1 Ekim 1986 Tarihli Commodore Gazetesi Sayfa 20
olduğu fonksiyondur. Doğaldır ki, bu teknik tüm olası alanlara yaygınlaştırılabilir. Böylece, Pascal veya Modula'daki gibi, kendi- ne özgü veri tiplerini tanımlama ola- nağı ile birlikte, oldukça yüksek bir es- neklik düzeyine erişilebilir. Örneğin, gerektiğinde, komleks sayılar için COMLEX veri tipi tanımlanabilir ve SEYART EELEK FOK ye 6679 işlem karak- terleri “üste yükleme” aracılığıyla bu yeni veri tipinde kullanılabilir. Ada'nın iki kayda değer ek özelliği var: Bunların birincisi, kullanımda büyük kolaylık sağlayan bir olanak, programdaki olağandışı durumları (exceptions) işleyişi kesmeden kontrol altına alabilme. Bu olanak, kural ola- rak, bir programın içinde ortaya çıka- bilecek hata koşullarını (Basic'teki “*TRAP” ya da “ON ERROR” gibi) yakalamaya yarar. Derleyici dillerin- de bu tür bir hata yakalama ve düzelt- me işlemine pek raslanmıyordu, fakat Amerikan Savunma Bakanlığı'nın ge- rekleri bu yöntemi zorunlu kıldı. Bu olmadığı takdirde, kritik bir durum- da, radar istasyonları bir “DIVISION BY ZERO ERROR”' nedeniyle mesaj göndermeyi kesebilirlerdi. v e İLKOKUL Ada'nın ikinci ek özelliği ise, para- lel süreçleri aynı anda yürütebilme ye- teneği (Multitasking). Bu yetenek, be- lirli işlemlerin aynı anda yerine geti- rilebilmesini sağlıyor (tabii ki, bilgi- sayarın birden fazla işlemciyle dona- tılmış olması gerekiyor; aksi takdirde elde edilecek olan bir “sanki-eşzaman- hılık”'tır). Bu da doğal olarak işletim hızında olağanüstü bir artış sağlar, fa- kat hardware harcamalarında da önemli bir külfet getirir. Programlama dillerinde, kabaca ayrılacak olursa, temelden farklı iki çizgi vardır. Bunların biri komut-dilleri, diğeri ise fonksiyonel dillerdir. Komut-dil- lerine, Basic'te dahil olmak üzere, Pascal, Modula, Ada ve C gibi dille- rin yanısıra tüm “klasik'' programla- ma dilleri girer. Bu dillerin tümü, ya- pılarından dolayı az ya da çok, bugün varolan bilgisayarların hardware ör- gütlenmesine dayalıdır (komut almak- komutu yerine getirmek-program gös- tergesini bir sonraki komutun üstüne getirmek). Buna karşılık, fonksiyonel diller tek tek özel komutların yerine getirilmesini talep etmez, yapılar, ta- nımlar ve yeni yapılar oluşturur. commocadore KİNG Bu dillerin temsilcileri olarak, ör- neğin Lisp (listeleri işlemeye yarıyor), Snobol (sembollerle canlandırma yap- makta kullanılıyor) ve üniversiteler dı- şında hiç tanınmayan bir sürü küçük, özel dil sayılabilir. Bu dil grubunun en çok tanınan temsilcisi, Lisp. Bu dil, acemiler açı- sından ilk bakışta, açılan ve kapanan bir sürü parantezden ve bazen de bun- ların arasında bulunan bazı simgeler- den oluşuyor. Bunun nedeni, Lisp'in fonksiyonel yapısı. Lisp'te, komutlar yerine, en ilkel elemanlardan son de- rece karmaşık yapılar oluşturabilen fonksiyonlar var. Başlangıç noktası daima, en küçük Lisp yapısı olan atomdur. Bu klavye üzerinden bir bil- gisayara girilebilen her şey, bir atom olabilir. (ATOM ELMA) ile, ELMA adlı bir “NESNE” tanımlanır; bu nes- nenin herhangi başka bir veriyle ne iç- sel bir yapısı, ne de ilişkisi vardır. Di- ğer verilerle sahip olacağı bu ilişkiler, ancak daha sonra fonksiyonlarla ta- nımlanır. Lisp'in (List Processing Language) en temel öğgesi, listeler oluş- turabilme yeteneğidir. Liste, ögelerin düzenlenmiş bir dökümüdür. Bu öge- ler en basitinden atomlar olabilir, ama LİMİTED'den e ORTAOKUL e LİSE e ANADOLU LİSELERİ e ÜNİVERSİTE * HAZIRLIK 500 $- KİNG LTD. ŞTİ. 20 ÖĞRENCİLERE Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı ilk, orta, giler Üniteleri. lise ve kolejlere hazırlık müfredat programına gö- re hazırlanmış, ve Commodore 64'e uygulanmış İngilizce, Matematik, Fizik, Kimya ve Sosyal Bil- Artık evinizde kendi kendinize üniteleri işleye- cek, bilgisayarınız ile derslerinize daha iyi çalış- ma imkanı bulacaksınız. TOPTAN SİPARİŞ KABUL EDİLİR PROGRAMLAR POSTA ÖDEMELİ GÖNDERİLİR. tel:1616587 aa CON İDCCE BEŞİKTAŞ IHLAMURDERE CAD. YENİLİK SOK. 19/A İSTANBUL
