6 Kasım 1964 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 21

DÜNYAYA BARIŞ Dağın Ardındaki Ümit Şu satırların yazıldığı sırada, Birle dan, önümüzdeki dört yıl içinde Baş kan şik Amerikadaki seçmenler yeni başkanlarını seçmek üzere sandık baş larına gitmektedirler. Bn koca ülke- nin dört bucağından gelen haberlere bakılırsa, yapılan seçimler de tıpkı altı aydır süregelen kampanya gibi tadsız ve heyecansız geçmektedir. A- lınan ilk sonuçlara göre, Başkan Johnson Cumhuriyetçi rakibi Gold- water'den bir hayli fazla oy topla- mıştır. Bundan sonra açılan san- dıklarda da aynı sonuçlar alınırsa, Johnson büyük bir çoğunlukla yeni- den başkan seçilecek demektir. Başkan Johnson'in zaten öte- denberi beklenen bu zaferi, Cumhu- riyetçi Parti içinde "radikal sağ" di- ye isimlendirilen aşırı sağcıların bel lerine inen bir darbe olacaktır. O ka- dar ki, bu, aşırı sağın yakın ame- rikan tarihimde uğradığı en büyük bozgundur. Truman'ın karşısına çı- karılan Senatör Taft bile bu kadar büyük bir başarısızlıkla karşılaşma- mıştı. Taft denemesinden ders alma- yan aşırı sağ kanadın, hiç değilse Goldwater'in başına gelenlerden ders alacağı ve bundan sonraki seçime daha, ılımlı bir adayla katılmak için aklı başında. e yi yar- dımcı olacağı umulur. Bununla beraber, aklı başındaki Cumhuriyetçiler önümüzdeki (Okam- panya sırasında da bu defaki yan- lışlarını tekrarlarlarsa, partinin kilit noktalanın ellerine geçiren aşırı sağ cıların talihlerini bir kere daha de- nemeye kalkışmayacakları da söyle- nemez. Hele bu seçimlerde halkın büyük bir çoğunluğunun desteğiyle yeniden işbaşında bırakılan Başkan Johnson kısa bir zamanda Birleşik Amerikanın iç ve dış bunalımlarına olumlu çözümler getiremezse, aşırı sağın ortaya bir kere daha kendi re- cetesiyle çıkmak fırsat ve kuvvetini bulacağına, şüphe yoktur. Bu bakım AKİS, 6 KASIM 1964 Johnson'ın sırtına, şimdiye ka- dar pekaz amerikan devlet adamı- nın taşıdığı ağır yükler binecektir. Önümüzdeki dört yılın Birleşik Amerikanın iç ve dış durumu bakı- mından çok şeyler getirmesi bekle- niyor. Medeni Haklar Kanununun çıkmasıyla da giderilemeyen, an- cak seçim kampanyası yüzünden şim di biraz yatışmışa benzeyen uk ge- Johnson çimsizliği, bu dört yıl içinde mutla- ka bir çözüme bağlanmalıdır. Aksi halde, artık sabırları tükenen siyah ların kendilerini gittikçe kuvvetlenen bir şiddet alkımına kaptırmaları iş- ten bile olmayacaktır. Bunun yanı- sıra, ekonomik gelişme hızının ço- galtılması, işsizliğin giderilmesi, bü yük şehirlerdeki fakir (milyonların, güneydeki göçebe toprak işçilerinin kurtarılması gibi önemli meseleler de, hep bu dört yıl içinde Johnson'ın devamlı olarak karşılaşacağı çözümü güç meseleler olacaktır. Johnson'ın önündeki dış güçlük ler daha da çetindir. Vietnamda uza yıp giden gerilla savaşı Amerika- nın yalnız milyonlarını ve amerikan lem en seçkin elemanlarını değil a Washington'un dış itibarını da alıp götürmektedir. Amerikan dış politikasında bir dü- şünce ve davranış değişikliği dan, bu savaşın şerefli bir bağlanması uzak bir ihtimâl görü- nüyor. Aynı şekilde, General De Ga ulle'ün uzlaşmaz tavırları yüzünden parçalanmaya yüztutan Batı birliği- nin bugünkü gidişle nasıl kurtarıla- bileceği de, bütün zihinleri kurcala- yan bir soru olarak ortalıkta dur- maktadır. Amerikan halkı, kendine has a- kıncılık niteliğiyle büyük işler Oba- şarmış, büyük bir devlet kurmuş, bü- yük savaşlar kazanmış bir halktır. Bugün içinde bulunduğu güç durumu da bir akıncı zihniyetiyle ele alırsa, yeni düşünce ve davranışlara kapısı nı açık tutarsa, aynı başarıyı gös- termemesi için hiçbir sebep yoktur. Fakat ne yazık ki, partilerin bece- riksizliği yüzünden bu seçim kam- panyası şurasında biri bu koca ülke- yi geri götürmek isteyen, diğeri de durumu korumayı en akıllı politika olarak benimseyen iki aday arasın- da bir tercih yapmak zorunda bıra- kılmıştır. Bütün dünya kamu oyu, elbette ki, amerikan siyasi partileri- nin daha ileri görüşlü, yeni düşün- celere daha açık, alışılmamış davra- nışlarda bulunmaktan korkmayan Li göstermesini isterdi. e Gerçi i adaylardan hiç değilse li gitmemeye kararlı olanının seçilmesi bir teselli vesilesi GAM tur ama, anlaşılan. Amerikanın sına Kennedy gibi bir başkan slime si için aradan en azından dört yıl daha geçmesini beklemek gerekecek tir. 21