25 Kasım 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

DIMIZ ANDIMIZDIRM Erganide gelecek yıl bu mevsimde saf bakır akacaktır, Dersim'de çıplak kayalar içinde bedbaht bir hayat sürmekten başka nasib bulamıyacak olanlar orada bırakılmıyacaktır Bugün 7. incide Sanat sayfası Yarın Ekonomi sayfası Doğu seyahatında tetkik edile Adanada bir Mısır ve hatta ondan feyizli bir ülke yaratılabileceği kanaatine varıldı Gölcük Atatürk'ün derin türk tarihinden vermiş olduğu ilhamla ”Hazar gölü,, tesmiye edildi Büyük Şefin son seyahati her tarafta derin ve mesud ükisler bırakmıştır. Refakatlerinde Başbaka- sımızla, Dahiliye ve Nafia Bakanları bulunan Ata- türk, bu soyahatte, gerek şark ve cenub vilâyetleri- Mizi, gerek, bilvesile, bütün memleketi alâkalandı- Tan bir çok esaslı meselelere temas otmişlerdir. Evvetki günkü “Utus" da HBüyuk getin meşrine müsaade buyurdukları intibalarr nakletmiştik. — Se- yahat tetkikleri sırasında, hükümete taalluk eden mesolelerin ehemiyetini ve bu hususta makimat al mak istiyen halkımızın sabırsız. alâkasmı düşüne- rek, sayın Başbakanımız Celâl Bayar'ın müşahede- lerini öğrenmeyi pek faydalı telâkki oderek, ken- _İiliindm ricada bulunduk. Birikmiş olam bir çok İşleri arasında, bize, intibalarını nakledecek zama- ni ayırmak nezaketinde bulunan başbakanımıza teşekkür ederek, intibalarını “Ulus” karilerine sw n mes'eleler suyl(asd Krallığı yeniden kurmak için geniş bir teşkilât meydana çıktı! Bir çok kimseler tevkif edildi (Tafsilât 3 üncü sayfada) Buğgğün 5 inci sayfamızda “Diyarbakır,, adı üzerinde profesör Hasan Reşid Tankut'un toponomik bir tetkikini Neşretmeğe — başlıyoruz GETTEREETEREET TT “teşrinde Ankarada başlıyan, ve 16 “vilâyetten geçerek 21 ikinci teşrin 'de Ankarada sona eren — seyahati- miz dokuz gün sürdü. Ankara - Sı *Vas ve Sivas - Malatya iltisakt ile, ev “velâ Diyarbakıra gittik. Oradan dö “nüşte Elâzığ'da, daha sonra Adana, 'Mersin ,Afyon, Eskişehir'de dur- “duk. w, Gördüklerimizin bende bıraktığı 'intibaları aynen söylemeliyim. « Sivas'da demiryoluna aid büyük vinşaatı derin bir zevk ile tetkik et- _lıh. Sivas şehrinin tam ortasını gü- #zelleştirmek için yapılmış olan ve €yapılması düşünülmekte olduğunu “anladığımız binaları gördükten ve #muhayyelemizde canlandırdıktan 'tonra dahi, tarihi Sivasın bütün © " çökmüş ve çökmekte berdevam top- "rak yuvaları bize yeni yapılmakta “olan eserlerin zevkini acıtacak ha- «dar hazin tesir yaptı. Sivasa tayin- “lerindenberi kısa bir zaman geçen Kbâlimiz, mühim işler müvacehesin- “dedir. Sivasta çok daha ciddi çalış- 'mak lüzumu hissedilmektedir. (Sonu 8 inci sayfada) ! GÜNDELİK ; “— Büyük Şefin refakatlerinde, 12 Cumhuriyet İstanbulu bulmamak üzere, düşmüş ve küçül - müşlerdir, Eski azametleri kalmıyan mağlüb bazı devletlerin merkezleri ile hinterlandlarını kaybeden bir - takım sahil şehirleri böyle olmuştur. İstanbul'un düşme tarihini — kimse doğru olarak tesbit etmez: — Istanbul için asıl dönüm noktası, Balkan har- bi idi. Bu harbta osmanlı saltanatı, Adriyatik'ten Meriç'e kadar, bütün Avrupa topraklarını kaybet kınmamak üzere ve süratle düşeceği fikrinde