2 Kasım 1963 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 22

E GĞ İ Oğretim Özel okullar TI ürk Eğitim Derneği Ankara Kole- ji müdürü Burhan Göksel, elinde- Ki istatistikleri, AKİS muhabiriyla in- celedikten sonra: — Meseleyi şu nokta üzerinde top- lıyalım" diye söze başladı sonra ek- ledi: "— İnancımız şudur ki, özel okul- lar Türkiyenin Milli Eğitim dâvasının gerçekleşmesinde başlıca yardıma un- sur olabilirler. Atatürk bu gerçeği da- ha 1935 yılının, 1 Kasımında Meclisi açış nutkunda çok açık bir sakilde i- M kanlığı ülkülerini gerçekleştirmeye ça- lışan gönüllü müesseseler (o olduğunu, her türlü maddi ve mânevi yardıma hak kazanabileceklerini unutmuştur." Bir araştırmanın gösterdiği Öz! okulların kolay diploma dağı- tan ve bir yazarımızın tabiri ile "be- leş okul" deyimine hak kazanan mües- seseler olup olmadıklarını o incelemek için bugün elimizde çok kuvvetli bir belge mevcuttur. Bu belge Milli Eği- tim Bakanlığının "Eğitim Araştırma- ları ve Değerlendirme Merkezi" tara- fından yayınlanan Ankara Üniversite- si 1962 Giriş İmtihanlarında Liselerin Başarıları adlı kitaptır. Türkiyede ilk Ankara Koleji binası Dertli dolap fade etmiş ve yakın bir gelecekte dev- let okullarının Türkiyenin gelişen ih- tiyaçlarını karşılayamıyacağını (o belir- terek, sermaye sahibi kimselerin özel okullar açarak, devlete ve millete yar- dımcı olmalarını istemişti. Halbuki o tarihten bu yana özel okul, memleke- timizde, gerçek mânası ile ne halkımız ve ne de Milli Eğitim Bakanlığımız ta- rafından teşhis ve teşvik edilmiş ve beklenilen yola yöneltilmiş (değildir. Özel okul halkımızın nazarında çok uzun bir süre, kolay diploma veren bir müessese olarak yaşamış, Milli E- gitim Bakanlığı ise bu müesseselerin maarifin sırtına yük olmadan, kendi bütçe ve çabaları ile Milli Eğitim Ba- AKİS/22 defa ciddi ve ilmi metodlara dayanı- larak yapılan bu araştırma bize özel okulların hiç te zannedildiği gibi ko- lay diploma dağıtan müesseseler ol- madığım göstermektedir. Çünkü bu a- raştırma imtihanlarda en fazla başarı kazanmış okulların özel okullar ol- duğunu (açıklamış (o bulunmaktadır. Sosyal bilgiler ve yabancı dil birleşik başarı sıralanmasında önde griden 10 lisenin 6 sı başta Ankara Koleji olmak üzere özeldir. e Yabancı dil bakımın- dan kıyaslamada başarı alan ilk on lise arasına ancak 3 devlet lisesi gi- rebilmiştir ki bunun da ikisi Milli Eği- time bağlı yabancı dil tedrisatı yapan iki lisedir.. Akademik test sonuçları sı- ralanmasında ilk onlar arasında gene ancak 4 devlet lisesi vardır. Devlet li- selerinin daha çok başarı elde ettikleri kıyaslama matematik ve fen bölümü olup ilk onlar arasına ancak bir tak özel okul girebilmiştir, ki rapor özel okulların bu bölümü tercih eden kuv- vetli adaylarının daha çok Orta Do- ğu Teknik Üniversitesi ve (o yabancı dille tedrisat yapan yüksek okullara rağbet ettiklerine de ayrıca işaret et- mektedir. Genel olarak toptan başarı orta- lamasında ilk onlar arasına 5 özel okul ile 5 devlet okulu girmiştir. Türkiyenin mevcut 134 devlet lisesine karşılık 58 öZel lisenin bulunduğu (düşünülürse özel okulların kazandıkları başarı ken- diliğinden meydana çıkar. 1331 den kalma bir kanun Burhan Göksel istatistikleri masası- . nın üstüne bıraktı, sonra AKİS mu- habirine doğru dönerek: "— Tabii" dedi, "ban bu sösle- rimle özel okulların en mükemmel bir dununda bulunduklarını iddia edecek değilim. Özel okulların en başta bır öğretmen dâvası vardır ki bu dava halledilmedikçe, özel okulların isteni- len ve beklenen yolda gelişmeleri bir hayalden ibarettir. Bugün özel okul- larda çalışan öğretmenlerin hiçbir ga- rantileri yoktur. Adetleri 4 bin 500 olup ömürlerini bu memleketin çocuk- larını yetiştirmeye vakfetmiş bulunan özel okul öğretmenlerinin de emekli- lik bakımından diğer öğretmenlerin sahip oldukları haklara sahip olmala- rı ve Emekli Sandığı hükümlerinin i- çerisine girebilmeleri Öğret- mensiz eğitim olamaz, yarınının endi- şesini taşıyan bir öğretmen ise çocuk- larımıza beklediğimiz eğitimi veremi- yecektir." 920 sahife tutan «Milli Eğitimle İl- gili Kanunlar" adlı kitapta özel okul- larla ilgili, Cumhuriyet devrinde çıka- rılmış bir tek kanuna rastlıyamayız. Bugün memleketimizde özel okullar, 1331 Şevval 25 tarihli "Mekâtibi Husu- siye Nizamnamesi" ile bunun bir mad- deciğini tadil eden 1957 tarihli (o bir Bakanlar Kurulu kararnamesi ile ida- re edilmektedir. Böylece Cumhuriyeti- mizin 40 inci yıl dönümünde 6l bin 921 öğrenci ve 4 bin 6 yüz öğretim üyesi bulunan özel okulların kaderi 1331 ta- rihli bir nizamnameye (o bağlanmıştır. Ne yazık ki geçenlerde oldukça gürül- tüye sebebiyet veren Özel Okullar Ka- nun tasarısı da aydınlarımız ve basın tarafından yalnızca (o yabancı okullar meselesi gibi ele alınmış ve özel okul dâvamızın esas noktaları gözden kaç-