26 Haziran 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat Ansiklopedisi BüySk bir kütübhaneyi bir arada evinize getiren en faydalı eserdir. Her evde bir tane bulanmak lâzımdır. umhuri Onbirinci yıl sayı: 3 9 9 1 Teigrat ™m^nP adred: cumhuriyet tstanbuı. po«ta kntusn: tstanimi. NO. 248 Çarşamba 2 6 Haziran 1 9 3 5 Teıefon: Basmnharrlr n erl: 22366, Tahrir üeyeti: 24298, îdare n matbaa kumfle Matbaacınk n Neşriyat şirketl, 24299 2429a Hayat Ansiklopedisi 82 nci cüzü çıkti Belediyeler imar Heyeti ile Şehircilik Esasları kurulugor ir kaç hafta Snce, General Isı met İnönü hükumetinin öner gediği (teklif ettiği) önemli bir kanun büyük Kamutayda onaylandı. Ve memleketimizde şehirciliğin ilk olarak temeli atılmış oldu. Türk ulusu için şehirciliğin önemliği Clçülemiyecek kadar büyüktür. Biz, bütün medeniyetleri doğuran kendi ana medeniyetimizi öteki beriki ulusların din ve göreneklerine uyarak ilerletemedikten sonra Osmanlı devrinin son za manlannda artık elle tutulacak bir hale gelen harabhğa, yoksulluğa uğramış bulunuyoruz. Bugünkü kalkmmamızda en büyük amaclardan biri de bu harablıktan, yoksulluktan kurtulmaktır.. Yoksul halimizin en açık tamğı (şahidi) ise gehirlerimizdir. Ingiltere ile Italya dün Habeş meselesini konuştular Iki taraf düşündüklerini söylediler, fakat hiçbir karar verilmedi Konuşmalardan sonra resmî bir tebliğ neşredildi, M. Eden «Bir karar verilmedi, ancak Habeşistanda arazi değisikliği olmıyacaktır» dedi Romada görüşülen diğer meseleler Yeni Yugoslav kabinesi neler yapocak ? Yugoslavyanın dış siyasası değişmiyecek M. Stoyadivoniç «Dış siyasamız, çok şükür iç siyasanın gidişine bağlı değildir» diyor Belgrad 25 (A.A.) Başbakan M. Stoyadinoviç Avala ajansma JU diyevde I bulunmuştur: « Herkesin bildiği lç siyasa hâdi > selerinden çıkan hükumet buhranı, Naib Prens Pol tarafından türlü siyasal kümeler arasında yapılan geniş danış malardan sonra çok şükür sona ermışjtir. Anlaşma ve uzlaşma esası altında îyeni bir hükumet kuruyorum ki bu hü(kumet, yalnız eski hükumeti tutan gruplan değil, ayni zamanda şimdiye kadar hükumetten uzak kalmış olan grup lan da kapsamaktadır. Memleketin yapıcı kuvvetlerinin uzlaşma oyumu yö netinde gittikçe daha fazla iş yapmak isteğinde bulunan hükumet otoritesi bu suretle genişlemektedir. Bunun için yeni kabine bir iş kabinesidir ve her Yeni kabinede S& 09 Deni* Bakant olan Yugotlavyamn en kavvetli tiyata kesin elbirliğine güvenmektedir.» adamlartndan General Zifkooiç Dış siyasasınm, geçen haftaki hâdiseler sebebile hiçbir vakit bahse konu gusu ile bütün diğer devletlerle olan (mevzu) olmadığı tabiidir. Yugoslavya ilgilerimizin içtemliğini genişletmek yonın dış siyasası, çok şükür iç siyasanın lunda hiçbir şeyi savsamıyacağız.» gidişine bağlı değildir. Yeni Yugoslav Başbakanı kimdir? Memleket büyük asığlarını kendile Belgrad 25 (A.A.) Yeni Yugos • rin» yüksek kaygu edinmiş olrmlar lav Başbakanı M. Stoyadinoviç 23 tembu asığları iç siyasa idişinin üstünde muz 1888 de Çaçakta doğmuş, öğrenitutmaktadırlar.» mini (tahsilini) Belgrad ÜniversitesinBundan sonra M. Stoyadinoviç, Yu goslavyanın dost ve bağlaşları, küçük anlaşma ve Balkan anlaşması ile olan sıkı elbirliği siyasasına ve kendisini büyük batı bağlaşı Fransaya bağhyan an'anevî dostluk siyasasına bayrı olmakta devam edeceğini kaydetmiş ve sdzlerinı şu sureUe bitirmiştir: Retmi tebliğ kanundur. Her halde, ona