Datalarda Hata Sayın Commodore Yetkilisi, Ben bundan kısa bir süre önce Com- modore bilgisayar aldım. Aşağıdaki so- rularımı cevaplandırabilirseniz mnemnun olurum. 1- Kendi yaptığım data satırlarında OUT OF DATA ERROR hatası ile kar- şılaşmaktayım, bunu nasıl giderebili- rim? 2- Commodore 64'ün Pascal dili var mı? Eğer varsa bunu bilgisayara nasıl girebilirim? 3- Joystick kontrolü hakkında bilgi verirseniz memnun olurum. Faik Erdoğan Sayın Faik Erdoğan, /1) DATA satırları READ komutuy- la birlikte kullanılır. Birlikte kullanılan iki komutun en fazla verdikleri hata mesajı OUT OF DATA'dır. Bunun se- bebi READ komutunu DATA satırla- rında bulunandan fazla veri okumak is- temesidir. Bu hatanın iki sebebi olabi- lir. DATA Satırlarında olmasında ge- rekenden daha az veri yazılmıştır. RE- AD komutu genellikle FOR...NEXT döngüsü içinde kullanılır. Eğer döngü sayısı yanlış ayarlanırsa normalden faz- la veri okunması gerekebilir. Her iki du- rumda da OUT OF DATA hata uyarı- sını alan programcı kendini çok şanslı sayabilir. Çünkü READ ile DATA sa- tırları arasındaki uyumsuzluk eksik veri yüzünden kullanıcıya bildirilmiştir. An- cak bu hatanın tersi durumunda DA- TA Satırlarındaki veriler READ komu- tunun istediğinden fazladır. READ ko- mutu ihtiyacı kadar veri okur ve oku- mayı bırakır. Eğer programınızda baş- ka bir READ / DATA ikilisi varsa RE- AD komutu verileri bir evvelki ikiliye ait DATA Satırlarında kalınan yerden okumaya başlar. Bu durumda bütün veriler birbirine karışacak ve program bu durumu bildirmeyecektir. Böyle bir hata ancak programın mantıksız sonuç- AAA lar vermesinden anlaşılabilir. 12) C-64 bilgisayarınızda PASCAL dilini kullanabilirsiniz. Ancak kaset kullanıcısı iseniz uygulamalarınız sınırlı kalacaktır. Disket kullanıcıları PAS- CAL dilinden tam anlamıyla yararlana- bilirler. Bir PASCAL programı yazmak için ilk olarak PASCAL programını yükleyip çalıştırmanız gerekir. Bundan sonra istediğiniz PASCAL programı yazabilirsiniz. ) Joystick kontrolunu C-64 püf noktalarının ilerki bölümlerinde bula- bileceksiniz. MDE ve BDE Sayın Commodore Dergisi, Ben bir yıllık Commodore'cuyum. Sık sık karşıma çıkan ve beni çaresiz bı- rakan aşağıdaki sorunlarımı çözerseniz çok sevineceğim. 1-27. sayınızdaki Aynalar adlı prog- ramda programı MDE ile giriniz deni- yor. Bu nasil oluyor? 2- Yine aynı dergide POWER PAU- SE 64 programında programı BDE ile yazmamız isteniyor. Bunlar nasıl yazı- lıyor? Başka şekli var mı? Açıklarsanız sevinirim. Hacı Osman Kayıhan Sayın Hacı Osman Kayıhan, Program Döküm Eki'nde yayınlanan programlar kolay okunabilmeleri için türlerine göre BDE veya MDE prog- ramları aracılığı ile yayınlanıyor. BA- SIC diliyle yazılmış olan programların listeleri, BDE (BASIC Dili Editörü) kullanılarak alınıyor. BDE ile alınan program dökümlerinde normalde gra- fik işaretleri ile gösterilen kontrol ka- rakterleri yazı olarak veriliyor. Buna ör- nek olarak, PRINT“DOWN UP BİR TUŞA BASINIZ” satırını verebiliriz. Bundan başka her satırın sonunda parantez içinde yer alan sayı ile o satırı doğru olarak yazıp yaz- V/ madığınızı kontrol edebilirsiniz. Ancak bunun için program yazımı sırasında si- zin de BDE programını kullanmanız ge- rekir. Aynı şekilde Makine Dili prog- ramların yazımını kolaylaştırmak için MDE (Makine Dili Editörü) programı kullanılıyor. Her iki programı da der- gimizin ilk sayılarında bulabilirsiniz. Eğer bu programları kullanmak iste- mezseniz, verilen programları normal halde yazabilirsiniz. Ancak yazdığınızı derhal kontrol edemeyeceğiniz için ha- ta yapma olasılığı çoğalacaktır. BASIC programları yazarken satır sonlarındaki rakamları yazmayın. Bunlar programa dahil değildir, kontrol amacıyla verilir- ler. Makine Dili Programlar Sayın Commodore Dergisi, Benim sorunum Makine Dili Editö- rü ile. Programı yazdıktan sonra kay- dediyorum. Bilgisayarı açıp kapattığım- da yazdığım program çıkmıyor. Şimdi- den teşekkürler. Serhan Kirişler Sayın Serhan Kirişler, Programı gerektiği gibi saklayın. Da- ha sonra programı yüklerken, LOAD“program-ismi””,8,1 komutuyla yükleyin. Bu sayede prog- ram hafızaya saklandığı yerden itibaren yüklenmiş olur. Makine Dili program- ları SYS komutundan sonra gelen baş- langıç adresi ile çalışır. Bu komutu BA- SIC programları çalıştırmada kullandı- ğımız RUN komutuna benzetebiliriz. Makine Dili Programı LIST ederek gö- remezsiniz. Çünkü LIST komutu $0801 adresinde başlayan BASIC programla- rın listesini almak için kullanılır. Ma- kine Dili Programı başka bir adreste yer alacağından sanki hâfızada hiçbir şey yokmuş izlenimi doğar. Eğer Makine Dili Programı'nız $0801 adresinde baş- larsa LIST komutu ekranda anlamsız şekiller verir. 49