1 Nisan 1989 Tarihli Commodore Gazetesi Sayfa 66

DİL DİLDEN ÜSTÜNDÜR . ilgisayarınızı amuda kaldırıp harikalar yaratmak düşün- cesiyle herhangi bir AMIĞA dili satın aldıktan sonra bu dilin as- lında AMIĞGA için özel olarak yazıl- mamış olduğunu keşfettiğiniz oldu mu? Elinizdeki bu dil ya başka bir bilgisayarda geliştirilip AMIGA'da çalışacak şekle getirilmişti ya da her bilgisayarda çalışan ve Intution ola- yını önsezi anlamında algılayan Me- ta veya Small C gibi basit bir public- domain dil derleyicisiydi. Eğer siz de buna benzer bir durumla karşılaştıy- sanız bütün AMIGĞGA dillerinin (bazı- larının dökümantasyonu yeni başla- yan veya orta derecedekilerden çok profesyonel kullanıcılara göre yapıl- mış olsa da) bilgisayarın özel yetenek- lerine hitap edecek şekilde yazılma- dığını farketmişsinizdir. AMIGA'daki yüksek düzeyli dille- ri konu alan bu yazıya diller hakkın- da üç temel soru sorarak başlayaca- ğım. Bu soruların yanıtları, dilleri de- gerlendirirken gözönüne aldığım esas noktalar olacak. * Dil, AMIGA'nın ROM Kernel fonksiyonlarına (pencereleri ve me- nüleri açan, makineyi düzenli çalış- tıran vb. rutinler) erişimi ne ölçüde sağlayabiliyor. Sistem çağrılarına ye- terli bir erişim sağlayan bir dil, hemen her tür AMIĞA yazılımı yaratabilir. * Dilin veya bu dilin herhangi bir bilgisayardaki versiyonunun kullanı- mı kolay mı? Hatırlarsanız, program- lama (ki bu oldukça zaman alıcı bir iştir), dili yaratan kimsenin sağladı- Bi bir ortamda yapılmaktadır. Bu noktada sizin dilden beklediğiniz, onun esnek ve epeyce hızlı çalışma- sıdır. Sonuncusu ve kanımca en önemli- si dili öğrenmek ne derece kolay? Öğ- renme eğrisi nedir? Eğer birden çok dilde tecrübe kazanmak istiyor ve se- çimleriniz, yeteri kadar ustalaşmak için yıllarınızı alacak bir çaba gerek- tiriyorsa, sonuçta sınırlı bir tecrübe- ye sahip olursunuz. Burada, derleyiciye karşı çevirici- ci, kod için bellek hacmi ve çalışma hızi en önemli kriterler olarak düşü- nülmemelidir. Bu yazıda bizzat üzer- lerinde çalıştığım dilleri uygunluk, or- tam ve anlaşılabilme açısından ince- ledim. C, AMIĞA'nın orijinal yüksek se- viye geliştirme aracıdır ve AMIGA'- nın işletim sisteminin birçok önemli kısmı C'de yazılmıştır. Her ne kadar Modula-2 şimdi C'ye ciddi bir rakip olduysa da, C hâlâ AMIĞA yazılımı üreticileri arasında en popüler dil ol- ma özelliğini koruyor. C ile makinenezin sahip olduğu bü- tün özellikler elinizin altında; üretti- ği kod pek çok önemli, zaman- dönümlü faaliyetlerin üstesinden ge- lJecek hızda çalışıyor. Bununla birlikte C'de program yazmanın dezavanta- jı, çalışma şeklinin pek kolay anlaşı- labilir olmaması. Metin yerleştirme işlemi tamamen serbest bir şekilde ya- pıliyor ve fonksiyon adlarının çoğu anlaşılır olmaktan uzak. Birçok C programcısı kısa, üstü kapalı değiş- ken adları kullanma alışkanlığına sa- hipler ki, bunları çözümlemeye kal- kan bir kimsenin açık bir ifadeyle karşılaşması çok ender rastlanan bir durum, C adilini öğrenmek bu ve di- ğer nedenlerden ötürü kolay değil, ancak öğrenmek için harcanan eme- Be değdiği tartışılmaz. AMIGĞA'da iki amansız rakip ©€ di- li mevcut: Lattice C ve Manx Aztec C. Her ikisi de AMIGA'yı program- lamak için ihtiyaç duyacağınız dosya- ların tümünü sağlıyorlar, fakat hiç- biri size C'de programlamanın nasıl yapıldığını göstermiyor. Bunun için ayrıca kalın bir referans kitabıyla bir- likte araştırma yapmaya ve diğerle- rinin kodlarına bakmaya gerek duya- bilirsiniz. MANX AZTEC € Eğer C'de yazılım hazırlama fikri sizi ürkütüyorsa, bu dil paketini ilk inceleyişinizde bu korkularınızın ha- fifleyeceğini sanmayın. Her ne kadar eksiksiz gibi görünse de, kullanım kı- lavuzu, içinde kolayca kaybolabilece- ğiniz genişlikte. Çeşitli bölümleri se- peratörler kullanarak gruplamak sık sık kılavuza başvurmak zorunda ka- lan deneyimsiz programcılara kolay- lık sağlayacaktır. Manx sistemi dört farklı “bellek kalıpları” için kod azmanıza imkan tanıyor. Basit olarak, bunlar kodu ve bilgi-alanlarını esnek biçimde kont- rol etmenizle ilgili, Ffakat aynı zaman- da karmaşık olmaları nedeniyle şaşır- maları neden olabiliyorlar. Ancak buna katlanırsanız, çok etkili bir C derleyicisi. Klıvuzda çok sayıda ka- liteli örnek-program dosyası yeralı- yor. Hatta C programlama tekniği konusunda bir bölüm bile var. Programlama tamamen CLI üze- rinde yapılıyor. Tipik bir programla- ma döngüsü şu şekilde olmakta: 1. Gözde metin editörünüz ve C di- li hedef dosyasını (source file) yük- leyin. 67