çilebilen, daha sonra da okunan veya değiştirilebilen, 16.000'den fazla farklı cihaza sahip demek- tir. Fakat bu geniş kullanım alanı ve esnekliği, büyük bir sorunu da beraberinde getirir. Bu, ehipin içindeki bağlantı problemidir. Açıkçası tüm hatları gerekli yerle- re düzgün olarak ulaştırıp, arala- ri konirol altında tutmak işin en zor yanıdır. RAM ve işlemci chiplerle ilgili bir diğer sorun da sıcaklıktır. Chip devamlı kendisini besleyen elek- - trik yükünün altında çalışır. Sıfır'ı bir veya bir'i sıfır yapmak için kul- lanılan enerji, sonuçta sıcaklık olarak ortaya çıkar. Bu dönüşüm türn bilgisayar tarihi boyunca cehi- pin boyutları hakkında bir sorun olarak ortaya çıkmıştır. Öyle ki te- orik olarak, kulanıldıkları anda kendi kendilerini eritebilecek kü- çüklükte chipler yapmak müm- kündür. ROM ehipler sıcaklık problemin- den bu kadar çok etkilenmezler. Çünkü üzerlerinde devamlı bir elektrik yükü taşımazlar. Bunun nedeni, değiştirilemez oluşlarıdır. Böylece bu yalnız-okunur bellek- leri aktif tutmak için, üzerlerinde elektrik akımı dolaştırmaya gerek kalmaz. ROM'ların tek farklı tipi vardır ve madalesef bu tip yeni bilgisayar- larda yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. Bu; PRom, başka bir deyişle programlanabilir yalnız- okunur bellektir. Bu belleklerde bazı elemanların değerlerini sile- bilir ve yerine istediğiniz değerleri yazabilirsiniz. Doğal olarak bu iş- lem yeni bir chip dizayn etmekten çok daha kolay ve hızlıdır. Bu ne- denle üreticiler bu tip chipler kul- lanan bilgisayarların üretimine yönelmişlerdir. Sinclair ©L gibi. Commodore Son olarak genel amaçlı bir chip olan ULA'dan söz edece- ğim. Uzuncası Uncommited Logic Array, (İşlenmemiş Mantık Dizisi) olan bu chip, aynı PRom gibi, bil- gisayar üretimcisine kesin bir ser- bestlik verir. Bu serbestlik üretimciye chipi, chipin -dolayısı ile kendisinin- ge- reksinimleri için yeniden prog- ramlama olanağını verir. Bunun yanında ULA PRom'un tersine, pa- ra tasarrufunda ve kullanımı ala- nında tatminkâr bir yolu temsil eder. Bu yol, geleceğe uzanan kuşağın müjdecisidir. Günümü- zün en gelişmiş chiplerinden ba- zıları, hem bellekleri, hem de İş- Jemcileri olan çok amaçlı komp- leks cihazlardır. Başka bir deyişle tamamen birer bilgisayar konu- mundadırlar. O Çev.|Cenk EDEN B İ