19 Ekim 1963 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 19

Yardım Edelim ! yeni i; sahası demektir. Büyük iş adamımız Koç, ilk ne- ticenin alınmasıyla birlikte harekete geçti. «baksilere tak; simetre takılması kararlaştırılmıştı ya, metrelerin Balda olmasında “ yük fayda" vardı. Koç Şirketi, Trafik Komisyonuna ha- kim olan Trafik Müdürü Şükrü Balcının aracılığı re kuvvetli desteğiyle Şoförler Cemiyeti nezdinde cömertçe krediyle Balda taksimetrelerini verecektir! na yanaşmadılar. O halde Koç kefil olabilirdi. Halk Bankasından kredi alabilirdi, bu krediyi Koça ya- taksimetreleri takardı. Şoförler buna da yanaşma- dılar, hem de Trafik Müdürlerinin bu gayretini pek an- layamadılar. Bir defa. Cemiyet olarak bir firmama sa- atleri lehinde vaziyet alırlarsa kendilerinden arkadaşla- rının hesap soracağını mükemmelen biliyorlardı. Nihayet Koç, Gültekin Murat Tulgar ile bir arka- daşım Koç Şirketine davet etti. Odada, Balda fabrika- sının temsilcisi olduklarım Tulgarın sandığı isveçliler de vardı. Şoförlere, bu taksimetrelerin alınması teklif edildi. Şoförlerin temsilcileri kabul ederlerse (o kendileri bir ay müddetle İsveçe, bütün masrafları ödenerek, "sa- atlerin ayarlanması için" gönderileceklerdi. Bu, cazip bir seyahat olacaktı. Ama Cemiyet temsilcileri bu "ayar- lama" işine de yanaşmadılar. Koç . Cemiyet eliyle Halda taksimetrelerini sattığı takdirde bunları 1400 liraya ve- recekti. Bu arada, taksilere (taksimetre takılması (o kararı alındığı için şoförler, ellerindeki avuçlarındaki parayla taksimetre ve tabii bu arada Halda taksimetresi alıyor- lar, Şirketinin peyderpey getirttiği mallar gidiyor, iyi işler görülüyordu. Ancak, bir "toptan iş" henüz yapı- lamamıştı. Bu sırada Şükrü Balcı bir Avrupa seyahatine çıktı. Onun yerine vekili Adnan Solmaz Cemiyet temsilcileri- ni kabul etti. Koç. ayda 150 lira taksitle Halda taksi- metresi verecekti! Solmaz "Bakın, sizin yanınızda Tele- fon edeyim, Koç Şirketiyle hemen mutabakata varalım" dedi. Münakaşa çıktı. Cemiyet temsilcileri "Canım, böy- le şey olur mu? Sonra size ve bize 'Ne kadar komis- yon aldınız?' diye sormazlar mı?" dediler. Adnan Sol- maz kızdı, adımını geri aldı. Bu hadiselerin cereyanı sırasında, hani Encümen ka- rarında "1/9/1961 tarihine kadar taksimetrelerini mon- te ettirmeyen taksiler çalışamayacaktır" denilmekteydi ya, işte o müeyyide bir yüklü satışın yapılmasına intiza- ren tehir edildi de, edildi. Koç, küçük partiler getirmek- te devam edip saatleri satıyor da, satıyordu. Bunlar da, alan şoförlerin taksilerinin sağ köşesinde, naylon kılıf içinde muhafaza ediliyordu. Böylece, devamlı bir piyasa sağlanmış oluyordu. Bu, bugüne kadar böylece sürüp taksimetresi. namazına Gültekin M. Tulgar ve Halda Buyrun o cenaze gitti. 1/9/1961'den bu yana tam iki yıl geçmiştir. Anka- rada taksimetre işi. tehirden tehire bugüne kadar geldi. "Taksimetre takmak mecburiyeti kararı'nı 1961 Temmu- zunda alan aynı Belediye Encümeni. 29 Mayıs 1963 gün ve 5205-6659 sayılı bir de Taksi Tarifesi çıkarınca işler tam manasıyla arap saçına döndü. "Bu ne pehriz. bu ne lahana turşusu!" dememek, her halde kolay değil- dir. Diğer taraftan, yeni plaka alarak piyasaya çıkan Ankara taksilerine taksimetre takılmadan o çalışma izni verilmemektedir. Ama bu saatleri işleten yoktur. Bu durumu nihayet Ankara Umum Otomobilciler Şoför ve İşçileri Gemiyi Danıştaya aksettirmiş ve An- omisyonu tarafından bu konuda verilen 3 Temmuz 1963 tarihli kararın iptalini istemiştir İşte, Ankara taksilerinin süsü olan taksimetrelerin hikâyesi - her halde eğlenceli bir hikâye! - budur.. Bu, dehşetengiz "M.P. nin Suiistimallerle Savaş Kamitesi"ni ilgilendirir mi, Bölükbaşı bunun için de "Yok, bu işte var bir şeyler!" diye aslanlar gibi kükrer mi, sözlü '.urunun sahibi Kâmil İ yoksa H tar İthal edildiğini Ticaret Bakanlığından mı sorup 6öğ- renir, bu, tamamile dehşetengiz komitenin bileceği iştir. AKİS/19