doğru atılmış önemli bir adımdır. Roma 25 (Telsizle) Musolini ile İsmet tnönü hükumeti, bu kanun ile: Mister Eden arasmda bugün yapılan lç îşler Bakanının Başkanlığı altında, konuşmadan sonra şu tebliğ neşredilBaymdırlık ve Ekonnmi. Sağhk Ba miştir: Kanlıkları oruntaklan (mümessilleri) «M. Musolini ile Mister Eden bugün ile îç Îşler Bakanlığı yönetgeri (müste öğleden sonra ikinci defa olarak konuşşan) ve yersel yönetimler (mahallî ida muşlardır. reler), Belediyeler Bankası Direktörü, Bir saat süren bu konuşma esnasmda Ankara Bayındırlık Direktöründen bir (Arhası 9 tmcu tahifede) (Belediyeler imar heyeti) yapıyor. Bu heyet; Belediye kanunu taptanan (tatbik edilen) ve nüfusu on binden yukan olan yerlerin hartalarile ilerideki ba yındırhk plânlarını ve içme suları ile lâğım işlerini artırma, eksiltme kanunu hükümleri çerçevesinde yaptırmak ödeyini (vazifesini) üzerine almıştır. Belediyeler, artık bu kanuna göre bütçelerine bu işler için para koyma ğa zorlanacaklar ve bunun için de Atina ajansı evvelki gün firari Veni(İmar heyeti) nin önergesi ve girişmesi zelosun Ingiliz gazetelerine yeni bir diüzerine paraları bölüye (taksite) bağlı yev verdiğini bildiriyor, Yunan efkân yacaklardır. Kanunun iyi taptanması umumiyesinin bu sözlerin doğruluktan ne için Ankara Bayındırlık Direktörlüğü kadar uzak olduğunu anladığını söylünün örgütü (teşkilâtı) genişletilerek lâ yor, misal olarak diğer gazeteler aldıkzım olan şehirci mimar veya mühen an halde eski Venizelist gazete Elefdisler alınacaktır. tron Vimanm bu diyevi neşretmediğıni Demek ki; bütün anlamile bu kanun memleketimizde şehirciliği kuruyor. Kanunda şehirci, mimar veya mühendis denilmesi bundan sonra şehirler hakkında karar verecek kimselerin elinde bir şehircilik diploması bulunmasmı lüzumlu gösteriyor. Şehirciliğin kurulması da ancak başka memleketlerin gittiği bu yoldan gitmekle olabilecektir. haber veriyordu. Venizelosun tezadlarla ve hakikate uymıyan iddialarla dolu olan bu diyevini Yunan gazetelerinden kısmen alıyoruz. Venizelosun (Mancster Gardiyan» gazetesinin Bari muhabirine verdiği diyev iki kısımdır. Birincisinde isyandan evvelki, ikincîsinde ise sonraki durum mevzuu bahse1 dilmektedir. Venizelos isyandan sonraki durum için ezcümle demiştir ki: Roma 25 (Telsizle) M. Musolini Kocaman güzel Anadolu bu harab şehirlerle dolu değil midir? Kamâlist yö ile îngiliz Bakanı Mister Eden arasınnetimi (idaresi) bu memleketin üzerine daki ikinci konuşma bugün öğleden elini koyduğu vakit yalnız harab şehir sonra saat 17 de başlamış, 18,30 da bitler buldu!.. Ve yabancılardan memle miştir. Bugünkü konuşmaya tngilizleketi kurtardıktan sonra da ilk işi yeni rin Roma elçisi Sir Erik Drummond ile yaşayışımıza, yeni medeniyetimize göre ve Lord Edenle beraber Romaya gelen yeni şehir kurmak oldu... Çıplak ova İngilizlerin Habeşistan işleri mütehasdaki yeşil Ankara şehri ve An sısı da iştirak etmişlerdir. İyi haber alan kaynaklara göre, buka*aya gelirken kimsesiz ovalar daki yeni, küçük köyler bu atıhşa bi günkü görüşmelerde 3 şubat tarihli rer örnektir. Bugün, ihtiyarlamıyan protokolda sayılan meselelerle Stresagenc ruhların ve gözlerini henüz genc da verilen kararlar üzerinde görüşüllik yaşayışmda gezdirenlerin kırık, dö müş, ayni yollarda beraber çalışmanm kük, karanlık ahşab evlerini görmekten bundan sonra da Avrupa sulhu için duyduklan azab ne kadar büyüktür!. faydalı