Bir Bilgi Dosyalama Sistemi Nasıl Yaratılır? Selim TUVİ Progromlomoycı başlamadan önce bilgi saklama sorunlarını çö- zümlemek her zaman İiçin iyi bir fikirdir. Bu yazı, Commodore'un çeşitli tiplerinin yanısıra birçok bilgisayarda bir bilgi dosyalama sistemi yazmanıza yardımcı olacaktır. Disk sürücünüzün bilgi saklama so- runlarınızı çözmede ne kadar yardım- cı olacağını hiç düşündünüz mü? Bü- tün adres kartlarınız, yemek tarifleriniz, envanteriniz ve hesaplarınız bir düzen içine girecek ve sizi bir daha sıkıntıya sokmayacaktır. Evet bu mümkündür, ancak sorunu tatmin edici bir şekilde çözümleyebilmek için, hakkında biraz düşünmemiz gerekir. Tabii ki piyasada bulunan ticari veri tabanı sistemleri işinizi görebilir, fakat bu sistemlerin hiç kullanmayacağınız özellikleri için para harcamadan ön- ce bu sistemler hakkında belirli şeyleri bilmekte yarar vardır. Ayrıca tüm istediklerinizi yapacak bir veri tabanı (database) programı yazmak hiç de imkansız değildir. Önemli olan planlamayı yapabil- mektir. Eğer programlamayı seviyor- sanız. ihtiyaçlarınızı karşılayacak bir sistemi rahatlıkla gerçekleştirebilirsiniz ve bu sistem gerektiğinde değişiklik yapmanızı sağlayacak kadar iyi bir sistem olacaktır. Plan yaparken akıl- da tutulması gereken şey şudür: Bilgi girişi için ne kadar çok zaman harcar- sanız tekrar baştan başlamak için o kadar isteksiz olursunuz. Bu nedenle planlama-nızı ileriyi düşünerek yapın. Size bir tavsiye daha: Otomasyon her zaman en iyi çözüm yolu değildir. Örneğin yemek tarifi dosyanız birkaç başlık altında toplanıyorsa (salatalar, tatlılar, etler, vs.) ve her kesimde sa- dece 30 kadar tarif kartı var ise, iste- diğiniz tarifi kartlardan bulmak daha kolay gelecektir. Şu gerçeği de unut- mamak gerekir: "Eğer bir sistem çalı- şiyorsa, değiştirmeniz, için hiçbir ne- den yoktur.” Amaçlarınızı Belirleyin İlk adım istediklerinizi içeren bir lis- te hazırlamaktır. Bu listeye, veri taba- nı programı iİle olan karşılıklı iletişimi- niz süresince, programdan neler bek- lediğinizi yazmalısınız. Bilgisayarı aç- tınız, disketinizi yerleştirdiniz, peki son- ra? Uzun bir liste çıktısı mı istiyorsunuz (adres etiketleri gibi) ya da samanlıkta iğne arar gibi tam istediğiniz bilgileri içeren bir kayıt mı bulacaksınız? Bu se- naryoları farklı günlerde birkaç defa yazmak yararlıdır. Dikkate alınması gerekli şeylerden biri de esnekliktir. İki ayrı şık ile karşı karşıya geldiğinizde her zaman size gelecekte en büyük esnekliği sağla- yacak olanı seçin. Tabii ki seçenekle- rimizin çoğu bilgi donatım, işletim sis- temi gibi faktörlerin gerektirdiği ihti- yaçlar tarafından belirlenmektedir. Fakat esneklik sürekli aklınızda olma- lldır. Bu, sistemimizin tüm özelliklerini et- kileyecektir. Saklamak istediğiniz ka- yıt sayısı, her birindeki bilginin miktarı, kayıtlara ulaşmak için kullanılacak “anahtarlar” gibi. Soyadına göre sıralanmış bir adres dosyasının anahtarı her girişin soyadı olmalıdır. Anahtar ekranı ve sırala- mayı hızlandırdığı gibi yeni bilgilerin uygun sırada girebilmesini de sağlar. Bilgi dosyalama sistemlerinde önemli olan şey kayıtların girişi ve eri- şiminin yüzlerce defa yapıldığıdır. Program içindeki ufak bir eksiklik ara- da sırada karşılaşıldığında o kadar önemli görünmeyebilir, fakat bir bilgi giriş veya erişim işleminde bütün sis- tem atıl kalabilir. Bu yüzden kullanıcı- ya kolaylık sağlamak sistem tasarımın- da çok önemli bir yer tutar. LKAYIT A — | kayır2 | kayır 3 &. Sıradüzensel dosyalama (Seguential) (KAYIT A ; boş — |kayır 2 a Rölatif Dosya | KAYITA — |KayIT 2 İkavyır3 — x 1 A A İ İ Tablo, IL ! Adres 1 Hibrid Dosya ; Adres 2 * Üç tür dosya. Kayıt 1 Kayıt 2'nin yarısı uzunluğunda gösterilmiştir. — Adifes 3 GN commodore