25 Kasım 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Sahife 2 25 Tegrinisani 1937. Dün Geceki ve Bu Sahahki Haberler Amerikada herkes masrafını kısmağa başladı Iktisadi vaziyet fenalaşmakta devam ediyor bütçe açığı 700 milyonu buldu Vaşington 24 — İktisadi vaziyet fenalaşmakta devam ediyor, İşler git- tikçe azalmaktadır. Birçok sanayi er- babı, tacirler işçilerine yol vermişler ve Iş saatlerini azallmışlardır. Her- kes masrafını kısmaktadır. Borsada B. Rooseveltin «New Deal» denilen ye- ni sistemine göre takib edilen siyase- tin akim kaldığı söyleniyor. 'Efkârı umumiye B. Rooseveltin şim- di iş adamlarile birlikte çalışmağı te- mine uğraşmakta haklı olduğu müta- lâasındadır. Beyaz saray mahafilinde B. Rooseveltin büyük, küçük serma- yeye düşman olduğu iddiası reddedii- mektedir. Maamafih B. Roosevelt esas prensipini terketmiyecek, 932 sene- sindeki içtimai selaletlerin tekerrür etmesine meydan vermiyöcektir. teşrinde 700,946,000 dolara baliğ ol- muş ve binaenaleyh B. Rooseveltin tahminini beş milyon aşmış olduğunu maliyeci- ler, bu açığın "artmıyacağını, çünkü sene nihayetinden evvel birçok vergi- ler tahsil olunacağını ümid etmekte- dirler, Paris borsasında vaziyet Paris 24 (A.A) — Dün esham bor- celse sonunda salâh bulmağa yüz tut- muştur. Borsa ve piyasamızda alâka Amerikada baş gösterdiğini dün yazdığımız iktisadi buhran her taraf- ta büyük bir alâka ile karşılanmıştır. Buhran şimdilik pek tehlikeli gür memektedir. Maamafih gelen telgraf- Isr, Avrupa borsalarında Amerikada- ki vaziyetin büyük bir alâka ile takib edildiğini bildirmektedir. Yine bü tel- graflardan arılaşıldığına göre, muhte- Mf yabancı döviz kıymetlerinde mü- him tebeddüller göze çarpmamış ol- makla beraber Avrupa borseları bir tereddüd devresine girmiştir. Buhran haberleri İstabul borsasın- da da alâka uyandımıştır. Dün ya bancı dövizlerde bir değişme görül memiştir, Buna mukabil Türk borcu tahvilleri gerilemiştir. Kuponların ödenmesine başlanmak üzere olduğu için dün sabah bir gün evvelden 10-20 kuruş arasında daha yüksek olmak Üzere 14,95 liradan ilk fiati alan Üni- türk saat 11 den sonra bir miktar dü- şerek 14/72,5 liradan muamele gör- meğe başlamış ve nihayet 14,75 lirada kapanmıştır. Buna mukabil Türk borcu tahvil- leri Pariste dün bir gün evvelden bir frank kadar daha yüksek olmak üze- re 272 frank alıcı bulmuştur. Yerın- dan itibaren ödenmesine başlanacak olan kuponların kaç kuruştan ödene- ceği hakkında henüz Ankaradan bir emir gelmemiş olmakla beraber yapı- lan tahminler 79 kuruş üzerinden t0s- viye edileceği şeklindedir. Kampanadan telâşa /Balkan antantı bankaları üşen yolcu 'Trenine yetişmek isterken mukabil taraftan gelen diğer trenin altında parçalanıp öldü İzmit 24 (Telefonla) — Bugün sa- at 1530 da İstanbuldan kalkan An- kara muhtelit treni yolcularından Ol- tuju Mustafa oğlu Abdullah adında 20 yaşlarında bir genç su içmek üzere trenden inmiş ve biraz ilerideki çeş- meye gitmiştir. Tam bu sirada kam- pana çalınmış, Abdullah hattın öbür tarafına geçerek vagonuna girmek is- temiş ise de, telâştan Ankaradan ge- len 'Toros ekspresini o görememiştir. Zavallı Abdullah Toros ekspresi lo- komotifinin altında kalmış ve parça- lanarak derhal ölmüştür. 