3 Ağustos 1963 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 10

YURTTA OLUP BİTENLER ğu halde, Ankara Palasa gelmiş ve orada Bursa milletvekili İbrahim Ok- temle kısa bir sohbette bulunmuştur. Bu sohbette Doğan, "mevcut düze- sin yürümeyeceği, Mecliste diğer par- tilerle işbirliği yapılamayacağı ve İnönünün yanıldığı" şeklinde beyan- larda bulunmuş ve er geç bir askeri müdahalenin gerçekleşeceğinden bah- setmiştir. Doğana bu husus tahkikat safha' sında soruldu ve kendisinden inkar yollu bir cevap alınmadı. Doğan son- bati ve söylediklerini (odoğruluyordu. Ancak, Doğanın yaptıkları bu oka- darla bitmiyordu. Doğan, İkinci Ko- alisyon sırasında da, hükümetin ku- rulamıyıacağı yolunda pek fazla gay- ret sarfetmiş, hattâ genç milletve- killerinin bulunduğu (bir toplantıda bu hususta ileri geri fikirler öne sür- müştü. Bütün bunlar, CHP li Doğanın artık CHP çatısı altında kalmasının lüzumsuz olduğunu ifade ediyordu- Yüksek Haysiyet Divanı bütün bu iddiaları ve muhalefet serhlerini de dikkatle inceleyecek ve müdafaaları da aldıktan sonra kararını o bildire- cektir. Ancak, bu işlerin bitmesi.İs- tanbulda deniz safası yapan üyele- rin bir an evel Ankaraya gelmele- rine ve Genel Merkezin üst katında- ki toplantı salonunda toplanmaları- na bağlıdır. plân "Ayinesi iştir kişinin.." Parlamenitonun yıllık tatile başladığı 19 Temmuzdan itibaren Devlet plânlama Teşkilâtı son derece yoğun ir çalışma devresine girdi. O günden başlıyarak teşkilâtın BM.M. nin E blokundaki binasının ışıkları hemen her gece gec saatlere kadar yanık almağa başladı. Kapalı kapıların ar- ında uzmanlar harıl harıl gerekli dö- kümanları hazırlarken, Müsteşar Zi- - Müezzinoğlunun rahat koltuklarla döşenmis geniş odasında saatlerce sü- n uzun toplantılar varıldı, kararlar ındı. Bu toplantılarda Başkentin bo- gucu yaz sıcağı ve sigara dumanın- ın çalışılamaz hale gelindiği zaman üzakerelere beş dakikalık bir ara riliyor ve sonra gene aynı hızla ça- maya devam ediliyordu. Teşkilâtta- bu anormal havanın sebebi 5 Yıl- Plânın 1964 Yılı Proğramının ha- lanmasıydı. Aslında programla ilgili hazırlık- çok daha önceye, Haziran ayının şlarına kadar uzanmaktadır. Bu ihte İktisadi Devlet Teşekkülleri- AKİS/10 Ziya Müezzinoğlu Ağır fakat emin ne ve diğer Kamu teşebbüslerine iş programlarını hazırlamaları bildiril- miş ve bilahare gelen dokümanlara istinaden programın ilk çalışmaları başlamıştı. Gerek özel ve gerek dev- let sektöründen gelen o cevapların Temmuz ortalarında tamamlanma- sıyla asıl yoğun çalışmalar 19 Tem- muzdan itibaren başladı ve haftanın başlarında kaba çizgileriyle de (olsa belirli bir hal aldı. Devlet Plânlama Teşkilâtının bundan sonraki çalışma- larını daha çok son rötuşlar, detay- ların tespiti teşkil edecek ve program Bütçe müzakereleri başlamadan ta- mamlanmış olacaktır. Geçen yıl plan- lı devrenin ilk yılı olması o sebebiyle proğramın hazırlanması bir havli ge- cikmiş ve ancak Şubat o başlarında ilân edilebilmişti. Buna paralel oola- cak dış yardımın da gecikmiş olma- sını gözönüne alan plâncılar şimdi bü- tün 0 proğramın bir an önce tamamlanması ve bütçe müza- kerelerine hazır olması için çalışmak. tadırlar, Kutup Yıldızı H iki sektörden gelen projelere istinaden hazırlanan ve ana hat- ları tebellür etmiş bulunan program başlıca iki kısımdan müteşekkildir. I — Yatırımlar 2 — Tedbirler Birinci kısım plân hedeflerini ger- çekleştirmek üzere yapılacak (olan yatırımların tümünü ve bunların sek- törler aynasındaki dağılımını, özel sek" tör ile kamu sektörü arasında gerek" li dengeyi temin edebilmek üzere ta- kip edilecek olan yatırım politikası- nı ihtiva etmektedir. İkinci kısım ise bu yatırımlar sı- rasında ekonomik dengeyi bozmadan yatırım hacminin tahakkuku ve ilân hedeflerini gerçekleştirmek için o ya- pılacak olan çeşitli reform ve reor- ganizasyon hareketleri ile her sek- törün kendi bünyesi içinde radikal tedbirlerden ibarettir. dış ticaret, vergi pilitikaları ile İkti- sadi Devlet Teşekküllerinin reongani- zasyonu, vergi ve idarede reformlar bunlardan başlıcalarını teşkil etmek- tedir. Programın mali portesi ise geçen yıla nispetle 1 milyar 300 milyon lira- lık bir artışla 10 milyar 800 milyon lirayı bulacak ve bunun 6 milyar 600 milyon liralık kısmını kamu ya- tırımları, 4 milyar 200 milyon lirası nı ise Özel sektör yatırımları teşkil edecektir. Kamu o cari. harcamaları geçen yıl plândaki miktarı aşarak 9 milyar 500 milyon lirayı bulmuş ol- ması sebebiyle bu yıl programda bil- hassa bu nokta üzerinde titizlikle du- rulmuş ve 1964. yılı programının tat- bikinde tespit edilmiş olan miktarın hiç bir şekilde aşılmaması için gerek- li tedbirler alınmıştır. 1964 Programında öngörülen yatı- rım miktarı şimdiye kadar ulaşılan rakkamlana kıyasla bir rekor olmakla beraber gayri safi milli hasılanın yüz- de 18 ine tekabül eden bu miktar ya- tırımın finansmanı da çözülmesi son derece çetin bir problem teşkil | et- mektedir. Geçen yılkı bütçe açığı ve özellikle devlet gelirlerinin seyri de göz önüne alınarak 1964 Yılı proğra- mının gerçekleşmesi için bir ek kay- nağa — Bu hususta plâncılar ve bilhassa Müezzıinoğlu son derece ketum davranmaktadır—, yeni bir vergiye gidileceği sanılmaktadır. İkinci istim yipansman meselesi ile ilgili ola- rak 1964 programında dış yar- dım 72 milyon dolarlık bir artışla 322 milyon doları bulmaktadır. An- cak bu miktara evvelki yıllarda te- min edilmiş olan kredi imkânları da dahil edilmiştir ve bu kredilerin 1963 yılı içinde kullanılacak olanla- rı dilkkate alınırsa 1964 ün dış fi- nansman ihtiyacı 240—250 milyon dolar civarında olacaktır. Bu konuda