tobilgisayarlar boyutları birkaç santi- metre olan çok küçük işleyiciler olup, işlem hızları mini ve büyük bilgisayar- lara oranla nispeten düşük ve iş ya- pabilme yetenekleri kısıtlı olmakla be- raber 1973 yılından itibaren gittikçe artan bir sayıda bürolarda kullanıl- maktadır. Bu özelliğinden kaynakla- narak bunlara "İş Bilgisayarları” da denilmektedir. İş Bilgisayarlarında standard tiple- tin oluşması ve standard işletim siste- mi (MS-DOS) kullanılması ile pazar mü- cadelesi ayrı bir cephede yer almak- tadır: YAZILIM CEPHESİ. Gerekli prog- ram olmadan bir bilgisayarın hiçbir işe yaramayacağı ve bunların hepsi- nin de kullanıcılar tarafından hazırla- namayacağı düşünüldüğünde, yazı- lim ihtiyacı gündeme gelmektedir. Yazılım Nasıl Olmalıdır? Hesaplama ve kocaman denklem- ler bir zamanlar bir grup programcı- nın uğraştığı bir alandı. Program öy- lesine karmaşık ve esrarlı bir örtüye bürünmüştü ki, uzman olmayan kişile- rin bunları anlaması ve denetleyebil- mesi imkânsız görünmekteydi. Ancak nispeten ekonomik olmalarına karşın çok güçlü olan mikrobilgisayarlar, tüm bu kuralları değiştirdi. Şimdi bu alanda milyonlarca kişi bil gisayar kullanıyor. Yeni kullanıcılar, bı- rakın gerekli yazılı komutları ezberle- meyi, bir el kitabını bile okumaya ya- naşmamaktadırlar. İşte, bilgisayarla- TI ilk defa ekran başına geçenler için daha kolay kullanılabilir hale getir- mek için yazılımın aşağıdaki unsurla- rı İçermesi, bilgisayarın daha yaygın hale dönüştürülmesini sağlayabilir. İnsan-Makine Diyaloğu Bir insanın bilgisayarı kullanırken gerekli olan komutların asgariye indirilmesi, standart komutların oluşturulması ve ezbere dayanmayan bir kullanım kolaylığı sağlanması, oldukça önemli bir boyuttur. Ekranda kullanım kılavuzu (On Line Help) olmalı, kullanıcı her aşamada sayfa karıştırmak zorunda bırakılmamalıdır. Emniyet Kullanıcı büyük bir ihtimalle ilk kez bilgisayar kullanmaktadır. Ekran dizaynı oldukça rahat olmalı, kullanım hatasına karşı program korunmu olmalı, böylelikle kullanıcı yanlış yaprna korkusundan kurtarılmalıdır. Kısacası program kullanıcının yapabileceği sonsuz hata türlerine karşı emniyetli olmalıdır. Kontrol Programlardaki veriler birbirleri ile ilişkili olduğundan her türlü veri girişinde iç kontrol mekanızması olmalıdır. Örneğin: Muhasebede 12. ay fişleri girildiğinde yevmiye fiş tarihi 12. ay olarak saptanmalı, aksi takdirde, program, Özgün Yanlış Mesajları Sistemi Program hataları kendine has yanlış mesajları sistemi ile kullanıcıya aksettirmelidir. Elektrik Kesintisine Karşı Güvenlik Türkiye'de kullanılmakta olan yazılım paketlerirtleki diğer önemli unsurlardan biri, Türkiye'nin ekonomik ve yapısal şartlarına uygunluğudur. Örneğin: Sik sık elektrik kesintisi olan ülkemizde programların elektrik kesintisine karşı emniyet ile donatılmış Ki £ A YS L L LA L İsim-Adres - B A li T a l .6 Üa ı Hevcut Siparişi y Te LAİ SA ee M Fiş — Teh. İR. Ye Syf. St.Teh, M E ee : 2 ) ..—â;— T e : kullanıcıyı uyarmalıdır. Veya fiş toplamında borç/alacak eşitlenmiyorsa yine uyarı sinyali çalmalıdır. Esneklik Programlar firma bünyesine mümkün olduğunca adapte edilebilecek esnek bir yapıya sahip olmalıdır. Örneğin: Hesap planı yaratılması, ekran düzeltme imkânları, rapor tasarımı vs. Gizlilik Özellikle muhasebe paketleri azami gizlilik gerektirir. Ancak bu gizliliğin kullanıcının kullanım kolaylığını etkilememesi gerekir. f 4 $ £ olmaması düşünülemez. Elektrik kesintilerinin veri ve/veya program dosyalarında tahribat yaptığı düşünülürse bunu önleyici tedbirlerin alınmamasının oldukça büyük boyutlarda yanıltıcı rakamlara yolaçabileceği ve dolayısıyla sisteme güveni sarsacağı düşünülmelidir. Bir Yazılım Krizine Doğru Türkiye'de 1983'ten itibaren hızla gelişmeye başlayan bilgisayar sektö- rü 41985te daha da büyümüştür. Olumlu noktalar olarak, kamu sektö-