1 Ekim 1986 Tarihli Commodore Gazetesi Sayfa 13

mak istediğiniz işi yapabilmesi İçin verdiğiniz bir dizi komuttan ibarettir. Her BASIC programı sa- tırlardan oluşur. Her satırın ise bir satır numarası ve bir İfadeden oluşan iki bölümü vardır. Satır numaraları azami dört ba- samak olabilir (bazı BASIC lehçe- lerinde bu sayı 5'e çıkabilir). Satır numaraları tamsayı olmak zorun- dadır ve önlerine (4) ya da (—) işaretleri alamazlar, Her ifade genellikle bilgisayara belli bir işi yapmasını bildiren bir komut içerir. Diğer bütün prog- ramlama: dillerinde olduğu gibi BASIC'te de komutların yazılması bazı katı kurallara bağlıdır. Bu| rallara uymadığınız takdirde, bil- gisayar sistemi şikâye' edecek ve size bir hata mesajı verecektir. BASIC programlarındaki komut- lar satır satır yerine getirilir ve her programın son satırının END ko- mutunu İçermesi gerekir. END İn- gilizce'de “son” kelimesinin karşı- lığıdır ve artık programda başka satır kalmadığını bildirir. Bir satır girmek için, satırı yazdık- tan sonra klavyedeki RETURN tu- şuna basmanız gerekir. Bilgisa- yar, ancak bu tuşa basıldıktan sonra yazılmış olan satırı belleği- ne kaydeder. Siz satırları sırayla girmemiş dahi olsanız, satırlar bel- lekte numara sıralarıncı göre de- retilmiştir. Yapılacak matematik hesaplar, fiziksel büyüklüklerle olan benzerlikler yoluyla çözülür. Örneğin hesap cetveli benzeştir- meli bir aygıttır. çünkü işlemlerin sonucunu uzunluklarla benzeştire- rek bulur. Bu çeşit makinelerde, bir işlemin sonucu, iİlgili fizik ka- nunlarından yararlanılarak he- saplaniır. Bu yüzden, her işlem tü- rü kendi ihtiyaçlarına uygun bir devreye ihtiyaç duyar. Bu maki- nelerin kullanımı tümüyle bilimsel çalışmalarla sınırlıdır. Sayısal Bilgisayarlar Bizim özellikle üzerinde duraca- ğimiz günümüzün elektronik bilgi- sayarları bu türdendir. Ancak, söyleyeceklerimizin çoğu, eski mekanik ve hidrolik bilgisayarlar için de geçerlidir. Elektronik bilgi- sayar, bütün işlemlerini elektronik devreler sayesinde gerçekleştiren bir bilgisayardır. bilgisayarın elektronik devrele- ri iki çeşit olabilir: - Sayısal devreler - Benzeştirmeli devreler Sayısal bir devre yalnızca iki du- rum fanır: Sinyalin varolması - VAR (ON) Sinyalin olmaması - YOK (OFF) Oysa benzeştirmeli (anaıfog) devre, sinyalin varlığı ve yokluğu- nun yanında, diğerine de ölçebi- lir. Fotoğraf filmi, sinyalle (Çışıkla) doğru orantılı bir ürün (fotoğraf) üreftiğine göre, benzeştirmeli bir aygittir. Bir düğme ise sayısal bir aygıt- tır, çünkü yalnızca açık ve kapalı olma olasılığı vardır. Birradoy, bir televizyon, bir müzik seti, hep benzeştirmeli aygıtlardır. çünkü aldıkları sinyalle orantılı olarak görünlü ve ses üretirler. Bir bilgisayar aşağıdaki işleri ye- rine getirebilir: - İki veri İşyerinde işlem yapılma- 1 - İki verinin kıyaslanarak birinin seçilmesi - Verilerin taşınma ve beHenme leri Temel işlevlerinin sayısı bu ka- dar az olmakla birlikte, çeşitli bir- leşmeler yardımıyla, bilgisayar, mümkün bütün işlemleri yapabi- lir. O polanırlar. Bunun gerçekten böy- le olduğunu görmek için LIST ko- mufunu kullanmanız gerekir. Bir BASIC komutu değil bir sistem ko- mufu olan LİST, “programın dökü- münü ver” anlamına gelir vey programın, bellekte saklanmış ol- ! duğu şekliyle ekranda görünme- ' sini sağlaır. BASIC'e Giriş Şimdi artık genel ilkeleri bir ya- na bırakıp, doğrüudan somut ör- nekler üzerinde BASIC öğrenme- ye başlayabiliriz. İlk örnek olarak, daha önce sözünü ettiğimiz Pita- gor teoremine bir göz atalım. Ha- tırlanacağı gibi, problemin çözü- lebilmesi için makineye şu komut- ların verilmesi gerekiyordu: “İlk kenarın değerini al ve karesini hesapla (8?)”; “İkinci kenarın değerini al ve hesapla (47)”; “Bu iki kareyi topla (64-- 16)”; “Çıkan sonucun karekökünü al ( 80)”; “Bana cevabı ver (8.9)”; Örneğimizdeki üçgenin kenar- larının 8 ve 4 cm. olduğunu göz- önünde bulundurarak, bu komut- ları doğrudan doğruya BASIC'e çevirebiliriz: Önce kullandığımız özel işaret- ler üzerinde duralım. ( ) işaret genel olarak “üst alma” fonksiyo- nunu gösterir. Örneğin bir sayının kübünü almak da şu şekilde gös- terilecektir: ( 3) SAR İse “karekökünü al” komu- tudüur. PRİNT ise, bilgisayarın bizi sonuçtan haberdar etmesini sağ- lamak üzere kullandığımız komut- tur. Bu, ilerde uzun uzun üzerinde duracağımız Giriş/Çıkış komutları (6/Ç komutları) içerisinde en ba- sit olanıdır. Bu durumda PRINT ko- mufunu vermeseydik, bilgisayar sonucu hesaplayacak, ancak so- nucun çıkışını bize veremeyecek- ti. Ancak dikkatli okurlarımız, bu praogramda bilgisayardan sade- ce bir hesap makinesi olarak ya- rarlandığımızı farkedeceklerdir. Çünkü her yeni problem için bu İki satırlık programı, değerleri de- giştirerek yeni baştan yazmamız gerekecek. Başka bir deyişle, bu —..0 CON odore ——— 13