GOMMODORE 64'ün İCİ Yeni bir C 64 sahibi, bir sürü elektronik ve bilgisayar terimiyle, ayrıca çözmesi gereken bir sürü sorunla karşı karşıya kalmakta. Nedir bu RAM, ROM, CPU, CIA, SID, VİC bit ve Byte? Bu yazı dizisinde yanıtları bulacaksınız. Şimdi yeni bilgisayarınızın karşı- sındasınız. el kitabını okudunuz, ki- tapta verilen basit BASIC program- larını girdiniz, hatta belki kendiniz de birkaç program yazdınız - ama aslın- da yeni Commodore 64'ünüzü henüz yalnızca dışından, kullanıcı yüzeyin- den tanıyorsunuz. Makinenizin gi- zemli içsel yaşamı henüz sizin için bir bilmece. İçerde neler olduğunu me- rak ediyor musunuz? O zaman sizi bilgisayarınızın derinliklerine doğru götürelim. COMMODORE 64'ÜN KALBİ Commodore 64'ün şüphesiz en önemli parçası, oldukça gösterişsiz, çok bacaklı dört köşe bir böcek gö- - rTüntüsündeki CPU'dur. CPU, İngi- izce' “*Central Processing ÜUnit” (Merkezi İşlem Birimi) sözcüklerinin başharflerinden oluşmakta. Çoğu za- man bilgisayarın bu kalbi, *““mikro işlemci”” olarak da adlandırılıyor. Bu parça olmazsa, bilgisayar yalnızca ölü bir elektronik yığını haline gele- cektir. Commodore 64 çalışırken, CPU'nun içinde olağanüstü hızlı bir tempoyla durmak bilmeyen bir işle- yiş hüküm sürer: Veriler rüzgâr gibi CPU'ya gelir, orada işlenir ve cevap- lar C-64'ün en uzak adreslerine ka- dar yollanır. Ayrıca kayıt sicilleri, he- saplar, toplanma yerleri, yönetimler, haber ağları ve birinin oturup tüm bu Çev: Balaban TOZAN işlemleri saydığı bir büro da CPU'- nun içinde yer alır. Burada işler ha- kikaten çok hızlı ve tabiri caizse çok sıcak yürümektedir, öyle ki, çok da- ha yüksek tempoyla çalışan bazı bü- yük bilgisayarlarda CPU'nun sıvı helyumla soğutulan bir soğuk banyo içinde çalışıyor olduğunu öğrenmek herhalde sizi şaşırtmayacaktır. Bizim CPU'muzda ise bu tür durumlar yok. Üstündeki koruma tabakası kaldırı- lıp bir mikroskopla içine bakıldığın- da, tüm bu mekanizmaların yapısı hayal meyal görülebiliyor. Ayrıca CPU'muz, kendisiyle doğrudan BA- SIC diliyle konuşmaya kalktığımız- da, bizi anlayamıyor. Herşey onun - 0 1 1 Bit 4 Bit 1 nibble eder hç p ll | 8 Bit 1 bayt eder Bir bit ya kapalıdır (0) ya da açıktır (1) C 64'ün belleği evlerle dolu bir cadde gibidir. 24 için, nesne kodu olarak adlandırıla- bilecek özel bir dile çevriliyor. Bu dil, ikili sayı sisteminin anahtar sayıları olan, safır ve birlerden oluşmakta. Eğer bu dili ya da buna yakın bir dili kullanarak CPU”'ya haberleşmeyi de- nerseniz, çılgınca bir çalışma hızının göz kamaştırıcılığıyla karşılaşırsınız. Bu faaliyet, ““Assembler”'le, ya da daha doğru bir söylenişle “*6502- Assembler”'le programlama olarak adlandırılı. Çünkü Commodore 64'ün CPU'su 6526 mikro işlemciler ailesine dahildir. Assembler kavramı yerine Türkçe'de “'makine dili'” kav- ramı bilgisayar terminolojisine yerleş- miş durumda, Tabii ki, CPU'nun olağanüstü ça- lışkanlığı, bazı yardımcıların varlığı olmaksızın düşünülemez, Görevlerin herhangi bir yerden mikro işlemciye getirilmesi ve mikro işlemcinin bun- lara tepkisinin de herhangi bir şekil-