1 Nisan 1989 Tarihli Commodore Gazetesi Sayfa 46

TARİHE DOĞRU .BİR KAZI AMIĞA'nın kullanıldığı değişik alanlara bir yenisi daha eklendi. Masa Üstü Yayıncılık, Grafik-Video- Animasyon uygulamalarından sonra AMIĞA, arkeoloji dünyasının hizmetinde. Bu yazıda AMIĞA'nın bir Ango-Sakson köyünün ortaya çıkarılmasına nasıl yardım ettiğini okuyacaksınız. 1977'de, İngiltere'nin kuzeydoğu- sunda bir taşocağındaki çalışmalar sı- rasında, birkaç eski Anglo-Sakson mezarı ortaya çıkarıldı. Bundan yıl- lar sonra, çevredeki çiftlik toprakla- rının üzerinden uçakla geçen araştır- macılar, aynı dönemden (MS 6. ve 7. yüzyıl) bir köyün izlerini keşfediyor- lardı. Arkeologlar oldukça heyecanlan- mışlardı, çünkü bu bir mezarlıkla bir- likte bulunan ilk Anglo-Sakson küö- yüydü, Sit, İngiliz tarihinin en az an- laşılabilmiş dönemlerinden birine ye- ni bir ışık tutacak ipuçları verebilirdi. Ancak, sit'in kazı çalışmaları için diğer adıyla -Heslerton Bölgesi Planı- kısıtlı bir program ve ondan daha kı- sıtlı bir bütçe ayrıldı. Bu yüzden İn- giltere'nin geçmişini öğrenmeye çalı- şan bilimadamları, içinde Amiga'nın da bulunduğu en gelişmiş bilgisayar teknolojisini kullanarak sınırlı kay- naklardan en iyi şekilde yararlanmayı düşündüler. Proje yönetmeni Dominic Powles- land sık sık sit alanına giderek elde ettiği bulgular konusunda konferans- lar veriyor. Bu seyahatlerden dönü- şünde sit alanında çekilen ve daha sonra Amiga'da, NewTek'in Digivi- ew programıyla dijitize edilip kata- loglanacak binlerce fotoğraf örneği- ni de yanında getiriyor. Powlesland'- ın konferanslarından birinde duvara yansıyan bir slaytta büyük olasılıkla törensiz defnedilmiş bir ölünün iske- leti göstererek “buna bir iskeletten çok bir bilgi yığını gözüyle bakıyo- rum”' diyor. Gerçekten de bir mezar- dan yaklaşık 200 farklı bilgi elde et- mek mümkün. Arkeolopgların hızlı ve etkili çalış- malarının pek çok nedeni var, Bun- lardan biri araştırılması gereken par- çaların sayısının çok fazla olması. Kazıda halen çoğu kırık çömlek par- çaları ola 1 '0000'den fazla insan ya- pısı eşya bulunmuş durumda, Her parça için araştırmacılar 70-80 arası değişik bilgi kaydediyorlar, Çok sa- yıda düzensiz şekillerdeki hayvan ke- mikleri için kayıt tutulması gereken 100'den fazla alan mevcut,. Son derece yorucu biçimde tutulan kayıtlar, araziyi bir tarayıcı ile ekran- da 1 cm-l0 km arasında değişen uzaklıklardan çekilmiş resimler hali- ne getiren bir yazılım kullanılarak bü- tün siteyi baştan başa yeniden inşa et- me olanağı sağlıyor. Powlesland ba- zı disketler yükleyince bir mezarlığın temsili görüntüsü ekrana geliyor. Bu görüntüde birçok mezarın doğu-batı doğrultusunda yerleştirildiği anlaşıl- makta. Powlesland istisnaları, kişinin öldüğü yılın belli bir zamanı ve bu- nun astronomi ile olan ilgisine bağlı- yor. Sit'in değişik kısımlarının han- gi amaçlar için kullanıldığına dair te- oriler ancak araştırmacıların sit'in planını ekranda çıkarabilirlerse mümkün olabiliyor. Burada uzaklık ilişkilerini ölçüp kaydetmek için bir- takım teknikler kullanılıyor. Sit'de bulunan çömlek parçaları, hayvan kemikleri ve insan yapısı diğer eşya- ların bulundukları zamanki pozis- yonları bir elektronik uzaklık-ölçer 47