olacağı neticesine varılmıştır. Bundan başka Habeşistan meselesi de Bu duyguda olanlardan hepsinin istediği şey de memleketi bir gün ilkin ba mevzuu bahsolmuş, her iki taraf bu hususta düşündüklerini bildirmişlerdir. yındır (mamur) görmektir. îşte, yeni (Belediyeler imar heyeti) Fakat bu mesele hakkında hiç anlaşkanunu bu isteği yerine getirecek bir maya varılamadığı haber almmıştır. Jİfrikaya giden ttalyan kavvetlerinln M. Mutolini tarafından teftifi de yapmış, Fransa ve İngilterede siyasal ekonomi kurlannı terketmiştir (takib" etmiştir). 1914 te Paşiç kabinesine fi • nans Bakanı olarak girmiş, 1922 de kısa bir ara ile, 1926 ya kadar bu bakanlıkta kalmıştır. Dinarı kurtarmış, durluğunu sağlamış ve «dinarın kurtarıcısı» adını kazanmıştır. Yugoslavyanın ekonomik En iyi arsıulusal anlayış, Avru ve finansal hayatı hakkında birçok eser pa ekonomisinin kalkınması ve hele bü ve betkeler yazmış ve 1920 de Belgrad Roma 25 (A.A.) (Resmî) îtalya Yeni tevkiyat tün uluslar için bu kadar lâzım olan Üniversitesine finansal bilgiler profesöhükumeti Habeşistanda oturan ItalyanParis 25 (Telsizle) Romadan gelen barışın kuvvetlendirilmesi için en fay rü olmuştur. Eski radikal fırkasından lara on gün içinde Habeş toprakların 1 haberlere göre bugün de Napoliden ve dalı bir tarzda süel bir elbirliği kay (Arkan 9 uncu tahifede) dan çıkmalarını emretmiştir. | (Arkan 9 unea tahifede) Italya, Habeşistana yeni bir nota verdi Roma hükumeti tebaasını Habeşistandan çıkarttığını resmen bildiriyor, dün Italyadan Afrikaya yeni kuvvetler sevkedildi Işe Venizelos ta karıştı! Rejim meselesi için «Cumhuriyetçiler cephesi Çaldarisin zannettiğinden çok sağlamdır. Savaşımız daha Sitmedi» diyor Moskova Elçiliği Zekâinin tayini tasdikten çıktı BelediyeEvkaf ihtilâfı Hükumetçe seçilen hakem heyeti, yıllardır sürünen pürüzlü işleri tetkike başlıyor * Ankara 25 (A Belediye ile Evkaf arasındaki ihti bedelleri, 4 İcare işleri. Bu ihtilâfların A.) Moskova bülâflı işleri hal için hükumetçe hakem kısmı azamı yeni Belediye kanunile oryük elçiliğine Di intihab edilen heyetten bir kısmı şeh taya çıkmıştır. yarbekir saylavı Kanun şehir dahilindeki bütün sula rimize gelmiştir. Zekâi Apaydınır rın Belediyeye devredilmesini emret Tokad meb'usu Nazım, eski Adliye atanımı (tayini) Vekili Yusuf Kemal, Kamutay Adliye miştir ve bu sular Belediyeye devredil Cumhur Başkanı , encümeni reisi Münir, eski İktısad Ve miştir. Fakat Belediye bunların vari tarafından onay kili Mustafa Şereften ibaret olan bu datlarını istemekte, Evkaf ise su vak lanmıştır. heyet birkaç güne kadar toplanmağa fiyesi diye bir gelir olmadığmı, bunun Ankara 25 (Te başlıyarak Belediye ve Evkaf murah Evkafın diğer umumî varidatı arasın lefonla) Berut haslarmın da iştiraklerile ihtilâflı me dan elde edildiğini söylemektedir. başkonsolosu Bas seleler hakkında kararını verecektir. Yeni Belediyeler kanununa nazaran ri Rıza, Berlin Belediye ile Evkaf arasındaki ihti mezarhklar şehir dahilinden kaldırı konsolosu Fuad, Zekâi Apaydtn lacak, Belediye şehir haricinde mezarlâflı meseleler bilhassa şunlardır: Londra büyük el 1 Su, 2 Mezarhklar, 3 İstimlâk (Arkan 9 unea tahifede) (Arkan 9 unctr tahifede) ımıltlMinılüiınıiiimııııiHiııııııııııtııııııııııııııııııııııııııınıı imillMIIIHIIIMHHimiMIIIIIIIMIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIM IHIIII IIIIUIIIIUIHMHIHIIMınılinılllMllllllllllllIllllllllllUllllUlllillllllllHlll