'Tahkikat neticesinde Abdullahın, trenini kaçırmamak üzere telâşla koş- tuğü sırada mukabil taraftan gelen ikinci treni göremiyerek lokomotifin altında ezildiği anlaşılmıştır. Abdul- lah kereste bıçkı makinesi ustasıdır. ve Adapazarma çalışmağa gidiyordu. Filistinde vaziyet Bir tahrikçi asılarak idama mahküm edildi Hayfa 24 Gi) — ik gün evvel tevkif edilmiş olan Cenin havalisinin tanınmış tehrikâtcılarından şeliy Fer- han Sadi yeni Filistin askeri mahke- mesinin ilk celsesinde asılarak idama mahküm edilmiştir. Kudüs 24 (A.A) — Yüksek komiser Lord Wanchope Portsüid'den hava #olu ile buraya gelmiş, derhal vazife- #ine başlamıştır. Japonya Salamankayı bugünden itibaren tanınacak Tokyo 24 (A:A.) —D.N. B. mümes- gilinin iyi haber alan Japon mahati- inden öğrendiğine göre, Japon ht- kümeti Salamanka hükümetini, Al maya - Japonya antikomünist pakti- nın yıldönümü günü olan yarn 25 çe YİN. ni ME direktörleri Toplantılara nihayet verildi ve tam anlaşma olduğu neticesine varıldı Ankara 24 (Telefonla) — Balkan antantı memleketlerini merkez ban- kaları direktörleri toplantılarını bi- tirmişlerdir. Konferansın bütün me- saisinde, para ve ekonomi terakkisi- nin tarsininde dostça anlayış ve Sa- mimiyet müşahede edilmiştir. Mezkür bankalar kendi memleket- leri arasında mevcud klering anlaş- malarını, kendi ekonomilerinin hu- susi şartlarını hesaba katarak daha Mberal bir tarzda düzeltmek imkân- larını da tedkik edeceklerdir. Devlet ormanlarından köylü- lerin intifa hakkı kanunu Ankara 24 (Telefonla) — Devlet ormanlarından köylülerin intifa hak- kı kanununa ek kanun lâyihasının ge- ri verilmesi hükümetçe Meclisten is- tenmiştir. ingiliz hazine müsteşarı Ankara Ingiliz sefaretinde bir ziyafet verildi Ankara 25 ÇTelefonla) — İngiliz hazine müsteşarı B. Waley refakatin- de B. Nikson olduğu halde bugün İş Bankası ve Eti Bank umum müdürie- rini, Maliye Vekâleti nakid işleri u- mum müdürünü ziyaret etmiştir. Dün akşam İngiltere hazine müsteşarı ve arkadaşları şerefine İn- giltere büyük elçiliğinde bir ziyafet verilmiştir. Bu ziyafette Ankaradaki resmi ve hususi bir çok güzide davet- Tiler bulunmuşlardır. Sayın misafirlerimizin büğün Baş- bakan B. Celâl Bayar tarafından kabul edileceği de haber alınmıştır. Ankara konservatuarı piyano muallimi Ankara 24 (Telefonla) — Viyana yüksek musiki akademisi profesözle- rinden piyanist Çaçkes Ankara kons servatuarı piyano muallimliğine ta- yi pi Hull Arlamaya ge. GÜNÜN HADİSELERİ Fransadaki hâdiseler Pransada gizli atlâhlar, bombalar, cep- haneler keşfedildi. Bunlar, rejime karşı #ulkasd yapanların hazırlıkları imiş, 1870 Prusya muharebesindeki mağlübi- yellen kısa bir müddet sonra, Fransadı Üçüncü cumhuriyet kurulmuş ve memle- ketin en büyük adamlarını bu rejim ye- tüştirmiş, en feyizli günlerini bu rejim ya- şatmıştır. Üçüncü cumhuriyet, Fransayı mağlüp. perişan bir halde almış, 1913 galip memleketi halime sokmuştur. Mİ i n Alzas - Lorem'in İstir- emeller meyanında, yine bu rejim tahaxkuk ettirmiştir. ia doğru İse, eski k Mik kurmak istiyen de Larogue" sati mestureden çirkin şekil aldığı da meydana çıkarak büsbütün iti- barı düştü. Ko e muvaffak olan hükü- met, fırsattan iatlfade ederek faşist terti- bi teşekkülleri büsbütün baltalamak mu tutup cumhuriyet vw Yransada dahr ziyade kı bigi görünüyor. ... Amerikadaki buhran Ufukta kara bulutlar görünü na geleceği anlaşılır, pancurlar, ler kapatılır. ye e m fil yakalar. Amerikada buhran belirdiği haberi de böyle keyif kaçıracak bir hava- distir. Zira, 1920 tecrübesi meydanda: Kriz, Atlantiğin öle