1 Ekim 1988 Tarihli Commodore Gazetesi Sayfa 69

dır. Resimlerin ve kabinin hareketleri uçak tipine göre farklılık göstermek- tedir. Zira bir jumbo-jet ile pervane- li uçağın manevraları ve hızları ara- sında büyük farklar vardır. Şu ana kadar olan bölümde uçuş simulatorlarının iki farklı özelliğini gördük: — Gerçekte var olmayan bir orta- mı, çevreyi olabildiğince gerçekçi bir biçimde sunuyor — Temsil ettıklerı aracın (uçak, uzay aracı, araba, denizaltı) hareket- lerini olduğu gibi gerçekleştırıyorlar Bu ikinci özellik yapımcılar yen bir simulator tipi yaratmaya zorladı. Uçak ve helikopter üzerine teknik araştırmalar yapacak olan mühendis- ler bu iki tipi tek bir simulatorda bir- leştirdiler. Sadece bilgisayar progra- mının değiştirilmesiyle sistem istenen araç durumuna geliyordu. Böylece si- mulatorların maliyetleri bir derece azalmış oluyordu. “Simulator yapımında en çok kul- lanılan araç kuşkusuz analog-dijital çeviricilerdir. Burada hemen aklıma sözlükteki “analog hesap makinesi'” sözü gelebilir Bir analog hesap makinesi normal hesap makineleri gibi sayılarla çalış- maz. Bu aletle daha çok ışık hızıyla değişen elektrik akımları ve gerilim- leri ölçülür. Bu şekilde örneğin ara- ba yapımında farklı süratlerde oluşan titreşimler, silindir hacimleri gerçek bir araba yapılmadan denenebilir. Başka bir örnek ise uzaya fırlatı- lacak uyduların test edilmesinde kul- lanılmaktadır. Bir uydunun taşıyıcı roketten ayrılırken oluşan tıtreşımler, yörüngesinde kısa ateşmeler sonu cunda oluşacak degişımler claha amondajdan önce belirlenip gerekli önlemler alınabilir. Uzay çalışmalarının en önemli saf- hası uzay araçlarının test edilmesidir. Fakat bir uydunun yerçekimi olma- yan ve havasız uzay boşluğunda sü- zülüşü dünya üzerinde nasıl sağlana- bilir? Bu sorun çok amaçlı bir simu- lator ile çözüm bulmüuştur. Uydunun her yöndeki hareketi üç ana doğrul- tuda (dikey, yatay ve derinlemesine) bağımsız olarak dönebilen bir maki- ne yardımıyla gerçekleştirilmektedir. Her yöndeki hareket için ayrı bir mo- tor sorumludur ve bir bilgisayar va- sıtasıyla kumanda edilen bu motor- lar yerçekimi olmayan bir ortamı Hareket masası: Yatay, düşey ve derinlemesine hareketle yerçekimsiz bir ortam sağlanmakta