! Direktör tehdidini yapmağa baş- lamış, çok geçmeden yarı boğul - muş mahkümların bağırıp çığrış - maları işitilmiştir. Bunun üzerine yüzlerine gaz maskelerini gardiyanlar artık halsiz —kalan mahkümları yakalamk için kuyu - ya inmişler, fazla mukavemet gör- | meden âsileri — yakalamışlardır. Şimdi, madeni, işler bir hale koya bilmek için hiç olmazsa üç hafta lâzımdır. Asiler kuyularda büyük istiklâlini cu nakliyatı için bu vasıtaları tavsiye — ediyor. “olacaklarını bildiriyorlardı. Ha - | medikten maada, telefonla âsilere| | nız bütün hava borularını tıka - | || takan | * cumhuriyeti içinde yeni bir cumhuriyet! ilân eden küçük bir köyde kurulan bu " cumhuriyet , buhranı ortadan kaldırmak çaresini bulduğu lddliasında: Herkes maliyet fiati üzerinde eşya satmalıdır! ni (Fransız federist cüııîhuriyı:l - | leri birliği) sistemini icat etmiş olan yeni bir şarbayına malik - tir. Hükümetin aşağıdaki beyan- ; | namesini köyün bütün duvarla . rında okuyabilirsiniz: “Europa vasıtasiyle yerli teci- merler (tüccarlar) ve köylü işçi- | ler size, mal fiyatlarına hiç ol başkanı mühendis Arşe şehirlerde yol tün kuvveti elinde toplamış dik - tatörüdür. Federist cümhuriyeti, — saylav mühendisin siper topları tarafın- dan buyruk altında tutulmakta - dır. İnsan, böyle bir ülkeye gi- rince, damarlarındaki kanın sa - vaş için kaynaşlığını duyuyor. Nitekim #aylav Filiber de Fransa topraklarından kaçmak mecbu - | riyetini hissedince bu yep yeni| cümhuriyete sığınmıştır. Yeni cümhuriyetin — tebaası bahtiyar görünmektedir. Esasen| yeni rejim de onların dileklerini karşılamak için kurulmuştur. 5 * * Bütün soysal kötülükler, hükü metlerin finansal (mali) uygun - suzluklarından doğar. Burada i- se kanuni para ortadan kaldırı!- mış ve yerine (sahte kanuni pa - ra) diye yeni bir vasıta konul - muştur, Cizley köyü “U. R. F. F.,, ya-; mazsa yüzde 30 vergi, — tekâlif, komisyon, faiz kâr ve masraf i- lâve eden büyük mağaza, sendika .ve kooperatiflerden daha ucuz fiyatlar verebilecektir. Asri ve ilmi değiş tokusun (mübadelenin) parası olan Eu- ropa, federe ve federistlerin kul- landıkları fiyatı ile maliyet fiya- tı arasındaki farkı uzlaştıran bir vasıtadır. Federist olanlar mal ve mahsullerini federelere safi ma- liyet fiyatımna satan kişilerdir..,, Cizley nahiyesinin tecimer, zi- raat işçisi, sanatkâr, mal sahiple- ri, hasılı bütün ahalisi federedir- ler. Bunlar yalnız kendi araların da satın alırlar ve mallarını an- cak maliyet fiyatına satarlar. Bu rejim altında Cizleyde ha- yatın gerçekten ucuzladığı tesbit edilmiştir. Mösyö Arşa; maballi bir deneme ile federist sistemi - nin kıymetini ve bunun genel tat biki sayesinde tecimsel buhranın önüne geçilebileceğini isbat et - mek istemiştir. Cizley feder3st cümhuriyetinde bundan başka şaşılacak işler de yapılmıştır. Mühendis Arşe ye- ni bir nakil vasrtasını denemekte dir. Bu, Federatif adı verilmekte olan yumurta biçimindeki tekne- lerdir. Bu tekneleri taşıyacak ka- İın teller ayni zamanda elektrik cereyanını da nakleder. Bu hat- ların inşa masrafı kilometre ba- şına 200,000 franktır, Bu nakil vasıtası kurulmuş ve | işleyen öteki sistemlere benze - Tanınmış tayyare desinatörü yüzbaşı Perseval 2300 millik me- safeyi 17 saatten az bir zamanda gidip gelme uçmuştur. Bu mesafe İngiltere ile Cezayir arasıdır. A- dam sabah kahvaltısını Cezayirde verilmemesi, Asilez bu üç şart altında teslim | zararlar yapmışlar ve birçok yer - leri yakmışladı. akşam çayını Londrada almıştır. | yer üstünü kendine d $ Burada tayyaresiyle görünüyor. | memek içindir. Yer altında tünel ler, yer yüzünde trenler, havada tayyareler işliyor. Yeni cümhuri- yet ise henüz — işlenmemiş olan seçmekte - Bakın Mösyö Arsenin taraftar- larından biri olan Paris belediye | meclisi azası ve F. Bessonun mü- dafii Mösyö M. Sabatier ne di- | yor: Arşenin zaferi üç veçheli bir zaferdir. Bundan 150 yıl — önce, onun prensipleri belki de çılgın- lık sayılırdı. Ancak bugün elde edilen neticeler bizi düşünceye sürüklemektedir. Onun sistemi değiş tokuş!arı (mübadeleyi) hiç şüphesiz ko - laylaştırmakta büyük bir elveriş- Lilik göstermektedir. Federist başkan yeni sınırı o- lan Velayda para — bastırmağı. hudutlara smır kazıkları dikme- ği ve Averniyenin bu çok güzel köşesine seyyahları çekmeği dü- şünmektedir.,,