9 Mart 1963 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 25

Sahi,şim di neredeler Ord. Prof. Salih Murad Uzdilek 25 Nisan 1960 günü İstanbul Tek- nik Üniversitesinin büyük konfe- niversiteli öğrenci ak, fakat gür saç- lı bir Ordinaryüs Profesörü alkışlı- yordu. Teknik Üniversitenin ön sı- ralarda oturan öğretim üyeleri de duydukları Oo heyecandan Oo gözyaşla- rını tutamıyarak, alkışa katılıyor- lardı. Hocalar ve öğrenciler ta- rafından alkışlanan Oak, gür saçlı OOrdinaryüs oProfesör, Teknik ( Üniversitelilerin (o deyimiy- le, "Hocaların hocasının hocası" Salih Murad Uzdilek idi. Memleke- timizde teknik ilimlere henüz rağbet edilmediği sıralarda bu dalda yeti- şen, büyük başarılar kazanan ve gene Teknik Üniversitelilerin deyi- miyle "Riyaziyenin ağa babası" o- lan Salih Murad Uzdilek. kırkikisi öğretim hayatında geçen elliki yıl- lık devlet hizmetini tamamlıyor ve öğrencilerinin tertipledikleri pek a- sil bir jübileyle emekliye ( ayrılıyor- u. Türkiyede teknik öğretime unu- tulmayacak hizmetleri geçen, gemi inşaatı tahsilinin temelini atan Sa- lih Murad Uzdilek, 6 Şubat 1891 ta- rihinde İstanbulda, Samatyada doğ- du. Babası Bahriye Çarkçı Ameliyat Okulu (Haddehane) Matematik öğ- retmenlerinden, Deniz Kıdemli Yüz- başısı, Giritli Şefik bey; annesi Sa- niye hanımdır. Küçük Salih Murad, babasının mesleğine heves etti ve 1318'- de Bahriye Mektebine, 1332'de de Bahriye Mektebinin Harbiye | sınıfı- na girdi ve 1324'de mezun oldu. Ay- nı yıl Salih Murad, "Mülâzım-ı sâni" rütbesiyle Mesudiye zırhlısı mühen- disliğine tayin edildi. Sonra da şi- -ayla, Asâr-ı Tevfik, Merkez sefine- si, Mecidiye kuruvazörü, Tir-i Müj- gân vapuru ve Aziziye o gemisinde 1326 yılında "Mü- rütbesine terfi e- den Salih Murad, o sırada Bahriye Erkân-ı Harbiye Dairesinde (o kurul- muş olan Telsiz Telgraf Şubesine ta- yin olundu. Ayni zamanda, Posta Telgraf Nezaretinde açılmış olan Yüksek Telgraf Mektebine de devam ederek, burayı birincilikle bitirdi.. 1912 ile 1914 yılları arasında Lond- ra Üniversitesine devam eden Salih Murad, buradaki imtihanlarda elde ettiği başarılarla Edinburgda topla- nan Logaritma Kongresinde verdiği konferanstan dolayı Bahriye (Neza- reti tarafından takdirname ile taltif olundu. Birinci Dünya Harbinin çık- ması üzerine vatana dönen Salih Murad, Bahriye Nezareti 3. Daire 675 kuruş maaş ile emekliye ayrıl- dı. Salih Murad 1926 yılında, oMühen- dis Mektebindeki vazifesi yanın- da, Robert Kolejin Fizik ve Yük- sek Matematik öğretmenliğini de ü- zerine aldı ve 1934 yılına kadar bu görevde çalıştı. Ayrıca, 1930 yılına kadar Kara Ordusunun Fen Tatbi- kat ve Topçu Okullarında Fizik ve Yüksek Matematik dersleri okuttu. Uzdilekin iki cephesi: Profesör ve medeni adam aybolmayan Telsiz Telgraf kısmına ve sonra da Bahriye Mektebi Tabiat muallimli- gine tayin olundu ve burada yüzba- şılığa terfi etti. Mühendis Mektebin- de, ilâve olarak Hikmet muallimliği de yaptı ve Bahriye Mektebinde Ri- yaziye okutmaya başladı. Daha son- ra kıdemli yüzbaşılığa terfi eden Sa- lih Murad, önce Şam vapuruna, bu- radan Erkân-ı (oHarbiye-i (Bahriye Müdevvenat ve Neşriyat (o Şubesine tayin olundu. 14 Ekim 1341 tarihin- de Bahriye Kıdemli Yüzbaşısı iken, kıymetler Gene aynı yıllarda İstanbul Sanat Okulu Matematik öğretmenliği gö- revini üzerine aldı. Bu arada, Kara Ordusu topçu dinleme cihazında mü- him ölçüde değişiklik yaptı. Soyadı Kanunu çıkınca "Uzdilek" soyadını alan Salih Murada, Yüksek Mühendis Mektebindeki görevinden ötürü, o zamanki deyimle, "Müder- rislik", yâni Ordinaryüs Profesörlük ünvanı verildi. 1940 yılında ise, Fizik Lâboratuvarları (o Şefliğine tayin e- AKİS/25