tarafından çıkarak bütün dünyayı kapladı. Bu meyanda biz de ax sıkıntı çekmedik. Zira Amerikaya ve diğer sıkıntalı memleketlere bir çok ham Geçen sefer gafil yaknlanmıştık, bu 88- fer tehlikeden baberdarız. Bu müddet zar- fında bir takım önleyici tedbirler alabi- Son dakika Ispanya hükümeti mütareke istiyor Valensiya hükümeti ümitsiz bir vaziyette imiş Paris 25 (Akşam) — Burada do- laşan rivayetlere güre, Fransız komü- nist partisi reisi 'Torez, Valensiada İs- panya Başvekili Negrin ile görüş- müştür. Yalensia hükümeti, askerlik ve ikti- sad bakımından üimldsiz bir halde ol- duğundan mülareke ei karar vermiştir. Fransız gizli cemiyetinin reisi bir general General sorguya çekildi evinde de araştırmalar yapıldı Londra 25 (Akşam) — Deyli Telgraf! gazetesinin - Paris muhabirine göre Fransada gizli cemiyetin relsi addedi- len general Dusenyör zabıtaca sorgu- ya çekilmiş, evinde de araştırmalar yapılmıştır. Bu araştırmanın neticesi ve diğer şeflerin isimleri mektüm tu- tuluyor. Paris 25 (Akşam) — Fransız em- niyeti umumiye müdürü gizli cemi- yetin askeri teşkilâta malik olduğunu gösteren fotoğraflar ve vesikaları ya- on gazetelere vereceğini beyan et- B. B. Stoyadinoviç Romada çok parlak surette kâbul edilecek Roma 24 (A.A.) — M. Stoyadinoviç, 6 ilkkânunda Romayı resmen ziyaret edecektir. Kendisine muazzam bir ka» bulresmi yapılacaktır. Tiyatro mektebine alınacak kız talebelerin imtihanı Ankara 24 (Telefonla) — Ankara "Tiyantro mektebine alınacak kız tale» be için. birinci kânunun 2 sinde. İs» şanbul yele imtihanı Vİ Çin bitaraf bir mıntaka yapılmasını teklif etti Bir Japon generalı harp uzarsa isteklerin arttırılacağını söylüyor Tokyo 24 — Çin hükümeti bitaraf bir mıntaka ihdasını Şanghaydaki Je pon konsolosuna teklif etmiştir. Gaze- teler, Japon askeri hareketini güçleş- tirirse, bunun reddedileceğini, ancak harbetmiyenlerin sığınmaları için olursa kabul edileceğini yazıyorlar. Hariciye Nezareti namine söz Söy- lemeğe salâhiyettar bir zat, İngiliz memurlarının Hongkong'da silâh ti- caretini menetmekle kanunen mükel- lef olmadıklarını, yalnız böyle bir ti- caretin, Japonyaya karşı dostane bir hareket teşkil etmemekte olduğunu beyan etmiştir. Kanton ve Nankin bombar- dıman edildi Kanton 24 (A.A.) — Bu sabah iki akın yapan Japon tayyarelerinin bombardıman neticesinde Kanton şeh- rinde ve Houan adasında birçok kişi- ler ölmüş ve yaralanmış ve mühim ha- sarat husule gelmiştir. Kantonda şimdi Kızılhaç hararetle ölüleri ve ya- Talıları toplamakla meşguldür, Kanton - Kowloan demiryolu mün- tehası civarında da ölenler ve yara- Jananlar vardır. Bundan maada Tung- ham üzerine de bombalar atılmıştır. Bunlardan bir tanesi İtalyan konso- loshanesinin yanma düşmüştür. İ Nankin 24 (A.A.) — 26 eylül eri ilk defa olarak Japon tayyareleri bu- gün öğleden sonra hükümet merkezi- ni bombardıman etmişlerdir. Sanatlar müzesi ile Mil? meclis binası hasara uğramıştır. Japonya isteklerini arttıracak mı? Tokyo 24 — Japonyanın eski Kora valisi general Ugaki demiştir ki: «Mü- cadele uzar ve Japonlar daha büyük fedakârlıklarda bulunmağa mecbur olurlarsa milli Japon emellerinde de- dişiklik olması saruridir, Japonyanın arazi hırsı gütmediği sözlerine ben de iştirak ederim; - Japon tebliği 2 Tokyo 24 (AA) — Tebliğ: Şang- hay cephesinde Çinlilerin ricat ettiği tarihten 19 sonteşrine kadar yani Changsu - Soochow - Kashing hattı- nın Japon