bulunuyorlardı. Gittikçe nü- fusu azalacak ve şehir harab - olacak- tı. Halbuki bizler, İstanbulun - talü, hür ve kuvvetli Türkiye'nin taliine bağlı olduğunu biliyorduk. Bulundu- ğu nokta en güzel tevzi merkezi ©- lan ve güzelliği yazın bütün memle- keti kendine çekecek olan, turizm İngiliz hazine müsteşarının bilhassa kendi içinde ve etrafında in- . kişaf edecek olan İstanbul umumi Yaptığı zıya, retler kalkınmadan mütemadiyen kendi his- sesini alacaktı. Nitekim, bütün Türkiye — şehirle- rinde olduğu gibi, son nüfus — yazı- mında İstanbul'un da kalabalıklandığı anlaşılmıştır. — Şirketler, mücsseseler ve zanaatlar, İstanbul halkının evlâd- larına geniş bir kazanç ve iş kadrosu vermiştir. Yazın şehre her zamandan fazla ziyaretçi geliyor: anadolu sahi- li baştan başa sayfiyelerle donanmış - tır, İstanbul ve Cihangir — taraflarının yangın yerleri, Ayaspaşa, Taksim ve Şişhane yokuşu arsaları hep bu son senelerde inşa olunmuştur. — İstanbul Kmanının iş fazlasını karşılamak için, Pire'den vasıta getirmek için heyetler gittiğini biliyoruz. Fakat bu hal her- kesin dikkatir.; çekmeğe de başlamış- Evelki gün Ankaraya gelmiş bu- lunan İngiltere Hazine Müsteşarı $S. D, Waley, kredi departömanı di- Tektörü Frank H. Nixsn Türkiye İş ankas: umumi direktörü B. Muam- Met Eriş'i Eti Bank Umumt Direk- törü B. İlhami Nafiz Pamir'i Finans kanlığı Nakid İşleri Umumt Di- Tektörü B. Halit Nazmi'yi ziyaret et- :')ıerdir. Sayın misafirlerin bugün 'Aşbakan Celâl Bayar tarafından ka- 1 edilecekleri de haber alınmıştır. in akşam İngiltere hazne müste- Bti ve arkadaşları şerefine İngiltere Büyük elçiliğinde bir ziyafet veril- Miştir. Bu ziyafette Ankaradaki res- Ti ve husust birçok güzide davetliler Unmuştur. Edirne bugün kurtuluş yıl dönümünü kutluyor e Edirne'de Mimar Sinan'ın şaheseri (Yazısı 3. üncü sayfada) tır. Son zamanlarda İstanbula gelen yunanlı muharrirlerden Op. Daskala: kâis Ekmiki gazetesinde diyor ki: *İstanbul payitahtlıktan çıktıktan sonra öldü, diyenler vardı. Buna rağrnen, İçok ilerlemiş ve çok değişmiştir. gerek Beyoğlu, gerek Galata eski f lerini tekrar karanmışlardır. Halk © çinde geçinmektedir. “Devlet daireleri Ankaraya gittikten son ra, emlâk ucuzlamış, kiralar düşmüşse de son arda gene eeki fiatlarımı kazaır mışlardır. Taksim meydanımda — süpermo- dern binalar yapılmaktadır. İstanbul çok | büyük bir şehirdir. Taksimden Edirneka- pıya kadar olan mesafe ender şehirlerde gö- irııııı—.ı 'ı['üı:ye :Mwmui de, Iımbılıı: & İmiarr için birçok para tahsis etmeği vadet- (miştir Pr foplanıyor Şehircilik plânları tamam olup.| — Türk Hava Kurumu Genel Mer- hükümet bazı esaslı ve belediye geliri ' kez kurulu bugün altı aylık toplantı- il: nııılııı olmuyacak, fakat kazancı sımı yapacaktır. buhğ _-Hıh_ çe ü Faydalandıracak ©- Havacılık tarihimizin en verimli lan, imar işlerine yardım edecek olur- | devrelerinden olan 937 nin altı ayına sa, İstanbul, cumhuriyet şehri olarak, | aid faaliyetin rakamlar ve hâdiselerle (Balkan antantı merkez bankaları direktörlerinin konferansı dün bitmiş ve bu husustaki tebliğ se- kizinci sayfamızdadır. | Türk hava kurumu genel