ı Dünkü fırtına ve yıldırılmar Şehircilik, birçok ilimlerin yardımile örtaya gelmiş bir ilimdir. Bir şehir plânınm yapılmasında topoğrafyacmm, ekonomistin, doktorun, güzel ar bilgicieinin, mühendis, mimarın, tarımcı (zi « Isyanın nasıl bittiğini bilirsiniz. raatçi) nin, hatta tarihçinin fikri olmak Bundan sonra hükumet tarafından çıkaVenizeloa lâzımdır. Bütün bu ilimlerin bir şehir rılan temel yasasına muhalif muvakkal Insan hangi yolsuzluğu sayacağını şaplânma lâzım olduğu kadarmı bilene de emirnameler devri başlamıştır. Istisnaî şınyor. Örfî idare ve sansür altında bo(şehirci) diyorlar. Şimdi artık bir şehir kanunlar ismi verilen bu emirnamelerle Iunan bir memlekette seçime kalkışmaCinin ne kadar şey bilmesi lâzım geldi bir kalemde parlamento fesih ve âyan nın neye benzediğini siz takdir ediniz. ğini düşünebiliriz. Ve bu kanunun ara lâğvedildi. Hükumet dairelerinde, mekEn hafif söylenecek şey seçimin yolsuz re dığı kimseleri bulduğu zaman şehirleri teblerde ve üniversitelerde temelden tashükümsüz olduğudur. mizin bugünkü yaşayışa göre yapıla fiyeler başladı. Divanı harbler 1,180 kişi Yunanistanın temel yasasınm 125 înfcağına da inanabiliriz. İleride on bin aleyhinde hükümler verdiler. Gıyaben ci maddesi temel yasanın nasıl değiştiBüfustan aşağı şehirlerin de bu kanu veyahud vicahen 53 kişi ölüm cezasma rilebileceğini tayin etmiştir. Bu parlamenna gireceğinde şüphe yoktur. çarpıldı. to ile âyan meclislerinin toplanmasile vüŞehircilik ilminde esas; şehrin içinde Çaldaris hükumeti işte bu hava için cude gelen meclisi millide mecmu reyyaşıyanlara bu asır ihtiyaçlanna göre de Yunanistanın temel yasasını da ^eğiş lerin beşte üçü ile olabilir. Çaldaris hübir yaşayış sağlamaktır. Bunun için de tirecek parlamento için seçim yaRtınna kumeti ise bunların hiçbirine ehemmiyet şehirci bütün ileri ilimlerden fayda ya karar verdi. (Arkan 9 uncn aahifede) lanabileceği gibi, diğer taraftan da ta nıııtıııııııııııııııııııııııııııııııııınııııııııııııııııııııııııııııııınıınıııııııııiiMiıııınıııııiHiıııııııuııiMiıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııiııiiiHnı rihi gözönünde tutmak, her ulusun ya biri düzene konulur. cektir!.. şayışma göre düşünmek zaruretindedir Bu soruların cevabını Türk şehirciliŞehircilikte bütün bunlar ayrı ayrı de. ve büyük birer mesele halindedir. Türk ğini kurmak istiyen bu kanuna göre yaBence, Türk ulusunun şehircilikte a şehirciliği nasıl olacaktır?!.. Şehir içe pılacak çalışmalar verecektir. radığı esaslann başında ilkin güvenlik risinde (zonning) denilen bölgecilik yaFakat, bütün mesele şehirciliği kura(emniyet) gelmesi lâzım gelir. Şehirle pılarak işyar mahallesi, hükumet ma cak adımı atmakta idi. Bu adımı gecikrimizin yapılmasmda uçak tehlikesi baş hallesi, esnaf mahallesi gibi kısımlar mı tirmeden attığı içindür ki; İsmet İnönü ta düşünülmelidir. Ondan sonra, sağhk, olacaktır?.. Yoksa tarihte denenmiş hükumetini Türk ulusunun ^rahatı ve «ıdüstri, kültür, tecim, spor durumlan olan bu sistem bırakılarak yaşayışta ilerisi adına alkışlarız. gözönünde tutularak ihtiyaca göre her daha eşit bir sisteme mi doğru gidileALÂETTİN CEMlL i Sağda, yaftarıda ve aşağıda tuların bastığı yollar, solda Nuruosmaniye avlusunda yddırım dtişen ağaç, aşağıda Turan apartımanında yıldınmın diiş tüğü yer ve korkudan bayılan Madam öjeni [Yazısı ikinci sahifemizde]