Kıtaları tarafından işgali- ne kadar Çinlilerden 50,000 kişi öl ve takriben 150,000 kişi yaralanmış- tır. Japon kıtaları tarafından alınan esirler ve harp malzemesi henüz sayı- lamamıştır. Birinci umumi müfettişlik B. Şükrü Sökmensüerin tayin edildiği haber veriliyor Birinci umumi müfettiş B. Âbidin Özmenin çekildiği ve umumi müfettiş- liğe emniyet umum müdürü B. Şükrü Sökmensüerin tayin edildiği haber alınmıştır. Emniyet umum müdürlü- ğüne de Ankara emniyet müdürü B. Sadreddinin tayin edildiği söylenmek- tedir. 938 vilâyet ve belediye bütçeleri hazırlaniyor- 938 vilâyet ve belediye bütçelerinin hazırlanması için belediye reisliği, be- lediye şubelerine bir tamim göndermiş, şubelerin ihtiyaçlarını sormuştur. He- nüz cevaplar gelmediği için belediye bütçe tanzimine başlıyamamaktadır. Bütçenin biran evvel hazırlanması için bu malümatın süratle gönderilme- sini yeni bir tamim ile şubelere bildir- miştir, Eski Italyan muharipler Ingiliz kralı bir heyeti kabul etti Londra 24 (A.A.) — Londrayı ziya- ret etmekte olan eski İtalyan muha- riplerinden bir grup kral tarafından Te sarayında kabul edilmiş- eti Legion resi Sir Fredrick Maurice İtalyan muhariplerini sefir Grandi'nin huzurunda takdim etmiş- tir, Kral muhariplerle bir müddet gö- röşmüştür... Başvekil önümüzdeki ayın 12 sinde nutuk söyliyecek Ankara 24 (Telefonla) — Başvekil B, Celâl Bayar, birinci kânunun 12 sinde başlıyacak olan sekizinci yer- H malı ve artırma haftası münasebe- tile Halkevinde bir nutuk söyliyecek- tir, Yeni mebusların intihab mazbataları Ankara 24 (Telefonla) — Beyazıd, Kütahya ve Zonguldak mebuslukları» na seçilen doktor Hüsameddin, Vedid ve Necatinin intihap mazbataları elde yannki io Xx | Edirne bugün kurtuluş bayramını kutluyor Bugün Edirnenin kurtuluş bayra- mıdır. Bu büyük gün, Cümhuriyet hükümelinin devamlı alâkası sayc- sinde, son senelerde büyük kalkınma İ hamleleri yapan 'Trakyada büyük bir sevinçle kutlanacaktır. Trakya, bugün büyük bir inşaat atölyesine benziyor. Her tarafta bü- yük bir çalışma vardır. Kıymetli umumi müfettiş general Kâzım Di- riğin nezareti altında her tarafta mektepler, yollar, şoseler, köprüler ya- pılıyor, göçmenler için modern köy- ler kuruluyor, haralar, fidanlıklar, grıcılık merkezleri tesis ediliyor, Bir- kaç ay evvel Trakyayı gezen bir mu- harrrimiz bu gayret ve imar hamlesi karşısında hayran olmuştu. Cümhuri- yet hükümetinin himmeti sayesinde Trakya, pek yakında memleketin cn mamur, en müreffeh köşesi olacaktır. 'Edirnenin kurtuluş bayramını bütün 'Trakyalılara tebrik ederiz. ğdimedeki sanat eserlerine dair mimar Kemaj Altan'ın bir makalesi yedinci sahi- femizdedir.) Habeşistanın eski Paris elçisi . İlngiltere, Kenya Kenya müstem- lekesinde oturmasına müsaade etmedi Londra 24 (A.A.) — Reuter ajansı- nın Nairobi'den (Habeşislanın cenu- bundaki İngiliz müstemlekesinde) ha- ber aldığına göre, mahalli İngiliz ma- kamları, Habeşistanın sabık Paris ek çisi ve Milletler cemiyeti delegesi B. Tekle Havarlat'm kamet tezkeresini yenilemekten imtina etmişlerdir. Bu ikamet tezkeresi son defa üç ây için temdit edilmiştir. Halbuki E. Havariat, daimi surette Kenya'da oturmak niyetinde bulunuyordu. Alman hariciye nazırının Londrayı ziyareti Londra 24 (A.A.) — Avam kamara- sında, von Neurath'in Londrayı ziya» reti hakkında sorulan bir suale cevab veren B. Eden, bu hususta hiç bir şeyin Te e ce Vini eki ak e