Değişken Bildirimi (Variable Declaration) VAR inch,sant: REAL; Inch ve sant değişkenleri reel sayı olarak bildirdiğinizde, bu değişkenler programımızda istediğiniz sayısal de- ğerleri alacaktır. Bu değişkenlerin ala- bilecekleri değerlere örnek :30.0, 561.578 VAR komutu ile bildirilen değiş- kenlere “VARIABLES' (değişken) de- riz. Değişkenler programda kullanıcı- dan alacağınız veya programın çalış- ması sırasında elde edeceğiniz değer- leri saklamanız için kullanılacaklardır. Değişken bildirimi (variable declara- tion) komutlarında kullanılan stan- dart belirteçler (REAL, CHAR, IN- TEGER) PASCAL'a değişkende ne tip veri saklanacağını belirtirler. RE- AL, CHAR, INTEGER veri tiplerini ileride detaylı olarak anlatacağız. Değişkenlerinize (variables) istedi- ğiniz adları vermekte oldukça serbest- sinizdir. Değişkenlere isim verirken şu kurallara uymak zorundasınız. 1. Bir değişken ismi her zaman bir harfle başlamalıdır. 2. Bir değişkende sadece harfler ve sayılar bulunmalıdır. Değişkeninize PASCAL'da ayrıl- mış kelimelerin (reserved words) birini isim olarak veremezsiniz. Örnek ola- rak aşağıda bazı geçerli olan ve olma- yan değişken isimleri verilmiştir. Geçerli değişken isimleri :İSİM, SOYADI, TARİH Geçersiz değişken isimleri :İSİM, const, VAR, İKİ*ÜÇ Bir değişkenin ismini sınırlayan bir kural olmamasına rağmen bazı PAS- CAL COMPİLILER ''ları sadece ilk se- kiz karakteri kabul ederler. Böyle bir durumda TELEVİZYONI! ile TELE- VİZYON2 gerçekte aynı değişkeni temsil etmektedirler. Bu durumda bu iki ismi aynı programda farklı değiş- kenler olarak bildirmek bir hata me- sajına yolaçacaktır.J Belirteçlerin Sınıflandırılması Aslında ayrılmış kelimeler de (reser- ved words), standart belirteçler de, de- ğişkenler de, belirteçler grubuna gir- mektedir. Bir PASCAL programında- ki bütün belirteçler ya önceden tanırm- lanmış olmalı ya da programcı tara- fından programda tanımlanmalıdır- lar. Ayrılmış kelimeler ve standart be- lirteçler daha önce PASCAL dilinde tanımlanmışlardır. Sizin bu belirteç- leri tekrar tanımlamanız gerekmez. Aşağıda belirteçlerin üç türüne de ör- nekler bulacaksınız. Ayrılmış Kelimeler (Reserved Words) Standart Belirteçler Değişkenler program, var, const, begin, end ınput, output, char santınch, ınch recal,readın,writeln herf, ısım1 Aşağıda şimdiye kadar öğrenmiş ol- duğumuz komutları toplu halde göre- ceğiz. MEHMETURSEL . Program Komutu PROGRAM prog-ismi (INPUT, OUTPUT),; Açıklama :Programın ismi prog-is- mi tarafından belirtilir. Giriş verileri INPUT adlı dosyadan okunacaktır. Çıkış verileri de OUTPUT adlı dos- yaya yazılır. İNPUT ve OUTPUT ön- ceden tanımlanmış belirteçlerdir. Constant (Sabit) Bildirimi CONST sabit — değer; Açıklama :Değer, sabit belirtecine eşitlenmektedir. SABİT belirtecinin içeriğini programdaki herhangi bir ko- mutla kesinlikle değiştirmemelisiniz. Mesela programınızda PI sayısını kul- lanacaksınız, bunu CONST bildirimi- ni kullanarak bir belirtece eşitlemeniz doğru olacaktır. Çünkü bu değer programın bütün çalışma süresi için- de sabit kalmak zorundadır. Variable (Değişken) Bildirimi VAR değişken-listesi :veri tipi; Açıklama :Değişken listesindeki her değişken (belirteç) için hafızada bir yer ayrılmaktadır. Değişken listesin- de değişkenleri birbirlerinden virgül- le ayıracaksınız. Değişken listesinden hemen sonra ““:” işaretini koyarak ve- ri tiplerini (REAL, CHAR, INTE- GER) belirteceksiniz. Programlarınızda sizce anlamı olan değişken isimleri kullanmanız çok önemlidir, çünkü bu tür bir kullanım programınızı anlaşılır yapacaktır. Me- sela MAAŞ bir kişinin ücretini belir- ten bir değişken için çok uygun bir ad olacaktır. Bunun yanısıra aynı değiş- kene S ismini verirseniz bunun bir ki- şinin maaşını temsil ettiğini sizden başka kimse anlamayacaktır. Bundan başka programınıza uzun bir süre son- ra baktığınızda siz de S'ın neyi temsil ettiğini unutabilirsiniz. Değişkenler için kullanacağınız isimlerin uzunluklarında bir kısıtlama yoktur. Fakat üç harften az kullana- rak anlamlı isimler bulmak zor olur. Diğer tarafta eğer bir değişken ismi fazla uzunsa bunu programınızda her kullanmanız gerektiğinde doğru ola- rak yazmanız zor olacaktır. Bu du- rumda değişken isimlerinin uzunluk- ları üç ile on karakter arasında olma- sı doğru olacaktır. Atama Komutu netice :— ifade Açıklama :NETİCE tarafından be- lirlenen değişken, İFADE'deki işlem- lerden elde edilen sonuca eşitlenir. NETİCE'yi taşıyan değişkenin daha evvelki değeri bu ifadenin sonunda