merkez - kurulu bugün |Fr:—,ınsada Anayasada tadiller rejime Siyasi müsteşarlıkların lâğvı ve vekâletlerin adedine d_ağrlzanunlar Teşkilâti esasiye encümeni dün yeni lâyihaları tetkik etti Siyast müsteşarlıkların ilgasını teklif ve devlet dairelerinin vekâletlere ayrılması suretini yeniden tesbit eden İzmir Mebusu Celâl Bayar'la yüz elli arkadaşının vermiş olduğu iki kanun tek- lifi dün Kamutay Teşkilâtı Esasiye Encümeninde müzakere olun- muştur. İçtimaa Sıvas mebusu Şemsettin Günaltay reislik etmiş ve Başbakan Celâl Bayar da bulunmuştur. Siyasi müsteşarlıkların kaldırrlması hakkındaki kanun tekli- finin esbabı mucibesi şu idi: Büyük Millet Meclisi Yüksek Başkanlığına Geçen - içtima yılı içinde teşkilâtı esasiye kanununun bazı maddelerinin değiştirilmesine dair Büyük Meclis- ge kabul buyurularak neşredilen 3115 sayılı kanunla devlet teşkilâtı arasın- da siyasi müsteşarlıklar ihdas edildi- ginden bu müsteşarların tayini tarzı ve vazife ve mesuliyetlerinin tesbiti ve salâhiyetlerinin esas ve vazifelerinden düşmeleri usul ve şekli ve Divanı âli- de muühakeme — edileceklerine —da- ir olan esas hükümler teşkilâtı esasiye kanununun 44, 47, 49, S0, ve G1 inci maddelerine ilâve olunmuş ve müste- şarlıkların vazifelerine müteallik mü- teferri ahkâm da 3117 şayılı kanunun ikinci kısmında tasrih kılımmıştır. Siyasi müsteşarlıklarım bu kanunlar tatbik mevkiine geçtikten sonra fili- yat, bu teşkilâttan beklenen faydanın husul bulmadığı neticesini göstermiş- (Sonu 8. inci sayfada) B. Şotan Londra'ya gidiyor B. Çemberlayn'in parlâmenlfoda yaptığı İzahlar Dün 1 eşktlâti Esastye Encümeninde Başkanlık eden B. Şemseddin Günaltay Fıkra Zarf ve mazrut “Tiryaki,, paketlerini ben de aldım. İnhisarlar idaresinin bu tetkik fikrini doğru ve yerinde bulduğumu söyle- mek isterim. İnhisarlar türk malını de- gerlendirmek ve sürmek için elinden geldiği kadar çalışıyor: ona yardım etmeğe mecburuz. Cigara içmediğim için yeni har- man hakkında bir şey diyemem. Fakat yabancı cigaraların, bilhassa biraz pa- halıca olanların, yarı. tütün, yarı paket hatırr içinalındığını burada tekrar edelim. Bizde, şark tü- tünlerini kullanan rejilerle husust markaların, istisnasız, biçbiri ile ra- e kiblik eden paxet yoktur. Çünkü biz birçok mal sürümlerinde kab'rn bizzat içindekinden pahalı- ya geldiğini düşünmüyoruz: cigara sa- tışlarında güzel sanat'larınva- zifesi büyüktür. İnhisarlar en son sistem matbaalar- da, beynelmilel herhangi bir sergide berkangi bir rejinin veya busust markanın paketleri ile bir ayarda veya onlara üstün, paketler bastırmalıdır. En güzel şey bazen en ucuz olabiliri önümde bir yunan cigara paketi var. Baskısı hiç şüpbesiz bizim tengürenk- lerden daha ucuza gelmiştir. Fakat in- sanın, Doşalmışını bile masasında muhafaza edeceği geliyor. İnhisarlar, diğer meseleleri arasın- da, paket resmi ve baskısı davâsını hal- hiç bir zaman elde etmediği bir refa- ı izahı yapılacak olan bu toplantı saat ha kavuşacaktır. on beşte, kurum binasındadır. letmolidir. Şarkın mahud zarf ve maz- ruf butlanını bırakalım. - Fatay Fransız Başbakanı B. Şotan ( Yazısı 4. üncü sayfadadır )